دوشنبه ۱۸ دی ۱۳۸۵ - ۰۰:۰۰

سلامت نیوز - شما هم مانند بسیاری از انسان ها، بدون آگاهی و ناخودآگاه در بسیاری از عقاید و موهومات خرافه پرستی دخیل هستید. در این باره كمی فكر كنید.آخرین باری كه به تخته زدید، آخرین باری كه از نگاه كردن به گربه سیاه پرهیز كردید و آخرین باری كه طالع خود را با دقت و اشتیاق مطالعه كردید، به یاد می آورید!

خرافات نتیجه مثبت هم دارد!

همه اینها نمونه هایی از عقاید خرافی است ، كه ما هر روز با آنها سر و كار داریم و برخی صاحبنظران به آنها تفكرات جادویی می گویند. طبق آخرین آمار، نیمی از مردم امریكا، افرادی خرافاتی هستند.

به طوری كه اعتقاد به خانه ارواح ، سحر و جادو و جن و پری طی دهه های اخیر بشدت افزایش یافته است ؛ اما براستی علل روان شناختی موجود در این تفكرات جادویی چیست و آیا این خرافات و عقاید به نفع ماست یا به ضرر ما؟

بسیاری معتقدند، دعاهای پیش از مسابقه های ورزشی به ورزشكاران روحیه می دهد و آنها را آرام می كند. این گونه اعتقادات جزو خرافات محسوب نمی شوند و قطعا در بالا بردن روحیه ورزشكاران تاثیر دارد، اما برخی اعتقادات عجیب و غریبی دارند ؛ مثلا این كه پیش از شروع مسابقه باید چند ضربه به توپ بزنند. در غیر این صورت در آن مسابقه موفق نخواهند شد.

شاید برای شما هم جالب باشد كه بدانید خرافات و موهوماتی از این دست در نتیجه بروز اختلالات وسواسی رخ می دهد. در علم روان شناسی به آن اختلال وسواس اجبار یا (OCD) گویند. برای چنین افراد وسواسی ، عادت به انجام برخی اعمال خاص باعث ایجاد اختلال در زندگی روزمره می شود ؛ مثل شخصیت جك نیكلسون در فیلم As good as it gets، كه با وسواس خاصی حتما باید از روی شكاف ها و درزهای پیاده رو می پرید، یا هر روز فقط روی یك میز خاص در یك رستوران خاص غذا میخورد و قادر نبود هیچ گونه تغییری در این عادت هر روزه خود به وجود آورد.

افرادی كه به OCD و اختلالات رفتاری وسواسی مبتلا هستند، گمان می كنند اگر از یكی از این عادات اشتباه خود دست بردارند، اتفاقی برای آنان خواهد افتاد و هر اتفاق بد و ناگواری را به گونه ای به آن ربط می دهند. دكتر پل فاكسمن ، معتقد است كه بیشتر بیماران درباره چیزی نگران هستند و معتقدند اگر نگران نباشند احتمال وقوع آن اتفاق بیشتر می شود و این نوعی خرافات است.

به هر حال اگر شما در خود نشانه هایی از تشویش و نگرانی و تنش می بینید و احساس می كنید این رفتارها از كنترل شما خارج هستند، حتما به پزشك مراجعه كنید، تا پیش از توسل به خرافات و موهومات ، به درمان این بیماری های وسواس گونه بپردازید.

برای كنترل این گونه نگرانی ها و تشویش ها كه منجر به پذیرش برخی خرافات می شوند، لازم است نیروهایی را درون خود به جریان بیندازیم و به دنبال قوانین و توجیه پیدایش هر پدیده باشیم.

باید این حقیقت را بپذیریم كه اتفاقات و پدیده ها تحت كنترل ما نیستند. درست است كه در زندگی همه ما موقعیت هایی وجود دارد كه ممكن است بسیار مهم و حیاتی و سرنوشت ساز باشند، اما مطمئنا به طور كامل در اختیار ما و مطابق بامیل و خواسته ما نیستند.

برخی معتقدند اعتقاد به خرافات ، این توان را به افراد می دهد كه خود را برای نتیجه و پیامد آن اتفاق آماده كنند.

دوست یا دشمن

احساس امنیت و اعتماد به نفس ، یكی از پیامدهای خوب اعتقاد به برخی عقاید این چنینی ( البته در حد معقول ) است ؛ مثلا برخی افراد معتقدند اگر فلان لباس را بپوشند، یا فلان شی خاص را با خود حمل كنند، برایشان خوش شانسی و موفقیت به همراه می آورد و همین حس به آنها اعتماد به نفس كاذب می دهد.

دكتر فاكسمن معتقد است گاهی خرافات و اعتقادات خرافی مایه دلخوشی انسان ها هستند به این معنی كه شما فكر می كنید یك نیروی غیبی به شما كمك می كند. شاید واقعا هم همین طور باشد. پشت اعتقادات انسان ها، نیروی شگرفی پنهان است.

اگر پیامد یك موضوع كاملا شانسی باشد، اعتقادات خرافی نمی توانند تاثیرگذار باشند، اما وقتی عملكرد و نقش انسان ها یك فاكتور كلیدی و مهم در پیامد و نتایج كارها باشد، اعتقادات خرافی می توانند یك مزیت و نوعی محرك در انجام كارها محسوب شوند.

تاثیرات روان شناس بر رفتارها و عقاید خرافی بسیار واضح و مشخص است ؛ مثلا همان طور كه پیش از این به آن اشاره شد، آیا تا به حال برای شما پیش آمده كه احساس كنید یك لباس یا شی خاصی برای شما خوش شانسی می آورد. در این صورت شما با پوشیدن آن لباس یا همراه داشتن آن شی خاص افكار مثبت را در ذهن خود ارتقا می دهید و از تنش و نگرانی دور می شوید ؛ اما ناگفته نماند كه گاهی این طرز فكرها سد راهی برای عملكرد مناسب شماست.

عقاید خرافی می توانند نقش منفی هم در زندگی ما داشته باشند، بخصوص اگر با عادتهای نادرستی مانند شرطبندی توام باشند. بسیاری از افرادی كه به شرطبندی و خرافات مرتبط با آن عادت كرده اند، در زندگی خود با مشكلات عدیده ای روبه رو هستند.

محققان معتقدند، ترس از خرافات ، زندگی برخی افراد را مختل می كند و باعث تنش های بسیاری می شود ؛ مثلا عدد 13و نحسی آن برای برخی افراد واقعا دردسرساز شده است. طبق تحقیقات صورت گرفته زنان به طور كلی از مردان خرافاتی تر هستند.

شاید یك دلیل آن از دید روان شناسی این باشد كه زنان بیش از مردان تنش و نگرانی را احساس می كنند و بیش از مردان به فكر چاره ای برای رفع آن هستند. به طور كلی افرادی كه مضطرب تر و نگران تر هستند راحت تر عقاید خرافی را قبول می كنند.

ضمنا زنان احساس می كنند نسبت به مردها كنترل كمتری بر سرنوشت و آینده خود دارند. به طور كلی افرادی كه بر افكار و احساسات خود كنترل درونی دارند، كمتر دچار خرافات می شوند و واقع بینانه تر با مسائل برخورد می كنند. به هر حال مادرها و مادربزرگ های ما، هنگامی كه پشت سر مسافر آب می ریزند، برای دور ماندن از چشم زخم ، اسپند دود می كنند و به گردن بچه ها سنگهای آبی رنگ آویزان می كنند و صدها مورد اینچنینی احساس آرامش و اطمینان بیشتری دارند؛ اما باید به این حقیقت توجه كرد كه واقعیت و حقیقت در زندگی حرف اول را می زند و تنها با یاد خدا می توان آرامش حقیقی را به دست آورد.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha