سلامت نیوز : کلیدها که گم می‌شود، شماره تلفن‌ها که از ذهن‌مان می‌پرد و کارها و قرار ملاقات‌ها که به هم می‌ریزد، هیچ‌کس و هیچ‌چیز را مقصر نمی‌دانیم مگر «آلزایمر»! انگار آلزایمر، بهترین بهانه است برای توجیه همه بی‌دقتی‌ها و فراموش‌کاری‌ها.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم ؛ از طرفی، این قدر نگرانش هستیم که کوچک ترین فراموشکاری ها را هم به آن نسبت می دهیم. معمولا فرقی هم نمی کند، چند ساله باشیم، چون در هر صورت از این بیماری می ترسیم و هرقدر هم جدول حل کنیم و کتاب بخوانیم باز هم نگرانی مان پابرجاست.

همه این فراموشی ها، اما به آلزایمر مربوط نمی شود. این بیماری که از نظر برخی ها ترسناک است و راه حلی ندارد، معمولا در دوران سالمندی سروکله اش پیدا می شود؛ نه جوانی و نوجوانی. علاوه بر این، تا حدودی می توان از ایجاد آلزایمر پیشگیری کرد و در صورت بروز نیز به مقدار فراوانی قابل کنترل است.

این روز را فراموش نکنید

براساس آمار سازمان بهداشت جهانی اکنون بیش از 35 میلیون نفر (35.6) در جهان دچار زوال عقل هستند که این تعداد تا سال 2030 دو برابر و تا سال 2050 بیش از سه برابر خواهد شد. زوال عقل و اختلالات حافظه نه تنها برای خود فرد که حتی برای اطرافیان و اعضای خانواده او نیز بسیار سخت و طاقت فرسا خواهد بود. با وجود این، هنوز خیلی این بیماری را بدرستی نمی شناسند و با شیوه های پیشگیری و درمان آن آشنا نیستند. به همین دلیل، همه ساله بیست و یکم سپتامبر (سی ام شهریور) به عنوان روز جهانی آلزایمر در کشورهای مختلف جهان گرامی داشته می شود تا بیماران، خانواده هایشان و تمام افراد جامعه با این بیماری بیشتر و بهتر آشنا شوند.

اول فقط یادمان می رود

حالا که این بیماری افراد زیادی را درگیر کرده و می کند، مهم است بدانیم اولین علائمی که از خودش برجا می گذارد، چیست تا بموقع به فکر درمان باشیم. قبل از این هم به نظر می رسد، باید خود آلزایمر را بشناسیم که به گفته دکتر مهدی وحید دستجردی، به معنای از دست دادن توانایی های شناختی است.

این متخصص مغز و اعصاب درباره این توانایی های شناختی در گفت وگو با «جام جم» توضیح می دهد: توانایی های شناختی شامل حافظه، رفتار، قضاوت و تصمیم گیری است. البته در مراحل اولیه، بیمار مبتلا به آلزایمر فقط دچار اختلال حافظه می شود و طی آن، فرد اتفاقات و حوادث اخیر را فراموش می کند.

پس بیماری که به آلزایمر مبتلاست می تواند نکات و اتفاقات قدیمی را به یاد بیاورد، ولی در یادآوری وقایع اخیر با مشکل روبه روست و آنچه در ساعات اخیر اتفاق افتاده است، فراموش می کند.

دکتر وحید دستجردی با تاکید براین که ابتدا فقط مشکل درباره حافظه بیمار نمایان می شود، می گوید: در مراحل اولیه، هیچ اختلال دیگری از نظر رفتاری، روابط اجتماعی و... وجود ندارد و بیمار فقط مواردی را فراموش می کند. به عنوان نمونه ممکن است پرسشی را بارها تکرار کند یا یادش نیاید ناهار چه چیزی خورده است.

به گفته وی، افراد مبتلا به آلزایمر بیماریشان را نمی پذیرند و آن را قبول نمی کنند. بنابراین، اعضای خانواده و نزدیکان بیمار هستند که متوجه چنین شرایطی شده و به فکر درمان می افتند.

این متخصص مغز و اعصاب با اشاره به این که آلزایمر معمولا در سنین بعد از شصت و پنج سالگی بروز می کند، توضیح می دهد: البته در مواردی ممکن است به صورت استثنا، آلزایمر قبل از پنجاه سالگی هم مشاهده شود؛ بویژه درباره آلزایمر فامیلی که شامل درصد کمی از موارد بیماری می شود.

جلوی آلزایمر را بگیرید

بسیاری از افراد فکر می کنند آلزایمر قابل پیشگیری نیست در حالی که به گفته دکتر وحید دستجردی با اقداماتی می توان احتمال بروز بیماری را کاهش داد.

وی در این باره توضیح می دهد: کنترل فشار و چربی خون در دوران میانسالی یکی از اقدامات مهمی است که می تواند در پیشگیری از آلزایمر موثر باشد. به همین دلیل توصیه می شود حتما فشار خون را در حد طبیعی حفظ کرده و چربی خون تان را نیز کنترل کنید تا احتمال بروز بیماری کاهش یابد.

اگر بخواهیم چربی و فشار خون را در حد طبیعی حفظ کنیم مسلما باید تغذیه صحیحی داشته باشیم و از رژیم غذایی مناسبی پیروی کنیم؛ البته در کنار این ها، در صورتی که پزشک، دارویی برای کنترل فشار یا چربی خون تجویز کرده باشد نیز باید بدرستی مصرف شود.

دکتر وحید دستجردی به صدماتی اشاره می کند که به سر وارد می شود و می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهد و می گوید: برای پیشگیری از وارد شدن ضربه به سر باید در مواقع ضروری از کلاه ایمنی استفاده کنید و هنگام رانندگی نیز کمربند ایمنی را ببندید.

به گفته وی، مصرف برخی داروها و ویتامین های مورد نیاز هم (به مقدار کافی و نه بیش از حد که می تواند مضر باشد) یکی از شیوه های پیشگیری از آلزایمر است که البته حتما باید از سوی پزشک تجویز و زیر نظر او مصرف شود.

ورزش کنید؛ هم جسمی، هم ذهنی

شنیده اید می گویند «عقل سالم در بدن سالم است». این قضیه درباره آلزایمر هم صدق می کند و ورزش می تواند برای پیشگیری از بروز آن موثر باشد. دکتر وحید دستجردی می گوید: انجام فعالیت های ذهنی تا حدودی می تواند از بروز آلزایمر پیشگیری کند و فعالیت های بدنی هم در این زمینه نقش موثری دارد؛ بنابراین داشتن بدن و ذهنی سالم و فعال موجب کاهش احتمال ابتلا به آلزایمر می شود.

وی تاکید می کند: استفاده از یک رژیم غذایی سالم که حاوی مقدار کافی سبزیجات و میوه هاست و به مقدار متناسب هم گوشت و پروتئین دارد، از موارد مهمی است که می تواند در پیشگیری از بیماری کمک کننده باشد.

آنها بیماری را قبول ندارند

خیلی نباید بحث کنید. یادش نمی آید و قبول هم نمی کند. آلزایمر دارد، ولی بیماری اش را انکار می کند. به گفته دکتر وحید دستجردی، بیماران، مشکل را نمی پذیرند و اطرافیان و نزدیکانشان هستند که باید به فکر درمان باشند.

وی یادآور می شود: زمانی که علائم بیماری نمایان می شود، اطرافیان هم کم کم متوجه اختلال حافظه فرد خواهند شد و هنگامی که او به صورت آهسته و دائمی، حافظه اخیرش را از دست می دهد، باید به این بیماری شک کرد. مثلا وقتی که فرد پرسشی را چند بار می پرسد یا در شمارش پول اشتباه می کند باید نشانه ها را جدی بگیرید و برای تشخیص بیماری به پزشک مراجعه کنید.

این متخصص مغز و اعصاب ادامه می دهد: درصورتی که آلزایمر تشخیص داده شود، باید از داروهای ویژه این بیماری که از سوی پزشک تجویز شده، استفاده کنید. بعضی از این داروها فقط علائم بیماری را کنترل و بعضی هم سیر آن را کند می کند. با این که آلزایمر به طول کامل و قطعی درمان نمی شود، اما به کمک داروها می توان این بیماری را بخوبی کنترل کرد و کیفیت زندگی بیمار و اطرافیانش را افزایش داد.

دکتر وحید دستجردی با تاکید بر این که برای تشخیص بیماری حتما باید به متخصصان مغز و اعصاب مراجعه شود، برای پیشگیری از آلزایمر توصیه می کند زندگی سالمی را در پیش بگیریم. به این معنی که فشار و چربی خون را کنترل کنیم، ورزش منظم جسمی و ذهنی را در برنامه خود داشته باشیم و از رژیم غذایی مناسبی هم پیروی کنیم. در صورتی که پزشک دارویی تجویز می کند نیز باید مطابق نظر او، دارو را مصرف کنیم.

وی سرانجام یادآور می شود: آلزایمر بیماری ای نیست که در دوران سالمندی لزوما پیش بیاید و تمام افراد سالمند آن را تجربه کنند، بنابراین خوب است از سال ها قبل به فکر پیشگیری از آن باشیم.