«به استناد بررسی های صورت گرفته بر داده های منتشر شده سازمان غذا و دارو در سامانه "TTAC"، از 3100 ژنریک دارویی فعال در بازار دارویی کشور، در تأمین قریب به 500 ژنریک دارویی با کمبود مواجه هستیم که در این میان وضعیت کمبود 370 ژنریک دارویی که 90 مورد از آن، از اقالم پرمصرف دارویی و نایاب تر هستند در شرایط حادتری قرار دارد و مابقی نیز در صورت ادامه افت شرایط تأمین، در وضعیت بحرانی قرار خواهند گرفت.»

به گزارش سلامت نیوز، این بخشی از گزارش روز گذشته کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی درباره وضعیت کمبودهای دارویی کشور پس از اجرای طرح دارویار است. کمبودهایی که وزیر بهداشت را به مجلس کشاند و انتظار می رفت با وجود وضعیت بحرانی موجود که در سال های قبل بی سابقه بوده، وزیر بهداشت حتی استیضاح شود اما نمایندگان ملت آن هم تنها دو نماینده حاضر به سوال از وزیر بهداشت شدند و همین دو نماینده نیز از پاسخ های وزیر قانع شدند! پاسخی که نکته جدیدی در آن نبود. گویی مجلس از عملکرد وزیر بهداشت که کشور را تا مرز بحران رسانده رضایت دارند!

سه روز قبل از این امان الله حسین پور نماینده اسفراین در مجلس با انتقاد از افزایش 600 درصدی دارو در کشور، خطاب به وزیر بهداشت گفته بود:«فکر می کنم وزیر بهداشت توان ساماندهی را ندارد لذا درخواست می کنم قبل از اینکه مجلس برخورد کند خود وزیر بهداشت استعفا دهد.» اما وزیر بهداشت بی اعتنا به این اخطارها با یک گزارش ساده در مجلس حاضر شد و توانست خود را از استیضاح نجات دهد.

وی در صحن علنی مجلس با اشاره به گذشت چهار ماه از شروع طرح دارویاری، گفت:« اکنون در مرحله گذار و انتقال از یک وضعیت موجود به وضعیت انقلابی هستیم که در دوران گذار مشکلاتی داشتیم. هدف از اجرای طرح دارویاری این بود که وابستگی به ارز ترجیحی و رانت ناشی از آن به تولید پویا و غیر وابسته برگردد؛ مشکل اساسی ارزهای ترجیحی این بود که بدون حساب و کتاب داده می شد و رانت هایی را به وجود می آورد.»

وزیر بهداشت خاطرنشان کرد:« تخصیص ارز ترجیحی بی حساب و کتاب به تولیدکنندگان دارو مشکلات ما بود؛ گاهی اوقات پیش فاکتورها واقعی نبودند و برخی تولیدکنندگان بیش از حد نیاز ارز ترجیحی دریافت می کردند.»

البته که اجرای این طرح پایانی بر رانت خواری برخی شرکت های دارویی است اما آقای وزیر شما برای کوتاه کردن دست سودجویان از رانت های ناشی از ارز ترجیحی مردم را قربانی کردید و هیچ پیش بینی از مقابله به مثل شرکت هایی که دستشان از رانت کوتاه میشد نداشتید.

شرکت هایی که به دلیل قطع سودهای کلان ناشی از دریافت ارز اکنون می خواهند سود خود را از جیب مردم برداشت کنند و برای اینکه در برابر این طرح ایستادگی کنند تولید را متوقف کرده و باعث افزایش سرسام آور قیمت داروها شده و وضعیت را به جایی رسانده اند که داروهای ساده نایاب شده اند و مردم سرگردان داروخانه ها.

وزیر بهداشت در بخشی دیگر از سخنان خود، هدف دیگر اجرای طرح دارویاری را شکوفایی و خروج از انحصارطلبی عنوان و اظهار کرد:« باید یارانه در نهایت مستقیما به مصرف کننده نهایی می رسید که این موضوع در طرح دارویاری دیده شد. علاوه بر اینکه در اجرای این طرح به دنبال جلوگیری از قاچاق دارو هستیم چون علاوه بر مصرف کنندگان داخلی ۴۰۰ میلیون نفر از اطراف کشور نیز از داروها به صورت قاچاق استفاده می کردند که جلوی آن گرفته شد.»

هرچند مسئله قاچاق داروهای ایرانی به دلیل قیمت مناسب آنها به کشورهای دیگر بر کسی پوشیده نیست ولی آیا می توان یک شبه با این مسئله مقابله کرد؟ قرار بود یارانه و مابه‌التفاوت‌ قیمت داروها از طریق بیمه‌ها به داروخانه‌ها پرداخت شود و قیمت دارو برای مردم تفاوتی نداشته باشد اما برخی اقلام‌ دارویی امسال تاکنون سه بار افزایش قیمت داشته‌ است و پرداخت از جیب مرم افزایش پیدا کرده است.وعده هایتان هم درباره بیمه شدن 119 قلم از داروهای OTC عملیاتی نشد.

دکترعین‌اللهی همچنین با افتخار از اجرای ۹۸ درصدی نسخه الکترونیک بعد از اجرای طرح دارویار سخن گفت اما گویا وزیر بهداشت در این کشور زندگی نمی کنند و نمی دانند که به دلیل اعتراضات و اختلال و قطعی گسترده اینترنت دسترسی پزشکان و داروخانه ها به نسخه الکترونیک با مشکل مواجه شده است و بنا به گزارش های متعدد بیماران مجبور به تهیه نسخ خود به صورت آزاد شده اند و عملا هیچ تمهیداتی برای مشکلات موجود بر سر راه نسخه الکترونیک در چنین شرایطی اندیشیده نشده است.

دکتر عین الهی در بخشی دیگر از سخنان خود با این توضیح که اجرای طرح دارویاری نتیجه همکاری میان همه دستگاه ها است، گفت:«تولید و تامین دارو فرآیند بین دستگاهی است. پس در صورت هماهنگی همه سازمان ها موفق خواهیم شد؛ وزارت بهداشت سیاستگذار، برنامه ریز و بهره بردار است. البته قرارگاه تدابیر ویژه دارویی از سوی وزارت بهداشت ایجاد شد و ما از سازمان برنامه و بودجه، بانک مرکزی، بیمه گران و نهادهای نظارتی دعوت کردیم تا در اجرای این طرح مشارکت داشته باشند.»

به نظر می رسد وزیر با این اظهارات می خواهد بخشی از مشکلات پیش آمده را بر گردن دیگر دستگاه ها بیندازد و البته این اظهارات نشان می دهد وزیر بهداشت حتی یک درصد هم برای احتمال عدم هماهنگی دستگاه های مربوطه(که البته مشکلی رایج در کشور است) در اجرای طرح دارویار فکر نکرده بود و دست به اجرای این طرح زده است.

وزیر بهداشت در پایان اظهاراتش موفقیت طرح دارویار را در گروی تخصیص کامل و به هنگام اعتبارات این طرح می داند. بنا به گفته وی در بودجه ۱۴۰۱ نزدیک به ۷۳ همت (هزار میلیارد تومان) پیش بینی شده که ۵ همت برای بیماران خاص و ۶ همت برای پوشش کامل بیمه همگانی است. اما بنا به گفته کارشناسان عدم تأمین منابع پایدار برای طرح دارویار موجب انباشت مطالبات داروخانه‌ها از سازمان‌های بیمه‌گر شده است. باید پرسید کجای دنیا طرحی که مستقیم به سلامت و جان مردم گره خورده است را بدون پیش بینی و تامین بودجه لازم اینطور شتاب زده اجرا می کنند که شما دست به اجرای آن زده اید؟

در پایان همچنان این سوال باقیست که نمایندگان مجلس دقیقا از کدام بخش گزارش وزیر بهداشت قانع شدند؟! کجای گزارش وزیر بهداشت نکته جدیدی داشت و به مسئله کمبودها و گرانی دارو پاسخ داده شد؟ بنا به اظهارات روز گذشته رییس مجلس محمد باقر قالیباف«سالیان سال است که داده‌ها در سامانه تیتک وجود دارد و نیازهای ماه به ماه و نوع مریضی‌های موجود در کشور مشخص است و واقعاً غافلگیر شدن در این موضوع(کمبود داروها) قابل پذیرش نیست.»

آیا همین یک نکته گواهی بر عدم توانایی وزیر بهداشت بر ساماندهی وضعیت دارویی کشور و استیضاح وی نیست؟ مسئله ای که به نظر می رسد نمایندگان مجلس به راحتی از آن چشم پوشی کرده اند.

مجلسی که 250 نفر از نمایندگان آن قبل از انتخابات در نامه ای به سید ابراهیم رییسی خواهان حضور او در انتخابات شدند و به نظر می رسد منافع دولت را بر منافع مردم ارجح می دانند و حاضر به برخورد جدی با مسببان وضعیت بحرانی دارو در کشور نیستند.

از طرفی دیگر همین نمایندگان در شهریور ماه بیانیه قدردانی از اقدامات دولت(با وجود آشفتگی های بازار ارز و گرانی و ...) را صادر کردند و اسامی 9 نفر از نمایندگانی که حاضر به امضای این بیانیه نشده بودند در جلسه هیات وزیران مطرح و خوانده و گفته شده که چرا این ۹ نفر حاضر به قدردانی نشدند و این مسئله در ذهن متبادر می شود که شاید نمایندگان به دلیل ترس از قرار گرفتن در لیست سیاه دولت حاضر به سوال از وزیر بهداشت نشده اند! یا شاید تقدیم 48 دستگاه ام آی آر ، 12 دستگاه سی تی اسکن ،35 دستگاه سنگ شکن و 8 دستگاه آنژیوگرافی که با پول بیت المال بدون لحاظ کردن استانداردهای جمعیتی کارساز بوده است!

چرا موضع نمایندگان مجلس که در خروجی رسانه ها به چشم مردم می آید با آنچه در عمل اتفاق می افتد تفاوت دارد؟آیا نمایندگان پای گزارش کمیسیون تخصصی بهداشت و درمان مجلس هم نتوانستند بایستند؟