بررسیهای صورتگرفته روی ورزشكاران و ابتلای آنان به عفونت، پیوسته نشان داده كه ورزش متعادل، یقینا بر عملكرد ایمنی میافزاید. همچنین پژوهشهای یادشده نشان میدهد ورزش جدی با افزایش كاركرد دستگاه دفاعی بدن ارتباط دارد. ما انسانها همواره در معرض باكتریها، ویروسها، انگلها و قارچها هستیم كه امكان دارد موجب بروز بیماریهای خطرناك شود. سازوكار (مكانیسم) اولیه بدن یعنی دستگاه ایمنی تحت تاثیر فشارهای روانی (استرسها)، مسایل روانشناختی و تنكردشناسی (فیزیولوژی) و نیز عادتهای نامطلوب غذایی، بعضی داروها، مشروبات الكلی، مسافرت و كمبود خواب قرار میگیرد. دستگاه ایمنی، سامانه (دستگاه) بسیار پیچیدهای مركب از سلولها، هورمونها و مواد شیمیایی است و عموما میتواند آمادگی، شدت و بهبودی از عفونتها و امراض را به طرز موثری تنظیم كند. اما باید دانست كه ورزش زیاد، به دستگاه یادشده لطمه میزند.
اثرات ورزش بر دستگاه دفاعی بدن معمولا منوط به شدت و مدت فعالیت جسمانی است. ورزشهای متعادل استقامتی همچون پیادهروی تند، موجب دگرگونیهای مثبتی در عملكرد و تعداد سلولهای گوناگون همانند سلولهای كشنده طبیعی میشود كه این یكی از نخستین عوامل دفاعی در برابر ویروسهاست. شمار نوتروفیلها (انواعی از گویچههای سفید با اندازه متوسط) هم افزایش مییابد. آنها پادگنها (آنتیژنها) را از طریق بیگانهخواری نابود میكنند. بسیاری از اجزای تشكیلدهنده دستگاه ایمنی بعد از ورزش سنگین و طولانی، كه بیش از 90 دقیقه به درازا بكشد، تغییرات نامساعدی را نمایان میكند. این دگرگونیها در چند بخش دستگاه دفاعی و بدن (به عنوان مثال پوست، بافت مخاطی مجرای تنفسی فوقانی، ریه، خون و عضله) روی میدهند.
چه موقع باید ورزش را متوقف كنیم؟
چنانچه هر روز به شدت هرچه تمامتر، بدون توقف، ورزش میكنید، اگر آنفلوانزا شما را از پا انداخت، به توصیههای زیر توجه كنید: 1- فقط در صورتی به ورزش ادامه دهید كه عفونت جزیی است و تب، عضلههای دردناك، خستگی مفرط و غدههای متورم به همراه نداشته باشد. 2- در صورتی كه نشانههای بالای گردن شامل آبریزش و گرفتگی بینی و خارش گلو باشد تمرینها باید سبك و كوتاه باشد. 3- هرگاه نشانههای زیر گردن توام با دردهای عضلانی، استفراغ، اسهال یا تب باشد، تا محو شدن علایم، ورزش را قطع كنید. 4- هرگاه دچار یكی از نشانههای عفونی منظم شدید، دو تا چهار هفته دست از ورزش بردارید. در غیر این صورت احتمال دارد به عفونت ویروسی شدیدتر مبتلا شوید.
منبع: روزنامه شرق
نظر شما