تجربه آزموده در سایر حوزه ها نشان داده که اینگونه برخوردهای غیرشفاف در اطلاع رسانی نه تنها کمکی به حل مشکل نکرده بلکه موجب گسترش بیماری در مناطق دیگر شده است.

چند ماه پیش مدیرکل دامپزشکی آذربایجان شرقی با طرح خبر معدوم شدن 31 هزار جوجه و مرغ در استان اعلام کرده بود که تاکنون هیچ موردی از بیماری آنفلوآنزای فوق حاد طیور در سطح استان مشاهده نشده است اما هیچ گاه او درباره علت اصلی معدوم کردن جوجه و مرغ ها اطلاعات شفافی ارائه نکرد.

به گزارش ایسنا، دکتر مسعود محمدیان، در چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تبریز با اشاره به معدوم سازی 31 هزار قطعه جوجه و مرغ در شهرستان بناب آذربایجان شرقی، درباره اقدام های انجام شده در خصوص مبارزه با بیماری آنفولاآنزاطیور افزود؛ در این راستا به منظور جلوگیری از هرگونه احتمال بیماری به محض مشاهده تلفات غیرمتعارف، چه در مناطق صنعتی و چه در مناطق روستایی نسبت به معدوم سازی اقدام می شود.

او وظیفه اصلی اداره کل دامپزشکی را پیشگیری عنوان کرد و افزود؛ معدوم سازی نهاده ها، دفن بهداشتی و سمپاشی مرغداری ها از دیگر اقدام های این اداره کل است که در راستای پیشگیری و مبازه با بیماری آنفلوآنزای فوق حاد طیور انجام می گیرد. وی درباره تامین خسارت مرغداران نیز تصریح کرد؛ با توجه به اجباری شدن بیمه این خسارات از طریق مراجع قانونی پرداخت می شود.

مدیرکل دامپزشکی آذربایجان شرقی در پایان به مرغداری های مستقر در سطح استان توصیه کرد؛ ضمن رعایت کامل مسائل قرنطینه ای و جلوگیری از تردد افراد متفرقه به واحدهای مرغداری، نهاده های خریداری شده به مقدار مورد نیاز انبار کنند و هرگونه تلفات غیرمتعارف و غیرعادی را به ادارات دامپزشکی گزارش دهند.اگر به متن خبر نقل شده از دکتر محمدیان نگاه کنیم، متوجه این نکته خواهیم شد که تمامی 31 هزار قطعه جوجه و مرغ به خاطر پیشگیری از آنفلوآنزای مرغی در منطقه معدوم شده اند. علاوه بر آن توصیه های بهداشتی در خرید مرغ و سمپاشی مرغداری ها نشان می دهد که موضوع فراتر از مسئله ساده پیشگیری از بیماری است.

البته این پدیده تنها به استان آذربایجان شرقی ختم نشد بلکه مسوولان دامپزشکی استان ایلام نیز با توجه به عملکرد پیشگیرانه گروه های عملیاتی بهداشتی را به نوار مرزی استان اعزام کردند. البته دکتر خداوردی، مدیرکل دامپزشکی استان ایلام تاکید کرده بود با توجه به این حجم عملیات پیشگیرانه، خوشبختانه هیچ موردی بیماری از آنفلوآنزای مرغی در استان ایلام مشاهده نشد!

از این رو بدون هیچ قضاوت ارزشی در مورد خبر به اصل آن می پردازیم تا شفاف سازی رسانه ای را در مورد بروز بیماری یا توصیه های پیشگیرانه را به عینه شاهد باشیم.

به گزارش ایسنا، مدیرکل دامپزشکی ایلام گفت؛« با اعزام 150 گروه عملیاتی، نظارتی، مالی و تدارکاتی به مرزهای استان برای جلوگیری و مقابله با آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان 12 هزار و 722 قطعه پرنده در نوار مرزی استان معدوم شد». دکتر خالد خداوردی اظهار کرد؛« این عملیات در 10 روز با کمک 147 نفر در قالب 150 گروه انجام شد و طیور معدوم شده شامل مرغ، خروس، غاز، اردک و بوقلمون بومی منطقه بوده اند».

او خسارت صاحبان این طیور را 527 هزار و 560 ریال ذکر کرد و گفت؛« به منظور اطلاع رسانی به عموم مردم در حدود پنج هزار برگ اعلامیه تکثیر و 65 پلاکارد در استان نصب شده است تا هشدارهای لازم به مردم منتقل کند». خداوردی برگزاری 35 جلسه استانی و شهرستانی، خرید ملزومات مورد نیاز اکیپ های عملیاتی و تجهیز آزمایشگاه ها به کیت های تشخیص بیماری را از دیگر اقدامات برای جلوگیری از شیوع این بیماری و ورود آن به داخل کشور عنوان کرد. مدیرکل دامپزشکی ایلام گفت؛« تاکنون موردی از این بیماری در استان و مرزهای آن دیده نشده است».

به رغم برخوردهای غیرشفاف در استان های آذربایجان شرقی و ایلام، چندی قبل مسوولان بهداشتی خراسان رضوی با تشکیل ستاد مبارزه با آنفلوآنزای مرغی به اهمیت مسئله در منطقه پرداختند. البته با تصمیم های پیشگیرانه این ستاد قرار شد که به صاحبان مرغ های معدوم شده غرامت هایی پرداخت شود. به گزارش ایسنا، محمد جواد محمدی زاده استاندار خراسان رضوی در جلسه ستاد مبارزه با بیماری آنفلوآنزای مرغی اظهار داشت؛ سیستم باید حساسیت و کنترل ویژهای بر واردات، صادرات دام و طیور، پرندگان خانگی و بالاخص ورود غیرمجاز دام و طیور داشته باشد.

وی با اشاره به نقش نیروی انتظامی و دستگاه قضایی در پیشگیری از ورود آنفلوآنزای مرغی گفت؛ نیروی انتظامی باید به کنترل جدی از مرزها پرداخته و هر گونه نقل و انتقال دام و طیور را مورد توجه قرار دهد. وی در ادامه گفت؛ دستگاه قضائی نیز باید شرایطی را فراهم کند تا چنانچه واحدی آلوده به ویروس آنفلوآنزای مرغی شد، مسوولان دامپزشکی اختیارات لازم را برای ورود به مرغ داری داشته باشند.

وی در ادامه افزود؛ در شرایط فعلی باید با راهکارهایی مانند کاهش قیمت، مصرف مرغ را افزایش داد؛ لذا از سازمان بازرگانی میخواهیم در صورت امکان تمهیدات لازم را در این زمینه بیندیشد.

محمدی زاده با بیان این که افزایش اعتبارات باید در جهت عملیات مقابله با آنفلوآنزای مرغی و حمایت از تولیدکنندگان مرغ باشد، تصریح کرد؛ با توجه به اینکه استان خراسان یکی از کانونهای اصلی تولید طیور در کشور است، باید حمایت های لازم از مرغداران به عمل آید تا ضرری متوجه آن ها نشود. استاندار خراسان رضوی خاطرنشان کرد؛ با قاطعیت تمام می گوییم که در این استان هیچ گونه مورد مشکوکی از انتقال بیماری دیده نشده و تمام مسوولان مربوطه وظایف خود را با حساسیت تمام دنبال می کنند.

اما با این حال دکتر دستور مدیرکل دامپزشکی استان خراسان رضوی به ارائه گزارشی در خصوص وضعیت کشورهای مختلف در ابتلا به آنفلوآنزای مرغی پرداخت و گفت؛ طبق آخرین گزارش ها ویروس آنفلوآنزای مرغی در شمال غربی پاکستان در نزدیکی مرز افغانستان، آذربایجان، فرانسه، روسیه، قزاقستان و مغولستان دیده شده است. وی در ادامه افزود؛ با توجه به اینکه پرندگان مهاجر در بازگشت خود از استان خراسان عبور می کنند، باید مراقبتهای دامپزشکی این استان به خصوص در مورد پرندگان بومی و روستایی افزایش یابد.

وی افزود؛ چنانچه تلفات پرندهای در منازل مناطق روستایی مشاهده شود، تمام مرغهای آن منزل معدوم و ضمن نمونه برداری اقدامات ضدعفونی لازم به عمل می آید؛ هم چنین چنانچه در یک روستا چندین منزل تلفات مرغی داشته باشند، تمام مرغهای روستا معدوم غرامت صاحبان مرغ پرداخت می گردد.

اما موضوع عملیات پیشگیرانه تنها به لرستان، ایلام و خراسان رضوی محدود نشد بلکه هم اینک مسوولان بهداشتی استان کرمانشاه نیز نسبت به بروز بیماری آنفلوآنزای مرغی در منطقه به شهروندان این استان هشدار دادند. طبیعی است با چنین روندی احتمال آماده باش گروه های بهداشتی در دیگر استان ها وجود دارد.

به گزارش ایسنا، مدیرکل دامپزشکی استان کرمانشاه گفت؛ به منظور کاهش خطرات ناشی از بیماری های احتمالی که توسط ماکیان منتقل می شود، در نظر داریم با عرضه کنندگان مرغ زنده به طور جدی مقابله کنیم.دکتر «امیر ابراهیم مقصودی فرد» افزود؛ برای سامان دادن به این موضوع با اراده ای که در مسوولان استان است قصد داریم بساط عرضه کنندگان مرغ زنده را جمع کنیم. برای این کار از چندی پیش اطلاع رسانی از طریق صداوسیما را شروع کردیم. علاوه بر آن در محل هایی که اقدام به عرضه مرغ زنده می شود به افراد اخطار داده ایم که این کار جرم است و در واقع آنان را نسبت به این عمل مطلع کرده ایم.

وی عنوان کرد؛ در نظر داریم طبق هماهنگی به عمل آمده با دادگستری، دادستانی و نیروی انتظامی و بر اساس حکم قضائی صادر شده، با حضور اجرائیات مرغ هایی که به صورت زنده، غیربهداشتی و غیرمجاز عرضه می شود را جمع آوری کنیم. مقصودی فرد گفت؛ در این اقدام مرغ های بی هویت و غیربهداشتی معدوم می شوند، یعنی وقتی به محموله مرغ های فاقد گواهی بهداشتی برخورد کنیم، به منظور حفاظت از سلامت مردم و کاهش مخاطرات بهداشتی، آنها را معدوم می کنیم.

همچنین در این اقدام مغازه عرضه کنندگان مرغ زنده غیر بهداشتی پلمب، وسایل کار آنها مصادره و خود عرضه کنندگان بازداشت می شوند تا در محاکم قضائی طبق قانون با آنان برخورد شود. مقصودی فرد از مردم استان کرمانشاه خواست از خرید مرغ زنده پرهیز کنند و افزود؛ آلودگی و بار میکروبی مرغ هایی که توسط عرضه کنندگان مرغ زنده ذبح می شود، چندین برابر بار میکروبی است که احتمال دارد در کشتارگاه ها باشد.

در مراکز غیرمجاز زنده فروش، ضمن آنکه مرغ در یک محیط غیربهداشتی و سرشار از ویروس و میکروب نگهدای می شود، عمل ذبح نیز توسط وسایل غیربهداشتی انجام و پس از آن مرغ جهت پرکنی در منبع آبی قرار می گیرد که ممکن است 2000 مرغ را در آن بیاندازند، ضمن آنکه وسایل پرکنی نیز هرگز شسته و ضدعفونی نمی شوند.

وی با بیان اینکه آمار دقیقی از عرضه کنندگان مرغ زنده غیرمجاز وجود ندارد، تعداد آنها را در سطح شهر حدود 250 تا 280 مرکز اعلام کرد و گفت؛ این طرح همه استان کرمانشاه را در بر می گیرد، ولی با توجه به اینکه بیشترین مشکل مربوط به شهر کرمانشاه است.

علاوه بر آن مدیرکل دامپزشکی لرستان اعلام کرد؛ هشت اکیپ به اکیپ های بیماریاب اداره کل دامپزشکی لرستان در راستای پیشگیری از ی مرغی اضافه شده است. دکتر ولدبیگی به ایسنا گفت؛ توسط اداره کل دامپزشکی هشت اکیپ به اکیپ های بیماریاب استان اضافه شد و در حال حاضر 20 اکیپ بیماریاب در لرستان مشغول فعالیت هستند.

مدیرکل دامپزشکی لرستان افزود؛ افزایش اکیپ ها به منظور آمادگی بیشتر در خصوص پیشگیری از شیوع آنفلوآنزای مرغی صورت گرفته است. وی با اشاره به سمپاشی و ضدعفونی سطح شهر خرم آباد اظهار داشت؛ با توجه به اینکه احتمال وجود پرندگان مهاجر در خرم آباد وجود دارد قسمت های مختلفی از درختان سطح شهر سمپاشی و ضدعفونی شده اند.

به رغم اقدامات پیشگیرانه بهداشتی در لرستان، هم اکنون قریب چهار میلیون مرغ بومی در این استان وجود دارد که نیاز به عملیات گسترده ای برای جلوگیری از بروز بیماری آنفلوآنزای مرغی دارد که امید است مسوولان بومی بتوانند از عهده آن برآیند.