سه‌شنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۰ - ۱۰:۲۳
کد خبر: 41755

در هفته ملی مبارزه با سرطان قرار داریم. با این که بیماری سرطان طی دهه های گذشته به ویژه در کشورهای در حال توسعه شیوع فراوانی یافته است و تعداد قربانیان این بیماری طی دهه های آینده افزایش خواهد یافت اما محققان با انجام مطالعات و تحقیقات علمی فراوان، از امکان کنترل سرطان سخن گفته اند. به باور آن ها ترس از این بیماری باعث شده است تمامی ابعاد سرطان به طور واضح و آشکار به عموم مردم شناسانده نشود.

سلامت نیوز: در هفته ملی مبارزه با سرطان قرار داریم. با این که بیماری سرطان طی دهه های گذشته به ویژه در کشورهای در حال توسعه شیوع فراوانی یافته است و تعداد قربانیان این بیماری طی دهه های آینده افزایش خواهد یافت اما محققان با انجام مطالعات و تحقیقات علمی فراوان، از امکان کنترل سرطان سخن گفته اند. به باور  آن ها ترس از این بیماری باعث شده است تمامی ابعاد سرطان به طور واضح و آشکار به عموم مردم شناسانده نشود.
 از این رو شکستن این تابو از اولین راهکارهای مبارزه با سرطان محسوب می شود. محققان و دانشمندان در سراسر جهان دریافته اند که می توان سرطان را تحت کنترل قرار داد و برخلاف تصور عموم که سرطان را یک بیماری افسارگسیخته تصور می کنند که قربانیان خود را بدون دلیل گرفتار می کند، می توان با حذف عوامل خطر، مانع از بروز سرطان شد. در واقع یکی از امیدوارکننده ترین نکته ها درباره این بیماری مهارپذیر بودن آن است.از این رو اطلاع رسانی درباره ماهیت بیماری، قرار دادن آن در کنار دیگر بیماری های مزمن عصر حاضر مانند دیابت و بیماری های قلبی که میلیون ها نفر را با مشکل مواجه کرده است و ایجاد نگاه علمی و جامع به این بیماری بیش از هر اقدام دیگری ضروری به نظر می رسد تا از این طریق بتوان به ترس و نگرانی از بابت این بیماری پایان داد. یک سوال اساسی که در این جا مطرح می شود این است که چرا سرطان طی ۱۰۰ سال اخیر شیوع بیشتری یافته و طی قرون گذشته برخلاف قرن حاضر مسئله روز مردم نبوده است. این پرسش را با یکی از محققان این حوزه در میان گذاشتیم و پاسخ های علمی و جامع وی را دریافت کردیم.دکتر پیام آزاده دبیر کمیته راهبردی انجمن سرطان ایران و متخصص رادیوتراپی، آنکولوژی در گفت وگو با خراسان ضمن تشریح تاریخچه سرطان در ایران به ۱۰ عامل مهم شیوع سرطان در جهان طی قرن اخیر اشاره کرد که در ادامه می آید.

تاریخچه سرطان در ایران

در تاریخ اولین کسی که از سرطان یاد کرده، ابوعلی سینا پزشک مشهور ایرانی است. وی در کتاب های خود درباره این بیماری نظریه هایی ارائه کرده که طی ۱۰ قرن اخیر تقریبا تغییری پیدا نکرده است. با توجه به دانش وسیع در علم تشریح، نظریات وی درباره سرطان بسیار جالب توجه است.

ابوعلی سینا از این بیماری تحت عنوان «ورم سرطانی» نام برده است. نام گذاری آن تحت عنوان «خرچنگ» به این دلیل است که بیماری مانند خرچنگ، به شکار خود چنگ می اندازد و رنگ آن را نیز وجه تسمیه سرطان با خرچنگ قرار می دهد. دکتر آزاده ادامه می دهد: ابوعلی سینا همچنین به درمان سرطان به درستی اشاره می کند و به صراحت می گوید اگر در سرآغاز پیدایش ورم سرطانی به علاج بپردازید، بیماری را می توان نگه داشت و گاهی با قطع کردن ناحیه سرطانی علاج پذیر است. واقعیت این است که با گذشت بیش از هزار سال از زمان ابن سینا، دیدگاه بشر امروز نسبت به سرطان تغییر چشمگیری پیدا نکرده و اصول کنترل سرطان همان هایی است که ابن سینا به آن اشاره کرده است. وی حتی به «متاستاز» یعنی دست اندازی سرطان به دیگر ارگان های بدن آگاهی داشته و اظهارنظر کرده است که در این شرایط بیماری به مرگ بیمار منجر می شود.پس از ابن سینا حکیم جرجانی نیز به سرطان اشاره و ارتباط بین تغذیه و سرطان را مطرح کرده است.

بااین که به گفته برخی محققان در آینده شاهد سونامی سرطان در بسیاری از کشورها خواهیم بود، اما خوشبختانه نتایج تحقیقات ثابت کرده است که با تغییر عوامل محیطی که مهم ترین عامل بروز بیشتر انواع سرطان است، می توان رشد بی رویه سرطان را کنترل کرد. شناسایی این علایم و اصلاح آن که با انجام تحقیقات علمی و پیشرفت های روزافزون علم پزشکی حاصل شده است به افراد کمک می کند که بتوانند سیر بیماری را تغییر دهند و از سرعت آن بکاهند. یکی از راه های شناسایی عوامل خطر پرداختن به عوامل شیوع سرطان ها در ۱۰۰ سال گذشته است که به آن می پردازیم.

تشخیص قطعی سرطان ها: با این که آمار دقیقی از موارد سرطان طی ۱۰۰ سال اخیر نداریم اما گفته می شود سرطان طی قرن گذشته بیش از ۱۰۰ برابر افزایش یافته است. یکی از دلایل اصلی این امر، تشخیص ندادن قطعی بیماری است. در گذشته درصد عمده ای از مردم به علت سرطان فوت می کردند بدون این که بیماری آن ها تشخیص داده شود. در صورتی که در حال حاضر در کشورهای پیشرفته فقط ۵ درصد موارد سرطان بدون تشخیص باقی می ماند و ۹۵ درصد موارد سرطان منجر به بهبودی یا فوت تشخیص داده می شود.

افزایش مواد شیمیایی: طبق آمارهای ۱۰۰ سال قبل فقط ۵۰۰ نوع ماده شیمیایی وجود داشت، در صورتی که در حال حاضر ۵۰۰ میلیون ماده شیمیایی در جهان وجود دارد که از داروها تا سموم شیمیایی دفع آفات نباتی را شامل می شود، نکته این جاست که بیشتر این مواد شیمیایی سرطان زا و بیماری زاست.

افزایش استفاده از کود شیمیایی:
در ۱۰۰ سال گذشته ، بشر کود شیمیایی در اختیار نداشت و تمام محصولات زراعی به شیوه ارگانیک تهیه می شد. اما سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده است که سالانه میلیاردها تن کود شیمیایی به خاک و آب مزارع افزوده می شود که در واقع سمومی است که از طریق غذا، هوا و آب آلوده ای که این سموم را جذب کرده است وارد بدن انسان می شود. بیشتر این کودها عامل بروز انواع سرطان در بشر است و طبق آمارها هر کیسه کود شیمیایی که در بازار به فروش می رسد، حداقل باعث بروز یک مورد سرطان می شود.

افزایش مصرف داروها: در گذشته برای درمان بیماری ها به تعداد انگشتان یک دست دارو وجود نداشت اما امروزه برای هر بیماری کوچکی ده ها داروی مختلف وجود دارد که به مصرف می رسد. به غیر از عوارض مستقیم و غیرمستقیم این داروها بر سلامت بدن، بیشتر این داروها سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کند و ضعف سیستم ایمنی بدن یکی از عوامل مستقیم و غیرمستقیم افزایش بیماری های غیرواگیر ازجمله سرطان است.

آسفالت: در گذشته آسفالت وجود نداشت. درصورتی که بشر امروز برای سهولت تردد و حمل و نقل سریع میلیاردها تن آسفالت و قیر را در جاده ها ریخته است. بدون شک آسفالت و قیر سرطان زاست و از همه بدتر روی این آسفالت روزانه میلیون ها تن رنگ شیمیایی برای خط کشی و موارد دیگر می ریزند. ترکیب این رنگ ها با قیر، افزایش تردد در خیابان ها، افزایش درجه حرارت و افزایش وسایل نقلیه باعث بروز سرطان های مختلفی در دنیا شده است. به گفته دکتر آزاده این آلودگی ها آمار سرطان ریه را نسبت به ۱۰۰ سال گذشته به بیش از هزار برابر افزایش داده است.

نبود تحرک بدنی:
در گذشته مردم روزانه حداقل چند کیلومتر پیاده روی می کردند. به همین دلیل تعداد بسیار کمی چاق بودند و بیشتر افراد لاغر بودند در صورتی که در حال حاضر این نسبت معکوس شده و تعداد افراد چاق بیش از افراد لاغر است.

رژیم غذایی نادرست: نتایج مطالعات نشان می دهد، دومین علت بروز بیماری های واگیر در بشر، تغذیه نامناسب است. ریشه بسیاری از بیماری ها از جمله بیماری های قلبی و دیابت تغذیه نامناسب است و ۴۰ درصد سرطان ها به همین علت بروز پیدا می کند. در گذشته مردم از غذاهایی که خودشان در منزل تهیه می کردند، استفاده می کردند و از غذاهای آماده که برای تهیه آن از مواد شیمیایی و نگهدارنده استفاده می شود، خبری نبود.در صورتی که در حال حاضر بیش از ۵۰ ماده شیمیایی وجود دارد که فقط ۵۰ نوع آن کم ضرر است و بقیه این مواد که به کنسرو، کالباس، سوسیس و... اضافه می شود بدون شک بیماری زا و سرطان زاست. در حال حاضر گوشت های فرآوری شده بیش از هر زمان دیگری در دسترس مردم است و همین امر به افزایش موارد سرطان به ویژه سرطان های دستگاه گوارش انجامیده است.

آب آلوده: در گذشته مردم از آب تمیز و صاف و عاری از آلودگی استفاده می کردند اما هم اکنون بشر با دست خود آب، خاک و محیط زیست را آلوده کرده است و این آلودگی را وارد بدن خود می کند. یکی از عوامل قطعی بروز بیماری های غیرواگیر در سراسر دنیا، آب آلوده است. این مسئله زمانی که آب های زیرزمینی نزدیک به خاک است تشدید می شود. به عنوان مثال در شمال کشور که سرطان دستگاه گوارش فوقانی شیوع بسیار زیادی دارد، به علت مجاورت آب های زیرزمینی به خاک شاهد آلودگی آب به نیترات، سموم، کودهای شیمیایی و... هستیم. نیترات که فقط یکی از این مواد سمی است ۳۰۰ برابر اثر سرطان زایی به نسبت پایه مواد شیمیایی مضر دیگر دارد. این ماده در بدن به نیتروزامین که یکی از سموم مهلک بشری است تبدیل می شود و یکی از عوامل قطعی در بروز سرطان معده معرفی شده است.

استرس و اضطراب: ۱۰۰ سال قبل بشر تقریبا نمی دانست استرس چیست اما امروزه می دانیم که استرس هضم و جذب مواد غذایی را مختل و در فعالیت های بدن به ویژه ترشح آنزیم ها و هورمون ها اختلال ایجاد می کند و بدن قدرت مقابله با هر نوع بیماری واگیر یا غیرواگیر را از دست می دهد.

دخانیات: دخانیات مهم ترین عامل مرگ انسان در طول تاریخ بوده است. دکتر آزاده با بیان این که در طبیعت هیچ موجودی با دست خود، چیزی درست نمی کند که به مرگش بینجامد می گوید: بشر که در ۱۰۰ سال گذشته توانسته شانس بقای خود را ۳ برابر افزایش دهد، با روآوردن به الکل، سیگار و مواد غذایی خطرناک و مضر، مقدمات ابتلا به بیماری و مرگ خود را فراهم آورده است. طبق آمارها از هر ۶ نفر در دنیا یک نفر سیگار می کشد و به این ترتیب یک میلیارد نفر در جهان سیگار می کشند. هم چنین روزانه ۲۰ میلیارد نخ سیگار دود می شود و هر ۱۰ ثانیه یک نفر به علت بیماری های ناشی از مصرف سیگار می میرد. ۳۰ درصد مرگ و میر ناشی از سرطان به علت مصرف سیگار است و بیش از ۸۰ درصد سرطان های ریه که یکی از بدترین انواع سرطان هاست، به علت مصرف سیگار رخ می دهد.هم اکنون در تمامی کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه مبارزه با دخانیات اولین هدف سیاست گذاری توسط دولت ها و سازمان ها از سوی سازمان بهداشت جهانی معرفی شده است. این کار به علت نفوذ کارتل های عظیم تجارت سیگار توسط سیستم های حاکمیتی در هیچ کجای دنیا مقدور نیست و فرهنگ سازی بهترین و اساسی ترین راهکار برای مبارزه با سیگار محسوب می شود.

منبع:روزنامه خراسان

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha