سلامت نیوز:هنوز مشکل تفاوت درآمد حقوقی پرستاران و پزشکان با هم حل نشده که این بار محمد شریفی مقدم دبیرکل خانه پرستار در نامه ای به طیب‌نیا وزیر اقتصاد دریافت های صدمیلیونی در بخش دولتی از سوی کسانیکه کمترین تاثیر را در فرآیند درمانی مردم دارند شکایت کرده است. اینبار موضوع نامه او درآمدهای چند صد میلیونی برخی پزشکان است که نسبت به همکاران خود دریافت می کنند.

به گزارش سلامت نیوز در بخشی از نامه دبیرکل خانه پرستار به صبحت های اخیر ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت اشاره شده که گفته پرداخت های ما 2 قسمت دارد. بخش اول حقوق افراد است و بخش دیگر آن کارانه است و گفت: میانگین کل درآمد پزشکان متخصص و فوق تخصص در وزارت بهداشت 13 میلیون و 900 تومان ، میانگین کل درامد پزشکان شاغل در بخش درمان در بیمارستان ها 5 میلیون و 500 تومان است.

حریرچی که در ابتدا گفته بود :«حتی یک مورد پرداخت چند صد میلیونی انجام نشده است» بعد تراین سخن خود را نقض کرد و گفت :« از نظر وزارت بهداشت اگر هم پزشکان بالای 100 میلیون تومان کارانه بگیرند، کاملا قانونی و از شیر مادر حلال تر است» 

وی در توضیح این امر افزود: میانگین بالاترین درآمد رشته‌ای نسبت به پایین‌ترین درآمد شامل پزشکان متخصص 2.5 به 1 است. همچنین میانگین بالاترین درآمد فوق‌تخصص نسبت به پایین‌ترین درآمد متخصص 4.5 به 1 و پزشک عمومی نسبت به پرستار 1.75 برابر و متخصص نسبت به پرستار 4.5 برابر و این فاصله در دانمارک 2.5 در سویس 2.2 در آمریکا 3.8 است.

اما شریفی مقدم دبیر کل خانه پرستار و قائم‌مقام سازمان نظام پرستاری از توضیحات حریرچی قانع نشده است  و مبنای محاسبات او را اشتباه دانست. او اعلام کرد: قائم‌مقام وزیر بهداشت روش محاسبه‌ای جدیدی را برای اعلام تفاوت دریافتی بین پزشک و پرستار مطرح کرده است، در این مقایسه درآمد پرستار با 8 ساعت اضافه‌کاری 3 میلیون و 200 هزار تومان و در مقابل، پزشک عمومی 5.5 میلیون و متخصص 10 میلیون و 400 هزار تومان است.

وی با طرح این سوال که نحوه محاسبه قائم‌مقام وزیر بهداشت چگونه بوده که بالاترین طرح کارانه پرستار با پایین‌ترین سطح کارانه پزشک و جراح مقایسه شده است؟ اگر این مقایسه صحیح است، اولاً باید با یک شاخص انجام شود و دوما این را باید در نظر گرفت که بالاترین دریافتی جراح چند صد میلیون تومان و پایین‌ترین کارانه پرستار 100 هزار تومان است.» ادامه داد : «اختلاف بیش از یک‌هزار برابری بین دریافتی پزشک و پرستار وجود دارد و ما نمی‌خواهیم یکدیگر را فریب دهیم، شاید این اظهارنظر از سوی وزارت بهداشت به دنبال اقناع افکار عمومی است تا نشان دهد پرداختی به پزشکان آن‌گونه که گفته می‌شود نیست اما ما می‌گوییم اگر این درست است، وزیر بهداشت با ابلاغ یک دستورالعمل به دانشگاه‌ها، حداکثر اختلاف درآمد بین پزشک و پرستار را همین 3 برابر تعیین و اعلام کند. درحالی‌که قطعاً این‌گونه نیست.»

وی که چندی بعد از پاسخهای وزارت بهداشت قانع نشد اقدام به ارسال سومین نامه خود به رئیس جمهوری کرد که در بخشی از آن باز هم به پرداختهای میلیونی در وزارت بهداشت تاکید شده :«در خصوص پرداخت های نجومی اگر در برخی از وزارتخانه ها، دستگاه ها و یا سازمان ها تعدادی انگشت شماری از افراد در بعضی از ماه ها دریافتی چند ده و شاید چند صد میلیون تومان در ماه داشته اند، این امر تعجب همگان را برانگیخته است حال آنکه به بهانه واقعی شدن تعرفه ها در مرحله سوم طرح تحول نظام سلامت در وزارت بهداشت نه تنها پرداخت های مستمر و ماهیانه چند ده میلیون تومانی به چند هزار نفر هیأت علمی به امری عادی تبدیل شده بلکه شاهد پرداخت های چند صد میلیون تومانی در ماه هم به تعداد زیادی از پزشکان هیئت علمی آن هم در بخش دولتی بوده که صحت این امر بدواً توسط مسئولین وزارت بهداشت انکار و پس از انتشار فیش های حقوقی چند میلیون تومانی در ماه در کمال تعجب اظهار میدارند دریافتی هایی از این دست (چند صد میلیونی) از شیر مادر هم حلال تر است، چون آن متخصصین در شهر مرزی خدمت می نمایند!

سکوت نظام پزشکی و دفاع تمام قد وزیر بهداشت از پزشکان

در این میان اما سکوت نظام پزشکی درباره موضوع فیشهای چند صد میلیونی پزشکان سکوت معناداری است. این سازمان که باید حافظ منافع صنفی اعضای خود باشد درباره موضوع بدین پر اهمیتی ترجیح داد سکوت کند تا مسئولین وزارت بهداشت خودشان مسئله را حل و فصل کنند.

اما در میان سکوت نظام پزشکی ،دکتر هاشمی وزیر بهداشت جور دفاع از هم صنفی های خود را به دوش کشید و با دفاع تمام قد از پزشکان گفت : باید تفاوت حقوق و کارانه پزشکان متخصص را مشخص کرد؛ از نظر حقوق پرداختی، وزارت بهداشت در بین دستگاههای دولتی تقریبا در رتبه 10 به بعد است و حقوق پرسنل آن بالا نیست ، به عنوان مثال یک متخصص جراح مغز که امروز از دانشگاه فارغ التحصیل می‌شود، حقوق ماهیانه اش، دو میلیون و 160 هزار تومان است، یا یک متخصص داخلی در زمانی که از دانشگاه فارغ التخصیل می‌شود ماهیانه یک میلیون و 800 هزار تومان حقوق می‌گیرد.

او با بیان اینکه از 22 سال پیش در قالب قانون خودگردانی بیمارستان‌ها پزشکان و برخی گروه‌های غیرپزشکی به هر نسبت که در بیمارستان دولتی کار کردند و درآمدزایی داشتند، یک بخشی از درآمد آنها به عنوان کارانه به خودشان پرداخت شود و بخشی دیگر نیز برای بیمارستان باشد ادامه می دهد: مثلا اگر یک جراح در یک ماه معادل 500 میلیون تومان برای بیمارستان کار کرد، سیستم مثلا 100 میلیون تومان آن را در قالب کارانه به خودش بدهد یا اگر 50 میلیون تومان درآمدزایی داشت، 25 یا 30 میلیون تومان آن را به عنوان کارانه و جدا از حقوق به خودش پرداخت کنند.

 او می افزاید : در واقع وزارت بهداشت با بسیاری از این پزشکان رابطه حقوقی هم ندارد، بسیاری از این متخصصان دوره طرح را می‌گذرانند و در واقع نوعی اجاره یا معامله بین وزارت بهداشت و آنان انجام می شود، وزارت بهداشت می‌گوید به جای اینکه بروی بیرون مطب بزنی، بیا و در بیمارستان دولتی کار کن.بنابراین این کارانه‌ها را نباید به عنوان فیش حقوقی مطرح کرد.

هاشمی می گوید: فعلا این پرداخت‌ها به همین صورت ادامه پیدا می‌کند، مگر اینکه مجلس تصمیم دیگری بگیرد و این پرداخت‌ها را در قالب حقوق ببرد و به صورت یک مبلغ فیکس (ثابت) بدهند و گر نه این سیستم که به عنوان سیستم پرداخت فی فور سرویس (fee for service) معروف است نه تنها از 22 سال قبل وجود داشته بلکه حتی از قبل از انقلاب هم به شکل دیگری وجود داشته است و در بیشتر کشورهای دنیا نیز همچنان اجرا می‌شود.

هاشمی اما برخی شائبه های مطرح شده درباره میزان تاثیر افزایش تعرفه ها در طرح تحول سلامت بر روی پرداختهای نجومی را  بی پاسخ گذاشت و درباره آن اظهار نظری نکرد.

بیمارستان دولتی این بودجه ها را ندارد
دکتر حسینعلی شهریاری رئیس  سابق کمیسیون بهداشت مجلس گفته های سخنگوی وزارت بهداشت را تایید کرد و در گفت و گو با خبرنگار سلامت نیوز گفت: با این درآمد بیمارستان های دولتی اصلا گفتن   دریافت چند صدمیلیونی پزشکان درست نیست و من کسی را ندیدم که دریافت این رقمی داشته باشد.

او با اشاره به اینکه تمام پرداخت ها در بیمارستان های دولتی ثبت می شود افزود: مجلس بر درآمدها و بودجه وزارت بهداشت نظارت دارد و تا کنون پزارشی در این باره به کمیسیون نرسیده است.

شهریاری ادامه داد: به هرحال در مناطق محروم و دور افتاده ممکن است یک جراح در زمینه تخصص خاصی باشد و با کار زیادی که انجام می دهد کارانه بیشتری دریافت می کند .

او تاکید کرد: اما در شهرهای بزرگ چنین چیزی بعید است چون یک پزشک متخصص مگر چند حراجی می تواند در هفته داشته باشد بنابراین باید واقعیت ها را پذیرفت.
شهریاری در مورد اینکه در بیمارستان های خصوصی این تفاوت کارانه وجود دارد گفت: به هرحال  تفاوت فاحشی هم از لحاظ هزینه‌های درمانی میان این بیمارستان هاو جود دارد و بیمارستان خصوصی امکان پرداخت های بیشتر را دارد اما در بیمارستان دولتی بعید است.

دکتر حامد متخصص بیهوشی در بیمارستان آتیه هرچند درآمد بالای پزشکان را رد می کند اما گفت: شما به هر شغل و حرفه ای توجه کنید بالاخره گورهی هستند که درآمد بیشتری از بقیه دارند حتی در میان ورزشکاران و بازیگران هم این وجود دارد اما تعداد آنها خیلی کم و انگشت شمار است و نباید اعلام کرد پس تمام پزشکان این شرایط را دارند.

او افزود: تفاوت درآمد پزشک در بیمارستان دولتی و خصوصی هم به تفاوت درآمد بیمارستان بستگی دارد نه کار آنها چون پزشک یک کار را انجام می دهد و این در تمام دنیا مرسوم است.

حسن تامینی لیچایی عضو سابق کمیسیون بهداشت هم در مورد تفاوت درامدهای پزشکان گفت: در شهرهای کوچک که یک متخصص وجود دارد گاهی او ناگزیر است با ماشین و هواپیما برای عملهای جراحی سفر کند و بنابراین درآمد بالایی دارد چون در طول دو روز مثلا چند عمل انجام می دهد و نمی توان این موضوع را کتمان کرد.
او ادامه داد: اما اینکه در شهرهای بزرگ این تفاوت درآمد وجود دارد به خاطر نحوه پرداخت کارانه نظام نوین بیمارستانی است که هربیمارستان براساس درآمد خود پرداخت می کند .

او با بیان اینکه متاسفانه پزشکان درامد خود را با پزشکان اروپایی و آمریکایی قایسه می کنند گفت: درآمد ها باید با سرانه اقتصادی کشور سنجیده شود نه با یورو و دلار مقایسه شود برای همین پزشکان ما همیشه گلایه دارند و  وزیر مثلا برای حل مشکل زیرمیزی درآمد ها را بالا برد اما الان مشکلات دیگری وجود دارد.

افزایش تعرفه ها در طرح تحول سلامت منجر به پرداختهای نجومی شد؟
با اجرای طرح تحول سلامت مسئولان وزارت بهداشت اعلام کردند که غلبه مشکلات نظام سلامت از جمله  کیفیت پایین خدمات ، کمبود پزشک در مناطق محروم، دریافت زیرمیزی از بیماران و ...به شرط واقعی شدن تعرفه‌های پزشک امکان دارد بنابراین تعرفه پزشکی افزایش یافت بر این اساس در آبانماه سال ۹۳ اجرای گام سوم طرح تحول نظام سلامت آغاز شد که محور اصلی آن افزایش 5.2 برابری دستمزد پزشکان متخصص بود. با اینحال باز هم پزشکان متخصص معتقد بودند که تعرفه‌ها همچنان غیر واقعی است لذا  در ابتدای سال ۹۴ و تنها کمتر از ۶ ماه پس از آغاز گام سوم، تعرفه‌های پزشکی مجدداً حدود ۱۰ درصد افزایش یافت.

سوالی که مطرح میشود این است که آیا از ابتدا چنین پرداختهایی در دستور کار وزارت بهداشت بوده یا اینکه افزایش تعرفه ها در طرح تحول سلامت منجر به پرداختهای نجومی شد؟

متاسفانه در این سالها انتشار میزان درآمد این قشر همواره جزو خطوط قرمز وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی بوده و با وجود ادعای آنان مبنی بر شفاف سازی درآمدها تا کنون آمار رسمی و مستندی از درآمد پزشکان متخصص در ایران منتشرنشده است تا بتوان مقایسه منطقی در این باره داشت و ادعاهای مطرح شده از سوی منتقدین را پاسخ گفت.

از سوی دیگر سال گذشته وزیر بهداشت اعلام کرد برای جبران کمبود ۵ هزار پزشک در شبکه، حقوق این افراد را ۴ تا ۵ برابر کردیم اما حداکثر ۱۵۰۰ پزشک جذب شدند، حتی برای مناطق محروم مرزی حقوق ۱۵ میلیون تومانی می‌دهیم اما هنوز کمبود پزشک داریم.

در چنین شرایطی به نظر می رسد باید این درآمدهای چند صد میلیونی برای پزشکان را پذیرفت چون از سویی پزشکان آن را حق خود می دانند و از سوی دیگر وزارت بهداشت همیشه آن را تکذیب می کند و روی آن سرپوش می گذارد هرچند که به تازگی رئیس سازمان بازرسی کل کشور اعلام کرد موضوع پرداخت‌های میلیونی در وزارت بهداشت را در این سازمان بررسی خواهد کرد.