سلامت نیوز: روزگار شهری كه تعداد روزهای آلوده‌اش بیشتر از تعداد روزهای هوای پاك و سالم است، به جایی رسیده كه رئیس دیوان‌عالی كشور به رییس‌جمهور نامه‌ای در همین خصوص نوشته است.

از آنجا كه صحبت از وضعیت آلودگی هوای شهر تهران هم حربه‌ای شده برای چالش‌های سیاسی، آیت‌الله محسنی‌گركانی در ابتدای نامه خود به رییس‌جمهور ضمن تاكید بر این كه این نامه با اخلاص و خالی از هر گونه شائبه سیاسی است، انتظارات خود را در قالب پنج پیشنهاد مطرح كرده كه در راس آنها توسعه مترو قرار دارد، اما به جزئیات این پیشنهادها اشاره نشده است.

این اولین بار است كه مقامی عالی‌رتبه در نامه‌ای به عالی‌ترین مقام اجرایی كشور، وضعیت آلودگی هوای تهران كه البته گریبان سایر كلانشهرهای كشور را هم گرفته، گوشزد می‌كند و راهكار می‌دهد.

اما موضوع، بحث جدیدی نیست چرا كه برنامه جامع كاهش آلودگی هوا سال 1379 در هیات دولت وقت به تصویب رسید.

در این برنامه قرار شد طی یك دوره 10 ساله میزان آلودگی هوا به حد استانداردهای ملی تقلیل یابد كه امسال با گذشت یك دهه از این مصوبه نه تنها هوای تهران بهتر نشده، بلكه تهران ركورد بیشترین روزهای آلودگی را هم زده است.

گزارش وضعیت آلودگی هوای پایتخت در 10ماهه ابتدایی سال 90 از سوی شركت كنترل كیفیت هوای تهران هفته گذشته منتشر شد.

براساس این گزارش از 306 روز ده ماهه نخست امسال تنها دو روز هوای تهران پاك بوده، 111 روز هوا در شرایط سالم قرار داشته و تعداد روزهای ناسالم و بسیار ناسالم 193‌روز بوده است.

ضمن این كه سه روز در وضعیت بسیار ناسالم قرار داشته و به عبارتی 63.4 درصد روزهای سال هوا ناسالم و بسیار ناسالم و تنها 36.6 درصد روزهای سال نیز هوا سالم و پاك بوده است.

بنا بر این، گزارش تعداد روزهای سالم و پاك هوای تهران از 269 روز در سال 88 به 224 روز در سال 89 و 113 روز در سال 90 كاهش پیدا كرده است.

در دی ماه امسال جاری نیز هوای تهران 24 روز ناسالم و تنها شش روز سالم بوده كه در مقایسه با مدت مشابه در سال‌های 88 و 89 در وضعیت نامطلوب‌تری قرار داشته است.

این عدد و رقم‌ها را كنار هم كه بگذاریم مشخص می‌شود نامه رییس دیوان‌عالی كشور نه تنها سیاسی نبوده بلكه تنها از سر دلسوزی و انجام وظیفه بوده است.

وحید نوروزی، مشاور معاون شهردار تهران در امور محیط زیست ارسال نامه به رئیس‌جمهور با موضوع آلودگی هوا از طرف یك مقام عالی‌رتبه قضایی را به فال نیك گرفته و به ایسنا می‌گوید: این به معنای آن است كه داشتن هوای پاك در هیچ دوره‌ای سیاست و سیاست‌بازی نمی‌شناسد؛ چرا كه همگان از هر جناح سیاسی از یك هوا تنفس می‌كنند و این امر با هوشمندی در این نامه مطرح شده كه آلودگی هوا موضوعی سیاسی نیست و كسانی كه درباره هوا صحبت می‌كنند، انگ سیاسی بر نمی‌تابند.

او با اشاره به تاكید این نامه بر تردد فراوان خودروهای شخصی و دولتی به عنوان عوامل آلودگی هوا، ادامه می‌دهد: گر چه تعداد خودروهای دولتی به مراتب كمتر از خودروهای شخصی است اما متاسفانه شرایط این خودروها كه بسیار بدتر از خودروهای شخصی است، به آلودگی هوا دامن می‌زند.

نوروزی با تاكید بر این كه آلایندگی خودروهای دولتی جدی گرفته نمی‌شود، اضافه می‌كند: برخی از ارگان‌های دولتی بعضا اتوبوس‌هایی دارند كه به دلیل فرسودگی از دایره حمل و نقل شهری كنار گذاشته شده‌اند، اما با اعمال تغییرات به عنوان سرویس این ارگان‌ها تردد می‌كنند كه این مساله جای نگرانی دارد.

دادگاهی برای هیچ!

بحث بر سر تشكیل پرونده قضایی و محكوم كردن مسوولانی كه در امر كنترل آلودگی هوا كوتاهی می‌كنند، مدت‌هاست كه مطرح شده و مشاور معاون شهردار تهران نیز خواستار رسیدگی قوه قضاییه به شیوه مسوولان دولتی در عدم اجرای مصوبات مجلس و حتی مصوبات خود دولت شده است.

نوروزی می‌گوید: البته پیشنهادهایی در این زمینه همچون تشكیل «كارگروه ویژه آلودگی هوا» و حتی تشكیل «دادگاه ویژه آلودگی هوا در قوه قضاییه» ارائه شده كه همچنان مورد تاكید است.

هر چند دادگاهی شدن مسوولانی كه از توجه به سلامت مردم شانه خالی كرده اند، اتفاق مناسب و خوبی به نظر می‌رسد؛ اما ظاهرا این مسائل فقط در حد خبر باقی می‌مانند، در حالی كه راه‌های گریز مسوولان از قانون بسته نیست.

مدیركل بهداشت محیط و كار وزارت بهداشت، سال گذشته اعلام كرد: وزارت بهداشت هر سال مطالعات دقیقی را درباره اثرات آلودگی هوا بر سلامت مردم انجام می‌دهد، این مطالعه در سال 88 نیز انجام شد و نشان داد كه بین 3500 تا 4000 نفر به علت عوارض ناشی از آلودگی‌ها فوت كردند.

به گفته كاظم ندافی، بیشتر افرادی كه بر اثر آ‌لودگی هوا جان خود را از دست دادند به بیماری‌های قلبی، عروقی، تنفسی مثل آسم مبتلا بودند یا افراد سالخورده بودند.

چندی پیش كه باز بحث تعداد قربانیان آلودگی هوا و نبود عدد و رقم در این خصوص مطرح شد، رئیس مركز تحقیقات پزشكی قانونی كشور با اعلام این‌كه هیچ مرجع و دستگاهی كه بتواند مرگ ناشی از تاثیر مستقیم آلودگی هوا را تشخیص دهد وجود ندارد، گفت: تحقیقات نشان داده كه ریه افراد سیگاری كه در شمال كشور زندگی می‌كنند به ریه افراد غیرسیگاری در تهران از نظر بیماری و مصدومیت شباهت دارد.

محمود خدادوست در مورد برخی اخبار و گزارش‌ها مبنی بر اعلام آمار فوتی‌های تهران بر اثر آلودگی هوا افزود: پزشكی قانونی كشور تنها مرجع اعلام آمار، كالبد شكافی و تشخیص فوت در كشور است و به جرات می‌توانم بگویم كه با هیچ ابزاری نمی‌توان عنوان كرد كه فردی تنها بر اثر آلودگی هوا فوت كرده ‌است و این‌كه رسانه و یا مرجعی اعلام كند مرگ این تعداد شهروند تنها به دلیل آلودگی هوا بوده دروغ بزرگ است.

بر این اساس اگر دادگاهی هم تشكیل شود ظاهرا چون مشخص نمی‌شود چه كسانی بر اثر آلودگی هوای تهران فوت شده‌اند، محكومی هم در كار نخواهد بود. ناگفته نماند كه همه منابع علمی و پزشكی بر آثار سوء جسمی و روانی آلودگی هوا تاكید دارند.

راهكارهای لوث شده

در سال‌های اخیر راهكارهای كاربردی و غیركاربردی زیادی در خصوص كاهش آلودگی هوای تهران مطرح بوده است، اما دیروز همزمان با خبر نامه رئیس دیوان‌عالی كشور، قائم‌مقام سازمان حفاظت محیط زیست از توزیع دستگاه‌های كاهنده آلودگی هوا در منازل از سال آینده خبر داد و به ایسنا گفت: دستگاه‌های تصفیه هوای محیط‌های بسته با قیمت 100 هزار تومان از سال 91 عرضه می‌شود.

این مساله در حالی مطرح می‌شود كه مدیركل تجهیزات پزشكی وزارت بهداشت آذر امسال اعلام كرد: تجهیزات و وسایل مجازی برای تصفیه آلودگی هوا كه از وزارت بهداشت مجوز داشته باشد نداریم، اما اكسیژن‌سازها و وسایل مجاز تصفیه آلودگی‌های میكروبی داروخانه‌ها موثرند.

به گفته رضا شاهمرادی، این دستگاه‌ها معمولا گرد و غبارهای هوا را كه حامل میكروب هستند فیلتر و به كمك اشعه UV و گاز ازن هوا را میكروب‌كشی می‌كند؛ اما این دستگاه‌های گران‌قیمت هیچ تاثیری بر گازهای سمی مانند منواكسیدكربن و اكسیدهای نیتروژن و گوگرد ندارد.

با این تفاسیر، این سوال همچنان پا برجاست كه طرح‌های موقت مانند سراسری شدن تردد خودروها براساس زوج و فرد بودن پلاك‌ها یا طرح‌های غیركاربردی مانند توزیع دستگاه كاهش آلودگی هوای تهران تا كی می‌تواند اجرای برنامه جامع كاهش آلودگی هوا را به تاخیر بیندازد.

منبع: جام جم آنلاین