سلامت نیوز: یكی از شاخص‌هایی كه برای سنجش توسعه یافتگی یك كشور مورد توجه قرار می‌گیرد، نحوه برخورد شهروندان آن جامعه با حیات وحش و محیط زیست است. وجود باغ‌وحش به عنوان مجموعه‌ای از حیوانات در دل شهرها می‌تواند در شناخت بهتر كودكان از طبیعت نقش بسزایی داشته باشد. امروزه نحوه رسیدگی به باغ‌وحش‌های كشور یكی از دغدغه‌های محیط زیستی است كه به گفته محمد درویش، مدیركل دفتر آموزش و مشاركت‌های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست، فقط با فرهنگسازی عمومی می‌توان به حل كم و كاستی موجود در این زمینه پرداخت.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه آرمان در ادامه نوشت: باید توجه داشت كه نگهداری هر یك از حیوانات بنابر طبیعت شان نیازمند شرایط، فضا و نوع خوراك ویژه است، اما به دلیل بی‌توجهی دولت‌ها، اغلب حیوانات از وجود چنین شرایطی در فضای باغ‌وحش‌های كشور محروم هستند. در این شرایط وضعیت باغ‌وحش‌های كشور روز به روز رو به افول است.
هم‌اكنون وضعیت نگهداری حیوانات در باغ‌وحش‌های كشور به چه نحوی است ؟
نگهداری حیوانات در باغ‌وحش‌ها یك عملكرد آموزشی است، آن هم به این دلیل كه جامعه امروز به‌شدت از طبیعت جدا شده است و امكان اینكه بتوان از طریق حیات زیست طبیعت و محیط زیست را شناخت، چندان مقدور نیست. امروزه بسیاری از كودكان و نوجوانان فقط عكس حیوانات را دیده‌اند. این در حالی است كه در اغلب كشور‌ها برای آموزش‌های عملی و تجربی در پی تاسیس باغ‌وحش‌ها هستند. در كشور ما نیز باید بتوان با اعمال مدیریت‌های آموزشی و تحقیقاتی امكان مشاهده حیات وحش را برای افراد به وجود آورد. در زمینه عملكرد و فعالیت باغ‌وحش‌ها باید زمینه پژوهشی ایجاد شود، آن هم به این دلیل كه در شرایط امروز جامعه باغ‌وحش‌ها در حفاظت از برخی گونه‌های جانوری موثر هستند.
فعالیت باغ‌وحش‌های كشور منوط به اخذ مجوز از سوی كدام یك از مراكز است؟
در این زمینه سازمان دامپزشكی از لحاظ سلامت و بهداشت این مراكز را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. سازمان حفاظت محیط زیست نیز كیفیت، استانداردهای رفتاری و موازین اخلاقی را بررسی می‌كند. شهرداری‌ها هم هزینه‌های نگهداری حیوان‌ها را می پردازند و به این ترتیب باغ‌وحش‌ها در كشور دایر هستند.
آیا حقوق حیوانات آن طور كه باید و شاید در كشور رعایت می‌شود؟
در باغ‌وحش‌های ایران استانداردهای نگهداری از حیوانات آن‌طور كه باید رعایت نمی‌شود. معمولا فضای اختصاصی برای نگهداری حیوانات كوچك‌تر از حد نرمال است و در این شرایط حیوان نمی‌تواند آزادانه فعالیت‌های روزانه خود را انجام دهد. در فضای تنگ باغ‌وحش اغلب حیوانات در معرض مستقیم مراجعه‌كنندگان هستند كه این امر امنیت روانی آنها را به مخاطره می‌اندازد و حتی ارتباط مستقیم با بازدید‌كنندگان باعث ابتلا به انواع بیماری‌ها و از بین رفتن تمركز آن می‌شود. بسیاری از حیوانات نیاز به زیستگاه‌های آبی- خشكی دارند، اما به دلیل اینكه دولت‌ها در هر دوره‌ای در این زمینه با بحران مالی رو به رو هستند عملا چنین فضایی برای آنها مهیا نمی‌شود و فقط زنده نگه داشتن حیوان مد نظر قرار می‌گیرد. حیوانات در این شرایط بعد از گذشت مدتی دچارمشكلات مختلف بهداشتی و روانی می‌شوند و به نسبت شادابی و طراوت خود را از دست می‌دهند و در نتیجه افسردگی تنها نتیجه نگهداری حیوانات در شرایط غیر استاندارد است.
آیا در كشور سازمان متولی برای رسیدگی به وضعیت باغ‌وحش‌ها و نحوه نگهداری حیوان‌ها وجود دارد و این سازمان برای بهبود وضعیت باغ‌وحش‌های كشور تاكنون چه اقدام‌هایی انجام داده است؟
سازمان حفاظت محیط زیست سعی كرده است تا در بخش‌های مختلف از جمله تشكل‌های مردم نهاد این وضعیت را بهبود بخشد. در اصل این وظیفه مردم است كه به عنوان یك پایشگر بخش‌های مختلف و وضعیت حیوانات را رصد كنند و به این ترتیب اطلاعات به روز خود را در اختیار همكاران در سازمان محیط‌زیست قرار دهند. در اصل برای احیای محیط زیست در عرصه‌های مختلف از جمله قطع درختان، آلودگی هوا، مدیریت پسماند و... باید مشاركت‌های مردمی و فرهنگسازی عمومی در اولویت اقدام‌ها قرار گیرد و در این زمینه نیز فرهنگسازی مدارس و تحت آموزش قرار دادن كودكان از سنین پایین می‌تواند در احیای محیط زیست در همه عرصه‌ها تاثیرگذار باشد.
به نظر شما هم‌اكنون در كشور به چه میزان حقوق نگهداری از حیوانات در باغ‌وحش‌ها رعایت می‌شود؟
متاسفانه وضعیت نگهداری حیوانات در باغ‌وحش‌های كشور چندان رضایت بخش نیست.
برخی افراد از طریق بازار آزاد و فعالیت برخی شبكه های مجازی مبادرت به خرید و نگهداری برخی حیوانات نادر می‌كنند. به نظر شما وضعیت نگهداری حیوانات در منازل و در بخش خصوصی كشور به چه نحو است؟
نگهداری حیوان در منزل كاملا اشتباه است، آن هم به این دلیل كه هر گونه جانوری به فراخور طبیعت و نیازهای خود نیازمند رسیدگی و اختصاص فضای ویژه است و فقط به صرف محبوس كردن حیوان در خانه یا هر فضای بسته دیگر نمی‌توان حقوق نگهداری حیوان‌ها را ادا كرد. با توجه به استاندارهای موجود نگهداری حیوان از اصول و شرایط ویژه برخوردار است، اما متاسفانه در كشور ما اغلب افراد به شرایط نگهداری حیوان چندان واقف نیستند و فقط به صرف نگهداری مبادرت به محبوس كردن حیوان در گوشه‌ای از آپارتمان یا منزل مسكونی خود می‌كنند كه این اقدام نه تنها سودی برای فرد به همراه ندارد، بلكه منجر به بروز آسیب‌های گوناگونی برای خود فرد نیز می‌شود. توصیه می‌شود افراد به سرعت حیوانات را به محیط زیست محل زندگی خود تحویل دهند. نگهداری هر گونه حیوان با دیگری متفاوت است و هر اقدامی در زمینه نگهداری حیوان نیازمند كسب اطلاعات كامل و جامع است.
نظر شما