سلامت نیوز: راه‌اندازی پرونده الكترونیك سلامت از سال ۷۴ در دستور كار دولت‌ها قرار گرفته بود. این امر حتی از سال ۸۷ در برنامه پنجم توسعه گنجانده شده بود، اما با این حال هنوز برای اجرای آن هیچ‌گونه اقدام مناسبی انجام نشده است. این در حالی است كه هر ساله مسئولان در زمینه ایجاد پرونده‌های دیجیتال در زمینه بهداشت و درمان كشور جملاتی مبنی بر لزوم ایجاد این نرم‌افزار را بیان می‌كنند، اما در عمل هیچ اقدامی در این زمینه مشاهده نمی‌شود.
به گزارش سلامت نیوز،روزنامه آرمان در ادامه می نویسد: در سال‌های اخیر كشورهای توسعه‌یافته‌ای همچون انگلستان، آلمان، ژاپن، كانادا، آمریكا و... برای ارائه خدمات بهتر به شهروندان خود، در زمینه بهداشت الكترونیكی سرمایه‌گذاری‌های فراوانی كرده‌اند. یكی از خدمات «پرونده الكترونیك سلامت بیمار» است كه الگوی جدیدی از ارتباط میان پزشك و بیمار، و پزشك و پزشك است كه درمان‌های آنلاین، محرمانه ماندن اطلاعات بیماران، امكان ثبت و نگهداری اطلاعات سلامت بیماران، دسترسی به سوابق پزشكی بیمار و انجام امر تشخیص و تجویز براساس آن، همچنین صرفه‌جویی در زمان و هزینه، جزئی از مزایای آن است. در كشور ما نیز با پیگیری مستمر در سال ۸۷ مبحث پرونده‌های الكترونیك سلامت در ماده ۳۵برنامه پنجم توسعه گنجانده و سال ۸۹ ابلاغ شد تا در طول برنامه پنجم این طرح عملیاتی شود كه البته طی مدت یاد شده این مهم به دستاورد قابل توجهی دست نیافته است.
وزیر همچنان امیدوار
مهر امسال وزیر بهداشت از اجرایی‌شدن پرونده الكترونیك سلامت تا یك‌سال آینده خبر داد. حسن‌قاضی‌زاده هاشمی، درحالی از اجرایی شدن این طرح تا یك‌سال آینده خبر داد كه آخرین بار در آذر سال گذشته، ریاضی، مشاور او و چهره باسابقه این طرح از اتصال همه بیمارستان‌های دولتی به سامانه پرونده الكترونیك خبر داده و گفته بود: همه ۵۶۰ بیمارستان دولتی و دانشگاهی كشور به سامانه پرونده الكترونیك بیمار مجهز و متصل شده‌اند و از ۱۵ اردیبهشت سال ۹۳همه اطلاعات بیماران در این سامانه ثبت و ضبط می‌شود. ریاضی كه از دوره وزارت كامران باقری لنكرانی، مدیر تحقیق و توسعه مركز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت است، درباره علل به نتیجه نرسیدن ملموس پروژه سلامت الكترونیك طی سال‌های گذشته می‌گوید: یكی از دلایل كند پیش رفتن این پروژه به فراهم نبودن زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری بازمی‌گردد كه در این زمینه با چالش جدی در روستاها روبه‌رو هستیم؛ در واقع نتوانسته‌ایم اقدامی انجام دهیم. البته طرح پرونده الكترونیك سلامت یك طرح زیربنایی و درازمدت است و باید حتی آغاز، اتصال و تشكیل پرونده را به‌معنای تحقق طرح بدانیم. مسئول دفتر آمار و فناوری اطلاعات در ادامه از تشكیل ۲۳میلیون پرونده الكترونیك سلامت برای بیش از نیمی از جمعیت كشور خبر می‌دهد و می‌گوید: گرچه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به تعهدات خود در زمینه ایجاد زیرساخت‌های الكترونیك و انتقال داده‌ها عمل نكرده است، اما وزارت بهداشت توانسته در سال جاری و با استفاده از طرح تحول سلامت و با راه اندازی سامانه جدید هوشمند تحت عنوان «شهاب» كه به سامانه پرونده الكترونیك سلامت متصل است برای حدود ۳۸میلیون نفر پرونده الكترونیك تشكیل دهد و جهشی چشمگیر در این حوزه ایجاد كند، به‌طوری كه هیچ بیمارستانی در پایتخت وجود ندارد كه به سامانه پرونده الكترونیك سلامت مجهز نباشد. ریاضی البته پیش‌تر گفته بود: شبكه ملی الكترونیك سلامت (شمس) زیرساخت اصلی ارتباطی بین همه مراكز بهداشتی، تشخیصی و درمانی كشور است كه مستقل از اینترنت و بر بستر امكانات ارتباطی كشور با امنیت و سرعت بسیار بالا ایجاد می‌شود. در ضمن بهترین گزینه‌های ممكن و راهكارهای موجود بررسی و مشخص شدند و در این فضا حركت می‌كنیم كه بیمه‌های الكترونیك آنلاین باشند نه آنكه بیمه نامه‌های الكترونیك آفلاین داشته باشیم.
اقدامات مقطعی وزارت بهداشت
یكی از پرستاران بیمارستان امام خمینی (ره) درباره پرونده الكترونیك و لزوم ایجاد این نرم افزار برای تسهیل درمان بیماران می‌گوید: اینكه تمام پرونده پزشكی بیماران در یك نرم افزار جای گیرد اقدام موثری است و به این ترتیب روند درمان به سهولت طی می‌شود. مریم رضایی با بیان اینكه هر از چند گاهی از سوی مسئولان این امر مطرح می‌شود، اما در عمل هنوز هیچ اقدامی انجام نشده است، می‌افزاید: سالیان سال است كه در دوره‌های مختلف مساله الكترونیكی كردن خدمات حوزه سلامت كشور مطرح است، به‌طوری كه در این زمینه باید به فعالیت‌های مسعود پزشكیان، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی وقت اشاره كرد كه در سال۸۴ از مقدمات تشكیل پرونده الكترونیك سلامت خبر داد و این امر را یكی از الزامات حوزه بهداشت و درمان كشور نامید. البته این طرح در دوران وزارت كامران باقری لنكرانی و مرضیه وحید دستجردی نیز ادامه داشت، اما اقدامی در این زمینه لحاظ نشد. به گفته او باید توجه داشت كه فقط در برنامه چهارم الكترونیك شدن اطلاعات بیماران در ۶۰درصد از ۵۳۰ بیمارستان دولتی كشور اجرا و استانداردهای سیستم پرونده الكترونیك سلامت برای همه مراكز بهداشتی درمانی كشور تدوین شد، اما این اقدام به شكل مقطعی انجام شد.
مرگ و زندگی بیمار فدای بدخطی پزشك
یك پزشك داروساز در یكی از داروخانه‌های حوالی خیابان قائم مقام درباره لزوم تجهیز حوزه بهداشت و درمان كشور به كارت الكترونیك سلامت می‌گوید: وجود پرونده الكترویك سلامت برای بیمار و پزشك به نوعی تسهیل‌كننده شرایط درمان محسوب می‌شود. او می‌افزاید: برای مثال ممكن است بیمار در گذشته عمل خاصی داشته باشد و یا دارو مصرف می‌كند، در این شرایط معاینه او با توجه به پرونده پزشكی‌اش به شكل دقیق تر انجام می‌شود. مهران، پرونده الكترونیك سلامت را نیازی برای كشور می‌داند و معتقد است: هم‌اكنون اغلب آزمایش‌های افراد بعد از گذشت مدتی دیگر در دسترس نیست و نمی‌توان وضعیت سلامتی افراد را طی گذر زمان مورد ارزیابی قرار داد، اما با ایجاد پرونده الكترونیك سلامت دیگر نیازی به بوروكراسی اداری و دیگر تشكیلات وقت‌گیر نیست. به گفته این پزشك داروساز به دلیل بدخطی برخی پزشكان بالطبع برخی مسئولان داروخانه توان روخوانی كامل نسخه را ندارند و به این ترتیب امكان اشتباه وجود دارد. برای مثال چند وقت پیش یكی از همكاران دارویی را به اشتباه به فردی داده بود و به دلیل اینكه شماره تماس بیماران قبل از تحویل نسخه گرفته می‌شود با فرد تماس گرفته شد و این بی احتیاطی را برایش بازگو كردم. این در حالی است كه آن فرد باردار بود و بی شك مصرف آن دارو می‌توانست به بهای مرگ و زندگی او یا فرزندش تمام شود، اما خوشبختانه این دفعه به خیر گذشت. این پزشك داروساز وجود برخی اشتباهات را در هر شغلی عادی می‌داند و معتقد است: برخی اشتباهات در شغل پزشكی به بهای مرگ و زندگی افراد تمام می‌شود، با این تفاسیر باید زمینه بروز خطا نیز كاهش یابد. این پزشك داروساز می‌گوید: چندی پیش قرار بود با ایجاد پرونده الكترونیك نسخه‌ها هم به شكل تایپ‌شده در پرونده افراد قرار گیرد و به این ترتیب دیگر جای بروز هیچ اشكال و اشتباهی وجود ندارد. مهران ایجاد پرونده الكترونیك را تسهیل‌کننده روند درمان می‌داند و می‌افزاید: با این اقدامات میزان بروز خطا نیز كاهش می‌یابد.
تمام خرج و مخارج پرونده الكترونیك سلامت
رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران درباره وضعیت ایجاد پرونده الكتروینك در حوزه بهداشت و درمان كشور می‌گوید: ایجاد پرونده الكترونیك در حوزه بهداشت و درمان كشور در شرایطی مطرح است كه هنوز بسیاری از پزشكان كشور هیچ تخصصی در زمینه كامپیوتر و چگونگی وارد كردن مشخصات بیمار در سیستم ندارند. ایرج خسرونیا می‌افزاید: عدم تخصص در به كارگیری كامپیوتر باعث شده تا حوزه بهداشت و درمان آن‌طور كه باید و شاید از تكنولوژی در حوزه درمان استفاده نكند. به گفته او هم‌اكنون در اغلب بیمارستان‌های دولتی كمبود پرسنل وجود دارد و اگر یك پزشك بخواهد در لحظه هم در سیستم مشخصات بیمار را وارد كند و هم در روز۵۰ بیمار را ویزیت كند، با این شرایط چندان امكان‌پذیر نیست. تحقق این امر فقط در صورت استخدام منشی برای هر پزشك محقق می‌شود.
خسرونیا معتقد است: در حوزه بهداشت و درمان به مرور زمان خدمات‌رسانی‌ها به شیوه الكترونیك و آنلاین خواهد بود. رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران تاكید می‌كند: هم‌اكنون با شرایط موجود در نظام پزشكی ثبت نام الكترونیك برگزار می‌شود، اما با این تفاسیر باز هم ۷۰ درصد پزشكان كشور خواستار ثبت اطلاعات به شیوه دستی و سنتی هستند. او با بیان اینكه ایجاد پرونده الكترونیك نتایج ثمربخش فراوانی را به همراه دارد، می‌گوید: با این اقدام دیگر هیچ لزومی به ایجاد بایگانی یا دفترچه بیمه وجود ندارد و به این ترتیب روند كارها تسهیل می‌شود. به گفته او طی مصاحبه‌های گسترده با پزشكان در بازدیدهای مختلف اكثر آنها ویزیت بیماران را تنها وظیفه خود می‌دانند و انجام دیگر اقدامات جانبی همچون ثبت اطلاعات بیماران در سیستم برایشان چندان قابل درك نیست. این در حالی است كه با ایجاد پرونده الكترونیك سابقه درمانی و مشخصات بیمار ثبت می‌شود، اما به دلیل كمبود بودجه و كمبود پرسنل امكان تحقق این امر وجود ندارد. او درباره سیاست‌های وزارت بهداشت برای ایجاد پرونده الكترونیك می‌گوید: اغلب مطالب به شكل شفاهی در این زمینه عنوان می‌شود، اما در عمل مشكلات و نارسایی‌ها بروز می‌كند.
نظر شما