از میانه اسفند1400 تقریبا بیشتر بلیت‌های مسافرتی مسیرهای گردشگری در ایران ویژه ایام نوروز پر شده بود. ازمدت‌ها قبل خیلی از مردم می‌دانستند که قرار است نوروز شلوغی را در ۱۴۰۱ تجربه کنند، آن هم پس از دو سال خانه‌نشینی.
سفرهای نوروزی و دیدوبازدیدها در شرایطی انجام شد که بیشتر مردم در مقابل ویروس کرونا واکسن زده‌اند. امسال اعلام شد که هیچ شهری محدودیت کرونایی ندارد و از آنجا که بیشتر مردم سفر کرده‌اند می‌توانند با رعایت اصول بهداشتی در ایام تعطیلات به سفر بروند، به همین دلیل خیلی‌ها از مدت‌ها پیش برنامه‌ریزی کردند و آنها که تصور می‌کردند اواخر اسفندماه می‌توانند بلیت قطار یا اتوبوس برای مسیرهای منتهی به شهرهای گردشگری بگیرند از این قافله جا ماندند، چون دیگر در روزهای آخر اسفند۱۴۰۰ نمی‌شد برای ایام عید بلیت پیدا کرد.
سفرهای نوروزی از ۲۵اسفند رسما آغاز شد. تقارن روزهای آخر سال با روزهای آخر هفته موجب شده بود که سفرهای نوروزی زودتر انجام شود. طبق اعلام مدیرکل دفتر ایمنی و ترافیک سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، تردد بین‌استانی در روز دوشنبه ۲۹اسفندماه۱۴۰۰، یک‌میلیون و ۸۰۸هزار و ۱۰۳وسیله نقلیه بوده است که نسبت‌به روز قبل ۱۳درصد کاهش داشته است.
متوسط تردد بین‌استانی روزانه در تمام کشور از ۲۵ تا پایان روز ۲۹اسفندماه۱۴۰۰، دومیلیون و ۱۶هزار و ۴۵وسیله‌نقلیه بوده است. مهریاری گفته است: مجموع تردد در استان‌های تهران و البرز دومیلیون و ۴۲۳هزار و ۸۳وسیله نقلیه بوده که نسبت‌به مدت مشابه سال گذشته ۳۵درصد افزایش داشته است.
دو روز از روز اول عید نگذشته بود که بسیاری از مراکز اقامتی در استان‌های پرمسافر به ظرفیت کامل رسید. استان سمنان، شهر مشهد، یزد و بندرعباس ازجمله شهرهایی بودند که اعلام کردند مراکز اقامتی‌شان پر شده است. تردد در جاده‌های کشور نیز زیاد بود. تردد در مراکز مسافربری مانند راه‌آهن نیز افزایش داشت به‌طوری‌که مدیرعامل شرکت راه‌آهن از سفر ۴۱۲هزار نفر تا 4فروردین‌ماه و اعزام روزانه ۳۰قطار از تهران به مشهد خبر داد.
همچنین یعقوب‌علی نظری، استاندار خراسان‌رضوی از ورود یک‌میلیون و ۵۰۰هزار نفر مسافر طی چهار روز پایانی سال۱۴۰۰ به مشهد خبر داده و گفته است: بیش از ۸۰درصد سفر به این استان با وسایل شخصی بوده و مابقی با وسایل حمل‌ونقل عمومی انجام گرفته است.
مسافرت سالی یکبار مردم به رونق گردشگری کمک چندانی نمی‌کند اما این افزایش آمارها نشان از رونق کسب‌وکار مراکز اقامتی و هتل‌ها دارد، به‌طوری‌که جمشید حمزه‌زاده، رییس جامعه هتلداران ایران خبر از افزایش 80درصدی اشغال هتل‌های کشور داده است؛ موضوعی که به گفته او نباید تنها محدود به تعطیلات نوروز و آن هم سالی یکبار باشد. درصورتی می‌توان خبر از رونق گردشگری داد که این رونق در سایر ماه‌های سال، نه با این شدت اما تا حدی ساری و جاری باشد.
او ضمن ارائه آماری درباره میزان استقرار مسافران نوروزی به تفکیک شهرها می‌گوید: اگرچه در مرکز استان‌هایی مانند آذربایجان‌شرقی، فارس، هرمزگان، اصفهان و یزد هتل‌ها پر بودند اما در حاشیه همان مراکز یا برخی شهرستان‌های کوچک‌تر مسافر کمتری رفته است. باوجوداین می‌توان گفت که نسبت‌به سال گذشته میزان حضور گردشگران در هتل‌ها بیشتر شده است.
او همچنین از افزایش نرخ هتل‌ها در مناطق آزاد خبر داده و تاکید می‌کند: اگرچه تعدادی از هتل‌های مناطق آزاد عضو جامعه هتلداران کشور هستند اما نرخ‌گذاری آنها به سازمان مربوطه مرتبط است. متاسفانه شاهد بودیم که در برخی از مناطق مانند کیش افزایش نرخ غیرمتعارفی ازسوی چند هتل انجام شده که به حساب هتل‌های دیگر گذاشته می‌شود. تا جایی که ممکن است از هتلداران می‌خواهیم که نرخ متعارف را اعمال کنند ولی اگر در سرزمین اصلی چنین اقدامی انجام شود و گزارش آن را به ما بدهند حتما برخورد لازم انجام می‌گیرد.
رییس جامعه حرفه‌ای هتلداران درباره ایجاد زائرسراهای ارزان‌قیمت در کشور که وزیر میراث فرهنگی به‌تازگی اعلام کرده نیز می‌گوید: احتمالا منظور او ایجاد زائرسراهایی است که باید برای اقشار کم‌درآمد ساخته شود. به‌هرحال دولت باید به فکر این بخش از جامعه نیز باشد.
حمزه‌زاده می‌گوید: بعد از دوسال خانه‌نشینی توقع داشتیم که در نوروز امسال تعداد مسافران بیشتر باشد اما باید توجه کنید که این میزان مسافر بعد از دوسال بوده است. همزمان باید دید آیا در ماه‌های آینده و تعطیلات مختلف ازجمله تعطیلات تابستانی باز هم مردم به سفر خواهند رفت یا تعطیلات سالی یکبار شده است و در مابقی ماه‌ها مردم توان مسافرت ندارند.
او ادامه می‌دهد: شرایط قیمتی باید به‌نحوی باشد که مردم بتوانند در طول سال حداقل سه مرتبه به سفر بروند. این تعدد مسافرت درنهایت سبب رونق حوزه گردشگری هم خواهد شد. به اضافه آنکه ما فقط نمی‌توانیم اتکای‌مان به مسافران داخلی باشد و برای رونق خوب نیازمند حضور گردشگران خارجی هستیم. درواقع کشورهای پیشرو در این حوزه، رونق خود را مدیون گردشگران خارجی هستند.
هنجارشکنی در شهرها
اما روی دیگر افزایش مسافران نوروزی صحنه‌هایی بود که موجب شد مردمان بومی شهرهای مقصد سفر نسبت‌به آنها گلایه کرده و حتی اعتراض داشته باشند. چادرخوابی بسیاری از مسافران در بوستان‌ها و حاشیه مراکز تفریحی شهرهای بزرگ و کوچک و رفتارهای برخی از مسافران که بدون توجه به شئونات اجتماعی شهر مقصد صورت گرفت، گلایه‌های بسیاری را به‌دنبال داشت.
شستن ظرف و ظروف یا حتی لباس‌های مسافران و پهن کردن آنها روی گیاهان و درختان بوستان‌ها یا حتی پوشیدن لباس‌های نامناسب و رعایت نکردن حجاب در شهرهایی که از قضا نسبت‌به نکات مذهبی بسیار حساس هستند ازجمله این مشکلات بود. بخش دیگری از مشکلات به‌وجودآمده هم مربوط به گرانفروشی و ارائه خدمات نامناسب در برخی شهرها بود که این مساله امسال به‌خصوص در شهر مشهد دیده شد.
کرایه بالای تاکسی و هزینه رفت‌وآمد یا حتی اعلام قیمت بالای اقامت ازسوی برخی مراکز نشان می‌داد که نهادهای مسوول در این زمینه نظارت موثری نداشته‌اند. همچنین برخی کسبه و عرضه‌کنندگان خدمات نیز به‌نوعی رفتار می‌کردند، گو اینکه بازار کساد دو سال قبل را باید در همین تعطیلات دوهفته‌ای نوروز جبران کنند.
تجربه‌ای که در نوروز امسال به دست آمد باید به‌دقت ازسوی برنامه‌ریزان و مسوولان گردشگری کشور مورد توجه قرار گیرد تا در موج‌های گردشگری بعدی مشکلات این‌چنینی به وجود نیاید.
نظر شما