به طوری كه در بسیاری از موارد، هنگام مراجعه به چشم‌پزشك فقط یك راه باقی مانده: تخلیه چشم.
مركزكنترل بیماری‌های ایالات متحده (CDC)همچنین اعلام كرد كه این محلول‌ها، اعم از محلول نگهداری لنز یا ضدعفونیكننده باشد و چنانچه دو نوع میکروب خاص در آن وجود داشته باشد، می‌تواند منجر به بروز عفونت‌های حاد چشمی شود.
انتشار این خبر در حالی بود كه در كشور ما هم هرازگاهی نسبت به تبعات استفاده از لنزهای رنگی و همچنین استفاده از محلول‌های تقلبی شست وشوی لنزها هشدار داده می‌شود.
دكتر پرویز زرین‌بخش، متخصص چشم و رییس مركز تحقیقات لنز و اپتیك ایران با تأیید این خبر و اشاره به اینكه اكثر محلول‌های نگهدارنده لنز تقلبی هستند، به همشهری می‌گوید: «علت اصلی این امر این است كه ماده اصلی ضدعفونیكننده لنز اغلب در این محلول‌ها نیست و البته این بیشتر مربوط به لنزهای نرم است چون لنزهای سخت كمتر نیاز به استریل كردن و پاك كردن دارند.»
وی با اشاره به اینكه یكی از محلول‌های سالم و مطمئن برای شست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌و شوی لنزهای نرم آب اكسیژنه 3درصد است، در ادامه می‌گوید: «اگر لنزهای نرم استریل نشوند فرد دچار بیماری به نام كراتیت و همچنین زخم قرنیه می‌شود. در بیشتر موارد نیز ممكن است فرد نابینا شود یا اینكه چشمش به طور كامل تخلیه شود. برای همین افرادی كه از لنز استفاده می‌كنند باید در موقع خرید این محصولات به نمایندگی‌های معتبر مراجعه كنند نه به بازار یا داروخانه‌ها.»
مصائب زیبایی
هشدار متخصصان چشم و اپتومتریست‌ها نسبت به تقلبی بودن محلول‌های شستوشوی چشم در حالی است كه در همه جای دنیا به‌خصوص كشورهای آسیای جنوب شرقی موارد زیادی از نابینایی در اثر استفاده از این محصولات دیده شده است.
دكتر فقیهی، متخصص چشم ضمن اشاره به اینكه متاسفانه در تمام دنیا انواع تقلبی این محلول‌ها وجود دارد و بیشتر سودجویان نوع مشابه آن را با مارك اصلی می‌فروشند، می‌گوید: «در كشور ما هم از لنز گرفته تا محلول‌های شست و شو‌دهنده آن به‌صورت تقلبی به فروش می‌رسند. برای همین این محصولات باید علاوه بر اینكه از مكان‌های معتبر خریداری شوند حتماً در هنگام خرید افراد باید با چشم‌پزشك تماس گرفته باشند. چون چشم‌پزشك می‌تواند نوع تقلبی را از نوع غیر‌تقلبی تشخیص دهد.»
این متخصص ضمن تاكید بر مضرات استفاده از كنتاكت‌لنزها در ادامه این‌طور توضیح می‌دهد: «علاوه بر اینكه كنتاكت‌لنزها با هدف استفاده به منظور زیبایی باعث ضررهای غیرقابل جبران در چشم می‌شوند و باید فقط در مدت كوتاهی مصرف شوند، این محلول‌ها هم به طور كامل نمی‌توانند آمیب‌ها و انگل‌های مختلف در لنز بخصوص لنزهای نرم را از بین ببرند. مخصوصاً در محیط آلوده‌ای مثل تهران. محلول‌های تقلبی هم علاوه بر اینكه باعث عفونت‌های شدید می‌شوند، فرد را دچار آلرژی شدید چشمی می‌كنند، لنز را از بین می‌برند و قرنیه و ملتحمه و پلك را هم حتی دچار آسیب می‌كنند.»
وی در ادامه توضیح می‌دهد: «برای هر لنزی محلول خاصی وجود دارد كه تمام افراد باید برای بار دوم استفاده، لنز را در این محلول‌ها شست وشو دهند. وقتی لنز با این محلول‌ها شست وشو داده شد، باید با سرم شست وشوی نرمال سالین هم شسته شود تا مواد و رسوباتی كه روی لنز هستند به طور كامل پاك شوند. همچنین باید در هنگام خرید این محلول‌ها به بروشورها و مجوز فروش آنها توجه داشته باشیم و از فروشگاه‌های لنز‌فروشی این محصولات را خریداری نكنیم.».
هشدار قدیمی
هشدارها در این باره البته چندان هم تازگی ندارند. مثلاً ۲۵ اردیبهشت ماه سال گذشته اعلام شد محلولReNu with MoistureLoc ، به علت ترکیب شیمیایی خاص و افزایش احتمال ابتلا به عفونت قارچی چشم بدون توجه به این كه در چه كشوری ساخته شده، باید از بازار جمع‌آوری شود.
در آمریكا هم سال گذشته طبق آخرین گزارشی كه در سایت آکادمی چشم‌پزشكان آمریكا آورده شد، تعداد موارد عفونت قارچی چشم در ارتباط با استفاده از لنز تماسی به ۱۷۶مورد در ۲۹ ایالت آمریكا رسید كه یكی از علل احتمالی آن استفاده از محلولReNu بود، علی‌رغم اینكه هنوز ارتباط بین استفاده از محلول فوق و این عفونت وخیم چشمی اثبات نشده است.
البته سال گذشته اپیدمی دیگری از این نوع عفونت قارچی قبلاً در كشورهای آسیایی هنگ‌‌کنگ و سنگاپور نیز گزارش شد كه منجر به توقف فروش این محلول در این كشورها از اسفند سال گذشته شد.
محلول‌هایی كه در كشورهای فوق مورد استفاده قرار گرفته نیز از نوعی بود كه در كشور آمریكا و در كارخانه‌ای واقع در ایالت کارولینای جنوبی تهیه می‌شد؛ اگرچه هنوز در ایران موردی از عفونت در اثر استفاده از این محلول گزارش نشده است.
گام اول؛ مشورت با پزشك
مشكلات استفاده از كنتاكت‌لنزها و همچنین محلول‌های شست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وشو‌دهنده آنها به همین‌جا ختم نمی‌شود.
در بخش دیگری از هشدار متخصصان دانشكده پزشكی هیوستون نسبت به این مورد كه در مورد انتخاب و مصرف محلول‌ها صرفاً به نام تجاری آنها نباید اكتفا شود و حتماً با پزشك مربوطه باید مشورت شود و همچنین اینكه در عین حال از مراكزی كه اعتبارشان مورد تایید نیست، به هیچ وجه لنز نباید خریداری شود، آمده است: «در ضمن به دنبال استفاده نادرست از لنزها چنانچه افراد پس از استفاده از لنز دچار درد یا قرمزی چشم، تاری دید، حساسیت به نور و یا احساس خارش در چشم شدند، حتماً با پزشك متخصص خود تماس بگیرند تا به موقع مشكل آنها برطرف شود.»
به گفته متخصصان چشم بیشترین موارد عفونت چشمی در مصرف كنندگان لنزهای رنگی بروز می‌كند كه علت آن استفاده ناصحیح از لنزهای رنگی است نه صرفاً استفاده از لنز. عده‌ای از استفاده‌كنندگان از لنزهای رنگی آنها را فقط در سرم نمكی نگهداری می‌كند كه این درست مثل آن است كه دست‌های كثیف فقط با آب شست‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وشو شوند.
به عقیده متخصصان سرم فقط محلول شستوشوی لنز است و محلول نگهداری آن نیست.
به گفته دكتر فقیهی محلول‌های نگهداری لنز حاوی موادی هستند كه لنز باید حداقل به مدت 5 ساعت در آن نگهداری شود. همچنین نوعی عفونت انگلی به اسم آمیب آكانتومبا در لنزهای تماسی به خوبی رشد می‌كند و در صورت عدم رعایت نكات بهداشتی و عدم قرار‌‌گیری لنز در محیط ضدعفونی، احتمال بروز این نوع عفونت در استفاده‌كنندگان لنز و از بین رفتن قرنیه افزایش می‌یابد.
بازهم چینی دردسرساز
در حال حاضر تاكید همه متخصصان در استفاده از كنتاكت‌لنزها این است كه به عنوان گام اول بدون مشورت با پزشك از لنز چشمی استفاده نشود چون اكثر لنزهای وارداتی از كشور چین هستند كه متاسفانه با قیمت نازلی به فروش می‌رسند و عوارض بسیاری را برای مصرف‌كنندگان داشته و دارند.
دكتر زرین‌بخش در رابطه با مصرف صحیح این محصولات در ادامه می‌گوید: «حتماً هنگام خرید لنز به تاریخ‌مصرف و مدت‌زمان مجاز استفاده از لنز باید توجه شود و هرگز از لنزهای بدون تاریخ مصرف یا تاریخ‌مصرف گذشته استفاده نشود. پس از هر بار خارج كردن لنز ابتدا باید با محلول مخصوص تمیز شود تا مواد آرایشی شسته و رسوبات پاك شوند.»
وی ضمن بیان اینكه بعضی محلول‌ها نیاز به ساییدن دارند اما بعضی دیگر فقط با ریختن محلول روی لنز تمام رسوبات را پاك می‌كنند، ادامه می‌دهد: «بسته به نوع لنزی كه استفاده می‌شود و میزان پروتئینی كه روی لنز رسوب می‌كند پزشك ممكن است محلول‌های خاصی را پیشنهاد كند. دنبال نكردن و انجام ندادن دستورالعمل‌ها عمر لنز را كوتاه كرده و می‌تواند قرنیه و بافت اطراف چشم را عفونی كند.»
محلول‌های شستوشوی لنزهای نرم
سالین: برای شستن و نگهداری لنز تماسی است به شرط اینكه از حرارت یا اشعه ماوراء‌بنفش برای ضدعفونی كردن لنز تماسی استفاده نمایید.
هیدروژن پر‌اكسید: برای پاك كردن، ضدعفونی كردن و شستن و نگهداری لنز استفاده می‌شود. با این محصول لنز را در سبد خاصی قرار داده و آن را می‌شویید سپس سبد را در ظرف مخصوص قرار داده و آن را از محلول پر می‌كنید تا لنز تمیز شود.
محلول‌های هیدروژن پر‌اكسید حتماً باید خنثی كننده داشته باشد كه یا در خود محلول وجود دارد یا به‌طور جداگانه قرص خنثی‌كننده باید استفاده شود تا هیدروژن پر‌اكسید تبدیل به آب شود و واكنش‌های حساسیتی ایجاد نكند. بعد از در آوردن لنز از محلول هیدروژن پر‌اكسید، لنزتان را با محلول دیگری بشویید و داخل چشم بگذارید.
وسائل پاك‌كننده و ضدعفونیكننده: وسایل پاك‌كننده از امواج اولتراسوند و وسائل ضدعفونیكننده از امواج ماوراء‌بنفش یا حرارت استفاده می‌كنند. ابتدا لنز را شسته و سپس در این وسائل قرار دهید و با محلول پر كنید و آن را روشن كنید تا لنز شما پاك و ضدعفونی شود.
پاك‌كننده آنزیمی: برای شستن پروتئین‌ها از لنز استفاده می‌شوند. معمولاً هفته‌ای یك‌بار از این آنزیم استفاده می‌شود لنز باید معمولا 51 دقیقه در این محلول بماند و بعد با محلول دیگری ضدعفونی شود.
نظر شما