سلامت نیوز : تبعات تصادف مرگبار در بزرگراه تهران - قم همچنان ادامه دارد. روز گذشته آخرین جسد در آهن پاره‌های یكی از اتوبوس‌ها پیدا شد و بدین‌ترتیب شمار كشته‌شدگان شناسایی شده این سانحه به 46 نفر رسید. اما آنچه در این سانحه نظر كارشناسان را به خود جلب كرد، نبود ایمنی در اكثر اتوبوس‌هایی است كه شبانه‌روز در جاده‌های كشور ده‌ها هزار مسافر را جابه‌جا می‌كنند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تهران امروز ؛ تصادف مرگبار هفته جاری در بزرگراه تهران- قم از نظر كارشناسان موضوعی است كه می‌شد با كمی دقت در بحث ایمنی این خودروها و نظارت دقیق‌تر بر سرعت رانندگان حمل‌ونقل عمومی در بزرگراه‌ها می‌توان از بروز آن جلوگیری كرد. كما اینكه همین اتوبوس‌ها در گذشته‌هایی نه چندان دور نیز باعث مرگ تعدادی از هموطنانمان شده بود موضوعی كه اگر در همان زمان اطلاع‌رسانی مناسبی درخصوص آن انجام می‌شد امروز شاهد اعلام عزای عمومی در دو استان كشور نبودیم.
سرهنگ سید هادی هاشمی، فرمانده سابق پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ معتقد است سازمان استاندارد باید استانداردهای این خودرو را مورد بازنگری قرار دهد و در عین حال پلیس هم با توجه به نتایج تصادفات این خودرو،می‌تواند از شماره‌گذاری آنها خودداری كند. بر اساس تبصره‌ای كه در ماده 5 آیین‌نامه حمل‌ونقل بار و مسافر مصوب سال 78 آمده: تایید فنی وسایل نقلیه عمومی قبل از آغاز سفر باید به تایید مدیر یا مسئول فنی تعیین شده در شركت‌ها و موسسه‌های حمل‌ونقل جاده‌ای برسد. بر این اساس از ابتدای شهریور سال 86 تمام شركت‌های حمل‌ونقل موظف به بررسی فنی وسایل نقلیه عمومی قبل از سفر و ممهور كردن بارنامه و صورت وضعیت‌های صادره به مهر تایید مدیر فنی شده‌اند.
وجود لاستیك‌های استاندارد و قابل قبول، كپسول آتش‌نشانی، جعبه كمك‌های اولیه، ترمزهای پایی و دستی، سیستم فرمان و چرخ‌های جلو وجود مثلث شبرنگ و چراغ چشمك زن، برف‌پاك‌كن و بخاری سالم و شیشه‌های جلوی وسایل نقلیه از جمله معیارهای فنی است كه برای وسایل نقلیه عمومی در نظر گرفته شده تا از میزان تصادفات در جاده‌های كشور كاسته شود. موضوعی كه ظاهرا در اتوبوسی كه باعث تصادف شده مورد غفلت قرار گرفته، چراكه در صورت بازدید فنی از لاستیك‌ها، احتمال تركیدگی آنها به صفر رسیده و شاهد این تعداد كشته نبودیم.
سرهنگ هاشمی نیز معتقد است «اگر لاستیكی از تصادف باقی‌مانده باید مورد آزمایش قرار گیرد و مشخص شودلاستیك چند درصد عاج داشته ضمن اینكه باید تحقیقات بیشتری انجام شود تا مشخص شود علت اصلی تصادف تركیدگی لاستیك بوده یا راننده در پشت فرمان مشغول خوردن چای یا صحبت بوده و حواسش پرت شده است؛ چراكه در برخورد با گاردریل وسط آزادراه قطعا لاستیك نیز دچار تركیدگی می‌شود.»موضوعی كه سرهنگ هاشمی به آن اشاره می‌كند، موضوعی است كه مبتلا به اكثر قریب به اتفاق راننده‌های حمل‌ونقل عمومی است و خوردن چای و میوه، صحبت با كنار دستی یا مسافران صندلی‌های عقبی گویی جزو لاینفك رانندگی در اتوبوس‌هاست.
جاده‌های فاقد ایمنی
لزوم انجام معاینه فنی از دیگر اقداماتی است كه در ناوگان حمل‌ونقل عمومی باید جدی‌ترگرفته شود.محمد طاهریان، مدیر بهره‌برداری از مراكز معاینه فنی اما از موضوع دیگری گلایه دارد، به گفته وی از 500هزار خودرو مراجعه‌كننده به مراكز معاینه فنی در سال 91، 4درصد خودروها دارای نقص در لاستیك بودند و این یعنی افزایش ضریب خطرپذیری در جاده‌های كشور. این در شرایطی است كه در حال حاضر در حدود 2.5میلیون خودرو باید واجد شرایط معاینه فنی در تهران هستند و این بدان معناست كه در حال حاضر 100 هزار خودرو دارای نقص در لاستیك هستند و این یعنی امكان وقوع حادثه‌ای دردناك به مانند آنچه در اتوبان قم رخ داد. به‌گفته وی نقص فنی خودروها تبدیل به یكی از علل مهم در تصادفات جاده‌ای شده در حالی كه می‌توان به مراجعه با مراكز معاینه فنی نسبت به رفع نقص خودروهای معیوب اقدام كرد.
بازدید رئیس پلیس راه كشور از مراكز معاینه فنی موضوع دیگری است كه طاهریان به آن اشاره كرده و به تهران‌امروز می‌گوید:در نمونه‌ای كه از سوی سردار مهماندار از اتوبوس‌های بین شهری گرفته شد از 4 اتوبوس نمونه‌برداری شده 3 اتوبوس از تست ترمز مردود شدند كه این امر نشان می‌دهد ایمنی در جاده‌های كشور حاكم نیست. طاهریان با اشاره به این نكته كه معاینه فنی تنها ابزار نظارتی حاكمیت است كه می‌تواند از بروز سوانحی مثل تصادف اخیر در بزرگراه تهران - قم جلوگیری كند، خاطرنشان می‌كند: توجه به این موضوع افزایش ایمنی را در جاده‌های كشور به‌دنبال دارد اما متاسفانه دستگاه‌های حاكمیتی با تصمیمات غیركارشناسی سبب شده‌اند این اهرم نظارتی در مهجوریت قرار گیرد.
16 سال بی‌توجهی به قانون
آنچه در تصادف اخیر ظاهرا از دید كارشناسان پنهان مانده عبور اتوبوس‌ها در خط سرعت بزرگراه هاست. راننده‌هایی كه به‌رغم ممنوعیت رانندگی در خط سرعت، با بوق‌زدن‌های ممتد و چراغ زدن‌های مداوم سعی در راه گرفتن از راننده‌هایی دارند كه با سرعت مطمئنه در خط سرعت رانندگی می‌كنند و بدون توجه به مقررات راهنمایی و رانندگی و جان ده‌ها مسافری كه در اختیار دارند و بدون هراس از جریمه‌های پلیس راهور جان ده‌ها راننده خودروهای سواری و سرنشینان این خودروها را به خطر می‌اندازند.
سرهنگ هاشمی معتقد است: تا زمانی كه ایرادات مربوط به حمل‌ونقل عمومی رفع نشود باز هم شاهد تصادفات اتوبوس‌ها هستیم. وی با اشاره به گذشت 16 سال از تصویب قانون حمل‌ونقل عمومی توسط هیات‌وزیران می‌گوید: متاسفانه بعد از گذشت سال‌ها هنوز این قانون اجرا نمی‌شود این در حالی است كه تبصره یك ماده 5 این آیین‌نامه مشخص كرده كه مدیر فنی باید در تمامی شركت‌های مسافربری و باربری فعال باشد و قبل از اینكه مسافر را سوار كنند باید لاستیك، سیستم گرمایشی و روشنایی، مدارك راننده و ساعت كار مجاز را بررسی كنند و چنانچه هیچ كدام از این موضوعات دچار نقص نبود، اجازه دهند مسافر سوار اتوبوس شود.» موضوعی كه به نظر می‌رسد مشمول گذر زمان شده و نهایتا آنچه با دقت به آن توجه می‌شود بررسی بلیت مسافران برای ورود به اتوبوس است و لاغیر.
ظاهرا شركت‌های مسافربری نیز عقیده‌ای به‌وجود وسایل ایمنی در داخل اتوبوس‌ها ندارند و آنچه برای مسئولان این شركت‌ها بی‌اهمیت‌تر است جان مسافران است. تمامی اتوبوس‌هایی كه در سال‌های گذشته به ناوگان نوسازی شده حمل‌ونقل عمومی پیوسته‌اند به سیستم‌های سرمایشی مجهز بوده و لاجرم تمامی شیشه‌های آنها یك تكه است و برای مواقع اضطراری نیز یك چكش در كنار هر شیشه قرار داده شده تا زمانی كه اتوبوس دچار مشكل شد مسافران بتوانند با شكستن شیشه از اتوبوس خارج شوند. اما چكش‌های اضطراری كه به نظر شركت‌های مسافربری و رانندگان اتوبوس‌ها موضوعی تجملی و غیر قابل استفاده به حساب می‌آیند در همان روزهای اول ورود اتوبوس‌ها به ناوگان حمل‌ونقل عمومی از داخل اتوبوس‌ها جمع‌آوری شد، چكش‌هایی كه اگر در داخل دو اتوبوس تصادف كرده وجود داشتند می‌توانستند جان تعداد زیادی از مسافران را نجات دهند نه اینكه فقدان آنها باعث حبس شدن مسافران در اتوبوس و زنده سوختن در میان آتش شود.
فرمانده اسبق پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ معتقد است غیر از فقدان چكش در اتوبوس‌ها، در عقب اتوبوس نیز در اكثر موارد قفل شده و رانندگان از آنجا به عنوان انبار استفاده می‌كنند و اگر این درها باز می‌شد مطمئنا تلفات كمتر می‌شد و دیگر مسافران گرفتار نمی‌شدند. هاشمی با بیان اینكه این خودروها در تصادفات رخ به رخ دچار حریق می‌شوند، می‌گوید: اگر چه این خودرو با همین جای باطری استانداردها را اخذ كرده است اما جای باطری، نامناسب است و می‌توان آن را به نیمه عقب اتوبوس منتقل كرد تا از وقوع حریق جلوگیری شود. نتایج تصادفات نیز نشان می‌دهد كه جای باطری در این خودرو نامناسب است و باید تغییر كند.
وی خواستار بازنگری در استاندارد اتوبوس‌های اسكانیا شده و می‌گوید: نتایج عملی تصادفات اسكانیا در اختیار پلیس است و از حیث ایمنی این خودرو حتما دچار مشكل است و پلیس نیز به احتمال زیاد این دلایل را به سازمان استاندارد مكاتبه كرده است. حتما باید استاندارد این خودرو مورد بازنگری قرار گیرد و با توجه به اینكه پلیس خودش می‌داند چند هموطن در تصادفات این اتوبوس كشته‌شده‌اند می‌تواند شماره‌گذاری آن را متوقف كند و تا زمان رفع عیب، این خودروها را شماره‌گذاری نكند.
نادیده گرفتن معاینه فنی خودروها
محمدرضا حاجی‌بیگی، رئیس هیات مدیره اتحادیه سازمان‌های پایانه‌های مسافربری شهرداری‌های كشور نیز با اشاره به این موضوع كه عامل اصلی حوادث جاده‌ای، بی‌توجهی به نقص فنی خودروهاست، می‌گوید: چگونگی فعالیت برخی مراكز معاینه فنی و كیفیت خودروها، حكایت‌گر این است كه بسیاری از رانندگان یا صاحبان اتوبوس‌ها بدون مراجعه به مراكز معاینه فنی و به‌شیوه‌ای نادرست، برگه معاینه صوری دریافت می‌كنند و مسئولان ذی‌ربط هم با وجود پیگیری‌های مكرر، بر عملكرد این مراكز نظارتی ندارند.وی با انتقاد از این موضوع كه نباید به اتوبوس‌های دارای نقص فنی اجازه خروج از پایانه را دارد می‌گوید: با استفاده از راهكارهای قانونی، می‌توان رانندگان را ملزم كرد تا برای گرفتن مجوز معاینه فنی به مراكز معتبر مراجعه‌كنند، انتظار می‌رود وزارت راه و شهرسازی و پلیس راه بر این امر اهتمام بیشتری داشته باشند؛ چراكه پای جان هموطنان در میان است.
تصادف مرگبار هفته جاری در بزرگراه تهران- قم از نظر كارشناسان موضوعی است كه می‌شد با كمی دقت در بحث ایمنی این خودروها و نظارت دقیق‌تر بر سرعت رانندگان حمل‌ونقل عمومی در بزرگراه‌ها می‌توان از بروز آن جلوگیری كرد. كما اینكه همین اتوبوس‌ها در گذشته‌هایی نه چندان دور نیز باعث مرگ تعدادی از هموطنانمان شده بود .
نظر شما