سلامت نیوز: قائم مقام سازمان نظام پرستاری با اشاره به ابلاغ آیین نامه تربیت پرستار بیمارستانی، تاکید کرد: این طرح یک شبه ابلاغ شده و غیرکارشناسی است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان نظام پرستاری، جلسه هم اندیشی با موضوع بررسی تحلیلی «آئین نامه ابلاغی استفاده از ظرفیت های بیمارستان های خصوصی / دولتی جهت تربیت کارشناسان پرستاری در روز یکشنبه 15 آذر 94 در محل سازمان برگزار شد.

در این جلسه نمایندگانی از دفاتر پرستاری دانشگاه های علوم پزشکی تهران، ایران، شهید بهشتی، سازمان تامین اجتماعی کشور و استان تهران، علوم بهزیستی و توانبخشی، دانشکده های پرستاری تهران، ایران، تربیت مدرس، دانشگاه شاهد، روسای انجمن علمی و صنفی پرستاری ایران و مترون های بیمارستان های دولتی/ خصوصی حضور داشتند.

محمد شریفی مقدم قائم مقام سازمان نظام پرستاری هدف از این جلسه را اینگونه بیان نمود: ابلاغیه ای که در تاریخ 20 آبان 94 به دانشگاه های علوم پزشکی ابلاغ شده است مبنی بر تربیت پرستار در بیمارستانها و از بین بردن پرستاری آکادمیک دارای چالش های فراوانی می باشد.

وی افزود: این طرح یک شبه ابلاغ شده است و از معاونت پرستاری، سازمان نظام پرستاری، دانشگاه های پرستاری و کارشناسان پرستاری در تصمیم گیری برای این طرح بکار گرفته نشده است و یک شک بزرگ برای این رشته و حرفه بوجودآورده اند.

شریفی مقدم در ادامه بیان نمود: اگر به دهه 70 بازگردیم، متوجه می شویم که در آن زمان نیز پرستاران اعلام نمودند که کمبود نیروی پرستاری در بیمارستان ها وجود دارد و باید به ازای هر تخت بیمارستانی 1.8 پرستار وجود داشته باشد که در آن زمان نیز وزارت بهداشت با این تعداد مخالفت نمودند، اما در 15 ماه اخیر وزارت بهداشت به مسئله کمبود پرستار در بیمارستان ها دامن زده  در ادامه این توجهات بحث تربیت کمک پرستار را پیش کشیدند و با موج عظیمی از اعتراضات پرستاران روبرو شدند.

وی اظهار داشت: 80 درصد پرستاران طی نظرسنجی که به عمل آمده است مخالف طرح تربیت کمک پرستار هستند. اگر وزارت بهداشت حسن نیت دارد و بحث آن ها در مورد زمین ماندن کار بیماران و بیان می نماید که رسیدگی به کار بیماران بر عهده همراهان آنان است ، سازمان نظام پرستاری 30 هزار کمک بهیار تربیت شده برای این قبیل کارهای بیماران آماده به کار دارد و علاوه بر سازمان نظام پرستاری ، انجمن پرستاری کشور نیز کمک بهیار تربیت شده جهت ورود به بیمارستان ها را تربیت نموده است .

شریفی مقدم گفت: بعد از اعتراضات بوجود آمده به این طرح ، بحث جدید وزارت بهداشت که همان تربیت پرستار در بیمارستان ها و هدف آن زیر سوال بردن رشته آکادمیک پرستاری بوده است را بیان نمودند.

قائم مقام سازمان نظام پرستاری ادامه داد: اگر کمبود پرستار مد نظر وزارت بهداشت است طی آماری که 5 روز در سایت سازمان نظام پرستاری ثبت نام به عمل آمد 7 هزار نفر پرستار آمده به کار وجود دارد که اگر نیرو های مازاد را در بیمارستان ها کم کنیم می توانیم به جای آن پرستار استخدام نماییم.

وی یادآور شد: به دلیل شرایط نامناسب کاری پرستاران در ایران، پرستاران به کشور های دیگر مهاجرت نموده و جز بهترین پرستاران آن کشورها می شوند.

شریفی مقدم در پایان افزود: طی جلسه ای که برای این طرح در وزارت بهداشت برگزار گردیده است از سازمان نظام پرستاری با 140 هزار عضو که به عنوان سازمان رسمی کشور عنوان شده است دعوت به عمل نیامده است، ولی از نماینده سهامداران بخش خصوصی استفاده می شود.

در ادامه دکتر جاریانی معاون فنی سازمان نظام پرستاری به چالش های موجود در این ابلاغیه پرداخت و عنوان نمود که: بحث طرح تحول نظام سلامت بزرگترین برنامه دولت به شمار می رود زیرا که در سیاست های کلان دولت بیان شده است.

وی با ارائه این آئین نامه در جلسه ای که با حضور طیف های مختلف رشته پرستاری گرد هم آمده بودند گفت: هدف از این جلسه نقد و بررسی این طرح و بیان نقاط ضعف و نقاط مثبت در این آئین نامه می باشد.

جاریانی اظهار داشت: به دلیل ظرفیت علمی و تعیین آمایش کشوراستان اصفهان بررسی و اصلاح  طرح تحول آموزش پرستاری به  این استان واگذار شده است و طی جلسه ای که دهم آذر ماه  در وزارت بهداشت برای این ابلاغیه که قرار بود  بهمن ماه سال جاری اجرایی شود از پزشکان و روسای دانشکده های پرستاری دعوت به عمل آمد و در این جلسه از معاونت پرستاری، سازمان نظام پرستاری، تشکل های صنفی و علمی پرستاری و یا هیچ کارشناس پرستاری حضور نداشتند.

سرپرست معاونت فنی سازمان نظام پرستاری عنوان کرد: چرا طرح وآئین نامه ای با این اهمیت بدون حضور صاحبنظران و اندیشمندان علمی و بالینی کشور طراحی می شود و چرا برای حرفه مقدس و بزرگ پرستاری با وجود سازمان قانونی و مقتدر نظام پرستاری کشور، وجود معاونت پرستاری و بورد پرستاری و وجود انجمن های علمی و صنفی ، پزشکان برای پرستاری تصمیم گیری می کنند؟ این موضوع مهم ترین و اصلی ترین چالش موجود این طرح آموزش است.

وی افزود: این آئین نامه به دلایل عدم بستر لازم، اشکالات فنی، حقوقی و قانونی بسیار قابلیت اجرایی ندارد. یکی از اصلی ترین اشکال این آئین نامه خارج نمودن دانشجویان کارشناسی پرستاری از محیط آکادمیک و علمی به محیط صرفأ درمانی و بیمارستانی بوده که این اقدام باعث عدم ارتباط لازم بین دانشجویان و گروههای آموزشی و تخصصی موجود در دانشکده ها و اساتید می باشد.

دکترجاریانی ادامه داد: همچنین از دیگر اشکالات موجود دراین آئین نامه این است که،  حرفه پرستاری را که دارای 4 حیطه (بالینی، آموزشی و پژوهشی، مدیریتی و پیشگیری ) در 3 سطح (1،2،3) بوده است را نقض می کند و پرستاری را فقط در یک بعد آن هم در بعد بالین محدود می کنند. در صورتی که حرفه پرستاری، حرفه ای پویا، جامع و دارای ابعاد مختلف می باشد.

سرپرست معاونت فنی سازمان نظام پرستاری گفت: سومین ایراد وارد شده به آئین نامه به بند 3 ماده 2 که بیان شده است حداقل نیروی لازم جهت ایجاد دوره به ازای هر 32 دانشجو یک مربی پرستاری برای دروس نظری  جهت تدریس کافی می باشد، این بند به دلیل عدم حضور اعضای هیئت علمی (دانشگاهی و بالین) و عدم صلاحیت علمی مربیان آموزشی غیر دانشگاهی جهت آموزش دروس عمومی و تخصصی آموزش پرستاران مشکل حقوقی و قانونی دارد.

وی افزود: رشته پرستاری یک رشته تخصصی است و تنها یک مربی برای دروس نظری دانشجویان کارشناسی کافی نمی باشد و جای تعجب دارد چگونه این بند در این آئین نامه وزارتی آورده شده است، زیرا تدریس دروسی چون؛ بهداشت و روان، بهداشت جامه، دروس تخصصی، دروس پایه، مدیریت، کودکان و... نیازمند استفاده از اساتید هیئت علمی متعدد و مرتبط با این موضوعات است.

جاریانی در مورد ایراد بعدی که به این آئین نامه وارد می شود، افزود: بیمارستان های خصوصی، غیردولتی، خیریه و حتی برخی بیمارستان های  آموزشی کشور به علت رویکرد صرفأ درمان تمامأ تک تخصصی  فاقد استانداردهای لازم و کافی محیط آموزشی هستند، منجمله: فضای آموزشی، استاندارد فیزیکی، تجهیزات، نیروی انسانی، گروه های آموزشی ، اعضای هیات علمی مجرب حوزه پرستاری می باشند. ضمنأ در بسیاری از شهرها تناسب اصولی بین دانشکده های پرستاری دولتی و آزاد با بیمارستان های خصوصی و دولتی وجود ندارد.

وی یادآور شد: با ذکر موارد فوق این بیمارستان ها چگونه می توانند مسئولیت آموزش دانشجویان پرستاری را آن هم برای یک دوره 4 ساله کارشناسی به عهده بگیرند؟! خصوصأ این که در حال حاضر در خصوص شاخص تعداد اساتید هیات علمی دانشگاهی به دانشجویان پرستاری در وضعیت زیر استاندارد قرار گرفته ایم.

جاریانی در ادامه افزود: هرچند این آئین نامه با هدف تامین بکار گیری دانشجویان و امنیت شغلی آنان پس از فارغ التحصیل شدن و استفاده بیش تر از امکانات بیمارستان ها و کم کردن فاصله بین آموزش و بالین طراحی شده است که از نقاط مثبت این آئین نامه است و استفاده بهینه از امکانات موجود می باشد اما نقایصی جزیی و کلی در آن وجود دارد و این آئین نامه یک جز کوچک از بسته طرح تحول آموزش پرستاری است و قطعأ بایستی قبل از اقدام به اجرای آن بسترهای لازم از جمله؛ تامین اعضای هیئت علمی بالین، جذابیت رشته پرستاری و کار در محیط بالین و افزایش توان بیمارستان ها و دانشکده ها از جمله (فضای موجود، بودجه کافی و...) را مد نظر قرار داد.

سرپرست معاونت فنی سازمان نظام پرستاری یادآور شد: آئین نامه مذکور که می تواند تحول و تغییر اساسی در فرآیند آموزش کارشناسی پرستاری دانشگاهی که دارای قوانین و مقررات خاص کشوری است و جامعه بزرگ نظام سلامت را شامل می شود، متاسفانه بدون استفاده از خرد جمعی و نظرات کارشناسی سازمان نظام پرستاری ، معاونت پرستاری ، بورد پرستاری ، انجمن های علمی و صنفی پرستاری، مدیران پرستاری دانشگاه های علوم پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی، تامین اجتماعی، نیروهای مسلح و نمایندگان بیش از 160 دانشکده پرستاری سراسر کشور و نمایندگان دانشجویان عزیز تهیه شده است که متاسفانه در یکصدمین سال آکادمیک شدن رشته پرستاری در ایران شاهد تصمیمات و برنامه های عجولانه و غیر کارشناسی در حوزه آموزشی رده های مختلف پرستاری هستیم که این امر با اصل استقلال حرفه ای پرستاری در تضاد است.

جاریانی در پایان افزود: طبق بند 1 و2 ماده 3 قانون سازمان نظام پرستاری جمهوری اسلامی ایران همکاری در تصمیم و تعیین استانداردهای آموزشی سطوح مختلف پرستاری و تعیین تعداد و نحوه پذیرش دانشجویان  پرستاری در دانشگاه های کشور از وظایف اصلی و ذاتی این سازمان است و قطعأ تبادلات علمی و همکاری های بخشی و بین بخشی حوزه سلامت و استفاده از نظرات کارشناسی می تواند باعث ارتقاء حرفه پرستاری و تامین سلامت افراد جامعه گردد و بی توجهی به آن می تواند تبعات غیر قابل جبران برای نظام سلامتت داشته باشد و سلامت مردم را تهدید کند.

در آخر به بحث گروهی بین مدیران و نقد و بررسی وبیان نقاط مثبت و منفی این آئین نامه پرداخته شد و یک کارگروه تخصصی نیز تشکیل گردید.