سلامت نیوز: شناخت علل این اختلالات رنگدانه ای و درمان صحیح آنها بسیار مهم است و گاه درمانهای ناصحیح میتواند مشكل بیمار را زیادتر كند. درمان بیمار بایستی با توجه به علت بیماری ،شدت بیماری،شغل و شرایط اجتماعی و محیطی بیمار انجام شود.

از طرف دیگر بایستی بیمار اطلاعات صحیحی از بیماری خود، روش درمان، طول مدت درمان و مراقبتهای بعدی داشته باشد. در لك های  تیره پوست افزایش در پیگمان ملانین یا افزایش سلولهای رنگدانه ساز دیده میشود .

عوامل مختلفی می توانند روی میزان و كیفیت رنگدانه ها و سلولهای رنگدانه ساز تاثیر گذاشته و باعث تغییر رنگ پوست و ایجاد لك های تیره صورت شوند كه عبارتند از: بیماریها و اختلالات ارثی و ژنتیكی، بیماریهای سوخت و ساز سلولی ،بیماریهای هورمونی ،بیماریهای التهابی،عفونت های موضعی پوست، عوامل شیمیایی، دارو ها ،علل تغذیه ای شامل كمبود ویتامین ها، سوء تغذیه و بالا خره بدخیمی های پوستی. افزایش رنگ پوست همچنین ممكن است به علت هورمونال باشد همانند حاملگی و یا در بعضی بیماریها مثل ملاسما و آدیسون كه در اثر هر دو عامل یعنی تداخل بین عوامل هورمونال و نور آفتاب بوجود می آید.ملاسما یكی از شایعترین علل ایجاد لك صورت است و اغلب در خانم های مراجعه كننده برای درمان لك صورت دیده می شود كه یك لك اكتسابی قهوه ای رنگ صورت است كه به صورت آهسته و قرینه به وجود می آید، این نوع لك صورت ممكن است بدون علت مشخص یا به صورت فامیلیال مخصوصاً در افرادی كه در تماس با نور آفتاب خفیف تیره می شوند، دیده شود. دو عامل مهم در ایجاد ملاسما،  ژنتیك و تغییرات هورمونی در تركیب با اشعه ماوراء بنفش هستند. بعضی خانمها متوجه می شوند كه درست قبل از قاعدگی لك ها واضحتر می شود. مدت زیادی طولمی كشد تا پس از قطع قرص ضد حاملگی این لك برطرف شود و یا ممكن است كه هرگز به طور كامل برطرف نشود.

 جهت سرعت بخشیدن به روند بهبودی لایه برداری خفیف با كمك پیلینگ های شیمیایی سطحی انجام می شود. با این روش فعالیت رنگدانه سازی با كمك تركیبات بی رنگ كننده كاهش یافته و ترمیم پوست سریعتر می شود، كه این روش مطمئن تر و مؤثرتر است.

از جمله تركیبات بی رنگ كننده هیدروكینون است كه در تركیب باكرمهای لایه برداری مثل ترتینوئین
می تواند مؤثر باشد. سایر تركیبات مؤثر در درما ن ملاسما شامل ان - بوتیل رزورسینول، فنولیك-تیواتر، ایزوپروپیل كاتكول، كوجیك اسید، اسید آسكوربیك و لیكوئیریتین (عصاره شیرین بیان) هستند.

درمان لیزر خصوصا در موارد ملاسمای نوع اپیدرمال استفاده شده ولی عود بلافاصله پس از قطع درمان معمولا اتفاق می افتد. نقش لیزر در درمان ملاسما تا كنون به اثبات نرسیده است و بهتر است در موارد ملاسمای مقاوم نوع درمال با كاربرد لیزرهای co2پالس یا اربیوم- یاگ انجام می پذیرد كه معمولا كمرنگ شدن ضایعات پیگمانته 6 ماه بعد از عمل دیده می شود. استفاده از تركیب لیزر پالس co2و الكساندرایت در مورد ملاسمای نوع درمال موثر است.جدیدا مقالاتی اثر بخشی فرکشنال ND:Yag را گزارش کرده اند.

دکتر محمد علی نیلفروش زاده /متخصص پوست و مو/ رئیس مرکز تحقیقات لیشمانیوز و بیماری های پوستی