سلامت نیوز:برای احیای نسل یک گونه چه باید کرد؟ آیا همیشه چنین اموری با صرف بودجه و ارائه طرح های پیچیده ممکن است یا اگر دلسوزی چاشنی کارمان باشد، گاه با امکانات ابتدایی و بسیار ساده هم می‌شود نتیجه‌ای مطلوب گرفت؟ شاید پاسخ به این دست پرسش ها برای خیلی هایمان ساده نباشد، اما هستند افرادی که ثابت کرده‌‌اند پاسخ‌های شعف برانگیزی برای این دست سؤال ها دارند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از «تابناک»، در روزگاری که اخبار ناخوش فراوانی پیرامون محیط زیست کشورمان منتشر می شود و بسیاری از دوستداران محیط زیست نگرانی‌های فراوانی به ویژه در خصوص تداوم نسل برخی گونه‌های جانوری دارند، هستند دلسوزانی که به جای گله گذاری از کمبود امکانات یا نقد مسئولان، ترجیح می‌دهند دست به کار شده و حتی با دست خالی، همه توانشان را برای بهبود اوضاع به کار گیرند.

سیدباقر موسوی، محیط بان میشداغ، یکی از این افراد است؛ محیط بانی خوش فکر که هرچند بیشتر با شکار تصاویری ناب از حیات وحش منطقه خدمتش میان دوستداران حیات وحش شناخته می‌شود، به تازگی کاری کارستان کرده که بسیار شایسته تقدیر به نظر می‌رسد. کاری که محیط بان میشداغ خوزستان در تشریح آن می‌گوید: خوشبختانه تلاشهایم برای بازگرداندن آهوان از خاک عراق به ایران با موفقیت همراه بوده و شمار آهوان بازگردانده شده [به خاک کشورمان] سی و پنج رأس می باشد که با فرا رسیدن فصل گرما و افزایش تدریجی دما می‌توان از فرصت استفاده کرد و با احیا یا ایجاد آبشخور و افزایش تعداد آنها در منطقه، آهوان دیگری را هم از آن سوی مرزها به سمت خاک عزیز کشورمان بازگرداند.

از کل این جمعیت، تعداد بیست و هفت رأس آهو به شنزارهای بستان و شمال نوار کوهی بستان هدایت و در آنجا مستقر شدند. تا چندی پیش، بیست و سه رأس آهو به این مناطق هدایت شده بودند که در این مدت چهار رأس دیگر بر آنها اضافه شدند. با کوچ عشایر و دامداران و خروج آنها از منطقه، ان شاء الله تعداد باقی مانده در مرز هم به این جمع کوچک ملحق خواهند شد.

روش هایی که جهت هدایت و بازگرداندن این گروه از مرزها به زیستگاه اصلی یعنی شنزارها و تپه ماهورهای بستان اجرا شد، بسیار مؤثر بود و بدون شک اگر این طرح را اجرا نمی‌کردم، هیچ آهویی به شنزارهای بستان و تپه ماهورهای مشداخ (میشداغ) نمی‌آمد.
 

روش کارم استفاده از حلقه‌های CD و کاست‌های VHS بود که تقریبا بدون صرف هیچ هزینه‌ای به اجرا درآمد و نتیجه آن تا این لحظه، موفقیت صد در صدی بوده‌ است. به این صورت که در محل‌هایی خاص و مشخص شده، مسیری چند صد متری را به نوعی با نوار ویدئو و سی دی مسدود می‌کنم که گروه های کوچک آهو با رسیدن به آن، در نتیجه دیدن زرق و برق نوارها و سی‌دی‌های محل را ترک می‌کنند. این کار را در جاهای مختلف که پس از کارشناسی انتخاب شده‌اند تکرار می‌کنم تا در نتیجه آن، آهوان به جای دلخواه و مورد نظر هدایت شوند.

این در حالی ا‌ست که نا امنی زیستگاه این آهوان، ورود مرتب شکارچیان حرفه‌ایِ این گونه و حضور پررنگ دامداران، موجب شده بود جمعیت آهوی باقیمانده در این زیستگاه‌ها در یک سال اخیر به سمت مرزها بگریزند و نهایتا در منطقه دشت طیب عراق و حتی فراتر از آن ساکن شوند که با ایجاد آبشخور در یکی از سنگرهای قدیمی منطقه فکه تعدادی از این آهوها به خاک میهن بازگشتند. خوشبختانه سطح ایستابی بالای سفره زیرزمینی هم به کمک آمد و موجب شد که در ساخت آبشخور، خیلی زود به آب برسم.

آهو جانوری است که از کیلومترها دورتر، وجود آب را در منطقه متوجه می‌شود و به شکل شگفت‌انگیزی در کوتاهترین زمان، محل آب را پیدا می‌کند. بنابراین آهوان فکه خیلی زود این آبشخور کوچک و پر از آب را پیدا کردند.

این در حالی است که وجود کانال بتونی آبرسانی ام الدبس که از وسط زیستگاه شمالی منطقه می گذرد، به شدت این تعداد آهوی بازگردانده شده را در آینده تهدید می‌کند. از این رو که به یاد می‌آوریم در گذشته این کانال بتونی چندین رأس آهو را از بین برده و باید برای جلوگیری از تکرار آن و حل این مشکل بزرگ، چاره اساسی اندیشیده شود تا برای این آهوان فرصتی فراهم شود که دوباره مثل گذشته جمعیتشان رشد کند.
 

آهوان برای تغذیه و فعالیت های دیگر از روی پل هایی که روی کانال نصب هستند، می گذرند، ولی در حین بازگشت چنانچه کوچکترین استرسی به آنها وارد شود، خود را به داخل کانال می‌اندازند که در این صورت، با توجه به دیواره بتونی لغزنده و شیبدار، قادر به خروج از آن نخواهند شد و نهایتا به دلیل عمق زیاد آب غرق می‌شوند.

البته جمعیت آهوان بازگردانده شده به شنزارهای بستان، به زیستگاه دیگری هدایت شده‌اند و جز شکارچیان، از جانب کانال آبرسانی خطری آنها را تهدید نمی‌کند؛ اما اگر افزایش جمعیت داشته باشند، زیستگاهشان توسعه خواهد یافت و در معرض خطر قرار خواهند گرفت، مگر اینکه مسئولان تدبیری بیندیشند و سایه خطر یاد شده را به شکلی از سر آهوان دور نمایند.

از مسئولان سازمان محیط زیست درخواست دارم به طرح اینجانب توجه کرده و در راستای حفاظت فیزیکی از این آهوان، با بنده همکاری لازم را داشته باشند تا در آینده‌ای نزدیک، شاهد حضور گله های هزارتایی آهو در کل منطقه باشیم، چون خبرها حاکی از آن است که هنوز در آن سوی مرزها تعداد زیادی آهو وجود دارد؛ جمعیت بزرگی که امیدوارم در تابستان سال آینده هم بتوانم تعدادی از آنها را به طرف خاک میهنمان و زیستگاه این گونه بکشانم.

در پایان جا دارد از حمایت های معنوی و مادی دوستداران و فعالان محیط زیست که در این مدت چراغ راه من بودند، صمیمانه تقدیر و تشکر کنم؛ به ویژه کسانی که با تأمین یک موتورسیکلت برای اینجانب، گره از مشکلات تردد و رفت و آمد بنده باز نمودند