سلامت نیوز : یك فوق تخصص گوارش گفت: تند تند غذا خوردن و خوب نجویدن غذا از عوامل مهم سوء جذب است در حالی كه این موارد كمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا ، دكتر حسین خدمت ، ‌افزود: نخستین عامل موثر بر سوءجذب مواد غذایی، وضعیت دهان و دندان است. برخی از افراد به علت ابتلا به بیماری‌هایی مانند پوسیدگی‌ دندان نمی‌توانند به خوبی غذاها را بجوند و خرد كنند. همین عامل باعث سوءجذب می‌شود وآنان هنگام دفع مواد غذایی، مواد را به همان شكلی كه خورده‌اند دفع می‌كنند.

این فوق تخصص گوارش با اشاره به تاثیر بزاق دهان بر جذب مواد غذایی اظهار كرد: بزاق دهان مراحل اولیه جذب و هضم مواد غذایی را انجام می‌دهد بنابراین افرادی كه دچار خشكی دهان هستند یا با دهان نفس می‌كشند دچار سوء جذب می‌شوند چرا كه بزاق آنان به اندازه كافی ترشح نمی‌شود بنابراین مراحل اولیه هضم و جذب مواد غذایی انجام نمی‌شود این در حالیست كه بزاق، غذا را نرم می‌كند و قدری در هضم كربوهیدرات‌ها نقش دارد.

وی درباره تعریف سوءجذب گفت:‌ زمانی كه مواد غذایی به‌ طور طبیعی تجزیه و به ذرات میكروسكوپی تبدیل نشوند، فرد دچار سوءهضم می‌شود اما هنگامی بیمار به سوء جذب مبتلا می‌شود كه برخی عوامل مانع ورود طبیعی این ذرات میكروسكوپی از روده باریك به جریان خون شوند البته می‌توان هردوی این حالات را سوءجذب نامید. بعضی افراد این حالت را سوء هضم می‌شناسند.

وی با بیان اینكه اختلال در هریك از عوامل موثر بر هضم و جذب غذا موجب ابتلای فرد به سوءجذب می‌شود، اظهار كرد: اگر معده به دلایلی مانند وجود زخم، تومور، جراحی شده باشد فرد دچار سوء جذب می‌شود چرا كه بخشی از هضم و جذب برخی مواد غذایی مانند ویتامین B12 در معده انجام می‌شود.

خدمت اضافه كرد: اگر اسید معده دچار مشكل شده باشد پروتئین‌ها به خوبی هضم نمی‌شوند. از سوی دیگر در صورت صاف شدن پرزهای معده یا نازك شدن جداره‌ آن به علت افزایش سن یا ابتلا به بیماری‌هایی مانند عوارض التهابی،عفونت‌های میكروبی با میكروب هلیكوباكترپایلوری فرد دچار سوء جذب می‌شود.

وی با بیان اینكه لوزالمعده مهمترین عضو در هضم مواد غذایی است، اظهار كرد: آنزیم‌های موجود در لوزالمعده باعث هضم چربی‌ها، قندها و پروتئین‌ها می‌شود بنابراین اگر این عضو به هر دلیلی آسیب ببیند بیمار با مشكل جدی در هضم و جذب مواد غذایی روبرو می‌شود.

این فوق تخصص گوارش افزود: ورم لوزالمعده به صورت حاد و مزمن و جراحی لوزالمعده باعث سوءجذب می شود و مصرف برخی داروها و الكل از علل ابتلا به ورم حاد لوزالمعده است علاوه برآن اگر70 درصد لوزالمعده به هر دلیلی دچار مشكل یا از بدن خارج شود، بیمار دچار سوءجذب می‌شود.

وی با اشاره به نقش كبد در هضم و جذب مواد غذایی اظهار كرد: اگر كبد بیش از 80 درصد از كارایی خود را از دست بدهد، بیمار دچار سوء جذب و سوء هضم می‌شود چرا كه كبد نقش مهمی در جذب چربی‌ها و ویتامین‌های محلول در چربی (ویتامین‌های A, E , D, K) دارد و در صورت بروز مشكلی در كبد فرد دچار كمبود این ویتامین‌ها می‌شود.

این فوق تخصص گوارش افزود: علاوه بر نارسایی مزمن كبدی، بیمارانی كه به علت ابتلا به مسمومیت‌های خاص یا بیماری‌های ویروسی دچار نارسایی حاد كبدی می‌شوند، سوء جذب را تجربه می‌كنند.

خدمت با اشاره به مجاری صفراوی اظهار كرد: اگر مجاری صفراوی به دلایلی مانند سنگ صفرا، تومور، التهاب، تنگ یا مسدود شود صفرا به اندازه كافی وارد روده نمی‌شود بنابراین بیمار دچار سوء جذب به ویژه جذب ناقص چربی‌ها می‌شوند.

این فوق تخصص گوارش افزود: روده باریك تنها اندامی است كه انتقال مواد غذایی خرد شده به خون از طریق آن صورت می‌گیرد و فرد در صورت ابتلا به بیماری‌هایی مانند عفونت‌ها و التهاب‌های مزمن، دچار سوء جذب به مدت طولانی می‌شود علاوه بر آن مبتلایان به مسمومیت‌های حاد غذایی، عفونت‌های ویروسی حاد - كه به اسهال و استفراغ منجر می شود- سوء جذب را تجربه می‌كند.

وی در ادامه گفت: برخی بیماری‌ها مانند سلیاك، التهاب روده باریك را در پی دارد و ممكن است بیمار سوء جذب شدید و مزمنی را تجربه كند. مبتلایان به سلیاك تحمل پروتئین غلات را ندارند و نمی‌توانند آنرا مصرف كنند این در حالی است كه سلیاك بیماری شایع و مهمی است.

این فوق تخصص گوارش افزود:‌ بیمارانی كه بخشی از روده باریك آنها به عللی مانند ابتلا به تومور و التهاب برداشته می‌شود نیز دچار این مشكل در تمام طول عمر خود می‌شوند. مگر آن كه اقدام درمانی خاصی برای آنان صورت گیرد و این افراد داروهای جبرانی مصرف كنند. علاوه بر آن افرادی كه شكم آنان پرتودرمانی می‌شود ممكن است دچار سوءجذب شوند.

خدمت شایع‌ترین علت سوء جذب را كمبود آنزیم لاكتاز برشمرد و اظهار كرد: این آنزیم در روده باریك وجود دارد اما افرادی كه با كمبود آن مواجه هستند پس از مصرف شیر، بستنی و ماست دچار علایمی مانند نفخ، دل پیچه و اسهال می‌شوند و سوء هضم و سوء جذب را تجربه می‌كنند.

وی به افرادی كه دچار كمبود آنزیم لاكتاز هستند، توصیه كرد: شیر را به تدریج بنوشند یا ماست را جایگزین آن كنند چرا كه در ماست مقداری لاكتاز وجود دارد.

خدمت تاكید كرد: لازم است این گونه افراد به طور كلی از مصرف لبنیات خودداری نكنند چرا كه دچار پوكی استخوان می‌شوند. این در حالی است كه پوكی استخوان بیماری شایع، شدید و مخربی است.

این فوق تخصص گوارش در ادامه گفت: اگر پزشك تشخیص دهد كه فرد دچار كمبود آنزیم لاكتاز است می‌تواند همراه شیر، قرص شیر مصرف كند. در این شرایط فرد می‌تواند از مواد مغذی شیر بهره كافی را ببرد.

خدمت در پایان اظهار كرد: 30 درصد از افراد جوامع مختلف دچار سوء هضم و سوء جذب هستند كه سالم نبودن دندان‌ها،‌ تند تند غذا خوردن، صرف غذا همراه با استرس از جمله عوامل دچار شدن به این عارضه است و استرس باعث بلعیدن هوا همراه غذا می‌شود.