تشنج چیست و چگونه اتفاق میافتد؟
تشنج در کودکان بهصورت یک حمله عصبی بروز میکند و زمانی این اتفاق پیش میآید که یک فعالیت غیرطبیعی و بیش از حد، در قسمتی یا تمام مغز رخ داده باشد. این حمله عصبی دارای انواع مختلفی است که به دلایل گوناگون از قبیل تب یا گرمای زیاد، ابتلا به عفونتهای ویروسی، ضربه به سر، سابقه فامیلی تشنج و چندین عامل دیگر بهوجود میآید. این بیماری باید توسط پزشک متخصص مورد بررسی قرار گیرد تا بتوانند آن را درمان یا کنترل کنند.تشنج در کودکان علائم هشداردهندهای دارد که این علائم با توجه به نوع حمله عصبی در کودکان، متفاوت است. از جمله میتوان به خیره شدن، بیهوش شدن، سفت شدن بدن، افتادن ناگهانی و بدون دلیل، رعشه، لرزیدن بدن یا پرش عضلات دستو پا، مشکلات تنفسی، گیج و منگ بودن، تهوع، بیمار بودن مادر در زمان بارداری، تغییرات گفتاری، دیداری یا هر دو و... اشاره کرد. بهطور کلی تشنج در کودکان بر بخشی از بدن یا کل بدن تأثیر میگذارد که باید والدین در هنگام مراجعه به پزشک متخصص، او را از علائم و سطح هوشیاری کودک در زمان تشنج آگاه کنند تا متخصص درمان تشنج ضمن اطلاع از شرح حال کودک و انجام آزمایشات تخصصی، بتواند به بیمار کمک کند.
انواع تشنج در کودکان
تشنج در کودکان بهصورت کانونی و عمومی اتفاق میافتد و هریک دارای حالتهای مختلفی است. در تشنج کانونی، فعالیت الکتریکی غیرعادی که گاهی کمتر از یک دقیقه است؛ در قسمتی از مغز رخ میدهد. در این نوع تشنج، کودک دچار بیهوشی نمیشود؛ اما گاهی اوقات سطح هوشیاری کودک دچار تغییراتی میشود. در تشنج عمومی، کودک از هوش میرود و درگیری در هر دو طرف مغز او روی میدهد. از جمله انواع تشنجها میتوان به تشنج کانونی ساده، تشنج کانونی پیچیده، تشنج تونیک، تشنج پنهان و... اشاره کرد.
آیا تشنج در کودکان درمان می شود؟
پزشکان متخصص مغز و اعصاب میتوانند بهکمک آزمایش عصبی، آزمایش خون، الکتروانسفالوگرافی، سیتی اسکن، اسکن ام آر آی، اسکن ام آر آی عملکردی، مقطعنگاری رایانهای تکفوتونی و... علت احتمالی تشنج را بیابند و روش درمانی مناسب را در پیش گیرند. هدف از درمان تشنج در کودکان متوقف کردن و کنترل یا کاهش تعداد تشنج در کودکان بیمار است و لازم بهذکر است که درمان کودکانی که دچار تشنج میشوند با بزرگسالان متفاوت است و تا زمانی که پزشک علت آن را نیافته نمیتواند دارویی تجویز کند. زیرا اینگونه داروها معمولاً عوارض جانبی بههمراه دارند.
در طول مدت درمان، کودک حتماً باید مورد معاینات دورهای قرار بگیرد تا والدین خودسرانه میزان دارو را کاهش یا افزایش ندهند و اگر پزشک شربت مخصوص این بیماری را تجویز نمود آن را به همان میزان که پزشک دستور داده، رقیق کنند و بعد از تکان دادن و یکنواخت شدن به کودک بدهند. همینطور توصیه میگردد تا آنجا که میتوانند جلوی سرماخوردگی کودکانشان را بگیرند.
راههای جلوگیری از تشنج در کودکان
تشنج در کودکان از جمله بیماریهایی است که در طول عمر کودک، ممکن است پیش آید و باعث نگرانی والدین آنها شود. اما به گفته پزشکان بهندرت تشنج میتواند باعث بروز مشکلات جدی در کودکان شود و بهطور معمول بین کودکان 6 ماهه تا 5 ساله دیده میشود. گاهی اوقات بهدلیل ترسی که ممکن است والدین داشته باشند؛ تشنج را با صرع اشتباه بگیرند. اما تشنج یک نوع اختلال موقت در مغز بوده که بهطور ناگهانی پیش میآید و غیرارادی بوده و نمیتوان برای جلوگیری از تشنج کودکان، کار جدی کرد. زیرا سیستم عصبی آنها هنوز کامل نشده و چون مغز کودکان در این سنین نسبت به تب یا دمای بالا و همینطور عفونتهای ویروسی حساس بوده بهصورت تشنج خود را نشان میدهد و معمولاً ظرف چند ثانیه تا 10 دقیقه برطرف میشود. خوشبختانه بیشتر این کودکان، بعد از 5 سالگی دچار این مشکل نمیشوند.
تشنج چه زمانی اتفاق می افتد؟
همانطور که گفتیم تشنج در کودکان به دلایل مختلفی در سنین 6ماهگی الی 5سالگی اتفاق میافتد. ممکن است یک کودک تنها یکبار دچار تشنج شود و کودکی دیگر چندبار. بههرحال کسانی که سابقه خانوادگی تشنج یا صرع را در بین کودکانشان دارند؛ باید مراقبت بیشتری داشته باشند. همانطور که گفتیم تشنج در کودکان بهصورت کاملاً غیرارادی صورت میگیرد و نمیتوان مشخص کرد که دقیقاً تشنج چه زمانی اتفاق میافتد. اما در اکثریت موارد بهدنبال تب یا سرماخوردگی همراه خواهد بود. نکته اینکه اگر تشنج بهصورت یک بیماری در کودکان وجود دارد؛ والدین باید در زمان تب، طبق دستور پزشک آن را کنترل کنند و در زمان حمام کردن یا انجام فعالیتهایی مانند شنا کردن، آنها را تنها نگذارند.
علائم تشنج خفیف
تشنج در کودکان با درجات مختلفی اتفاق میافتد. در برخی موارد علائم تشنج خفیف است و بیشتر در زمان تب یا عفونت در بدن کودک روی میدهد. این نوع تشنج عوارض خطرناکی ندارد. مدت زمان آن کوتاهتر از تشنجهای شدید است و معمولاً 15 ثانیه اتفاق میافتد. کودک در این نوع تشتج مانند تشنج شدید، لرزش دست و پا ندارد و حالت بیهوشی به او دست نمیدهد. در تشنج خفیف امکان دارد کودک به یک نقطه خیره گردد یا برخی از اندامهای او دچار ناهماهنگی در عملکرد گردد و یا در زمان صحبت کردن دچار وقفه کوتاهی شود. همچنین این نوع تشنج میتواند موجب اخلال در یادگیری یا عدم تمرکز در موضوعی گردد و این در حالی است که ممکن است برخی خانوادهها متوجه این علائم نشوند. بههرحال حتی کودکان دارای تشنجهای خفیف در صورت تکرار بیماری باید تحت مراقبت پزشک متخصص، قرار گیرند تا بهموقع علت آن یافت شود و با روشهای درمانی مناسب، این بیماری کنترل شود.
کلام آخر
به والدین یا پرستار کودک توصیه میشود؛ چنانچه علائم زیر را مشاهده کردند در اسرع وقت با 115 تماس بگیرند.
- تشنج در کودک چندبار پشتسر هم اتفاق بیفتد و کودک نتواند در فاصله بین تکرار تشنجها به حالت عادی خود برگردد.
- بعد از تشنج نتواند هوشیاری خود را بدست بیاورد.
- در زمان بروز این مشکل، دچار آسیب شود.
- مشکلات تنفسی برای او پیش آید.
- کودک تشنج کرده مبتلا به یک بیماری خطرناک باشد.
همچنین والدین میتوانند از طریق سایت دکتریاب به نشانی https://doctor-yab.ir، متخصص مغز و اعصاب خوب برای کودکان و مورد نظر خود را در شهر دلخواه خود انتخاب و به روش آنلاین یا تلفنی نوبت یا مشاوره بگیرند.
نظر شما