سلامت نیوز: یكی از اتفاقات دوست‌داشتنی روزهای عید، وجود خوراكی‌های رنگارنگ، خوشمزه و لذیذی است كه روی میزها چیده و آماده شده تا مهمان‌ها از راه برسند.

شیرینی‌ها، گز و سوهان، آجیل و میوه، قند و شكلات و... همه اینها علاوه بر این‌كه ظاهری زیبا به میز پذیرایی ما می‌بخشد، طعمی خوب و دوست ‌داشتنی هم دارد؛ اما آیا خوردن بیش از حد این مواد، به مضرات و عوارض آن می‌ارزد؟

بدون شك یكی از نكات منفی تعطیلات عید و دید و بازدیدهای نوروزی، همین پرخوری‌ها و بی‌توجهی به حفظ سلامت است.

این‌گونه هم نیست كه بعضی‌ها می‌گویند نمی‌توان جلوی این پرخوری‌ها را گرفت، با قدری دقت و رعایت نكته‌هایی ساده و صد البته ترجیح دادن سلامت به پرخوری می‌توان این روزها را به خوبی و درستی سپری كرد.

دكتر سیدعلی كشاورز، استاد تغذیه و مدیر گروه تغذیه و بیوشیمی دانشگاه علوم پزشكی تهران در این‌باره به «جام‌جم» می‌گوید: با این‌كه تعطیلات سال نو فرصت خوبی برای استراحت در اختیار ما قرار می‌دهد، اما باید دقت داشته باشیم این تعطیلات فقط برای خوابیدن و استراحت كردن نیست و از این فرصت باید برای افزایش فعالیت بدنی و گشت و گذار در طبیعت هم استفاده كنیم.

میوه و آجیل بخورید، اما به اندازه كافی!

خیلی از ما تصور می‌كنیم مصرف آجیل و مغزها نه‌تنها ضرری برای سلامت ندارد، بلكه سرشار از فایده است، اما آیا واقعاً چنین فكری درست است؟ آیا خوردن انواع مغزها مشكلی ایجاد نمی‌كند و می‌تواند در حفظ سلامت موثر باشد؟

دكتر كشاورز در پاسخ می‌گوید: نباید به اشتباه تصور كنید مصرف بیش از حد مغزها برای كاهش چربی خون مفید است. به عنوان مثال مصرف یك یا دو مغز گردو همراه صبحانه یا خوردن چند عدد مغز بادام به عنوان میان‌وعده در طول روز می‌تواند مفید باشد، اما خوردن 200 گرم آجیل در شب‌نشینی‌ها چطور؟ مشخص است كه مصرف بیش از حد و افراطی این مواد، موجب بروز مشكل و اضافه وزن می‌شود.

به گفته وی، آجیل و انواع مغزها، بشدت چاق‌كننده و انرژی‌زاست، به عنوان مثال مصرف 100 گرم آجیل تقریباً
2 برابر 100 گرم گوشت چرب انرژی تولید می‌كند و چاق‌كننده است بنابراین با توجه به این‌كه آجیل تا این حد انرژی دارد و موجب چاق ‌شدن می‌شود، باید در مصرف آن دقت بیشتری داشته باشید.

دكتر كشاورز با تاكید بر این‌كه در مصرف میوه هم باید تعادل را حفظ كرد، می‌گوید: خوردن بیش از حد میوه هم می‌تواند چاق‌كننده باشد. بنابراین افرادی كه چاق هستند، در این روزها بهتر است بیشتر از خیار كه كالری پایینی دارد، استفاده كنند.

بیماران دقت كنند

دكتر ستار جعفری، فوق تخصص بیماری‌های گوارش و كبد نیز به «جام‌جم» می‌گوید: میان تنقلات عید، میوه بهترین گزینه و شیرینی‌ها بدترین است؛ میوه كالری كمتری دارد و حاوی فیبر و مواد معدنی هم هست. در مقابل، شیرینی‌جات انرژی زیادی تولید می‌كند و در نتیجه منجر به چاقی، افزایش چربی خون و بروز مشكلات گوارشی مانند نفخ می‌شود.

به گفته وی، مصرف میوه‌هایی مانند موز و سیب بدون پوست هم می‌تواند باعث بروز نفخ شود.

دكتر جعفری به آجیل‌ها اشاره می‌كند و می‌گوید: مصرف آجیل به دلیل وجود مواد معدنی و ویتامین‌ها بسیار مفید است، اما حتماً باید به مقدار متعادل مصرف شود. در ضمن، نمك موجود در آجیل هم می‌تواند سبب افزایش فشار خون و بروز مشكلاتی برای افراد شود و بخصوص كسانی كه به مشكلات قلبی و فشار خون دچار هستند، باید به این مساله توجه كنند.

این پزشك متخصص به بیماران مبتلا به كبد چرب توصیه می‌كند مصرف كربوهیدرات‌ها را محدود كنند و شیرینی‌جات را به كل كنار بگذارند. دكتر جعفری می‌افزاید: چای و آجیل‌ حاوی اگزالات است و به همین دلیل افرادی كه سنگ كلیه دارند باید به این نكته توجه داشته باشند، به این معنی كه هم باید از چای كمرنگ استفاده كنند و هم آجیل كمتری خورده و سعی كنند آب بیشتری بنوشند.

مراقب بچه‌ها باشید

این روزها بیشتر بچه‌ها با مشكلی به نام چاقی و اضافه وزن روبه‌رو هستند، البته بسیاری از خانواده‌ها این چاقی را با تپل‌ بودن اشتباه می‌گیرند و تصور می‌كنند اضافه وزن كودك خصوصیتی مثبت است، در حالی كه باید بدانید كودكان چاق در معرض مشكلات و بیماری‌های مختلفی قرار دارند.

دكتر كشاورز ضمن بیان این مطلب كه در حال حاضر با افزایش تعداد كودكان چاق روبه‌رو هستیم، می‌گوید: خانواده‌ها باید بشدت مراقب تغذیه بچه‌ها باشند، بخصوص بچه‌هایی كه چاق هستند یا اضافه وزن دارند باید از مصرف آجیل و شیرینی اجتناب كنند. به گفته این متخصص تغذیه، مصرف بیش از حد این تنقلات به دلیل نوع قندها و كربوهیدراتی كه دارد، موجب نفخ و دل درد كودكان نیز می‌شود.

مراقب غذاهای آماده باشیم

مدیر گروه تغذیه و بیوشیمی دانشگاه علوم پزشكی تهران ضمن بیان این مطلب كه تا حد امكان باید از مصرف غذاهای پرچرب، سرخ‌كردنی و حاوی سس خودداری شود، می‌گوید: بهتر است بیشتر غذاهای آب‌پز و بخارپز مصرف شود، اما در شرایطی كه انتخاب چنین غذاهایی ممكن نیست، می‌توانید از قرص «اورلی‌استات» استفاده كنید، این دارو كه فقط یك درصد آن جذب شده و 99 درصد از طریق مدفوع دفع می‌شود، می‌تواند تا 30 درصد چربی غذا را دفع ‌كند.

دكتر كشاورز با اشاره به این نكته كه در روزهای عید مصرف غذاهای آماده هم افزایش می‌یابد، توضیح می‌دهد: غذاهای آماده، چربی بسیار زیادی دارد و به همین دلیل چاق‌كننده است.

از سوی دیگر این غذاها حاوی افزودنی‌های شیمیایی است كه در طولانی مدت اثرات نامطلوبی برجای می‌گذارد بنابراین استفاده زیاد از این نوع مواد غذایی می‌تواند موجب بروز بیماری‌ها و عوارضی شود كه بهتر است امروز از آنها پیشگیری كنیم.