سلامت نیوز: به دنبال سخت‌تر شدن تحریم‌ها در سال‌های پیش از توافق ژنو، صنایع دارویی ایران نیز مانند بسیاری از صنایع دیگر از نظر تأمین مواد اولیه مورد نیاز برای ساخت دارو با کمبودهای شدیدی روبرو شدند. با روی کار آمدن دولت یازدهم و تغییر رویه ایران در میز مذاکرات، این موضوع به عنوان اولویت دولت مطرح شد. چنانچه علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی، در این زمینه گفته‌بود: «رفع موانع بهداشت و درمان از نخستین اولویت‌های مورد تاکید ایران در کاهش و رفع تحریم‌هاست.»
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه سپید نوشت: در معاهدات بین‌المللی، تحریم اقلام بشردوستانه ممکن نیست و بر این اساس هیچ قطعنامه‌ای نمی‌تواند کشوری را از دستیابی به محصولات بهداشتی، دارویی و درمانی محروم سازد، اما آنچه ایران در سال‌های اخیر با آن درگیر بود و تحریم‌های پی‌درپی‌ای که به واسطه برنامه هسته‌ای بر کشور ما تحمیل شد به انحای گوناگون خلاف آن را ثابت کرد.
به دنبال سخت‌تر شدن تحریم‌ها در سال‌های پیش از توافق ژنو، صنایع دارویی ایران نیز مانند بسیاری از صنایع دیگر از نظر تأمین مواد اولیه مورد نیاز برای ساخت دارو با کمبودهای شدیدی روبرو شدند. در سال 2012 واردات داروهای جدید از آمریکا و اروپا معادل 30 درصد کاهش یافت. البته در تمام این سال‌ها کشورهای غربی با استناد به بندهایی که اقلام بشردوستانه را از تحریم استثنا می‌کند، مدعی آن بودند که قصد آسیب زدن به مردم ایران را ندارند و این تحریم‌ها را تحریم‌های هوشمند می‌خواندند. اما طبیعت تحریم به گونه‌ای بنا شده که چنین بندهایی قابلیت اجرایی حداقل در قبال ایران سال‌های اخیر نداشت. چنانچه هم وزرای بهداشت دولت قبل و هم حسن هاشمی، وزیر بهداشت دولت یازدهم در این زمینه بارها گفته‌اند که برخی ادعا می‌کردند که در زمینه دارو و تجهیزات تحریم صورت نگرفته، اما این یک دروغ است. به هر حال با روی کار آمدن دولت یازدهم و تغییر رویه ایران در میز مذاکرات، این موضوع به عنوان اولویت دولت مطرح شد. چنانچه علی‌اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی، در این زمینه گفته‌بود: «رفع موانع بهداشت و درمان از نخستین اولویت‌های مورد تاکید ایران در کاهش و رفع تحریم‌هاست.»
با گذشت یکسال و نیم از توافق ژنو و در پی انتشار بیانیه لوزان که خبر از رفع تحریم‌ها می‌داد، حسن هاشمی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این زمینه از تلاش بیشتر برای رفع مشکلات دارو و تجهیزات پزشکی خبر داد و گفت: «آثار رفع تحریم‌ها به مرور خود را نشان می‌دهد.» شاهین آخوندزاده قائم‌مقام معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفت‌وگویی با اذعان به این که نمی‌توان اثرات تحریم‌ها در حوزه علم و فناوری را نادیده گرفت، تاکید کرد: «ما برای جهانی‌شدن نیاز به حضور در مجامع جهانی داریم و محققان ما باید در عرصه‌های بین‌المللی دیده شوند و نتایج مطالعات خود را عرضه کنند؛ درحالیکه شرایط تحریم قطعاً بخش زیادی از این فرصت‌ها را از محققان ایرانی خواهد گرفت.»
قائم‌مقام معاون تحقیقات و فناوری وزیر بهداشت گفت: «بر این باورم که با توافقات هسته‌ای که منجر به رفع تحریم‌ها شود، دست کم پنجاه درصد از مشکلات و موانع پیش روی حوزه علم و فناوری برداشته خواهد شد و سهولت کار برای محققان ایرانی قطعاً افزایش خواهد یافت.»
مراقب بازشدن دروازه‌های ارتباطی باشیم
اینکه رفع تحریم‌ها چه تأثیری بر حوزه بهداشت و درمان ما می‌گذارد، قطعاً برای بسیاری از ما جذابیت موضوعی دارد. بر همین اساس به سراغ برخی اعضای کمیسیون بهداشت مجلس رفتیم و در این زمینه با آن‌ها گفتگو کردیم. عبدالرحمن رستمیان، نایب رئیس کمیسیون بهداشت در این زمینه به سپید گفت: «تحریم‌ها در اولین سطح بهداشت و درمان بر حوزه دارویی ما تأثیر گذاشت. اگرچه بالای 90 درصد داروهای ما در کشور تأمین می‌شود، اما خیلی از داروهای ما وابسته به مواد اولیه وارداتی بوده‌اند. بر همین اساس و با توجه به اینکه کشورهای مرجع تهیه مواداولیه اندک بودند ما با تحمیل تحریم‌ها در حوزه دارویی با مشکلاتی مواجه شدیم که امیدواریم با رفع‌تحریم، این مشکلات نیز رفع شود.» وی در ادامه افزود: «البته در زمینه دارو حتماً می‌دانید چند کشور در جهان تولید کننده و بقیه مصرف‌کننده هستند وقرار ما با وزارت بهداشت این است که هر سال واردات دارو کمتر از سال قبلش باشد.»
رستمیان در ادامه تصریح کرد: «ما در سال 93، 350 میلیون دلار وارداتمان کمتر شد و برای سال جاری هم برنامه وزارت بهداشت اعلام می‌شود.»
نایب‌رئیس کمیسیون بهداشت همچنین تصریح کرد: «البته باید مراقب باشیم که با باز شدن دروازه‌های واردات، از تلاش برای دستیابی به فناوری باز کنیم. به عبارتی باید تلاش کنیم هر چه سریع‌تر در فضای ایجادشده دروازه‌های صادرات ما گشوده شود.» وی در ادامه با اشاره به تأثیر رفع تحریم‌ها بربخش تحقیقات پزشکی گفت: «ما باید هوشمندانه عمل کنیم تا با به کارگیری تکنولوژی‌های بالا و تبادل تکنولوژی موجب رشد در این حوزه باشد و با تقویت زبان دوم ارتباطات دانشگاهی نیز بالا رود و مؤثر باشد.»
رستمیان در پایان به حوزه بهداشت نیز اشاره کرد و گفت: «ما با سازمان‌های بین‌الملل در این زمینه همکاری‌های خوبی داشته‌ایم که در شرایط ایجاد شده می‌توانیم آن را بهبود ببخشیم.»
با گشایش اعتبارات مشکل دارویی ما حل می‌شود
محمدحسین قربانی، سخنگوی کمیسیون بهداشت در این زمینه، گفت: «ما در حوزه بهداشت و درمان هم از لحاظ تجهیزات و هم سیستم دارویی وابسته به سایر کشورها هستیم و فاصله ما تا رسیدن به استقلال در این حوزه بسیار زیاد است.» وی افزود: «درست است که ما در تولید علم و تربیت نیروی انسانی در حوزه‌های سلامت، بهداشت و درمان تقریباً حرفی برای گفتن در سطح دنیا داریم اما در دو حوزه مذکور نیاز به ارتباط با کشورهای مختلف داریم و رفع تحریم‌ها قطعاً تأثیر بسزایی در این زمینه خواهد داشت.»
سخنگوی کمیسیون بهداشت تأکید کرد: «با توجه به اینکه سیستم بانکی ما جز تحریم‌هاست، ما قادر به ورود این امکانات نیستیم. به عبارتی با گشایش اعتبارات و مراودات بانکی بسیاری از مشکلات ما رفع می‌شود. باید حمایت از مذاکره‌کنندگان انجام دهیم تا تعاملمان با دنیا ترمیم شود.»
حفظ انرژی هسته‌ای در بخش درمانی ضروری است
در این زمینه، محمدجواد نظری‌مهر با اشاره به مشکلات ما در این حوزه گفت: «ما هم در بخش تعاملات بین دانشگاهی و هم در بخش واردات و صادرات در حوزه بهداشت و درمان با مشکل مواجه شده‌ایم چنانچه می‌دانید با بسته‌شدن اعتبارات ما در بانک‌های جهانی امکان معاملات وجود نداشت و همین موجب می‌شد با کمبود امکانات مواجه بودیم.»
وی در ادامه به نقش انرژی هسته‌ای در توسعه علم و تکنولوژی اشاره کرد و گفت: «امیدواریم آنچه صلاح کشور است رخ دهد. ما سال‌ها بر داشتن این فناوری تاکید داشتیم و بر مبنای آن برنامه‌های تحقیقاتی و فعالیت‌های بسیاری در سازمان‌ها و نهادهای مربوط انجام گرفته است که امیدواریم با این توافق، این‌ها را از دست ندهیم.»
نظری‌مهر با اشاره به اظهاراتی که در این مدت درباره این بیانیه و توافقات شده است گفت: «قطعاً رفع تحریم‌ها بر بخش‌های گوناگون حوزه سلامت و بهداشت تأثیر خوبی خواهد داشت اما در موضوع تحقیقات و بحث فناوری در این حوزه با توجه به فعالیت گسترده‌ای که در حوزه پزشکی هسته‌ای وجود دارد، نگرانی‌ها باقی است که امیدواریم رفع شود.» وی در ادامه گفت: «آثار این انرژی در MRI و سی تی اسکن و سایر موارد کاربردی در کشور ما بسیار محسوس است و با توجه به وجود چنین امکانی امیدواریم مذاکره‌کنندگان پا فشاری کنند و در بخش تحقیقات و فناوری محدودیتی برایمان ایجاد نشود. امیدواریم اعتماد میان ما و این کشورها فراهم شود تا با دستیابی به موفقیت تحول و انقلابی در حوزه‌های گوناگون پیش بیاید.»
نظری‌مهر در پایان تصریح کرد: «رفع تحریم‌ها باید عامل پیشرفت ما در بخش تحقیقات و فناوری شود و طبیعتاً نیاز ما در حوزه پزشکی به نیاز ما به انرژی هسته‌ای گره‌خورده است. بنابراین امیدواریم به این موارد مذاکره‌کنندگان توجه کنند.»
با توجه به تاکید همگان به نتایج مثبت رفع‌تحریم‌ها همانطور که رستمیان اشاره کرده‌است، نباید شادی آن موجب غفلت ما شود و بنابراین با افزایش مراودات میان ما و سایر کشورها باید مراقب تولید و پیشرفت صنعت کشور و به ویژه صنعت دارویی باشیم که این ارتباطات موجب رکود در تولیدات داخلی نشود.
نظر شما