براساس بررسیهای انجام شده میزان بروز كم كاری مادرزادی تیروئید در كشور ما، 4 برابر جهان است. طبق اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی از هر400 نوزاد متولد شده یك نفر به كمكاری مادرزادی تیروئید مبتلاست كه دچار عوارضی مانند عقبماندگی ذهنی، ناشنوایی، لالی، كمهوشی و كوتاهی قد میشود.
نوزادان مبتلا به كمكاری تیروئید معمولاً سالم به نظر میرسند و هیچگونه علامتی از بیماری ندارند، در واقع این بیماری بدون علامت است و زمانی كه علائم عقبماندگی ذهنی ظاهر میشود، درمان بیفایده است.
اما نكته بسیار قابل توجه در خصوص این بیماری آن است كه پیشگیری از عقبماندگی ذهنی تنها در صورتی امكانپذیر است كه بیماری در بدو تولد یا در روزهای نخستین زندگی تشخیص داده شود و درمان گردد.
در واقع اگر شروع درمان برای نوزادان مبتلا به كمكاری تیروئید تا قبل از یك ماهگی آغاز شود، آنان در آینده هیچ مشكلی از نظر بهره هوشی یا IQ نخواهند داشت. طبق تحقیقات اداره غدد مركز مدیریت بیماریها اگر زمان شروع درمان مبتلایان به این بیماری به تعویق بیفتد و از سه ماهگی به بعد شروع شود، نوزاد 70 تا 80 درصد از بهرههوشی خود را از دست میدهد و اگر درمان تا 6 سالگی شروع نشود میزان بهره هوشی كودك به صفر میرسد.
بنابراین آنچه كه خانوادهها بخصوص پدر و مادرانی كه تصمیم به بچهدار شدن دارند، باید بدانند این است كه تنها با انجام یك آزمایش ساده خون، آن هم در بدو تولد كه با گرفتن چند قطره خون از پاشنه پای نوزاد، انجام میشود، میتوان از داشتن یك كودك عقبمانده ذهنی جلوگیری كرد و تا آخر عمر متحمل بار لطمات سنگین روحی و روانی و نیز هزینههای اقتصادی ناشی از نگهداری و درمان كودك عقب مانده ذهنی نشد.
حال كه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، طرح غربالگری كمكاری مادرزادی تیروئید را با هدف درمان و پیشگیری از عوارض این بیماری و شناسایی و كنترل نوزادان مبتلا به كم كاری مادرزادی تیروئید آغاز كرده است، موفقیت اجرای این طرح را مرهون همكاری نزدیك خانوادهها و مراجعه به موقع آنان به مراكز بهداشتی- درمانی میداند.
خانوادهها باید آگاه باشند كه برای پیشگیری از عوارض كمكاری مادرزادی تیروئید، نوزاد خود را 3 تا 5 روز بعد از تولد به مراكز بهداشتی، درمانی ببرند چراكه بهترین زمان انجام آزمایش برای تشخیص این بیماری روز سوم تا پنجم بعد از تولد نوزاد تشخیص داده شده است.
در واقع هماكنون همه بیمارستانها اعم از دولتی و غیردولتی، هنگام ترخیص مادر از بیمارستان، به وی لیستی از مراكز بهداشتی- درمانی كه در آنها آزمایش كمكاری مادرزادی تیروئید انجام میشود، میدهند ولی بردن به موقع نوزاد به مراكز بهداشتی- درمانی در اختیار والدین است.
بد نیست بدانیم طبق آخرین آمار مركز مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت، در نتیجه غربالگری از 130 هزار نوزاد و تشخیص به موقع نوزادان مبتلا به كمكاری مادرزادی تیروئید، از عقبماندگی ذهنی 300 نوزاد پیشگیری شد.امید است كه خانوادهها، با همكاری، همراهی و مشاركت خود، در طرحی كه برای سلامت تك تك فرزندان جامعه در حال اجراست، جامعه را در داشتن انسانهایی سالم یاری كنند.
نظر شما