سلامت نیوز: بعد از وضع حمل تمام خانم‌ها تمایل دارند به وزن قبل از حاملگی خود برگردند و نگران هستند كه این مورد چه مدت طول خواهد كشید. البته بلافاصله بعد از زایمان به دنبال تخلیه محتویات رحم و خونریزی طبیعی حدود پنج تا شش كیلوگرم، وزن كاهش می‌‌یابد. در طول شش هفته اول بعد از زایمان دو تا سه كیلوگرم دیگر وزن كاهش پیدا می‌كند كه این كاهش وزن به علت از دست دادن مایع از طریق ادرار است. اكثر خانم‌ها در طی شش‌ماه بعد از زایمان به وزن قبل از حاملگی خود می‌رسند. از عواملی كه بر روند كاهش وزن بعد از زایمان تاثیر دارند: حاملگی اول، شیردهی، برگشت زود هنگام به كار خارج از خانه و... هستند.

یادتان باشد در طی شش هفته اول بعد از زایمان نباید محدودیت انرژی داشته باشید. زیرا بدن نیازمند است تا آنچه در زمان تولد نوزاد از دست رفته است بازیابد و نیاز كودك تامین شود. خانمی كه زایمان كرده است در واقع مسوول تغذیه خود و نوزادش است، پس باید رژیم غذایی خود را با دقت انتخاب كند. رژیم بعد از زایمان باید با دقت دوران بارداری رعایت شود. خوردن همه مواد مانند حبوبات و دانه‌های مغذی، میوه‌های تازه، سبزیجات و غذاهایی كه پروتئین و كلسیم و آهن را به فراوانی فراهم می‌كنند باید مورد توجه قرارگیرد. متخصصان و كارشناسان در بحث‌های پرستاری مادران توصیه به اضافه كردن انرژی به میزان 500 كالری در روز را دارند.

به طور متوسط اكثر زنان شیرده روزانه 2700 كالری انرژی نیاز دارند. خوردن كمتر از 1800 كالری در روز منجر به كاهش تولید شیر و ضعف می‌شود. در این دوران، شیردهی و آزاد شدن اكسی توسین (هورمون آزاد شده از هیپوفیز) باعث می‌شود كه مادر احساس تشنگی بیشتری بكند. به همین دلیل مادر در این دوران بیشتر از بقیه مواقع آب می‌‌نوشد و اگرچه تاثیر زیادی در تامین شیر ندارد ولی دانشكده متخصصان زنان و مامایی آمریكا نوشیدن حداقل هشت تا 12 لیوان آب در روز را به مادران توصیه می‌كند. موادغذایی كه مادر می‌‌خورد و می‌‌نوشد روی شیردهی تاثیر می‌گذارد. بنابراین نظارت بر غذای مادر در واقع نظارت بر غذای كودك است. اگر مادر غذای نامناسب مصرف كند، نوزاد در واقع با رفتارش مادر را متوجه می‌كند. مانند گریه‌كردن، خواب كم، بی‌قراری و... . همچنین مادر باید در مورد مصرف غذاهای آلرژی‌زا دقت كافی داشته باشد، زیرا نوزاد به یك‌سری از موادغذایی كه مادر می‌‌خورد حساس بوده و پاسخ آن را به صورت علایم پوستی نشان می‌دهد. مصرف بعضی از غذاها توسط مادر باعث قولنج در نوزاد می‌شود؛ از جمله كلم و شیر گاو. مادران در این دوران باید همانند دوران بارداری میزان آهن دریافتی را كنترل كنند، هر چند كه در دوران بارداری تمام ویتامین‌ها و مواد لازم را به طور كامل دریافت كرده باشند. مادر در این دوران به طور معمول قرص آهن را برای تامین آهن مورد نیاز خود و نوزادش مصرف می‌كند. بسیاری از خانم‌ها ذخایر آهن خود را طی زایمان‌های مكرر به میزان قابل توجهی از دست می‌دهند. بنابراین مادران باید در این دوران از نظر ذخایر آهن كنترل شوند.

البته این نكته قابل توجه است كه این مواد كمكی (مانند ویتامین‌ها) نباید جایگزین یك رژیم غذایی خوب شوند.
مادران با رعایت رژیم غذایی متنوع و مناسب سلامت خود و نوزاد خود را تضمین می‌كنند. با توجه به اینكه در این دوران هر هفته در حدود نیم تا یك كیلوگرم وزن مادر كاهش می‌‌یابد، رژیم غذایی كم‌چرب به همراه ورزش‌های مناسب در این روند تاثیر بسزایی دارند. ولی باید توجه داشت كه كاهش سریع وزن مادر به عنوان یك خطر برای نوزاد است، زیرا این عمل باعث می‌شود سم معمولی كه در چربی‌های بدن ذخیره شده است را به جریان خون رها كند و میزان مواد سمی یا آلوده‌كننده در شیر بالا رود.
یكی از راه‌هایی كه باعث می‌شود وزن مادر به طور منظم كاهش یابد و هیچ‌گونه خطری هم برای نوزاد ندارد، شیردهی است. مادرانی كه نوزاد خود را شیر می‌دهند، كالری بیشتر از مادرانی كه شیردهی نمی‌كنند، مصرف می‌كنند.
مادران نباید خیلی زود به فكر بارداری مجدد باشند. باید ذخایر مواد مغذی بدن خود را تقویت كنند تا آغاز پرفروغی برای جنین بعدی شما باشد. بارداری و شیردهی فشار زیادی بر بدن شما وارد می‌كند. بارداری‌های پی‌درپی بر ذخایر مواد مغذی نظیر كلسیم و آهن و سطح انرژی، فشار اضافی وارد خواهد آورد. جهت كاهش وزن خود در بارداری اول محدودیت شدید كالری برای خود ایجاد نكنید، رژیم فوق‌العاده كم‌كالری از تامین مواد مغذی مهم در دوره بارداری به‌خصوص مواد مغذی نظیر كلسیم و آهن ناتوان هستند.

منبع: روزنامه شرق