سلامت نیوز: دو میلیارد و ٦٠٠ میلیون تومان قیمت جان جوانی است كه در ٢٢ سالگی در یك نزاع خیابانی مرتكب قتل شده است. مادر ساعت‌ها برای جلب رضایت از اولیا دم اشك ریخته و پدربارها راهی خانه‌ای شده كه صاحبانش در را به روی پدر كسی كه فرزندشان را به قتل رسانده باز نمی‌كردند. پسر دو بار تا پای چوبه‌دار می‌رود اما حكمش اجرا نمی‌شود و اولیای دم فرصتی دوباره و در نهایت به مبلغی عجیب رضایت می‌دهند. دو میلیارد و ٦٠٠ میلیون تومان وجه‌المصالحه. امروز تمام اعضاء خانواده سرمایه‌شان را تبدیل به پول كرده‌اند و روی هم گذاشته‌اند و تن به كوچی ناخواسته به شهری دور داده‌اند تا طناب‌دار را از گردن پسر جوان‌شان باز كنند. كمی دورتر محیط‌بانی به جرم قتل شكارچی غیرمجاز محكوم به قصاص است و خانواده‌اش باید یك میلیارد تومان بپردازند تا حضور او را پس از سال‌ها در خانه شاهد باشند و كمی آنسوتر خانواده‌ای تاوان عصبانیت مرد خانه را با مبلغ یك میلیارد تومان می‌پردازد. دیه‌های چند میلیاردی شده‌اند بلای جان فرهنگ بخشش.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه اعتماد در ادامه گزارش خود می نویسد: این روزها پرونده‌های قتل عمد یكی بعد از دیگری راه‌شان به سمت و سوی وجه‌المصالحه كج می‌شوند و خانواده شاكی به جای گذشت از خطای مجرمی كه به عمد یا در یك حادثه مرتكب قتل شده و قرآن كریم و دین اسلام برآن توصیه بسیار كرده‌اند، زمینه را برای چانه‌زنی و بحث بر سر مبلغ وجه‌المصالحه آماده می‌كنند.
مبالغی كه تا چندی پیش عددهای چند صد میلیونی بودند و حالا سقفی ندارند و تا چند میلیارد تومان هم می‌رسند. قانون‌گذار حقی را برای خانواده مقتول درنظر گرفته است و حالا با رواج این مبالغ بسیار نمی‌تواند این حق را از آنها سلب كند و همین است كه مبالغ وجه‌المصالحه بدون محدودیت هر روز افزایش پیدا می‌كنند و جایی برای پرسش از شاكیان پرونده نیست. در حالی كه طبق ماده ٥٤٩ قانون مجازات اسلامی دیه كامل ١٦٥ میلیون تومان در ماه‌های غیر حرام در نظر گرفته شده است و این مبلغ در ماه‌های حرام (محرم، رجب و ذی‌القعده) به اندازه یك سوم افزایش پیدا می‌كند و به ٢٢٠ میلیون تومان می‌رسد. اما اتفاقی كه شاهدش هستیم این است كه برخی خانواده‌ها برای گذشت از قصاص مبلغی چندین و چند برابر حتی تا حدود ٢٠ برابر عدد دیه را مطالبه می‌كنند.
اخیرا در یكی از پرونده‌هایی كه در دادگاه كیفری به آن رسیدگی شد، خانواده مقتول مبلغ دو میلیارد و ٦٠٠ هزار تومان را به عنوان وجه المصالحه تعیین كردند و خانواده جوان ٢٥ ساله‌ای كه در معرض اعدام بود با فروش تمام دارایی‌شان این مبلغ را تهیه كردند و فرزندشان را از مرگ نجات دادند.
باقر قربان‌زاده، رییس شعبه دهم دادگاه كیفری استان تهران كه قاضی رسیدگی به این پرونده بود، در رابطه با افزایش میزان وجه‌المصالحه در پرونده‌های قتل می‌گوید: «حق اولیای دم در پرونده قتل چهار نوع است، اول اخذ دیه كه حدود ١٦٥ میلیون تومان است، دوم قصاص یا گذشت و بعد هم مصالحه. مبالغ نجومی كه این روزها باب شده‌اند مربوط به حق مصالحه است كه قانون‌گذار برای اولیای دم در نظر گرفته است. عموما هم مصالحه را انتخاب می‌كنند و دیه نمی‌خواهند و در عوض بر سر یك قیمتی توافق می‌كنند. در این زمینه خلأ قانونی داریم به این دلیل كه قرار دادن این حق برای اولیای دم منشأ سوءاستفاده‌های كلان شده است.»
قربان‌زاده در مورد اینكه بعضی از خانواده‌ها عنوان می‌كنند كه ما این پول را صرف ساخت حسینیه و مدرسه به نام مقتول می‌كنیم گفت: «من تا به حال این را نشنیده‌ام، اما فكر می‌كنم كسانی كه این مبالغ را می‌گیرند با هدف خیر این كار را نمی‌كنند.»
رییس شعبه دهم دادگاه كیفری در مورد تجربه اخیری كه در مورد پرونده محمد داشت كه اولیای دم دو میلیارد و ٦٠٠ میلیون تومان وجه‌المصالحه تعیین كردند، می‌گوید: «این مبلغ بالاترین مبلغی بود كه در تمام دوران قضاوتم در دادگاه كیفری به عنوان وجه‌المصالحه تعیین شد؛ در بعضی موارد زمانی كه خانواده مقتول شرایط مالی خانواده متهم را می‌داند نرخ بالاتری را در نظر می‌گیرد.»
تعیین مبالغ به معضل تبدیل شده
شیخ اسماعیل اینانلو سال‌هاست با ورود به پرونده‌هایی كه حكم برای آنها صادر شده است برای جلب رضایت اولیای دم تلاش و برای تهیه مبلغ دیه از طریق خیرین اقدام می‌كند. در مورد فرهنگی كه اخیرا باب شده است می‌گوید: «تعیین این مبالغ هم معضلی است. باید روندی ایجاد شود كه اجازه ندهند خانواده‌ها چنین مبالغی را در نظر بگیرند، دادگاه نباید چنین اجازه‌ای بدهد كه اولیای دم این مبالغ را تعیین كنند، اگر می‌خواهند گذشت كنند، تعیین این مبالغ نجومی كه می‌دانند خانواده قاتل از پس تهیه آن بر نمی‌آید دیگر معنایی ندارد.» البته او در مورد كمپین‌هایی كه برای جمع‌آوری دیه توسط هنرمندان و موسسات خیریه تشكیل می‌شود هم می‌گوید: «باید فرهنگ‌سازی شود كه خیال افراد از این بابت راحت نشود كه اگر از سر عصبانیت در یك نزاع كسی را به قتل می‌رسانند پیش خود بگویند عده‌ای از ما حمایت می‌كنند و مبلغ دیه‌مان را خیرین می‌پردازند. این مساله بابی می‌شود برای اینكه این پرونده‌ها افزایش پیدا كنند.»
نظر شما