سینوس چیست؟
به گزارش سلامت نیوز به نقل از پرنتینگ فرست کرای، سینوسها حفرههای خالی در ضخامت استخوانهای سر و صورت هستند که با منافذ ظریفی به داخل بینی ارتباط پیدا میکنند. غشای مخاطی پوشاننده سینوسها و بینی، روزانه بیش از نیم لیتر مایع ترشح میکند. این مایع موجب مرطوب شدن سطح مجاری تنفسی میشود و همچنین هوای تنفسی را از ذرات ریز و میکروبها تصفیه میکند. متعادل کردن حرارت، تامین رطوبت هوای تنفسی، سبک کردن استخوانهای جمجمه، جلوگیری از انتقال ضربهها به عناصر داخل جمجمه، مشارکت در رشد صورت، تاثیر در کیفیت تشدید صدا و افزایش منطقه حساس بویایی از دیگر اعمالی است که به سینوسها نسبت میدهند. از آن جا که حتی در نوزاد تازه متولد شده تعدادی از سینوسها شکل گرفتهاند، سینوزیت از هر سنی ممکن است فرد را مبتلا کند. با تکامل رشد کودک، بتدریج هر ده سینوس تکامل مییابد که شامل پنج سینوس در سمت راست و پنج سینوس در سمت چپ است. در بعضی از کودکان ممکن است بعضی از سینوسها اصلا تشکیل نشوند که بیشترین حالت آن تشکیل نشدن یک یا هر دو سینوس پیشانی است.
چهار نوع سینوس در کودکان به شرح زیر است:
1. سینوس اتموئید
این سینوس در زمان تولد وجود دارد و تا زمانی که کودک بالغ شود رشد می کند. سینوس اتموئید در ناحیه صورت نزدیک پل بینی قرار دارد.
2. سینوس فک بالا
این سینوس در نزدیکی گونه ها، داخل صورت قرار می گیرد. در بدو تولد وجود دارد و به طور مداوم رشد می کند.
3. سینوس پیشانی
این سینوس تا 7 سالگی رشد نمی کند و در ناحیه پیشانی قرار دارد.
4. سینوس اسفنوئید
این سینوس در عمق صورت، درست پشت بینی قرار می گیرد. سینوس اسفنوئید تا زمانی که کودک به سن بلوغ نرسد رشد نمی کند.
انواع سینوزیت
سینوزیت بر اساس مدت زمان عفونت طبقه بندی می شود:
1. سینوزیت حاد
این نوع سینوزیت 7 تا 10 روز طول می کشد و با درمان مناسب کودک بهتر می شود.
2. سینوزیت حادتر
علائم سینوزیت حادتر را می توان به مدت چهار تا هشت هفته مشاهده کرد. در ابتدا هیچ بهبودی مشاهده نمی شود و قبل از اینکه فرد هر گونه تغییری را نشان دهد نیاز به یک رویکرد پایدار دارد.
3. سینوزیت مزمن
وقتی که کودک به طور مرتب سینوزیت حاد داشته باشد یا اگر عفونت های قبلی به شیوه ای حرفه ای درمان نشده باشد، عفونت های مزمن بر کودک تأثیر می گذارد. علائم سینوزیت مزمن در کودکان شش تا هشت هفته یا حتی بیشتر طول می کشد. می توان آن را با آبریزش بینی شدید و احتقان شدید در مجرای بینی تشخیص داد.
4. سینوزیت مکرر
هنگامی که کودک شما تحت تاثیر سه یا چند دوره سینوزیت حاد قرار می گیرد، به آن سینوزیت عود کننده و مکرر می گویند.
چه چیزی باعث سینوزیت کودکان می شود؟
- عواملی که موجب انسداد منافذ خروجی سینوسها میشوند که بیشتر علل در این دسته قرار دارند.
- عواملی که در حرکت مواد ترشحی سینوسها اختلال ایجاد میکنند.
- مهمترین علت بسته شدن منفذ سینوسها، سرماخوردگی و عفونتهای ویروسی حاد است، که شایعترین علت ایجاد کننده سینوزیت به شمار میآید.
- آلرژی یا حساسیت، به دلیل ایجاد تورم و انسداد مجرای سینوس، عامل مهم دیگر ابتلا به سینوزیت است.
- انحراف تیغه بینی، بزرگ شدن شاخکهای بینی، پولیپ، لوزه سوم، وجود اجسام خارجی در بینی و در موارد نادر تومورهای داخل بینی، همگی ممکن است با مسدود کردن راه خروج ترشحات از سینوس، ایجاد سینوزیت کنند.
علائم و نشانه های سینوزیت
سن فرزند شما معیار اولیه برای علائم سینوزیت است اما این علائم ممکن است از کودکی به کودک دیگر متفاوت باشد. این علائم شامل موارد زیر است:
خردسالان و کودکان
- تورم دور چشم
- آبریزش بینی به مدت 7 تا 10 روز
- ترشحات بینی که می تواند شفاف، زرد یا سبز باشد
- سرفه شبانه
- سرفه های گاه به گاه در طول روز
- سردرد برای کودکان بالای پنج سال
نوجوانان و بزرگسالان
- تب
- گلو درد
- سردرد
- ترشحاتی از گلو تا بینی
- آبریزش بینی
- علائم سرماخوردگی بیش از یک هفته
- بوی بد دهان
- ناراحتی صورت
- سرفه
- تورم نزدیک چشم که در صبح بدتر می شود
سردرد سینوسی در کودک معمولاً مرتبط با میگرن است، زیرا باعث درد در جلوی صورت و ایجاد فشار شدید زیر چشم می شود. اگر حالت تهوع یا استفراغ وجود نداشت، برای اطمینان از تشخیص با پزشک اطفال مشورت کنید.
ارتباط آسم و آلرژی و سینوزیت
میان آسم، آلرژی و سینوزیت مزمن، یک ارتباط قوی وجود دارد. این ارتباط وجود یک مکانیسم بیماریزایی مشترک بین راههای هوایی فوقانی و تحتانی یعنی بینی، سینوس و ریه را مطرح میکند که با مفهوم بیماری یکپارچه راههای هوایی همراه است. تشخیص سینوزیت حاد عمدتا براساس علائم بیماری است. باقی ماندن و یا تشدید علائم بعد از دوره معمولی سرماخوردگی، تشخیص سینوزیت حاد در کودکان را مطرح میکند. احساس درد، سنگینی و فشار در ناحیه پیشانی و گونهها، ترشحات چرکی بینی و پشت حلق و گرفتگی بینی از نشانههای سینوزیت حاد کودکان است. ترشحات پشت حلقی گاه موجب گرفتگی گوش و ایجاد حالت تهوع میشوند. در کودکانی که از سنین پایین دچار تنفس دهانی مداوم هستند، در صورت عدم درمان و طول کشیدن زیاد این حالت، ممکن است تغییراتی در رشد فک و صورت آنها رخ دهد.
سن یکی از عوامل موثر در سینوزیت کورکان است
پنج تا ده درصد از عفونتهای ویروسی بینی در اوایل کودکی دچار عارضه سینوزیت میشوند. از آنجا که میانگین رخداد عفونتهای ویروسی بینی در کودکان شش تا هشت بار در سال است، سینوزیت یک مشکل بسیار شایع در کودکان محسوب میشود. سن یکی عوامل موثر در سینوزیت کودکان است. به دلیل سیستم ایمنی نارس، کودکان بیشتر در معرض ابتلا به عفونتهای ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی و متعاقبا سینوزیت حاد ناشی از آن هستند. ارتباطی قوی بین سینوزیت و عفونتهای تنفسی ویروسی وجود دارد. عفونتهای ویروسی با صدمه زدن به مژکهای بافت پوششی سبب اختلال قابل ملاحظهای در تحرکات مژکها برای خارج نمودن ترشحات سینوسها میشوند که این امر منجر به تورم شده، دهانه سینوس را مسدود کرده، و شانس اضافه شدن یک عفونت باکتریایی در سینوسها را افزایش می دهد. این تورم تخلیه سینوسها را مختل کرده و بیمار را مستعد سینوزیت حاد و مزمن میکند. همزمان با بهبود عملکرد مژکها، سینوسها پاک شده و عفونت از بین میرود. به همین دلیل موارد زیادی از سینوزیتهای حاد است خودبه خودی بهبود پیدا کنند. بعد از ویروسها، آلرژی دومین عامل مستعد کننده سینوزیت در کودکان است. واکنشهای حساسیتی با تورم همراهند و سبب روند مشابه عفونتهای ویروسی میشوند.
تشخیص سینوزیت در کودکان
بر اساس معاینه فیزیکی اولیه و علائمی که کودک شما نشان می دهد، پزشک کودک شما قادر به تشخیص سینوزیت خواهد بود. گاهی اوقات، ممکن است برای تایید تشخیص پزشک، برخی آزمایشات اضافی نیز مورد نیاز باشد. این موارد شامل:
- سی تی اسکن: این اسکن که به عنوان توموگرافی کامپیوتری شناخته می شود، در واقع یک روش تصویربرداری تشخیصی است که استفاده ترکیبی از اشعه ایکس و فناوری کامپیوتری را برای ایجاد تصاویر محوری (تصاویر برش مانند) از بدن انجام می دهد. چنین اسکنی بسیار دقیق تر از اشعه ایکس است و به پزشک اجازه می دهد تا استخوان ها، چربی ها، اندام ها و ماهیچه ها را به شیوه ای واضح تر مشاهده کند.
- اشعه ایکس سینوسی: این یک آزمایش تشخیصی است که از پرتوهای انرژی الکترومغناطیسی برای ایجاد تصاویر عکاسی از استخوان ها، بافت ها و اندام ها روی فیلم استفاده می کند و بیشتر برای کمک به تشخیص و تایید وضعیت انجام می شود.
- کشت سینوس: اینها آزمایشاتی هستند که از رشد باکتری یا میکروارگانیسم تشکیل شده اند تا به تایید تشخیص کمک کنند.
درمان سینوزیت در کودکان
به منظور کاهش درد سینوسی در کودکان، پزشک کودک شما پس از تجزیه و تحلیل نکات زیر به یک خط درمانی خاص می رسد:
- سن، سابقه پزشکی و سلامت فعلی فرزند شما
- نوع و شدت عفونت
- ترجیح فرزند شما نسبت به درمان، دارو یا اقدامات پزشکی
- ترجیح یا نظر خود شما در مورد خط خاصی از درمان
درمان سینوزیت در کودکان شامل موارد زیر است:
- آنتی بیوتیک هایی که باید به مدت دو هفته مصرف شوند
- دریافت مسکن هایی مانند استامینوفن برای کاهش ناراحتی
- استفاده از اسپری بینی برای جلوگیری از التهاب
- جراحی آندوسکوپی سینوس
- جراحی برداشتن آدنوئید
- داروهای GERD (بیماری ریفلاکس معده)
درمان های خانگی برای سینوزیت در کودکان
درمان های خانگی زیادی وجود دارد که می تواند کودک شما را تسکین دهد. مانند:
1. دستگاه بخور
هنگامی که سینوزیت در حال تشدید است، نصب یک دستگاه بخور را در اتاق خواب کودک خود در نظر بگیرید. با استفاده از این وسیله فرزند شما می تواند راحت تر نفس بکشد. کمک به تنفس آرام برای ایجاد یک الگوی خواب بهتر که به کودک انرژی لازم برای مبارزه با عفونت را می دهد الویت شما است.
2. اسپری بینی سالین
اسپری بینی نمکی برای رقیق کردن مخاط و باز کردن مجرای بینی مفید است. ممکن است کودک شما در ابتدا در برابر آن مقاومت کند، اما ایت اسپری مخاط را نرم می کند و به راحتی می توان آن را از بین ببرد. زمانی که کودک در وضعیت عمودی قرار دارد حداقل چند بار در روز یا طبق دستور از اسپری استفاده کنید.
3. بخار
با بخاردرمانی مسیرهای سینوسی تسکین می یابند در حالی که مخاط تا حد زیادی نرم می شود. در حمام دوش بگیرید و اجازه دهید بخار جمع شود تا زمانی که کودک احساس راحتی کند. چند قطره روغن اکالیپتوس را به وان کودک اضافه کنید تا احتقان شدید را برطرف کند.
4. روغن درخت چای
اگر کودک شما به دلیل سینوزیت قادر به استراحت نیست، یک درمان خانگی کمی تهاجمی را امتحان کنید. یک قطره روغن درخت چای را با روغن نارگیل یا بادام مخلوط کنید و با استفاده از پنبه روی سوراخ های بینی کودک بمالید. خواص ضد قارچی و ضد باکتریایی روغن درخت چای به کودک شما کمک می کند تا با عفونت مبارزه کند و ثابت کند که یک داروی موثر برای سینوس برای کودکان است.
5. هیدراته نگه داشتن کودک
در طول روز به کودک خود آب و آب میوه های تازه بدهید تا بدنش هیدراته بماند. هیدراته ماندن به شل شدن مخاط و پاکسازی سینوس ها به طبیعی ترین روش ممکن کمک می کند.
6. استفاده از حوله گرم
یک دستمال تمیز یا یک حوله نرم را در یک کاسه آب داغ فرو کنید. وقتی حوله را روی صورت کودکتان میمالید، مطمئن شوید که حوله گرم است و داغ نیست. استفاده از آن تخلیه مخاط را راحت تر می کند و ناراحتی را به حداقل می رساند.
آیا می توان از سینوزیت در کودکان پیشگیری کرد؟
با این نکات ساده می توان از سینوزیت پیشگیری کرد:
- اطمینان حاصل کنید که واکسیناسیون کودک شما به روز است.
- حیوانات خانگی را از تخت او و در صورت امکان از اتاق خواب نیز دور نگه دارید.
- از کشیدن سیگار در نزدیکی کودک خودداری کنید.
- خانه را همیشه گردگیری کنید.
- فرش ها و ملحفه های تخت را به طور مرتب بشویید تا از گرد و غبار جلوگیری کنید.
هنگام مواجهه با سینوزیت در کودکان، مهم است که با حمله به منبع عفونت، علائم آنها را از بین ببرید. به یاد داشته باشید، یک نوزاد و سیستم بدنی او حساس هستند و زمان می برد تا با دنیای اطراف خود سازگار شوند. اگر علائم کودک شما بیش از دو هفته ادامه داشت، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
نظر شما