سلامت نیوز:جنگل‌های اندیمشک به علت اختلافات شخصی در آتش می‌سوزند، درحالی‌که در استان خوزستان بستر مناسب خاموش‌کردن آتش جنگل‌ها در زمان مناسب و سریع وجود ندارد. چند ماه پیش بود که مدیران منابع طبیعی برخی از استان‌ها از آتش‌زدن عمدی جنگل‌ها توسط افراد گلایه کرده بودند.

به گزارش سلامت نیوز، وقایع اتفاقیه نوشت: اسدالله هاشمی، مدیرکل محیط‌زیست کهگیلویه‌و‌بویراحمد اعلام کرده بود؛ ۹۷ درصد آتش‌سوزی‌هایی که در استان به وقوع می‌پیوندد، عمدی است. این درحالی است که گرما و انگیزه تصرف زمین، یکی دیگر از عوامل وقوع آتش‌سوزی‌های وسیع در جنگل‌های کشور است اما بیش از همه انگشت اتهام به سوی اختلافات قومی است. استان خوزستان هشت ماه از سال را فصل گرم‌وخشک دارد که همین علت حریق را در این استان افزایش می‌دهد. در استان خوزستان شهرستان‌های دارای بیشه‌زار به‌دلیل وجود رودخانه امیدیه، بهبهان، شوش، دزفول، شوشتر و رامهرمز زیاد هستند. همچنین شهرستان‌های دارای پوشش جنگلی نیز اندیکا، مسجدسلیمان، لالی، باغملک، دزفول، اندیمشک، بهبهان و ایذه است. در شهرستان‌های هندیجان، شوش، رامهرمز، بهبهان، دشت آزادگان و اهواز جنگل‌های دست کاشت نیز وجود دارند؛ به‌همین‌دلیل وسعت منابع طبیعی در این استان بسیار زیاد هستند. در چند روز اخیر بخش‌های قابل‌تأملی از جنگل‌های خوزستان به علت آتش‌سوزی از بین رفته‌اند. آتش‌ها در خوزستان دو بخش طبیعی یا غیر‌طبیعی هستند. بخش غیرطبیعی به دو دسته عمدی و غیرعمدی تقسیم می‌شوند. با ارائه راهکار و آموزش‌های لازم می‌توان بخش آتش‌سوزی‌های عمدی را کاهش داد. مواقع آتش‌سوزی تمام نیروهای لشکری، کشوری و سازمانی، همه موظف به همکاری در اطفای حریق هستند. 

نابودی جنگل‌ها با یک سهل‌انگاری

با یک سهل‌انگاری چند هزار هکتار از جنگل‌های طبیعی از بین می‌رود که ارزشی چند برابر جنگل‌های دست کاشت دارند. احمد رئیس‌زاده، قائم‌مقام منابع طبیعی خوزستان، درباره آتش‌سوزی جنگل‌ها در خوزستان به مهر گفت: در سال ۹۱ دستورالعملی از سوی معاون اول رئیس‌جمهوری و وزیر کشاورزی به دستگاه‌ها اعلام و طرح جامع مدیریت و اطفای حریق در جنگل‌ها و مراتع کشور به آنها ابلاغ شد. در این دستورالعمل شرح وظایف تمامی دستگاه‌ها با جزئیات به آنها اعلام شده بود. در طول سال تلاش می‌کنیم تا جنگل‌کاری کنیم ولی با یک سهل‌انگاری چند هزار هکتار از جنگل‌های طبیعی از بین می‌رود که ارزشی چند برابر جنگل‌های دست کاشت دارند. وی تصریح کرد: عدم تناسب نیروی موجود با سطح گسترده، عدم تناسب و تخصیص اعتبارات با شدت بحران حریق و آتش‌سوزی‌ها، عدم همکاری و بعضا همکاری خیلی ضعیف سایر دستگاه‌ها، کمبود شدید ادوات و همچنین نبود امکانات و تجهیزات لازم مناسب اطفای حریق ازجمله مشکلات این استان در زمینه حریق‌های منابع طبیعی است. قائم‌مقام منابع طبیعی خوزستان افزود: پیشنهاد ما این است که اختصاص دستگاه پهپاد و هلی‌شات به منابع طبیعی استان در دستور کار قرار گیرد. ایجاد پایگاه اطفای حریق ثابت و سیار (موتوری و اتومبیلی)، تشکیل کمیته‌های اطفای حریق، الزام مشارکت سایر دستگاه‌های استانی در زمینه پیشگیری و اطفای حریق و همچنین اجرای سیستم مانیتورینگ و کنترل لحظه‌ای و به‌موقع مناطق بحرانی استانی نیز از دیگر پیشنهادات ماست. 

اختلافات محلی

اما مشکل اصلی آتش‌سوزی‌های اخیر جنگل‌های اندیمشک این است که به صورت تعمدی صورت گرفته و باعث آسیب و زیان جدی به محیط‌زیست خوزستان شده‌اند. در همین زمینه، مدیر منابع طبیعی شهرستان اندیمشک با تأیید بر سوخته‌شدن گونه‌های جانوری در آتش‌سوزی‌های دشت چاوونی اظهار کرد: آتش‌سوزی از روز شنبه در منطقه‌ای به نام منگره اتفاق افتاد و سریعا توسط نیروهای محلی و پرسنل اداره اطفا شد. ساعت ۲۱ شنبه آتش‌سوزی در منطقه دشت لاله رخ داد که باز آن را تا یکشنبه اطفا کردیم. محمد‌علی جواهری ادامه داد: یکشنبه ساعت ۹ صبح اعلام کردند که در چاوونی دود از فاصله زیادی بلند شده که آن را به فرمانداری اعلام و همکاران ما به منطقه اعزام شدند. وی تصریح کرد: منطقه بسیار صعب‌العبور و کوهستانی با دیواره‌های سنگی است و تنها راه دسترسی به آن، پیاده‌روی هست که پنج ساعتی طول می‌کشد. نیروهای اولیه که اعزام شده بودند، نسبت به اعلام افزایش آتش‌سوزی و نیازمندی به نیروهای بیشتر اقدام کردند. مدیر منابع طبیعی شهرستان اندیمشک تشریح کرد: فرمانداری بعدازظهر یکشنبه ستاد بحران تشکیل و تمامی دستگاه‌های ذی‌ربط در جلسه حضور داشته و نیروهای محلی را نیز افزایش دادند.

همچنین با همکاری سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف ازجمله بسیج، ارتش، هلال‌احمر و سپاه نیروهای جدید را به منطقه اعزام کردند. جواهری اضافه کرد: دوشنبه صبح پیگیر بالگرد شدیم و بعدازظهر دوشنبه هلی‌کوپتری برای هلی برد نیروها و امکانات به منطقه اقدام کرد. همچنین روز سه‌شنبه و چهارشنبه صبح و بعدازظهر با بالگرد اقدام به آبپاشی کرد. وی عنوان کرد: شهرداری حسینیه و بیدرو به هم کمک کردند ولی صعب‌العبور بودن منطقه، یکی از مشکلاتی بود که برای اطفای سریع‌تر آتش موانعی ایجاد می‌کرد. مدیر منابع طبیعی شهرستان اندیمشک در ارتباط با میزان جنگل‌ها و دشت‌هایی که دستخوش حریق شد، گفت: از روز شنبه تا چهارشنبه آتش‌سوزی بوده و تمام نیروهای یگان و مهندسی به صورت شبانه‌روزی برای اطفای حریق در منطقه حضور داشتند و از روزهای قبل کار نقشه‌برداری و بررسی را انجام می‌دهند. جواهری در پایان در ارتباط با علت حادثه بیان کرد: در آتش‌سوزی اولیه نیروی انسانی و اختلافات محلی باعث آتش‌سوزی شده بود که زمین‌های کشاورزی را آتش می‌زدند. در آتش‌سوزی‌های بعدی نیز اختلاف بین روستاییان و عشایری مطرح بود که روستایی‌ها اقدام به آتش زدن مراتع می‌کردند تا وقتی عشایر پاییز برمی گردند دیگر زمینی برای چرای دام نداشته باشند ولی چون منطقه فاقد افراد ساکن است، به سختی می‌توان فهمید این کار را چه کسی انجام داده است. 

برخورد قضایی با مقصران

این درحالی است که سازمان حفاظت محیط‌زیست (پام) چندی قبل در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: عرصه‌های طبیعی اعم از جنگل، مرتع، بیشه‌زار، پارک‌های ملی، مناطق حفاظت‌شده و... در زمره سرمایه‌های ملی و خدادادی کشور است که به‌لحاظ اهمیت زیست‌محیطی متعلق به تمامی نسل‌هاست. عوامل مختلف موجب تخریب جنگل‌ها و مراتع می‌شوند، نظیر آفات، سیل، زلزله، دخالت‌های بی‌رویه انسانی، در این میان، آتش‌سوزی نیز یکی از خطرناک‌ترین و مخرب‌ترین عوامل محسوب می‌شود و همه‌ساله بخش وسیعی از عرصه‌های طبیعی را نابود می‌کند و خسارات سنگینی را به اقتصاد کشور وارد می‌آورد. در این اطلاعیه آمده است: سازمان حفاظت محیط‌زیست از قوه‌قضائیه و قضات درخواست می‌کند، در برخورد قانونی با افراد و اشخاص سودجو که به صورت عمد اقدام به ایجادآتش‌سوزی در پارک‌های ملی و آثار طبیعی ملی می‌کنند، با عنایت به مجازات‌های تعیین‌شده در ماده «657» وتبصره «۲» قانون مجازات اسلامی که تصریح می‌کند «هر کس عمدا جنگل، اشجار و... را آتش بزند، به حبس از دو تا پنج سال محکوم می‌شوند»، اشد مجازات را اعمال کنند.

تبصره «۲» ذیل ماده فوق نیز تأکید می‌کند که مجازات شروع به جرم فوق، شش ماه تا دو سال است. در اطلاعیه پام عنوان شده است: همچنین در مورد افرادی که بر اثر بی‌مبالاتی اقدام به آتش‌سوزی کنند، بر‌اساس بند «ه» ماده «13» قانون شکار و صید که بیان می‌کند: ایجاد و فراهم‌نمودن مقدمات آتش‌سوزی در پارک‌های ملی، آثار طبیعی ملی، مناطق حفاظت‌شده و پناهگاهای حیات‌وحش که بر اثر بی‌مبالاتی یا عدم رعایت مقررات محیط‌زیست یا تخلف از نظامات دولتی باشد، به جزای نقدی یا حبس از 91 روز تا سه سال و در صورت تکرار، هر دوی این مجازات‌ها محکوم می‌شوند، اعمال خواهد شد.