سلامت نیوز:دکتر رضا تویسرکان منش ، مدیرعامل یک شرکت اعتباربخشی طی نامه ای که به وزیر بهداشت نوشته و نسخه ای از آن ار د ر اختیار سلامت نیوز قرار داده ضمن تاکید بر اینکه :«استانداردهای ملی اعتباربخشی بیمارستانی در شان یک سند ملی نیست»خاطر نشان کرد :«استاندارد های مذکور دارای ایرادات بنیادی و مفهومی بسیار است که در شان یک سند ملی نبوده و مراکز بهداشتی درمانی را به سمت دستیابی به اهدافی که شما در مقدمه کتاب بیان نموده اید هدایت نخواهد کرد.»
به گزارش سلامت نیوز وی در این نامه به برخی نقایص و اشتباهات این مرجع ملی اشاره کرده که متن کامل آن در زیر می آید:
جناب آقای دکتر سیدحسن قاضی زاده هاشمی
وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
با سلام
احتراما"، عطف به ابلاغ ویرایش سوم استانداردهای ملی اعتباربخشی بیمارستانی ایران که به توشیح جنابعالی نیز رسیده است به استحضار می رساند که استاندارد های مذکور دارای ایرادات بنیادی و مفهومی بسیار است که در شان یک سند ملی نبوده و مراکز بهداشتی درمانی را به سمت دستیابی به اهدافی که شما در مقدمه کتاب بیان نموده اید هدایت نخواهد کرد. ذیلا" برخی نقایص و اشتباهات فاحش این مرجع ملی ذکر می گردد و امید است با تدبیر جنابعالی این سند به افتخاری برای دولت تدبیر و امید تبدیل شود و نه یکی از اشتباهات آن!
1- استاندارد شماره یک تیم حاکمیتی طی 4 سنجه بیمارستان را مکلف به رعایت قانون در داشتن مجوز برای بیمارستان، پاراکلینیک، دستگاهها و پزشکان می نماید. هر کس از مقدمات علم مدیریت سلامت مطلع باشد می داند که الزامات صدور پروانه (Licensing) که بیان کننده حداقل های عمدتا" ساختاری مورد نیاز برای فعالیت یک مرکز بهداشتی درمانی می باشد به کلی با استانداردهای اعتباربخشی (Accreditation) که بیان کننده حداکثر الزامات قابل دستیابی عمدتا" پیامدی برای بهبود ایمنی و کیفیت خدمات سلامت می باشد متفاوت است به این معنا که صدور پروانه پیش نیاز اعتباربخشی است نه جزئی از آن! تصور کنید که ارزیاب اعتباربخشی به بیمارستانی مراجعه کند که فاقد مجوز تاسیس و پروانه بهره برداری و اجازه کار است و طبق این سند ملی باید 2 امتیاز از آن کم کند و احتمالا" با درجه یک آن را تایید صلاحیت نماید! در حالیکه هیچ کجای دنیا کسب و کار غیر مجاز را تایید صلاحیت نمی کنند.
2- تدوین کنندگان استاندارد مذکور از مقدمات دانش اعتباربخشی که واژه شناسی آن می باشد غفلت کرده اند به نحوی که در موارد بیشماری اصطلاحات خط مشی، روش اجرایی، دستورالعمل، فرآیند، سیاست، رویه، استاندارد، راهنما و...را اشتباه و جا به جا استفاده نموده اند که یک خطای بزرگ و غیر قابل اغماض برای یک سند ملی است. جهت استحضار عرض می کنم که در تدوین استانداردهای ملی در سازمان استاندارد ایران گاهی روزها بر سر به کارگیری درست یک واژه بحث و تحقیق می شود به عنوان مثال در این کتاب برای انتخاب پیمانکار تدوین خط مشی و روش اجرایی ولی برای احیای قلبی ریوی تدوین دستورالعمل الزام شده است! و یا برای استریل فوری اقلام خاص روش اجرایی و برای استفاده از داروهای چند دوزی تدوین دستورالعمل الزام شده است!
3- محورهای تعریف شده، بسیار نامتقارن بوده و از منطق خاصی پیروی نمی نمایند به طوریکه محور مدیریت و رهبری با 9 زیرمحور بخش عمده ای از استاندارد را به خود اختصاص می دهد و حاوی سنجه های تغذیه مثل استفاده از ظروف چینی در سرو غذا و تامین وسایل پخت و پز می باشد در صورتیکه در همه جای دنیا استانداردهای مدیریت و رهبری متوجه وظایف علمی اداره بیمارستان از قبیل برنامه ریزی، سازمان دهی، هدایت و کنترل است نه بیان استانداردهای انبارداری و تابلوهای راهنما! در مقابل محور مدیریت خدمات پرستاری شامل استانداردهای یک واحد یعنی دفتر پرستاری می باشد و ماهیتا" یک محور به حساب نمی آید.
4- تیم حاکمیتی معادل هیات مدیره و هیات امنای بیمارستان تعریف شده است در صورتیکه بیش از 80 درصد بیمارستان های کشور فاقد این بخش می باشند و احاله وظایف آن به رییس بیمارستان نقض غرض می باشد مثلا رییس بیمارستان خود باید پیشنهاد دهنده، تایید کننده و تصویب کننده پیشنهادات بیمارستان بوده و تامین و تخصیص منابع و نظارت و ارزیابی بر آن را به عهده داشته باشد بهتر بود قبل از اقتباس این محور از بیمارستان های کشورهای توسعه یافته نگاهی به وضع موحود نظام اداره بیمارستان های کشور میشد!
5- حذف محور مستقل ایمنی بیمار و پراکنده نمودن سنجه های آن در محورهای دیگر اهمیت موضوع را کاهش داده و پاسخگویی در قبال مهمترین ایده اعتباربخشی یعنی ارایه خدمات ایمن را کم می کند اگر نگاهی به آخرین ویرایش استانداردهای بین المللی اعتباربخشی بیندازید متوجه می شوید که نخستین استاندارد آن اهداف بین المللی ایمنی بیمار می باشد.
6- از آنجاییکه بسیاری از روسای بیمارستان ها خود مسئول فنی نیز می باشند الزام بیمارستان به انتصاب مسئول فنی به عنوان مسئول ایمنی بیمار با توجه به سایر مسئولیت ها از قبیل عضویت در تیم های حاکمیتی و اجرایی اهمیت موضوع را باز کمتر می کند.
7- با توجه به حذف نام و امتیاز بخش ها در این استاندارد، امکان تعیین نمره و درجه برای اورژانس و بخش های ویژه وجود ندارد در صورتیکه بخش های ویژه طبق قانون دارای درجه و تعرفه هتلینگ مستقل می باشند و درجه بیمارستان نیز نمی تواند از درجه اورژانس آن بالاتر باشد.
8- اصلاح ساختار استاندارد از بخشی به عملکردی در ویرایش سوم، یک تغییر عمده محسوب شده و به همراه تغییرات محتوایی بسیاری که رخ داده است انطباق با آن نیازمند سال ها زمان است به عنوان مثال برای انطباق با ویرایش جدید استاندارد ایزو 9001 سه سال و برای ویرایش جدید استاندارد بین المللی اعتباربخشی 18 ماه مهلت داده شد در صورتیکه هنوز چند روز از ابلاغ استاندارد ملی نگذشته است و هیچ کتاب راهنمایی نیز برای آن تدوین نشده است بحث اجرای خودارزیابی، ارزیابی داخلی و ارزیابی بیرونی در آینده بسیار نزدیک مطرح شده است.
9- تغییر ساختار استاندارد مستلزم تغییر متد ارزیابی است و باید شیوه ارزیابی از عمودی به افقی و از بخشی به ردیابی تبدیل شود که دانش و مهارت آن وجود ندارد و تربیت ارزیاب حرفه ای در این خصوص نیز نیازمند سال ها و نه روزها!صرف زمان است که فکری به حال آن نشده است و به زودی بیمارستان های کشور را با چالش و بحران جدی رو به رو خواهد نمود.
10- کتاب استاندارد و کتاب واژگان منتشر شده حاوی غلط های املایی، انشایی و ویرایشی بسیار است که بیان آنها از حوصله این نامه بیرون است و در شان مقام عالی وزارت نیز نمی باشد ولی وجود آن ها باعث تاسف بسیار است.
نظر شما