سلامت نیوز: یكی از پرسشهای متعارف این است كه آیا همه مردم علاقهای به زدن واكسن دارند؟ اگر نه دلایل آنان چیست؟ و آیا زدن واكسن را باید اجباری كرد؟ این پرسش پیش از اینكه در ایران مطرح شود، در كشورهای غربی با شدت بیشتری طرح شده و حتی كار به درگیری و زد و خورد خیابانی میان موافقان و مخالفان یا با دولت كشیده است. وجود چنین پدیدهای اصولا غیرطبیعی نیست.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، در هر حال وارد كردن یك ماده بیرونی به داخل بدن نیازمند دلایل متقن است. البته بهطور كلی نوعی فوبیای واكسن همیشه بوده و هست و خواهد بود. فقط هم علیه واكسن نیست، علیه نظریه تكامل، علیه كروی بودن زمین و دفاع از مسطح بودن آن نیز از مجموعه این ایدههاست. نمونه این افراد در امریكا عموما از طرفداران ترامپ هستند و در اینجا نیز اغلب آنان طرفدار دین مناسكی و غیرمفهومیاند. در هر حال میزان مخالفت با واكسن كرونا طی یكسال گذشته تغییر كرده است. یكی از نظرسنجیهایی كه در حدود ۱۳ ماه پیش در ۲۷ كشور جهان انجام شد، نشان داد كه بهطور میانگین ۲۶ درصد مردم جهان با زدن واكسن مخالف هستند. البته این رقم در چین بسیار اندك و در روسیه نزدیك به ۵۰ درصد بوده است. این ۲۶ درصد هر كدام دلایل خاص خود را داشتهاند. بیش از ۵۶ درصدشان از عوارض جانبی واكسن ترس داشتهاند، ۲۹ درصدشان به اثربخشی آن شك داشتهاند، تعداد قابل توجهی از بیماری كرونا نگرانی نداشتهاند و... این نگرش پس از گذشت یكسال و زدن واكسن تعدیل شد، زیرا هم اثربخشی آن آشكار شد و هم عوارض آن بسیار ناچیز و در حد صفر بود و هم اینكه خطرات كرونا در این فاصله بیش از گذشته برای مردم جهان مشهود شد. مردم ایران چه نگاهی به واكسن داشتند یا اكنون دارند؟
اینجا هم مخالفتهایی با واكسن هست. مخالفان رسانه و تریبون هم دارند. ضدیت با بدیهیات جزو برنامههای آنان است. تنها با رد بدیهیات میتوانند دیگر سیاستهای سادهلوحانه خود را توجیه كنند. در ایران مخالفت با واكسن قدری از میانگین جهانی كمتر بود. در بهمن سال ۱۳۹۹، نظرسنجی ملی نشان داد كه 21.5 درصد مردم علاقهای به زدن واكسن ندارند. البته آن زمان هنوز واكسن در حد مناسبی در جهان استفاده نشده بود. لذا تصوری از اثربخشی آن یا میزان زیانبار بودنش وجود نداشت. این نگرش با همین رقم دقیقا در موج پنجم نظرسنجی پژوهشگاه وزارت فرهنگ در اردیبهشت ۱۴۰۰ تكرار شد. ولی آخرین نظرسنجی انجام شده از سوی ایسپا نشان میدهد كه این رقم به14.2 درصد رسیده است. چرا مخالفت كمتر شده؟ طبعا مردم هم اثرات واكسن را دیدهاند و هم خطرات كووید-۱۹ را بیشتر حس كردهاند. كمتر كسی در ایران است كه تحت تاثیر فوت یكی از نزدیكان یا آشنایان خود به دلیل كووید قرار نگرفته باشد. به ویژه در موج پنجم كه هم بسیار طولانی شده و هم ارقام مرگ و میر بالاست.
در نظرسنجی ایسپا از مردم پرسیده شده كه آیا واكسن زدهاید؟ كه14.2 درصد گفتهاند تمایلی به زدن واكسن ندارند. ولی این همه ماجرا نیست، زیرا مردم بر اساس واكسنهای موجود در ایران نظر دادهاند. لذا در پرسش بعدی از همه پرسیده شده كه «اگر قرار بود از میان واكسنهای موجود در دنیا خودتان انتخاب كنید، كدام را انتخاب میكردید؟» در اینجا كسانی كه گفتهاند به هیچوجه واكسن نمیزنند، فقط 4/4 درصد است و حدود ۳۰ درصد از مردم نیز نام واكسنهایی را بردهاند كه بهطور رسمی در ایران توزیع و استفاده نمیشود. به عبارت دیگر مخالفت با اصل واكسن در ایران خیلی اندك است و اگر هم مخالفتی وجود دارد، در صورت واردات واكسنهای دیگر، مردم از آنها استفاده خواهند كرد.
اكنون گفته میشود كه ظرفیت تزریق واكسن در مراكز مربوط، بیش از تقاضای جامعه است و این را به عدم استقبال جامعه از واكسن ربط میدهند، در حالی كه درست نیست. این ناشی از عدم استقبال نیست. ماههای گذشته تقاضا بسیار بالا بود و نباید با آن مقایسه كرد، زیرا عرضه بسیار كم بود و اوضاع مرگ و میر و ابتلا هم خیلی خراب بود. به علاوه انتشار خبر ورود فایزر و جانسوناند جانسون، موجب شد كه برخی منتظر استفاده از آنها شوند و عجلهای برای زدن واكسن نكنند. همچنین عرضه فراوان واكسن موجب شده است كه خیال مردم از دسترسی به آن راحت شود و عجلهای در زدن واكسن نكنند و منتظر واكسنهای دیگر بمانند.
البته عوامل دیگری هم در ایران بر این روند اثر منفی گذاشت كه مهمترین آن سیاسی كردن واكسن اعم از واردات یا تولید داخل بود. با همه اینها به نظر میرسد كه برخلاف سر و صدای فراوان عدهای، تقاضا برای واكسن زیاد است. مخالفان واكسن هم در خلوت واكسن میزنند، ولی منافع آنان در این است كه در ظاهر با آن مخالفت كنند. كسانی كه علیه پزشكی نوین شعار میدهند ولی برای درمان بیماری خود عازم لندن میشوند!!
نظر شما