مسلما اگر بچه‌ای از قبل آگاهی داشته باشد و خانواده و مدرسه در این مورد با آنها صحبت كند، جلوی خطرات بیشتر گرفته می‌شود. اما اشكال بزرگ‌ترها این است كه گاهی حواس‌شان نیست كه در دنیای نوجوان‌ها چه می‌گذرد، بعد آنقدر این مسائل آسیب‌های خود را می‌زنند كه تازه والدین به خودشان می‌آیند كه گویا اتفاقی دارد می‌افتد. فقط هم مساله نهنگ آبی نیست. الان یك بازی دیگری هم در چین رایج شده است كه نوجوانان به خاطر آن دست به دوختن پوست‌شان یا لب‌شان می‌زنند، یا بازی دیگری كه به خاطرش تا مرز خفه شدن پیش می‌روند. این موارد یكی دو تا نیستند، ما جلوی نهنگ آبی را باید بگیریم، جلوی بازی‌های مشابه را هم باید بگیریم اما حذف اینها به تنهایی خطر را از بین نمی‌برد. باید مدارس و والدین اینها را بشناسند، باید بدانند چه اتفاقی دارد رخ می‌دهد و به محض اینكه علامت‌هایی در فرزندشان دیدند به دنبال دلیل و علتش بگردند.

   یكی از راه‌هایی كه والدین در پیش می‌گیرند، ترس از عواقب و در نتیجه ضبط تلفن همراه و تبلت و كامپیوتر است. این راه مسلما راه درستی نیست چون نوجوان اگر وسایل خودش را در اختیار نداشته باشد، یواشكی به دنبال آنچه می‌خواهد می‌رود، از طریق دوستانش كارش را انجام می‌دهد. اگر متوجه مشكلی می‌شویم نباید نخستین واكنش ما برخورد تند باشد تا مخفی‌كاری به دنبالش بیاید. اما برای این موضوع باید آنقدر رابطه خوبی میان والدین و فرزندان وجود داشته باشد و از قبل نسبت به خطرهای مختلفی كه از طریق اینترنت و گوشی‌های همراه و غیره نوجوانان و كودكان را تهدید می‌كند، آگاه باشند كه بتوانند فرزندان خود را هم آگاه كنند. بچه باید بفهمد كه كه مفهوم خودكشی و خودزنی چیست، نباید در این موضوع با آنها برخورد تنبیهی كرد. مدارس هم باید در همه این موارد آگاه باشند و خبر بدهند. فكر نكنند اگر چیزی نگویند خطر كم می‌شود. یك باور غلط این است كه اگر مثلا در مورد خودكشی حرف بزنیم بچه‌ها ترغیب می‌شوند و كنجكاو می‌شوند اما باید بدانیم كه در این موارد باید حرف زد، باید به دانش‌آموزان در مدارس آگاهی داد. این بچه‌ها به هر حال در جریان همه‌چیز قرار می‌گیرند پس باید خودمان در موردش با آنها حرف بزنیم.

   الان شبكه‌های اجتماعی مثل فیس‌بوك به خصوص در مواردی مانند شیوع بازی برخی پیغام‌های هشداردهنده را به كاربران‌شان می‌دهند یا خطوط تلفن حمایتی را در اختیارشان می‌گذارند كه اگر كسی دچار افسردگی یا مشكل روحی است با آنها تماس بگیرد. این پیغام‌ها ممكن است كاربران را به فكر بیندازد كه: نكند جای درستی نمی‌روم! نكند كارم اشتباه است. اما شما اگر با كلیدواژه‌های فارسی جست‌وجو كنید، چنین اخطارهایی داده نمی‌شود. جای تلفن‌های مشاوره بهزیستی در لیستی كه از سوی این شبكه‌ها برای كاربران كشورهای مختلف معرفی می‌شود خالی است. این موضوع را باید مثلا پلیس فتا با ارتباط گرفتن بهتر با این شبكه‌ها حل كند. اگر نوجوان ما بتواند این پیغام‌ها را به زبان خودش دریافت كند و اگر این فیلترها به زبان فارسی هم حساس باشند تاثیر خیلی زیادی دارد.

  روانپزشكی كودك و نوجوان، هم برای پیشگیری و هم برای درمان كاملا با موضوعات اجتماعی درگیر است. آنقدر این مساله بوده و مطرح شده كه برخی از همكاران ما در موردش اطلاعات جمع كرده‌اند و قرار است در مورد این بازی و موارد مشابه صحبت كنیم. اما من خودم در خصوص این بازی مراجعه‌ای نداشته‌ام و از همكاران هم نشنیده‌ام كه كسی به دلیل این بازی به آنها مراجعه كرده باشد. اما باید حواس‌مان باشد كه به صورت خاص موضوع آسیب به خود و خودزنی، یك موضوع جدی در میان نوجوانان است. این اقدامات دیگر مثل قدیم نیستند، الان بخشی از این نوجوان‌ها به خاطر اینكه نشان بدهند چقدر جالب و به قول معروف «باحال» هستند به خودزنی دست می‌زنند و بقیه از آنها تقلید می‌كنند. این مدل‌سازی كه نوجوانان در میان خودشان دارند خیلی خطرناك است. باید به نوجوانان و كودكان آموخت كه بی‌تفاوت نباشند، كه هم مواظب خودشان باشند و همسالان‌شان. بچه‌ها فكر نكنند كه باید فقط تماشاگر باشند، باید بتوانند به دوستان‌شان كمك كنند و اگر متوجه مسائلی مانند آسیب به خود در آنها می‌شوند باید این موضوع را اطلاع دهند.

*فوق تخصص روانپزشكی كودك و نوجوان