به گزارش سلامت نیوز به نقل از فارس، بیخوابی یکی از مشکلات مهم در سالهای اخیر است، نیاز افراد به خواب یکسان نیست و این میزان برای گروهی حدود 6 ساعت و برای گروهی حدود 10 ساعت است.
فردی که بعد از بیداری از خواب، احساس آرامش میکند، خواب کافی داشته است. بیخوابی خود را به شکلهای مختلف از قبیل اختلال در به خواب رفتن، بیدار شدن در نیمه شب و در اواسط خواب خود را نشان میدهد.
مرتضی صفوی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در گفتوگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبری فارس «توانا» میگوید: خواب برای بدن انسان بسیار مهم است. آمارها نشان میدهد که 25 تا 30 درصد مردم دچار بیخوابی و کمخوابی هستند و از آن رنج میبرند.
استفاده بیش از حد از قهوه موجب بیخوابی میشود
به گفته وی، از عوامل بیخوابی میتوان به عدم رعایت بهداشت خواب، مسمویتهای ناشی از مشروبات الکلی، استفاده از قهوه به مقدار زیاد، سیگار کشیدن و کار بیش از حد اشاره کرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اضافه میکند: گروهی وجود دارند که از خوابیدن ترس دارند و انگیزه پنهان در وجودشان است و حسرت لحظهای را دارند که چشمانشان را ببندند و به خواب فرو روند، این افراد میترسند که در خواب مشکلی برایشان پیش بیاید.
صفوی ادامه میدهد: بیخوابیهای کاذب نیز وجود دارد. بسیاری از افراد تصور میکنند که بد میخوابند و اگر از این افراد نوار خواب گرفته شود، مشخص میشود که هیچ مشکلی در خوابیدن ندارند و در نحوه خوابیدن خود توهم دارند.
وی میافزاید: 2 نوع بیخوابی وجود دارد و 85 درصد از مبتلایان به بیخوابی نیازی به مصرف داروهای خوابآور ندارند اما 15 درصد بیخوابیها به دلیل عملکرد ناقص دستگاه خواب است.
تغذیه در خواب بسیار اهمیت دارد
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بیان میدارد: اصولاً تغذیه در خواب بسیار اهمیت دارد به دلیل اینکه اگر به سلولهای عصبی ویتامینها و املاح برسد، فرد به خوبی میخوابد و در صورت سوءتغذیه سلولهای عصبی، آرامش مغز تأمین نمیشود.
صفوی عنوان میکند: اثبات شده است که تغذیه مناسب میتواند کیفیت خواب را افزایش دهد و به دنبال آن آرامش و آسایش در طول روز تأمین میشود همچنین مصرف مواد مغذی بسیار اهمیت دارد؛ زمانی که چربی، کلسترول و قند به میزان کمی مصرف شود بدن با واکنش بیخوابی و افسردگی از طریق گیرندههای مغزی تنبیه میشود و مصرف بیش از حد پروتئینها بیخوابی و افسردگی را به دنبال دارد.
استفاده بیش از حد پروتئین موجب بیخوابی میشود
وی میگوید: مصرف بسیار کم مواد مغذی ضروری تنها علت بیخوابی نیست و حتی مصرف بیش از حد مواد پروتئینی نیز میتواند بیخوابی را ایجاد کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان میافزاید: تریپتوفان یکی از مواد غذایی بسیار مفیدی است که در بیخوابی تأثیر دارد و تحقیقاتی که بر روی حیوانات آزمایشگاهی انجام شده، نشان داده است که سرتونینی که هنگام خواب ترشح میشود در خواب تأثیر مستقیم دارد.
صفوی ادامه میدهد: کاهش سرتونین مغز میتواند موجب بیخوابی شود و تغییراتی که باعث افزایش میزان سرتونین میشود، برای خواب مفید است همچنین تخریب نورونهای هیپوتالاموس میتواند در بیخوابی نقش داشته باشد چرا که نورونهای هیپوتالاموس مملو از سرتونین است که دادن تریپتوفان کافی به موشها و افزایش سرتونین تأخیر در خواب را در آنها کاهش میدهد.
وی تصریح کرد: بر اساس مطالعات، افزایش تریپتوفان در شیر خشک باعث طولانی شدن خواب نوزادان تازه متولدشده میشود و یافتهها و تحقیقات نیز نشان میدهد یک وعده غذای سرشار از کربوهیدرات موجب القای احساس خواب آلودگی میشود و افرادی که وعدههای پرکربوهیدرات مصرف کردهاند نسبت به افرادی که وعدههای غذاییشان سرشار از پروتئین است، هوشیاری کمتر دارند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بیان می کند: زنان پس از مصرف وعدههای پر کربوهیدرات نسبت به وعدههای پر پروتئین، پرخوابتر هستند و وضعیت بدنشان آرامش بیشتری دارد که این اثرات بعد از ناهار و شام خود را نشان داده و مشخص شده است که هوشیاری ذهنی پس از صرف یک وعده پرکربوهیدرات نسبت به یک وعده پرپروتئین کمتر است.
صفوی عنوان میکند: افراد در هنگام مطالعه نباید خسته و خوابآلود باشند و اگر کسی احساس خستگی میکند نباید مطالعه انجام دهد و همان موقع باید بخوابد و بعد مطالعه خود را ادامه دهد.
وی معتقد است: پس از یادگیری، استراحت لازم است چرا که آموختههای فرد تثبیت شود و از تداخل اطلاعات پیشگیری میکند همچنین بیخوابی بر مغز بسیار تأثیرگذار است چرا که قدرت تصمیمگیری، حل مشکلات، یادگیری، تمرکز و هوشیاری را کاهش میدهد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان میافزاید: تحقیقات نشان داده است که اگر فردی به 21 ساعت نخوابد توانایی ذهنی او دقیقاً مانند یک شخص مست خواهد شد. تأثیر یک خواب شبانه کافی را نباید دست کم گرفت.
کمخوابی دانشآموزان موجب کاهش 30 درصدی نمره امتحانشان میشود
صفوی میگوید: دانشآموزانی که به دلیل حجم مطالب شب امتحان نخوابیده و بیدار میمانند و درس میخوانند، به دلیل کم خوابی و استرس حدود 30 درصد از نمرهشان را از دست میدهند.
وی اضافه میکند: کمخوابی موجب سردرد، آشفتگی و عدم تمرکز در مطالب خوانده شده میشود و استرس این وضعیت را تشدید میکند و آرامش ویژگی مهمی است که باید رعایت شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه میدهد: زمان خوابیدن از موارد بسیار مهم است چرا که خوابیدن موجب جذب و دفع مواد غیر ضروری میشود، برای سالم زندگی کردن افراد باید خواب کافی داشته باشند و سعی کنند که ساعت خواب را بین 9 تا 11 شب قرار دهند.
صفوی بیان میدارد: ساعت 9 تا 11 شب زمانی است که از بین بردن مواد سمی در بدن و جذب مواد ضروری انجام میگیرد. اگر خواب در غیر از این ساعتها انجام شود اثر منفی بر روی سلامت میگذارد همچنین ساعت 11 تا یک شب عملیات از بین رفتن مواد سمی در کبد آغاز میشود و در این موقع است که انسان باید در خواب عمیق باشد.
وی معتقد است: ساعت یک تا 3 صبح عملیات سمزدایی در کیسه صفرا آغاز میشود و 3 تا 5 صبح عملیات از بین رفتن مواد سمی در ریه آغاز میشود و افرادی که مشکل دارند در این موقع سرفه میکنند که نشان دهنده این است که در ریه فرد عملیات سمزدایی آغاز شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اضافه میکند: ساعت 5 تا 7 صبح سمزدایی در روده بزرگ انجام میگیرد. ساعت 7 تا 9 صبح جذب مواد غذایی صورت میگیرد و بهتر است که صبحانه بین 7 تا 9 صبح خورده شود و افراد بیمار بهتر است که صبحانه را ساعت 6 صبح مصرف کنند.
مصرف صبحانه در ساعت 7 صبح موجی خوش اندامی میشود
صفوی میگوید: افرادی که میخواهند تناسب اندام داشته باشند، بهتر است صبحانه را ساعت 7 صبح مصرف کنند و کسانی که به مصرف صبحانه تمایل ندارند، بهتر است این رفتار خود را عوض کنند.
وی می افزاید: همچنین دیر خوابیدن و دیر بلند شدن از خواب باعث میشود که مواد سمی از بدن به خوبی دفع نشود. از حدود نیمههای شب تا صبح زود در مغز استخوان خونسازی انجام میشود. در ایام تعطیل افراد تا نیمههای شب بیدار هستند و صبح روزی که میخواهند سرکار بروند، با خستگی در محل کار حاضر میشوند چون فعالیتهایشان دچار سردرگمی شده و نمیدانند که چه کاری انجام میدهند.
نظر شما