سلامت نیوز:دو سال پیش دو توله نر و ماده پلنگ در شهرستان کردکوی پیدا شدند. درحالی‌که آمار دقیقی از جمعیت پلنگ‌ها در ایران نداریم و تعداد آنها در ایران بین ۲۰۰ تا چهار هزار قلاده تخمین زده می‌شود و کارشناسان وطنی هم رقم ۵۰۰ تا ۸۰۰ قلاده را تأیید می‌کنند (البته بدون انجام مطالعات دقیق زیرا حداکثر عمر مطالعه درباره گونه پلنگ به گفته محمد‌صادق فرهادی‌نیا، دانشجوی مقطع دکتری در رشته جانورشناسی در ایران به یک دهه اخیر منتهی می‌شود) این دو توله پلنگ در شرایط اسارت نگهداری شدند.
به گزارش سلامت نیوز، وقایع اتفاقیه نوشت: طی این دو سال، قفس دو توله پلنگ شرایط مناسبی نداشته و بنا به گفته شاهدان عینی، پلنگ‌ها در قفس کوچکی نگهداری می‌شدند؛ بنابراین توان ادامه حیات در طبیعت را نداشتند. با این وجود، هیرکان (پلنگ ماده) روز ششم شهریور سال گذشته در حضور معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با نصب یک ردیاب، در طبیعت رها شد. در همان روزها انتقادات زیادی به رهاسازی این پلنگ ماده مطرح شد و کارشناسان حیات‌وحش تأکید کردند که این حیوان به‌دلیل گرسنگی و عدم توانایی در شکار از بین خواهد رفت اما مسئولان سازمان حفاظت محیط‌زیست با انتشار تصاویری از سیگنال‌های دستگاه ردیاب و انتشار تصاویر آن در رسانه‌ها، همواره بر زنده و سرحال‌بودن پلنگ ماده تأکید داشتند و حتی ادعا کردند که این پلنگ دوساله در طبیعت قادر به شکار بوده و سیگنال‌ها نشان می‌دهد که بر سر لاشه شکار خود مشغول تغذیه است. هدف اداره کل محیط‌زیست استان گلستان از رهاسازی هیرکان ازسوی برخی رسانه‌ها، جلوگیری از انتقال این حیوان به باغ‌وحش و مقابله با مافیای تجارت حیوانات اعلام شد.
با گذشت ۹ ماه از آزادسازی این پلنگ ماده، رسانه‌ها، تصویری از ردیاب هیرکان منتشر کردند. در این رسانه‌ها به نقل از محیط‌بانان گلستانی اعلام شد که هیرکان ۳۵ روز پس از رهاسازی در طبیعت، از بین رفته و سه ماه لاشه حیوان در فریزر نگهداری شده است. درنهایت با دستور مجتبی حسینی، مدیرکل محیط‌زیست استان گلستان، این لاشه دفن شده است. برای جلوگیری از انتشار خبر مرگ هیرکان هم ردیاب توسط محیط‌بانان جابه‌جا می‌شود تا واقعیت که از مرگ هیرکان حکایت داشت، در جامعه انتشار نیابد.
اگرچه یک روز قبل از انتشار این خبر، مدیرکل محیط‌زیست استان گلستان، شایعه مرگ هیرکان را رد کرده بود اما با انتشار تصاویر مربوط به قلاده پلنگ رهاسازی‌شده، این‌گونه ادعا شد که چند روز قبل قلاده هیرکان پیدا شده است. این اظهارات از تدوین سناریویی جدید به جای توضیح درباره بازی با جان یک گونه ارزشمند حکایت دارد. با انتشار ادعای مربوط به پیدا‌شدن ردیاب هیرکان در چند روز اخیر در فضای مجازی، از سوی موافقان رهاسازی پلنگ، توضیحات دیگری هم ارائه شد؛ ازجمله اینکه اداره کل محیط‌زیست گلستان به‌دلیل ترس از جان مردم و بزرگ‌شدن توله‌پلنگ‌ها، باید برای حفظ جان مردم تصمیمی درباره رهاسازی پلنگ می‌گرفت. همچنین از سوی مدافعان این طرح خام عنوان شد که بودجه اداره کل استان برای ایجاد محیط محدود توسط فنس در پارک ملی گلستان و گذراندن دوره بازپروری با هدف کاهش ریسک رهاسازی پلنگ، کافی نبوده است و به‌همین‌دلیل درباره رهاسازی این‌گونه در پارک ملی گلستان تصمیم گرفته شده است اما هیچگاه به این پرسش پاسخ داده نشد که چرا باوجود مخالفت‌های کارشناسی در زمینه رهاسازی پلنگ، باز هم اداره کل محیط‌زیست استان گلستان بر رهاسازی آن در طبیعت پافشاری کرد؟ آیا بهتر نبود این‌گونه به یک محیط کنترل‌شده منتقل شود و به‌جای آنکه از گرسنگی یا به هر دلیل دیگری تلف شود، در امور آموزشی از وجود آن بهره گرفته شود؟ کشته‌شدن پلنگی که زندگی در طبیعت را نیاموخته و بر‌اساس یافته‌های علمی سراسر جهان به مرگ حیوان منتهی می‌شود، چه نفعی برای ما داشت؟ آیا یافته جدیدی به علوم جهان اضافه کرده‌ایم؟
درحالی‌که می‌توانستیم این پلنگ را به باغ‌وحش تحویل دهیم تا حداقل، جنبه آموزشی برای بچه‌ها داشته باشد. اگرچه بسیاری از باغ‌وحش‌های کشور استاندارد نیستند اما آیا فضای غیر‌استاندارد همان باغ‌وحش‌ها، بهتر از قفس کوچک موجود در اداره کل استان گلستان نبود؟ و اساسا چرا پروژه‌ای که از موفقیت آن هیچ اطمینانی وجود نداشت با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست کلید زده شد؟
هیرکان، تنها پلنگی نیست که به‌دلیل تصمیمات کارشناسی غلط، جان خود را از دست می‌دهد. همین سرنوشت در انتظار ورکان، توله نری است که دو سال پیش همراه هیرکان پیدا شد زیرا بر‌اساس وعده‌های اعلام‌شده در زمان رهاسازی هیرکان، قرار بود به‌زودی ورکان نیز در طبیعت رها شود. جریان رسانهای ایجاد‌شده در زمینه شکست پروژه‌ای که با مخالفت‌های کارشناسی زیاد همراه بود، پای مدیرکل دفتر بازرسی ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان حفاظت محیط‌زیست را نیز به پرونده رهاسازی هیرکان باز کرد؛ البته مرتضی فرید، مدیرکل دفتر بازرسی سازمان حفاظت محیط‌زیست تأکید کرده است که این موضوع را فارغ از مسائل رسانهای بررسی می‌کند. شاید نتیجه این بررسی‌ها حرف‌های دیروز مدیرکل محیط‌زیست گلستان را هم دربر بگیرد که گفت: «به‌زودی ورکان، پلنگ نری که همزمان با هیرکان پیدا شده بود نیز رهاسازی می‌شود.»
اسماعیل مهاجر در این نشست خبری گفت: «هیرکان، ماده پلنگی که شهریور سال گذشته با حضور رئیس سازمان محیط‌زیست در مارک ملی گلستان رهاسازی شد، قطعا زنده نیست اما تعیین زمان مرگ پس از حضور کارشناسان بین‌المللی و مؤسسه تولیدکننده قلاده که در پایان خرداد به ایران می‌آیند، اعلام می‌شود.»
به گفته او، با نصب سیستم ردیاب به نرم‌‌افزار و تجزیه و تحلیل داده‌ها، علت مرگ هیرکان و زمان آن اعلام خواهد شد. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست گلستان تصریح کرده بود اینکه عده‌ای اعلام می‌کنند هیرکان فقط ۳۵ روز زنده بوده، کذب بوده و بیشتر جوسازی و غوغاسازی برای انتخاب هیأت‌دولت است.
نکته مهم اما آنجاست که سید‌مجتبی حسینی، معاون محیط طبیعی اداره کل محیط‌زیست گلستان، تنها سه روز پیش در پاسخ به ادعای مرگ هیرکان گفته بود: «ردیاب و فرستنده به‌گونه‌ای طراحی‌شده که به‌محض تلف‌شدن حیوان، سیگنالی تحت عنوان سیگنال مرگ ارسال می‌کند که خوشبختانه تاکنون چنین پیامی از ردیاب نصب‌شده بر گردن هیرکان دریافت نشده است.»
وی به علاقه‌مندان و دغدغه‌داران فضای مجازی هم اطمینان‌خاطر داده بود که به‌محض دریافت چنین علامتی، آنان نخستین کسانی خواهند بود که از آن باخبر خواهند شد.
بااین‌حال، یک منبع آگاه در سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت‌وگو با مهر ضمن تأیید اینکه چنین امکانی در گردن‌بند ردیاب تعبیه شده، اعلام کرد: «سیگنال مرگ، درست در همان تاریخ مورد بحث، یعنی ۳۵ روز بعد از رهاسازی ارسال شده و تمام داده‌های آن نیز موجود است.»
به گفته او، این داده‌ها در اختیار حراست و بازرسی سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز قرار گرفته و درواقع ریاست سازمان به اداره کل استان گلستان مهلت داده بود در این نشست خبری، واقعیت را اعلام کرده و حسن‌نیت خود را ثابت کنند؛ اتفاقی که در عمل رخ نداده است.
این منبع آگاه تأکید کرده که در آغاز هفته آینده مدارک بیشتری هم درباره این پرونده ارائه خواهد شد و باتوجه به اینکه اداره کل محیط‌زیست گلستان از فرصت فراهم‌شده برای اثبات حسن‌نیت خود بهره نبرده، قطعا سازمان طی هفته آینده با مسئولان این اداره کل و خاطیان پرونده هیرکان برخورد قانونی و قاطع خواهد کرد.
نظر شما