سلامت نیوز: هنگامی كه به اندازه كافی نمی‌خوابید، صبحانه نمی‌خورید، ورزش نمی‌كنید یا بی‌میل می‌شوید، چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ با مطالعه این مطلب خواهید یافت چگونه برخی از عادات بد، سلامت را به خطر می‌اندازند.

وقتی كم بخوابیم چه اتفاقی می‌افتد؟
هیچ‌كس به طور قطع از دلیل ضرورت خواب مطلع نیست اما شكی نیست كه ایجاد كوچك‌ترین آسیبی عملكرد بدن را مختل می‌كند. برای مثال، مطالعات نشان داده است كه كمبود خواب، سطح هورمون لیپتین؛ هورمونی كه كنترل‌كننده اشتهاست را پایین می‌آورد. به این مفهوم كه كم‌خوابی باعث پرخوری كردن می‌شود. كمبود خواب سطح هورمون استرس را هم افزایش می‌دهد و بدن شما را وادار می‌كند تا گلوكز بیشتری به جریان خون وارد كند. همچنین كم‌خوابی، حساسیت بدن‌تان را به انسولین كمتر می‌كند. اما این تازه ابتدای كار است. پژوهش‌ها نشان می‌دهند كه كم‌خوابی تولید مواد شیمیایی مخصوص سیستم ایمنی را كه از بدن در برابر میكروب‌ها محافظت می‌كنند، مسدود می‌كند. با چند دقیقه بستن چشم‌ها خودتان را فریب دهید وگرنه شاید مجبور شوید یك بسته دستمال كاغذی را برای آبریزش بینی خود مصرف كنید و به داروی ضدسرفه نیاز پیدا كنید. پژوهشی كه در سال ٢٠٠٩ انجام شده، دریافته است افرادی كه شب‌ها كمتر از هفت ساعت می‌خوابند، سه برابر بیشتر از دیگران سرما می‌خورند. پژوهش‌های دیگر بیانگر آن است كه كمبود خواب بسیار كم، به طور مثال كاهش هشت ساعت خواب شبانه معمول به شش ساعت، می‌تواند میزان التهاب‌های مزمن را افزایش دهد كه خطر ابتلا به بسیاری از ناراحتی‌ها اعم از حملات قلبی، كوفتگی‌ها و پوكی استخوان را بالا می‌برد.

به غیر از این مسایل، اثرات آنی و ناگهانی‌ای هم به وجود می‌آورد. وقتی زنگ ساعت، شما را از خوابی عمیق بیدار می‌كند، چون شما خواب كاملی نداشتید، روز را با ترشرویی و بدخلقی آغاز خواهید كرد و با سپری شدن روز، شما بیشتر احساس كسالت خواهید كرد. برخی متخصصان اعصاب بر این باور هستند كه هدف از خوابیدن این است كه مغز شما برای ساخت و استحكام بخشیدن به اتصالات بین عصب‌ها فرصتی را به دست آورد. پژوهش‌ها نشان داده‌اند كسانی كه به اندازه كافی استراحت می‌كنند، اطلاعات تازه را سریع‌تر یاد گرفته و ذهنی قوی‌تر دارند. كم‌خوابی زمان واكنش نشان دادن به مسایل پیرامون را كاهش داده و همچنین شما را بیشتر در معرض خطر تصادفات و رویدادهای ناگوار قرار می‌دهد.
نتیجه‌گیری: در حالی كه برخی افراد می‌توانند با كم‌خوابی زندگی را ادامه دهند، بسیاری از ما احتیاج به هفت ساعت خواب شبانه داریم. بررسی‌ها می‌گویند یكی از نشانه‌های داشتن خواب كافی این است كه شما هر روز می‌توانید بدون نیاز به ساعت زنگدار، سر وقت بیدار شوید.

اگر هر روز صبحانه نخوریم چه اتفاقی می‌افتد؟
زمانی كه پس از استراحت طولانی شبانگاهی از خواب بیدار می‌شوید، بدن شما تقریبا دوازده ساعت را بدون غذا گذرانده است. این مساله یك معنا دارد: شما نیاز به سوخت و انرژی دارید. این دقیقا یعنی شما در جریان خون‌تان دچار كمبود گلوكز هستید. اگر صبحانه نخورید و با این قند پایین از خانه خارج شوید، یكی از ارگان‌های به‌خصوص بدن شما نخواهد نتوانست با تمام سرعت به فعالیت بپردازد، كه آن ارگان همانا مغز است كه برای اداره موثر بدن نیاز به جریان مداوم قند خون دارد. در این هنگام حتی قند خون پایین ممكن است حالت تهوع و اختلال در اعصاب ایجاد كند و ممكن است احساس عدم هوشیاری هم بكنید. بررسی‌ها روی بچه‌های محصل نشان داده كه دانش‌آموزانی كه صبح‌ها صبحانه می‌خورند، حضور ذهن بیشتری دارند و نسبت به آن دسته از دانش‌آموزانی كه صبحانه نمی‌خورند، یادگیری بهتری دارند.

علاوه بر این، صرف‌نظر كردن از وعده صبحانه بعدها سبب پرخوری می‌شود. یك متخصص غدد درون‌ریز به نام دكتر سوما دروناوالی، در دانشگاه مركز پزشكی شیكاگو، می‌گوید: «وعده صبحانه برای تحت كنترل درآوردن اشتهای شما برای باقی روز از اهمیت خاصی برخوردار است.» این یعنی، حذف صبحانه و تا ظهر چیزی نخوردن و دل ضعفه داشتن، شما را آنقدر گرسنه می‌كند كه نتوانید پیش از خوردن غذا، سالاد بخورید و در عوض یك پرس بزرگ غذا را بخورید. بیشتر این افراد، كالری‌هایی كه باید در وعده صبحانه دریافت می‌كرده‌اند و با نخوردن صبحانه آنها را از دست داده‌اند را با پرخوری در وعده ناهار و شام جبران می‌كنند. آنها معمولا در وعده‌های غذایی، غذاهایی می‌خورند كه دارای چربی‌های اشباع‌شده هستند و باعث مسدود شدن شریان‌ها می‌شوند. در ضمن، كسانی كه صبحانه نمی‌خورند تمایل بیشتری به خوردن خوراكی‌های بی‌ارزش و میان وعده‌ها دارند. یك پژوهش دریافته است خانم‌های چاقی كه اغلب مخالف خوردن صبحانه هستند، می‌توانند با اضافه كردن این وعده غذایی به راحتی حدود دو كیلوگرم وزن كم كنند. اگر به طور منظم صبحانه بخورید، نه تنها دچار اضافه وزن نخواهید شد، بلكه قند خونت نیز تنظیم خواهد شد.
نتیجه‌گیری: بیش از یك چهارم افرادی كه اضافه وزن دارند، صبحانه نمی‌خورند. نشسته صبحانه خوردن نیز ممكن است بیش از ۵٠ درصد احتمال مقاومت انسولین را افزایش دهد. این مشكل سبب ابتلا به دیابت نوع ٢ می‌شود.

وقتی تمام روز بیكار باشیم چه می‌شود؟
آیا تا به حال این گفته قدیمی را شنیده‌اید كه «شیطان برای دست‌های بیكار، كاری پیدا می‌كند»؟ سپری كردن روز با تنبلی و نشستن روی مبل، شاید به نظر شما شیطانی نباشد اما بدن شما به شكل‌های مختلفی با قند یا گلوكز بدون مصرف در جریان خون شما مشكل پیدا می‌كند. پیاده‌روی یا انجام هرگونه تمرینات و فعالیت‌های ورزشی، سلول‌های ماهیچه‌ای را مجبور به جذب گلوكزهایی كه برای تولید انرژی به كار می‌روند، می‌كنند. هنگامی كه روزها به اندازه كافی از ماهیچه‌های خود كار نكشید، گلوكز در بدن شما بدون استفاده باقی می‌ماند. زندگی به روش نشسته و بی‌حركتی بیش از اندازه، دو مشكل اساسی به وجود می‌آورد:

1-بدن شما مقداری از قند مصرف نشده را تبدیل به چربی می‌كند. این چربی‌ها اغلب در باسن، ران‌ها و شكم ذخیره می‌شود و آنها را بزرگ خواهد كرد. بعدها این توده چربی نگرانی‌های زیادی ایجاد خواهد كرد. پژوهشی نشان داده سلول‌های چربی اطراف كمر، مواد شیمیایی‌ای تولید می‌كند كه سبب مقاومت انسولین و التهاب می‌شود كه ناراحتی‌های قلبی و بیماری‌هایی از این دست را افزایش می‌دهد.

2-حركت كند گلوكز در خون، میزان تركیبات خطرناكی كه AGE نامیده می‌شوند را افزایش می‌دهد و این تركیبات می‌توانند به رشته‌های عصبی و سلول‌های خونی آسیب وارد كنند و این از دلایل آن است كه در قند خون بالا عوارض بیماری دیابت نظیر از دست دادن بینایی و بیماری‌های كلیوی ظهور پیدا می‌كند.
برخاستن از روی مبل و بیرون رفتن از خانه برای پیاده‌روی می‌تواند برای جلوگیری از این سرنوشت به شما كمك زیادی کند. ورزش یك چربی‌سوز قابل اطمینان است و بررسی‌ها نشان داده كه فعالیت‌های فیزیكی سطح AGE را كاهش می‌دهد.
نتیجه‌گیری: تمام روز نشستن در یك جا، ممكن است باعث شود تا شما تمامی برنامه‌های تلویزیونی مورد علاقه خود را تماشا كنید، اما این عمل سبب ذخیره شدن قند خون بد در بدن، اضافه وزن و انواع مشكلات خواهد شد.

وقتی همیشه عصبانی باشیم، چه اتفاقی می‌افتد؟
خشمگین شدن به تنهایی مشكلی ایجاد نمی‌كند. هر چند وقت یك‌بار عصبی شدن، امری طبیعی بوده و برای سلامتی هم لازم است. اما همیشه عصبانی بودن موضوعی دیگر است و برای شما بسیار بد است. صرف‌نظر از به هم خوردن خلق‌وخو و جدا شدن شما از دیگران، تمام روز بد خلق و خشمگین بودن می‌تواند كنترل دیابت را بسیار دشوار كند. عصبانیت شكلی از احساس استرس است كه سبب می‌شود تا بدن شما آدرنالین و سایر هورمون‌های مربوطه را آزاد كند. یكی از تاثیرات هورمون‌های استرس، بالا بردن قند خون است. به علاوه، استرس ممكن است در شما عادات بدی، از جمله زیاده‌روی در خوردن خوراكی‌های بی‌ارزش كه می‌تواند شرایط بدتری را ایجاد كند به وجود آورد. موارد دیگری هم وجود دارد. اگر شما همیشه به خشم و عصبانیت خود اجازه خودنمایی دهید، ممكن است قلب شما آسیب ببیند.

 آیا هر چند وقت یك‌بار آزرده و رنجیده می‌شوید، اما با بی‌اعتنایی از آن می‌گذرید؟ مشكلی نیست. اما اكنون دانشمندان می‌دانند كه عصبی بودن فشارخون را بالا می‌برد. در حالی كه به هیچ‌وجه تعجبی هم ندارد، پژوهش تازه‌ای در دانشگاه یل، دریافته است افرادی كه اجازه می‌دهند عصبانیت بر آنها غلبه كند، به میزان زیادی از ماده‌ای كه ایندوتلین نامیده می‌شود در بدن خود دارند كه با ایجاد رسوباتی در رگ‌های خونی مانند رسوب چربی‌ها، كلسترول و سایر مواد چرب در رگ‌ها، كه محرك ایجاد حملات قلبی است و خون را با شدت در رگ‌ها به حالت لخته در می‌آورد. پژوهش دیگری هم دریافته متحمل شدن خشم زیاد، در واقع می‌تواند سبب بی‌نظمی در ضربان قلب شده و به طور موقتی باعث ایست قلبی می‌شود.

نتیجه‌گیری: عصبانیت و خشم به مدت طولانی یك سم كشنده است، پس راهی برای خلاص شدن از آن بیابید. میزان خشم خود را برای خودتان در دفترچه‌ای یادداشت كنید تا بتوانید از اندازه آن آگاهی پیدا كنید. از دوستان یا اعضای خانواده‌تان كه باعث عصبی شدن شما می‌شوند، دوری كنید و به آنها تذكر دهید. در این مواقع كاری انجام دهید كه خشم‌تان را كاهش دهد و آرامش پیدا كنید و به طور مثال از خانه بیرون بروید و فریاد بزنید.

منبع: روزنامه شرق