به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد ،ویرانی همراه با فرو ریختن پلها و شسته شدن خودروها بر اثر بارش بیسابقه در استانهای سیستان و بلوچستان، کرمان، فارس، هرمزگان و سپس در استانهای تهران، مازندران، اصفهان و ... دلیل آسیبهای جانی و مالی بود. زیرساختهای ضعیف، دسترسی به بسیاری از روستاها را قطع کرده و عملیات امدادی را پیچیده کرده است و تعداد زیادی خانه در جوامع دورافتاده آسیب دیدهاند.
مدیران اجرایی بحران ضمن دنبال کردن هشدارهای قبلی هواشناسی، با عملیات عمدتا پاسخ به سانحه واکنش نشان دادند . میزان بارندگی حدود 350 میلیمتری در شهرهایی مانند میناب و کنارک بسیار بیشتر از میزان توان جذب خاک به ویژه پس از دورهای طولانی خشکسالی بود. استانهای آسیبدیده، بهویژه سیستان و بلوچستان از جمله استانهایی هستند که بیشترین آسیب را از خشکسالیهای متوالی در سالهای اخیر دیدهاند.
پروژههای توسعه شهری در کرانه رودخانهها و داخل به دشتهای سیلابی طبیعی، بهرغم هشدارهای دانشمندان ادامه داشته است. تکرار سیلاب سراسری و تلفات در حد 100 نفر در ایران 40 ماه بعد از سیلابهای سراسری فروردین 1398 رخ داد. سوانح اقلیمی مکرر و شدید از شواهد تغییرات اقلیمی است. تغییرات اقلیمی خطری آشکار و فعلی برای سیاره ما ایجاد کرده است.
وضعیت در خاورمیانه و ایران حتی بحرانیتر است، جایی که کمبود آب، خشکسالی و آتشسوزی جنگلها، زمینهای حاصلخیز را به بیابان تبدیل کرده است. پس از آنکه خشکسالی مزمن باعث درگیری بر سر حقوق آب در بخشهای مختلف منطقه شده است؛ مناقشات بر سر حق آب نیز باعث درگیری میان روستاهای همجوار و کشورهای مجاور در بسیاری از کشورهای منطقه از جمله ترکیه، عراق، افغانستان و ایران شده است.
این وضعیت مشکلات شدیدی را برای شهرنشینان و کشاورزان به وجود آورده است . بیآبی و خشکسالی بسیاری از مردم را مجبور کرده است که خانه و مزارع خود را رها کرده و به دنبال کار به تهران، مراکز استانها و شهرهای بزرگ بروند.
سوءمدیریت بحران توسط دولتهای متوالی وضعیت را در بسیاری از مناطق بدتر کرده است. جنگ داخلی سوریه قبل از تبدیل شدن به یک جنگ تمام عیار، در بخشهایی از این کشور به عنوان یک مناقشه بر سر دسترسی به منابع آب و نارضایتی کشاورزان حاشیهنشین در مجاورت شهرها آغاز شد. سفرههای آب زیرزمینی حدود 260 هزار کیلومتر مربع (یعنی 16 درصد) از خاک ایران هستند .
سامانه ملی پایش آبهای زیرزمینی ایران در دهه پنجاه شمسی راهاندازی شد و 647 سفره از 758 سفره شناسایی شده در سال 1395 را پوشش داد. مجموعه داده موجود اندازهگیری و تخمینی آب زیرزمینی چاههای مجاز و غیرمجاز را پوشش میدهد. چاههای غیرمجاز نقش مهمی در آبهای زیرزمینی ایران ایفا میکنند، زیرا حدود 450 هزار از کل حدود 950 هزار حلقه چاه در ایران اکنون فعال در کشور را تشکیل میدهند. اطلاعات دقیق در مورد ویژگیهای آبخوان (به عنوان مثال، نوع آبخوان) به اکتشافات ژئوفیزیکی گسترده و پرهزینه نیاز دارد.
رصدخانه خشکسالی اروپا (EDO) که زیر نظر کمیسیون اروپا فعالیت میکند، در گزارشی که در ماه آگوست/ مرداد سال جاری 2022/ 1401ش منتشر کرد، اعلام کرد ۴۷ درصد از اروپا در شرایط هشدار قرار دارد، زیرا رطوبت در خاک خشک میشود و ۱۷ درصد از پوشش گیاهی منطقه تحت اثر بحران کمآبی قرار گرفته است. این رصدخانه میگوید ۴۷ درصد از قاره سبز در شرایط هشدار با کمبود شدید رطوبت خاک قرار دارد.
سطح آب رودخانهها پایین آمده، تولید برق و محصولات کشاورزی تحت اثر قرار گرفته است. اروپا با بدترین خشکسالی در حداقل ۵۰۰ سال اخیر مواجه است، چنانکه حدودا دوسوم این قاره در حالت هشدار قرار دارد و این امر سبب محدودیت حرکت کشتیهای باری در رودخانهها و از آن طریق کاهش حمل و نقل داخلی، کاهش تولید برق و کاهش برخی محصولات کشاورزی شده است.
مناطق وسیعی از قاره اروپا در تابستان سال جاری با گرمای بیسابقهای مواجه بودند. این امر روند خشکسالی را تشدید کرد، سبب آتشسوزی جنگلها در بسیاری از مناطق از جمله در یونان و فرانسه شد. نگرانیها افزایش یافته است، چنانکه بسیاری از شهروندان و نهادها خواهان اقدامات موثرتر برای مقابله با تغییرات اقلیمیاند. شاخص خشکسالی رصدخانه از اندازهگیری بارشها، درصد رطوبت خاک و کسر تابش خورشیدی جذب شده توسط گیاهان برای فتوسنتز به دست میآید.
رصدخانه خشکسالی اروپا (EDO) اعلام کرد بارندگی در اواسط آگوست/ مرداد سال جاری 2022/1401ش ممکن است از ابعاد بحران کاسته باشد اما در برخی موارد، بارندگی با رعد و برق با خسارتهایی به برخی مناطق همراه بود. محصولات کشاورزی در فصل تابستان آسیب دیدهاند، بهطوری که در سال ۲۰۲۲ ذرت ۱۶ درصد کمتر از میانگین پنج سال گذشته برداشت شده و محصولات سویا و آفتابگردان نیز به ترتیب ۱۵ و ۱۲ درصد کاهش یافته است.
تولید برق از نیروگاهها به دلیل کمبود آب که سامانههای خنککننده را تغذیه میکند، ضربه خورده و سایر تولیدکنندگان برق نیز تحت اثر قرار گرفتهاند. سطح پایین آب مانع از تردد کشتیها برای مثال در امتداد رودخانه راین شده است و این امر بر حمل و نقل زغالسنگ و نفت نیز اثر گذاشته و به این ترتیب، در مجموع انرژی و تولید دانههای روغنی در اروپا تحت اثر خشکسالی قرار گرفته است.
کمیسیون اروپا در بیانیهای اعلام کرد با این فرض که دادههای کنونی موجود در پایان فصل تابستان هم تایید شوند، به نظر میرسد خشکسالی در تابستان ۲۰۲۲ بدترین خشکسالی در حداقل ۵۰۰ سال گذشته باشد به نحوی که این پدیده حتی از سال ۲۰۱۸ نیز شدیدتر است. در آن سال، هوای خشک و گرم موجب کاهش ۵۰ درصدی بازده محصولات کلیدی در اروپای مرکزی و شمالی شد، اما رطوبت مناسب هوا در جنوب اروپا با افزایش برداشت همراه بود. چهار سال بعد خشکسالی حتی از آن زمان هم شدت بیشتری دارد. شورای دولتی چین روز چهارشنبه 2 شهریور 1401 اعلام کرد یارانه ۱۰ میلیارد یوانی (1.45 میلیارد دلار) را برای حمایت از کشاورزان برنج که شرایط خشکسالی را تجربه میکنند، تخصیص داده است. مقامهای چین هشدار دادهاند که «تهدیدی شدید» برداشت پاییز امسال مزارع این کشور را تحت اثر قرار خواهد داد.
چین بیش از ۹۵ درصد برنج، گندم و ذرت مصرفی خود را تولید میکند، اما کاهش برداشت میتواند به معنای افزایش تقاضا برای واردات در پرجمعیتترین کشور جهان باشد و فشار بیشتری بر عرضه جهانی این محصولات وارد کند. هماکنون به دلیل جنگ اوکراین تامین این اقلام در بازار جهانی با اختلال گسترده روبهرو شده است. در چین، خشکسالی فلجکننده که با موج گرمای بیسابقه تشدید هم شده، در نیمی از این کشور گسترش یافته است.
اکنون فلات سرد تبت با کوهستانهای غالبا پوشیده از برف هم درگیر موج گرما و خشکسالی شده است.نمودار مرکز ملی آب و هوای چین روز چهارشنبه ۲۴ آگوست/ 2 شهریور نشان داد که بخشهایی از جنوب چین - از جمله فلات تبت - شرایط خشکسالی «شدید» تا «فوقالعاده» را تجربه میکنند. منطقهای که بدترین آسیب را دیده است یعنی حوضه رودخانه یانگتسه که از ساحل شانگهای تا استان سیچوان در جنوب غربی چین امتداد دارد، خانه بیش از ۳۷۰ میلیون نفر است و شامل چندین قطب تولیدی است.
دومین اقتصاد بزرگ جهان تحت اثر امواج گرما، سیل ناگهانی و خشکسالی قرار گرفته است، پدیدههایی که دانشمندان میگویند به دلیل تغییرات اقلیمی در حال افزایش و شدیدتر شدن هستند. سازمانهای دولتی چین و نهادهای امدادی با تانکرهای آب به روستاییان کمک میکنند.
اولویت با تامین آب آشامیدنی است و برای مزارع تفتیده در گرما کاری نمیتوان کرد. آبرسانی فعلا در مناطق روستایی سیچوان و چونگ کینگ یا مناطق دورافتاده کوهستانی متمرکز است که موج گرما و خشکسالی به منابع آب این منطقه به شدت آسیب رسانده است. مناطق جنوب شرقی چنین نیز از هفته اول شهریور با آتشسوزیهای جنگلی هم دست به گریبان شدهاند و موضوع تامین آب و مقابله با آتشسوزی به معضلی بزرگ بدل شده است.
دمای بالای ۴۵ درجه سانتیگراد باعث شده است که چندین استان چین قطع برق صنعتی را اعمال کنند تا برق مورد نیاز برای سامانههای سرمایشی شهرها فراهم شود. سطح آب در رودخانه یانگتسه به شکلی بیسابقه پایین آمده و مولدهای برق-آبی نمیتوانند با حداکثر ظرفیتشان فعالیت کنند. وزارت کشاورزی چین اعلام کرد که جنوب چین طولانیترین دوره مداوم دماهای بالا را از زمان شروع ثبت دادههای هواشناسی در بیش از ۶۰ سال پیش تجربه کرده است. شدت، دامنه و مدت موج گرما میتواند وضعیت کنونی را به یکی از بدترین موجهای ثبت شده گرما در تاریخ جهانی تبدیل کند.
فعالیتهای انسانی که تغییرات اقلیمی را شدید میکنند، طبق تعریف، تابآور نیستند، زیرا سیارهای را که ما برای همه نیازهایمان به آن وابسته هستیم، تغییر میدهند. تغییرات اقلیمی یافتن راهحلهای تابآور برای مشکلات دیگر را نیز دشوارتر میکند. تغییر تنوع زیستی و شرایط اقلیمی بر منابع غذایی ما، افزایش سطح آب دریاها، نحوه طراحی شهرهایمان و موارد دیگر اثر میگذارد.
بسیاری از چالشهای تابآوری هم بر اقلیم اثر میگذارند و هم تحت اثر آن قرار میگیرند: برای مثال، گرم شدن زمین و تغییر اقلیم رشد کافی غذا را دشوارتر میکند و از سوی دیگر جنگلهایی که برای تولید همین غذا از بین میروند، موجب شدید شدن غذا به تغییرات اقلیمی میانجامد.
نظر شما