به گزارش سلامت به نقل از روزنامه ایران ،گفته «زهرا نجفی» رئیس بخش تحقیقات اداره کل هواشناسی کرمان، بررسی آماری روزهایی که شهرهای کرمان با پدیده گرد و غبار مواجه بوده‌اند نشان می‌دهد از یکم فروردین ماه سال 1401 تا 10 خردادماه جاری تعداد روزهایی که این استان با پدیده گرد و غبار مواجه بوده است نسبت به مدت مشابه در سال گذشته حدود 38 درصد افزایش داشته است.

استان کرمان از دو جبهه با پدیده گرد و غبار مواجه است، بخشی از گرد و غبار استان کرمان از کویر مرکزی ایران منشأ می‌گیرد و بخش دیگر از غرب کشور از راه می‌رسد و کارشناسان اعتقاد دارند که کم بارشی و خشکسالی‌های تجمع یافته در بستر طبیعت باعث شده گرد و غبارها با منشأهای داخلی و خارجی تشدید شوند.

در همین حال میزان بارش دراستان کرمان در سال آبی جاری تاکنون حدود 47.5 درصد نسبت به بلند مدت کمبود دارد که عدد قابل تأملی است. کمبود شدید بارش باران بخصوص در شمال و غرب استان کرمان در حالی روی داده است که بارندگی‌های سیل آسای جنوب استان در سال گذشته نیز هیچ کمکی برای ذخیره‌سازی آب نکرده و بارش‌ها در قالب سیلاب راهی کویر شده است. از سوی دیگر هم‌اکنون کرمان متأثر از بادهای ۱۲۰ روزه که روزگاری فقط جنوب سیستان و بلوچستان را در بر می‌گرفت، قرار دارد.

 استمرار طوفان‌های شن
«مریم سلاجقه»، کارشناس هواشناسی کرمان با اشاره به تغییرات اقلیمی گسترده در استان اظهار داشت: طی سال‌های اخیر تحت تأثیر گازهای گلخانه‌ای، اقلیم فلات ایران تغییر کرده است و این مسأله را جدا از فلات ایران می‌توان در مناطق مختلف دنیا مشاهده کرد. افزایش گرمای هوا، افزایش فصل گرم، کاهش بارندگی و ادامه خشکسالی و وزش باد یکی از تأثیرات تغییرات اقلیمی است.

وی گفت: خشکسالی و کاهش رطوبت هوا در استان کرمان باعث شده با وزش باد شاهد بروز گرد و غبار باشیم چون پوشش گیاهی دشت‌های استان کرمان بشدت فقیر شده است. «احمد قاسمی» استاد دانشگاه و اقلیم شناس کویر لوت بیان کرد: آنچه  هم‌اکنون در کرمان شاهد هستیم یک تغییر جدی و اساسی در زمینه اقلیم است و در واقع میزان بارندگی بشدت کاهش یافته و کمترین میزان رطوبت در دشت‌های مختلف استان ثبت شده است.

ضمن اینکه مداخلات انسانی و برداشت بی‌رویه آب از دشت‌های کرمان که همچنان ادامه دارد دیگر آبی در چاه‌های با عمق ۲۰۰ متر هم باقی نگذاشته است. وی افزود: نبود رطوبت، پوشش گیاهی دشت‌های کرمان را از بین برده  و این دو عامل موجب بروز وضعیت کنونی شده است، نکته اساسی اینکه هر چه هشدار دادیم که کرمان استان مناسبی برای توسعه کشاورزی نیست دولت‌های مختلف توجه نکردند و در نهایت بزرگترین استان کشور در چالش جدی خشکسالی گرفتار شده است.

متأسفانه زیرساخت‌های لازم برای استحصال آب‌های سطحی نیز در کرمان وجود ندارد و نتیجه تمام بی‌تدبیری‌های دولت‌های گذشته امروز مقابل چشم مردم قرار دارد.قاسمی گفت: هزاران چاه غیر مجاز، آب دشت‌های کرمان را تهدید می‌کند و در این وضعیت محصولاتی همچون هندوانه برداشت می‌کنند. این مسأله شرایطی را برای کرمان فراهم کرده که استان کرمان حتی برای تأمین آب شرب با مشکلات جدی روبه‌رو باشد تا جایی که شاهد مهاجرت در استان هستیم، در شهرهای استان چالش ریزگردها و گرد و غبار غوغا می‌کند به طوری که در سال‌جاری در شهر کرمان کمتر روزی بوده که گرد و غبار وجود نداشته باشد. وی ادامه داد: متأسفانه زیرساخت‌های لازم برای استحصال آب‌های سطحی نیز در کرمان وجود ندارد و نتیجه تمام بی‌تدبیری‌های گذشته امروز مقابل چشم مردم قرار دارد.

در استان کرمان باید هر چه زودتر، استفاده بهینه از آب در دستور کار قرار گیرد و منابع آب موجود نباید در زمینه کشاورزی هدر رود. ۳۵۰ میلیارد تومان صرف عملیات‌های بیابان زدایی در کرمان شده است«مهدی رجبی‌زاده» مدیرکل منابع طبیعی شمال استان کرمان هم از هزینه کرد ۳۵۰ میلیارد تومانی در زمینه بیابان‌زدایی در شمال استان ظرف چند سال اخیر خبر داد. به گفته وی، ۷.۷ میلیون هکتار از ۳۲ میلیون هکتار بیابان‌های کشور در استان کرمان قرار دارد. وی با اشاره به اینکه کرمان در یک اقلیم خشک و تحت تأثیر بیابان است، افزود: از ۱۶ شهرستان تحت مدیریت اداره کل منابع طبیعی شمال استان کرمان، ۱۳ شهرستان بیابانی است.

 وجود ۶۰ درصد کانون‌های فرسایش بادی استان کرمان در مناطق شرقی
وی با اشاره به وجود ۶۰ درصد کانون‌های بحرانی حساس به فرسایش بادی در شرق استان کرمان افزود: فعالیت‌های بیابان زدایی تقریباً از دهه ۶۰ آغاز شده است و در صورتی که این فعالیت‌ها طی ۴۰ سال گذشته انجام نمی‌شد در حال حاضر امکان حیات در شهرستان‌های ریگان، فهرج، نرماشیر و بم وجود نداشت. رجبی‌زاده بیان کرد: به‌دلیل تغییرات اقلیمی، شرق استان کرمان تحت تأثیر بادهای شمال و جنوب قرار دارد. به این معنا که در طول هر ۱۲ ماه سال این مناطق تحت تأثیر بادها و طوفان‌های شن قرار دارند.

وی در خصوص اینکه برای این وضعیت چه راهکاری دارند؟ گفت: در سال ۹۵ طرح جامع مقابله با فرسایش بادی در شرق استان کرمان تهیه شد و با نرخ آن زمان حدود ۵۳۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز داشت تا در یک دوره ۵ تا ۷ ساله بتوان یک امنیت زیستی نسبی ایجاد کرد.

هزینه کرد ۳۵۰ میلیارد تومان در زمینه بیابان‌زدایی
مدیرکل منابع طبیعی شمال استان کرمان ادامه داد: شرق استان کرمان تحت تأثیر بادهای ۱۲۰ روزه سیستان قرار دارد و نمی‌توان کل این شرایط را مدیریت کرد تنها می‌توانیم زندگی را قدری برای مردم آسان‌تر و امنیت اقتصادی را بیشتر کنیم. وی گفت: در این رابطه طی سه الی چهار سال گذشته تقریباً ۳۵۰ میلیارد تومان در استان کرمان صرف انجام اقدامات مقابله با بیابان زایی کرده‌ایم که ۶۰ درصد آن (حدود ۲۰۰ میلیارد تومان) در شرق استان کرمان هزینه شده است.

رجبی‌زاده تصریح کرد: در حال حاضر در فهرج عملیات مالچ پاشی در حال انجام است و هر هکتار مالچ پاشی ۱۲۰ میلیون تومان برای دولت هزینه دارد. 
وی ادامه داد: همچنین فعالیت‌های بیولوژیک در قالب نهالکاری در سطحی بالغ بر ۶ هزار هکتار طی چند سال اخیر انجام شده است.