سلامت نیوز: هنوز چند ماهی از اعلام جنگل ابر به عنوان منطقه حفاظت شده و راحت شدن خیال هواداران محیط‌زیست از منتفی شدن عبور جاده از میان این جنگل نمی‌گذرد كه بار دیگر خبر از احداث جاده این‌بار به بهانه برداشت آب از چشمه‌های این جنگل به گوش می‌رسد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد،مدتی است طرحی با عنوان انتقال آب از چشمه‌های این منطقه برای تامین آب شاهرود مطرح و بخشی از آن نیز به انجام رسیده است اما ادامه این طرح با مخالفت انجمن‌های محیط زیستی شاهرود مواجه شد و اداره منابع طبیعی نیز به واسطه حجم تخریب جنگل ابر آن را متوقف كرد. با این حال این روزها بار دیگر زمزمه‌هایی از ادامه دوباره این طرح و توافق‌های برخی مسوولان با این طرح به گوش می‌رسد. بنا بر این خبرها در حالی كه سازمان جنگل‌ها با این طرح مخالفت می‌كند برخی نمایندگان و مسوولان استانی انجام آن را برای تامین آب ضروری می‌دانند. اما آیا جنگل ابر می‌تواند از این خوان نیز بار دیگر سالم بیرون بیاید یا طرح مسائل توسعه‌ای و دست آویختن به معیشت و حیات شهری این بار آن را به زانو درخواهد آورد؟
اسماعیل كهرم، مشاور معصومه ابتكار رییس سازمان حفاظت محیط زیست در گفت‌وگو با «اعتماد» می‌گوید: كسانی كه چنین طرح‌هایی را دنبال می‌كنند از تاریخ عبرت نگرفته‌اند، زمانی ما آب را از زاینده رود به یزد منتقل كردیم و امروز شاهد معضلات آن و خشك شدن این رود هستیم.
وی با بیان اینكه در طبیعت تمام عناصر در یك همزیستی با هم به سر می‌برند، می‌گوید: متاسفانه بسیاری از مسوولان طبیعت را به عنوان یك كلیت و جنگل را به عنوان یك موجود زنده در نظر نمی‌گیرند. ما نمی‌توانیم عنصر مهمی نظیر آب را حذف كرده و انتظار داشته باشیم بقیه عناصر به حیات خود در این منطقه ادامه دهند.
كهرم ضمن انتقاد از كسانی كه وعده‌های انتخاباتی خود را بر تخریب طبیعت استوار كرده‌اند، ادامه داد: ما با تمام قوا برای حفاظت از این جنگل آماده‌ایم و جلوی كسانی كه قصد تخریب در این جنگل را داشته باشند می‌ایستیم.
علیرضا ولیان از فعالان محیط زیست شهرستان شاهرود و عضو جمعیت دیده‌بان طبیعت نیز درباره تاثیر احداث این جاده به «اعتماد» گفت: مسیر پیشنهادی در بالادست یال منتهی به منطقه پونه آرام تنها زیست‌بوم «سرخدارهایی» با ارتفاع بیش از ٣٠ متر و عمر سه هزار سال در جهان قرار گرفته است، از این رو می‌تواند موجب تخریب‌های گسترده در این منطقه شود و به واسطه آهكی بودن خاك فرسایش را به همراه داشته باشد.
وی با بیان این مطلب كه بعضی از چشمه‌های پیشنهادی به خاطر آبدهی كم و قرار گرفتن در نقاط پر شیب جنگلی واقع در جبهه شمالی، جهت بهره‌برداری توجیه فنی و مهندسی ندارند، اظهار كرد: مسیر اجرا شده می‌توانست با صرف هزینه‌ای بسیار كمتر و تخریبی بسیار بسیار كمتر، از مسیر دره زغال چال و احداث ایستگاه فشارشكن طرح و اجرا شود تا امروز شاهد این همه تخریب آن هم در فاز اول اجرای آن در حمام دره و چشمه مریم و قطع هزار اصله درخـت از گونه‌های نادر پیرو، اورس، بلوط ماكرانتا، ممرز و زرشك و هزاران بوته از گونه‌های مختلف در این منطقه نباشیم.
این فعال محیط زیست افزود: با فرض قبول تامین آب از طریق جمع‌آوری و انتقال از چشمه‌های قطری، بهره‌برداری از كدام چشمه‌ها، روش جمع‌آوری و مسیر انتقال آن، سه فاكتور اصلی و مهم این پروژه‌اند كه متاسفانه در آن هر سه فاكتور دارای تحقیقات ناقص، روش مبهم و مسیر غیركارشناسانه بوده است.
فریبرز غیبی، مشاور و مجری طرح ملی گیاهان دارویی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری كشور نیز در گفت‌وگو با «اعتماد» می‌گوید: هرگونه تغییر در اكوسیستم جنگل ابر آن را با تهدیدات جدی مواجه می‌كند و چنانچه این خبر صحت داشته باشد می‌توان گفت این منطقه با فشار اكوسیستمی روبه‌رو خواهد شد.
وی با بیان اینكه جنگل ابر مجموعه‌ای از گونه‌های گیاهی و جانوری در كنار خاك و آب را شامل می‌شود، تصریح كرد: با این دستكاری مردم محلی و اقلیم منطقه ضربه خواهند خورد و از آنجا كه این جنگل منطقه حفاظت شده است، سازمان جنگل‌ها و سازمان محیط‌زیست قطعا با اجرای آن مخالفت خواهد كرد.
این كارشناس جنگل در پاسخ به استدلال كسانی كه اجرای این طرح را ضرورتی برای رفع معضل آب شهرستان شاهرود می‌دانند، خاطرنشان كرد: طرح‌هایی كه بخواهد معضلات را بدون توجه به منابع طبیعی و آینده‌نگری حل كند، پایدار نخواهد بود زیرا اگر منابع طبیعی از بین برود حیات در آن منطقه نیز دچار مشكل خواهد شد. از این رو است كه چنین شیوه‌هایی در دنیا نامرسوم است و آنها در توسعه و عمران شهری، حفاظت از منابع طبیعی را به عنوان عنصر پایداری و دستیابی به توسعه پایدار در نظر می‌گیرند.
خسرو خندان از فعالان محیط زیست شهرستان شاهرود و رییس هیات مدیره موسسه «طنین طبیعت تیرگان» نیز ضمن انتقاد از طرحی كه برای انتقال آب از چشمه‌های جنگل ابر در نظر گرفته شده است گفت: مسوولان در طرح‌های توسعه‌ای هزینه‌های محیط زیستی را لحاظ نمی‌كنند و ارزش محیط زیست را در این طرح‌ها صفر در نظر می‌گیرند.
وی با بیان اینكه این طرح به فرض مقبولیت باید از راه‌های دیگر اجرا شود، اظهار كرد: احداث تونل تخریب‌های حداقلی در پی دارد اما مسوولان برای كاهش هزینه‌ها حاضر نیستند آن را به عنوان گزینه‌ای جایگزین در نظر بگیرند. اگر ما هر متر تونل را دو میلیون تومان در نظر بگیریم باید پرسید آیا حفاظت از جنگل ابر در مقابل ساخت چنین تونلی نمی‌ارزد؟ ضمن اینكه مقدار آب انتقال یافته در برابر هزینه‌های پروژه و هزینه‌های محیط زیستی توجیه نداشته باشد.
این فعال محیط زیست در بخش دیگری از سخنان خود به انتقال آب از سد كالپوش به میامی به عنوان دیگر گزینه جایگزین نام برد و اضافه كرد: انتقال این آب به شاهرود و رفع نیازهای آن شاید گزینه منطقی‌تری در مقابل تخریب جنگل ابر باشد.
آنچه از گفته‌های این كارشناسان و مسوولان برمی‌آید، نشان‌دهنده اجرای طرح ناكارآمد دیگری با عنوان توسعه و تامین منابع آبی در جنگلی است كه در یك بازه زمانی ١٠ ساله بارها در كشاكش بحث‌های هواداران محیط زیست و مدعیان توسعه بوده است. از این رو شاید این گزاره را مطرح كرد كه آیا بهتر نیست هزینه محیط زیست را یك بار برای همیشه در جنگل ابر و سایر عرصه‌های طبیعی لحاظ كنند و آنگاه دست به طراحی و اجرای طرح‌هایی بزنند كه امروز ایران را به مرحله بحران‌های مختلف منابع آبی و آلودگی و... رسانده و رفع آن نیازمند هزینه‌هایی بسی هنگفت‌تر از آن چیزی است كه ابتدا با لحاظ هزینه محیط‌زیست می‌توانستند از آن جلوگیری كنند.
نظر شما