درگویند؛ سر دسته الیاف معدنی طبیعی است و خطرات سرطان‌زایی و بیماری‌زایی آن در اکثر مطالعات و تحقیقات به اثبات رسیده است. آزبستوزیس، سرطان پرده جنب و مشکلات حاد ریوی در کنار صدمات بی‌شماری که بر پیکره طبیعت در دراز مدت وارد می‌شود، همگی از اثرات منفی الیاف آزبست است.

در دنیای امروز، به دلیل عوارض نامطلوب زیست‌محیطی و زیان آور، به‌رغم مصرف زیاد در گذشته، استفاده از الیاف آزبست در بسیاری از کشورهای دنیا محدود و یا ممنوع اعلام شده است. در 30 سال گذشته استفاده از آزبست در کشورهای صنعتی جهان به شدت کاهش پیدا کرده است، اما به همین میزان در کشورهای در حال توسعه مصرف آزبست روبه افزایش نهاده است.در این بین، شهرستان دورود که در شرق استان لرستان واقع شده است، چندین سال است که میزبانی آزبست را بر عهده گرفته است. متاسفانه محیط زیست انسانی این شهر به دلیل قرار گرفتن کارخانه‌هایی همچون خمیرمایه،‌ سیمان و فارسیت هر چند وقت یک بار وارد فاز بحران می‌شود. در حال حاضر کارخانه فارسیت این شهر 150 هزار نفری از آزبست جهت تولید ورق و لوله‌های استوانه‌ای استفاده می‌کند.به گفته تعدادی از کارگران این کارخانه و با استناد به مدارک پزشکی قانونی تاکنون بیش از 67 نفر از کارگران بازنشسته این کارخانه در اثر ابتلا به سرطان آزبست جان خود را از دست داده اند.

متاسفانه پساب این کارخانه نیز به رودخانه‌ای که در نزدیکی آن قرار گرفته است ریخته می‌شود و به گفته مردم منطقه، رودخانه مذکور محل تفریح و شناکردن کودکان و جوانان دورودی است!یکی از کارگران این کارخانه در این ارتباط می‌گوید: محیط کارخانه فارسیت آلوده بوده و در طی سال‌های گذشته شاهد مرگ تعداد زیادی از بازنشستگان این کارخانه در اثر سرطان آزبست بوده‌ایم. تعداد زیادی از کارگران این کارخانه بیمار هستند و دارو مصرف می‌کنند و هر ماه شاهد بستری شدن چند نفر از آنها در بیمارستان‌های تهران هستیم.

وی با بیان این مطلب که کارگران این کارخانه حقوق نمی‌گیرند، بلکه بهای خون و جانشان را هر ماهه دریافت می‌کنند، افزود: به دلیل بالا بودن آمار بیکاری و نبود کار در شهر، مجبور به کار در این کارخانه و تن دادن به شرایط نامناسب کاری و حقوقی هستیم. این در حالی است که مهندس کاکاوند،‌ مدیرکل حفاظت از محیط زیست لرستان نیز استفاده این کارخانه از آزبست را تأیید کرده و می‌گوید: براساس استانداردها این ماده خطرناک بوده و برای ساکنان منطقه ضرر دارد، همچنین پرونده این موضوع در دادگاه مفتوح بوده و ما نیز اخطارهای کتبی را به کارخانه داده‌ایم. جالب است بدانید که در دوم مرداد سال 1379 و بر اساس مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست، مصرف آزبست در ایران از اول مرداد 1386 ممنوع اعلام شده است.
 در تبصره این مصوبه آمده است که در صورتی که پس از چهار سال محرز شود که برای تولید لوله‌های آزبست سیمانی از نظر فنی، اقتصادی و زیست‌محیطی جایگزین مناسبی برای آزبست یافت نشده است، این تصمیم در مورد لوله‌های آزبست سیمانی قابل تجدید نظر خواهد بود.در سال‌های اخیر پژوهش‌های فراوانی برای یافتن جایگزین آزبست آغاز شده است که در این بین الیاف معدنی مصنوعی توانسته است در آزمایش‌های مختلف عملکرد بهتری نسبت به آزبست از خود نشان دهد. استفاده از الیاف معدنی مصنوعی به دلیل اهمیت در کاهش هزینه‌های انرژی و یافتن ماده‌ای که بتواند به طور ایمن جایگزین آزبست شود، افزایش یافته است.

تحقیقات نشان می‌دهد که اثرات بهداشتی و زیست‌محیطی الیاف معدنی مصنوعی نسبت به آزبست کمتر بوده لذا رویکرد اصلی در جهان صنعت به سمت حذف الیاف آزبست چرخش پیدا کرده است.گزارش سازمان بین‌المللی کار (ILO) حکایت از این موضوع تلخ دارد که مواد خطرناک سالانه موجب مرگ 440 هزار کارگر می‌شوند، در حالی که فقط آزبست عامل از دست رفتن جان 100 هزار کارگر در جهان است.

در نهایت باید اذعان کرد که کارگران کارخانه فارسیت از حداقل حقوق و مزایا برخوردارند و تمامی مردم شهر می‌دانند که سود این کارخانه به دفتر مرکزی آن در تهران ارسال می‌شود. حال که چنین است از مدیران این کارخانه خواسته می‌شود با متوقف کردن عملکرد منسوخ خود،‌ مانع از این شود که آزبست جان و سلامتی مردم دورود را این چنین غارت کند.