نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در یادداشتی ارائه لایحه تأسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی برای بعد از وقوع حوادث را ضروری دانست و به ارائه پیشنهاداتی برای کاهش خسارات ناشی از حوادث پرداخت.

راهکارهای کاهش خسارات ناشی از حوادث در حوزه مدیریت بحران

سلامت نیوز:نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در یادداشتی ارائه لایحه تأسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی برای بعد از وقوع حوادث را ضروری دانست و به ارائه پیشنهاداتی برای کاهش خسارات ناشی از حوادث پرداخت.


به گزارش سلامت نیوز به نقل از  خانه ملت، سیدناصر موسوی لارگانی نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در یادداشتی تحت عنوان «ضرورت نگاه جامع مسئولان به مدیریت بحران» به بررسی نقش نهادهای مختلف در رابطه با موضوعات مرتبط با مدیریت بحران پرداخت.

متن یادداشت این نماینده مجلس به شرح زیر است:

رویدادهای دهه‌های اخیر نشان می‌دهد جوامع بشری پیوسته دستخوش حوادث طبیعی یا حوادث دست‌ساز بشر بوده است. زلزله، سیل، خشکسالی، طوفان، یخبندان، ریزش بهمن، آتش سوزی، سقوط هواپیما، جنگ و غیره باعث بروز بحران‌های گوناگون شده است. روزی نیست که اخبار مربوط به بحران‌های کوچک و بزرگ در گوشه و کنار دنیا از رسانه‌ها گزارش نشود و بحران‌ بخش جدایی‌ناپذیر و طبیعی حیات امروز جوامع بشری شده است.

کشور ما نیز به واسطه موقعیت جغرافیائی و شرایط اقلیمی و وضعیت زمین‌شناختی از جمله کشور‌های بلاخیز جهان محسوب می‌شود و به لحاظ ویژگی‌های طبیعی و زمین‌شناختی به عنوان یکی از کشورهای پرحادثه است. از تعداد 44 نوع حادثه طبیعی شناخته شده توسط سازمان ملل تعداد 30 نوع آن در کشورمان به‌وقوع می‌پیوندد و پس از کشورهای هند، بنگلادش و چین، چهارمین کشور بلاخیز به شمار می رود. حوادث و وقایع طبیعی رخ داده در 100 سال اخیر، دال و گواهی بر عمق آن در کشور است. به طور متوسط سالانه بیش از ۵۰ هزار واحد مسکونی در سطح کشور بر اثر وقوع حوادث طبیعی به ویژه سیل و زلزله تخریب می‌شود و بیش از صدها هزار نفر بر اثر حوادث طبیعی در ایران جان باخته اند. قابل درک است وقتی می گوئیم 66درصد مساحت کشور مناطق زلزله خیز بوده و 90درصد جمعیت کشور در این مناطق زندگی می کنند و تنها در زلزله های رودبار و بم در دهه های اخیر یکصد هزار نفر جان باختند.

حساسیت موضوع و وقوع بحران‌ها اعم از طبیعی و دست ساز بشر چه به صورت ناگهانی و چه تدریجی، در کلانشهری چون تهران با جمعیت بالا، تمرکز مراکز سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و با وجود گسل ها و گستردگی بافت های فرسوده همواره در معرض مخاطرات و حوادث فاجعه بار می‌باشد که وقوع آنها اثرات تخریبی بر منافع و اهداف ملی می گذارد. لذا در وهله اول لزوم توجه جامع و پیشگیرانه مسئولان را بیش از پیش خواستار است.

با توجه به قدمت 100 ساله قوانین مرتبط با مدیریت بحران در کشور و نهایتاً تصویب قانون تشکیل سازمان مدیریت بحران کشور در اجرای اصل یکصد و بیست و سوم قانون اساسی ج.ا.ا، مطابق اصل 85 قانون اساسی، به مدت 5 سال به صورت آزمایشی اجرایی شد و آئین نامه اجرائی آن مشتمل بر 8 فصل و 35 ماده در آذر 88 به تایید ریاست جهوری وقت رسیده است که نقش و وظایف دستگاه های مرتبط با بحران و کارگروه های تخصصی در آن تصریح شده است لذا از بعد قوانین و مقررات سازماندهی و وظایف دستگاه ها مشخص شده است.

آنچه ضروری است و باید مورد مداقه قرار گیرد این است که اصل باید بر پیشگیری باشد و پیشگیری مقدم بر درمان است. همانگونه که در مراحل چهارگانه مدیریت بحران تصریح شده دستگاه های مرتبط باید وظایف خود را در هر مرحله به درستی و با رویکرد کاهش حوادث به عمل آورند. پیشگیری، آمادگی، مقابله، بازسازی و بازتوانی مراحل مدیریت بحران است که هر کدام در جایگاه خود قابل توجه است. در مرحله پیشگیری، هدف جلوگیری از وقوع حوادث و به حداقل رساندن اثرات زیان بار آن است و ریسک های موجود در جامعه باید تا سطح قابل قبول و پذیرش تقلیل یابند و در مرحله آمادگی با اقداماتی نظیر تمرین و مانور، سازماندهی امکانات و منابع، توانایی مقابله با بحران ها و حوادث افزایش یابد. در مرحله مقابله و بعد از وقوع حوادث هدف نجات جان و مال انسانها و جلوگیری از گسترش خسارت بوده و در آخرین مرحله بازسازی و بازتوانی و بازگرداندن آسیب دیدگان به شرایط طبیعی و عادی است.

استانداران و فرمانداران به عنوان مسئولان بلافصل مدیریت بحران باید در شرایط عادی، هماهنگی و اقدامات یکپارچه در راستای پیشگیری و مقابله با بحران را با سایر دستگاه های ذیربط به صورت دوره ای و منظم تمرین نموده به نحوی که کلیه افراد و تشکل های درگیر با موضوع بحران در نهایت آمادگی قرار داشته باشند و مشابه مانورهای نظامی، به محض نیاز به آنها و در فاصله زمانی بسیار کوتاه با سازماندهی از قبل تعیین شده با بحران برخورد لازم را به عمل آورند و با این اقدامات یکپارچه اثربخشی کار افزایش یافته و هم در بعد پیشگیری و هم در مراحل بعد حداکثر توانمندی را به نمایش گذارند.

رسانه ها در کنار سایر بخش ها نقش اساسی و بنیادی را در بحران ایفا می کنند. رسانه با پخش برنامه های آموزشی شهروندان را آگاه میسازد تا اثرات زیانبار حوادث را به حداقل رسانده و ضمن آمادگی برای مقابله با حوادث و در صورت بروز حادثه در کمک به نجات جان و مال انسان ها موثر واقع شوند و با فرهنگ سازی نحوه تعامل شهروندان با حوادث را نهادینه می کند. حداقل امتیازی که این آگاهی بخشی میتواند داشته باشد عدم تجمع مردم در اطراف حادثه و در هر مکانی که اتفاق می افتد باشد. از طرف دیگر رسانه ها قادرند امید به زندگی را در افراد بحران زده تقویت کرده و با نقش پررنگ و فعال خود، نقش مخرب رسانه های معاند را کم اثر و نابود کنند. از طرف دیگر نقش رسانه ها در مسئولیت اجتماعی سازمان ها موثر است و با عملکرد صحیح خود سازمان ها را در ایفای وظایف خود مصمم و فعال تر می کنند.

بر اساس اصل 29 قانون اساسی بیمه حقی است که برای همه هموطنان به رسمیت شناخته شده است و بیمه می تواند در مرحله پیشگیری از وقوع حوادث با ارائه توصیه های ایمنی در زمان عرضه بیمه نامه از محلهای بیمه و یا معاینات پزشکی که از افراد به عمل می آورد نقش مؤثری در کاهش احتمال وقوع خطر و تا سطح قابل قبول به عمل آورد که نمودی از فرهنگسازی و آشنا نمودن بیمه گذاران و متقاضیان بیمه از ریسک ها و خطرات احتمالی است. از طرف دیگر با جبران خسارت های احتمالی امکان بازتوانی و بازگرداندن بسیاری از زیان ها را فراهم می کند که ضرورت دارد نقش بیمه نسبت به گذشته پررنگ تر و با تاثیر بیشتر باشد.

با امعان نظر به حادثه پلاسکو می بینیم که صنعت بیمه حدود 50 میلیارد تومان پوشش بیمه ای داشته است که نسبت به حجم اموال از بین رفته ناچیز است و باید ریشه های آن را جستجو و ضعف های آن را برطرف کرد. بیمه با قدمت رسمی 9 دهه در کشور نقش موثرتری از آن انتظار می رود که در جای خود باید به آن پرداخت. امید است با اجرایی شدن لایحه تأسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی و طرح های مشابه در پوشش بیمه ای اماکن، محصولات کشاورزی و دامی اقدام ضروری صورت پذیرد. اگر چه استفاده از صندوق های فوق دارای اشکالات اساسی بوده و باری بر دوش دولت گذاشته شده است و باید با تغییر رویکرد، شرکت های بیمه نسبت به بیمه نمودن تعهدات صندوق ها، به صورت قراردادهای بیمه ای اقدام نمایند تا ضمن فراگیر شدن پوشش ها ، تعهدات دولت نیز از این بابت کاهش یابد.

شهرداری ها نیز علاوه بر نظارت دقیق بر ساخت و سازهای استاندارد و ایمن و سیاست های تشویقی جهت بهسازی بافت های فرسوده، باید آموزش برنامه های پیشگیری از حوادث، آموزش شهروندان برای خودامدادی و پیشگیری از حوادث، مطالعه و شناسایی مناطق پرمخاطره، تهیه امکانات و تجهیزات بروز برای مقابله با حوادث را در راس برنامه های خود قرار دهد . البته قوانین مرتبط در این زمینه ها به وفور وجود دارد.

- مدیریت بحران به دلیل فعالیت عملیاتی و اجرایی بودن آن، متضمن فعالیت تمام سازمان ها و نهادهای متولی بحران در قالب یک مدیریت واحد است و نقش سازمانهای مختلف در آن به وضوح مشخص و با تمرین های دوره ای از آمادگی لازم برای برخورد با بحران برخوردار باشند. هماهنگی دقیق و اقدام به هم پیوسته سازمان ها بر اثر بخشی و اقدام به موقع می افزاید که ضرورت سازماندهی تیمهای مدیریت بحران و استفاده حداکثری از توان سازمانهای مرتبط و نیروهای علاقه مند در سایر سازمانهای غیر مرتبط با بحران، استفاده بهینه از منابع بالقوه سازمانها و تبدیل آنها به بالفعل در مدیریت بحران را نیازمند است.

- بهره گیری از تجربیات کشورهای توسعه یافته در ساختار مدیریت بحران و استفاده از توان حداکثری توده مردم در مقابله با بحران و تجربه عالی و موثر کشورمان در دوارن دفاع مقدس، سازندگی و رسیدگی به مناطق محروم، آموزش گروه های مشتاق جهت امدادرسانی در بحران های مختلف و سازماندهی آنها با مدیریت واحد ضروری است. کشور ژاپن دارای ساختار اجرایی مدرن بر پایه کار و فعالیت بخش خصوصی، نهادهای مردمی و مردم است و نقش هماهنگ کننده در بحران ها دارد. استفاده از ظرفیت مردمی بسیج و NGO  ها ضروری است.

- در راستای سیاست های اجرایی اصل 44 قانون اساسی ج.ا.ا، از تجهیزات و امکانات بخشهای خصوصی در مواقع بحرانی استفاده گردد و با برنامه ریزی و آموزش و تمرین گروه های موصوف بر افزایش توان مقابله با بحران استفاده گردد.

- آموزش آحاد جامعه اعم از مسئولان و مردم در برابر بحران ها به نحوی که هر شهروند یک امدادگر باشد. این موضوع دارای امتیاز دوگانه، ایمنی هر شهروند و کمک به دیگران در بحران را در پی خواهد داشت.

- بهره گیری از فضای مجازی توسط سازمان های مرتبط در امر آموزش مقابله با بحران در مراحل چهارگانه و همچنین اطلاع رسانی در زمان وقوع بحران لازم است.

- کاهش فشار جمعیتی در کلان شهرها از طریق برنامه های جلوگیری از مهاجرت به شهرها.

- توجه به زیرساخت ها، سیستم هوشمند قطع برق منازل، استفاده از لوله های مقاوم در آبرسانی، گازرسانی و استفاده از امکانات ماهواره ای به جای آنتن ارتباطی.

- در 150 جنگ بعد از جنگ جهانی دوم که در کشورهای جهان سوم رخ داده است حدود 21 میلیون نفر که عمدتا غیرنظامی بودهاند جان باختهاند که نقش دفاع غیرعامل بیش از پیش احساس میشود و در این زمینه باید تدابیر لازم توسط مسئولین بهعمل آید.

- حفظ محیط زیست و جنگل ها به منظور مهار سیلاب ها ضروری است.

- استفاده از رسانه های مختلف در فرهنگ سازی و آموزش آحاد جامعه که توجه پیشگیرانه مسئولان را بیش از پیش خواستار است.

- برنامه های تشویقی در بهسازی بافت های فرسوده و افزایش امکانات مقابله با بحران در مناطق پر ریسک.

- استفاده از ظرفیت حداکثری بیمه در پیشگیری از بحران و بازسازی آسیب ها.


برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha