سلامت نیوز:شهادت نزدیک به 120 محیط‌بان طی سال‌های گذشته نهادهای فرادستی را به فکر حمایت‌های قانونی از محیط‌بانان واداشت. حمایتی که تنها در قالب لایحه حمایت از محیط‌بانان امکان پذیر بود.
به گزارش سلامت نیوز، ابتکار نوشت: گرچه نگارش و تایید این لایحه در سازمان حفاظت محیط زیست خود با تاخیر به سرانجام رسید اما همچنان با گذشت 6 ماه از تصویب در هیات دولت و ارسال به مجلس شورای اسلامی هنوز نوبت به بررسی آن نرسیده است. این انتظار برای تصویب این لایحه از سوی مجلس اما در حالی است که 9 مرداد محمد مجابی، معاون وقت توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست از رایزنی‌های ابتکار، رئیس پیشین سازمان حفاظت محیط زیست با علی لاریجانی، رئیس مجلس برای در اولویت قرار گرفتن بررسی لایحه حمایت از محیط بانان درخانه ملت خبر داده بود. با این حال اما طبق آخرین اظهارات دبیری، مشاور ارشد سازمان حفاظت محیط زیست این لایحه مزایایی دارد که در صورت تصویب می‌تواند بخشی از مشکلات محیط‌بانان را مرتفع سازد.
لایحه حمایت از محیط‌بان با اتفاقات ناگواری که برای چند تن از محیط‌بانان در کشور رخ داد، در سازمان حفاظت محیط‌زیست کلید خورد. پرویز هرمزی 54 ساله، محمد دهقانی 35 ساله، دو محیط بانی بودند که ظهر پنجشنبه سوم تیرماه 95 در حین گشت زنی در منطقه حفاظت شده تنگه گچ و سیاتک در حین تعقیب و گریز شکارچیان متخلف به ضرب گلوله آتشین آنها از پای درآمدند.
خبر شهادت دو محیط‌بان در حالی در لابه لای سطور رسانه‌ها جای می‌گرفت که خبر دیگری از شهادت محیط‌بان منوچهر شجاعی در منطقه‌ای از استان فارس به گوش رسید، محیط‌بانی که قربانی شکارچیان غیر قانونی شده بود. هفته خونین، سازمان حفاظت محیط زیست را برآن داشت تا به تهیه و آماده‌سازی لایحه حمایت از محیط‌بان بپردازد. همین اقدام سبب شد که به خاطر تشابه شرایط جنگلبانان و نبود قانون حمایتی از آنها، لایحه حمایتی محیط‌بان، جنگلبانان را نیز در برگیرد. اما این اقدام سبب نشد که سازمان حفاظت محیط زیست در قوانین خود به صراحت از محیط‌بانان نام نبرد.
به گفته فرهاد دبیری، مشاور ارشد رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، «بر همین اساس در دستورالعمل خدمتی گارد محیط زیست که همان سال‌ها تهیه شده بود و دارای تاییدیه سازمان امور اداری استخدامی وقت بود، تمامی مباحث مرتبط با این قشر از جمله تشویق و حمایت از آنها در دادگاه‌ها بیان شده بود اما از آنجایی که این دستورالعمل و آئین‌نامه در حد قانون نبود (تجویز قانون بود و سطح تصویب آن قانون نبود) در برخی موارد سازمان حفاظت محیط زیست به بن بست برخورد می‌کرد.»
چرا تصویب لایحه محیط‌بان همچنان در مجلس تصویب نشده؟
حالا گرچه 6 ماه از تصویب این لایحه در هیات دولت می‌گذرد و لایحه به صورت رسمی از سوی حسن روحانی، رئیس جمهوری به علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی تقدیم شده و در دستور کار مجلس قرار گرفته اما همچنان بلاتکلیف مانده است. دلیل بلاتکلیفی اما مخالفت با برخی از موارد مندرج در لایحه است. یکی از آنها مجوز حمل اسلحه و دیگری ثبت مرگ محیط‌بانان و جنگلبانان در صورت شهادت آنها در بنیاد شهید و استفاده خانواده‌های آنها از مزایای خانواده‌های شهدا است.
فرهاد دبیری در آخرین اظهارات خود اشاره‌ای هم به برخی مخالفت‌ها در مسیر تدوین و تصویب لایحه کرده و گفته: یکی از مواردی که مطرح می‌شد این بود که چرا باید از محیط‌بانان حمایت شود در حالی‌که آنها ضابط نیستند این در حالی بود که مواد قانونی به صراحت تاکید می‌کنند که آن دسته از ماموران گارد محیط زیست که دوره ضابط دادگستری را زیر نظر دادستان طی کردند به لحاظ اجرای قوانین ضابط خاص هستند. دبیری با یادآوری اینکه تنها به دلیل استفاده از لباس محیط‌بانی نمی‌توان کسی را ضابط قضایی دانست، گفته است: محیط‌بانان به صورت پیش‌فرض و به شرط آنکه دوره ضابط بودن را گذرانده باشند به عنوان ضابط دادگستری شناخته می‌شوند و بالغ بر ۹۰ درصد محیط‌بانان، ضابط قضایی هستند.
مشاور ارشد رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داده: یکی دیگر از انتقادهای مطرح شده در خصوص لایحه حمایت از محیط‌بانان مربوط به ثبت شهادت محیط‌بانان بود. یعنی اگر خدای ناکرده اتفاقی افتاد و محیط‌بانی شهید شد باید در قانون آمده باشد که این پرونده به عنوان پرونده شهید ثبت شود. وی گفته است: این موضوع در کمیسیون اجتماعی دولت مطرح شد ولی به لحاظ آنکه بنیاد شهید دارای قوانین خاص است و مجلس هم نمی‌پذیرفت که این قوانین تغییر کند و از سوی دیگر هرگاه محیط‌بانی در درگیری با متخلفان متجاوز فوت کند، جزو شهدا شناخته می‌شود، این مورد در لایحه ذکر نشد.
مسئول دبیرخانه شورای عالی محیط زیست با یادآوری این موضوع که تاکنون تمامی محیط‌بانانی که در درگیری با متخلفان متجاوز فوت کرده‌اند، جزو شهدا شناخته شده‌اند، بیان کرده است: این موضوع محیط‌بانانی را که بر اثر درگیری با شکارچی مجاز یا تصادف حین خدمت فوت می‌کنند، شامل نمی‌شود زیرا با قوانین بنیاد شهید همخوانی ندارد و حتی اگر به مجلس هم برود، تصویب نمی‌شود. حتی در قانون نیروی انتظامی هم تنها کسانی که در درگیری با اشرار فوت می‌کنند، به عنوان شهید شناخته می‌شوند و همین قانون را بنیاد در خصوص محیط‌بانان نیز اجرا می‌کند و محیط‌بانانی که در درگیری با متخلفانی در سطح اشرار کشته می‌شوند، شهید شناخته می‌شوند.
محیط‌بانان مشمول قانون حمایت‌گرانه به کارگیری سلاح توسط نیروهای مسلح می‌شوند
تقریبا نزدیک به دو ماه پیش بود که عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در حاشیه ملاقات با سید علی لنگرودی محیط‌بان ساوجی که در برخورد با شکارچیان متخلف زخمی شده بود از برخورداری محیط‌بانان از امتیازات نیروهای مسلح و حمایت قضایی از آنان خبر داد. اما این حمایت و امتیاز شامل چه مواردی خواهد بود؟
به گفته دبیری، در این لایحه قید شده است که ماموران یگان حفاظت محیط زیست به لحاظ مسئولیت مدنی، جزایی، دیه، خسارات وارده به اشخاص ثالث همچنین جبران خسارات آنها در قبال صدمات جانی و ضرر و زیان مالی که در جهت انجام وظیفه متحمل می‌شوند و کمک مالی به آنها و خانواده‌هایشان در دوران تعقیب، بازداشت و پس از آن مشمول قانون بسیار حمایت‌گرانه به کارگیری سلاح توسط نیروهای مسلح در مواقع ضروری هستند. وی ادامه داده: این افراد مشمول مواد ۱۲ تا ۱۵ قانون به کارگیری سلاح توسط نیروهای مسلح در مواقع ضروری می‌شوند و هر نوع حمایتی که لازم است، در صورتی‌که مربوط به این موارد باشد، طبق قانون دولت مکلف به انجام آن است. دبیری اضافه کرده است: در مورد بیمه عمر، حوادث و انواع بیمه‌های متداول دیگر همچنین نحوه تامین حق بیمه مشمول قانون بیمه عمر و حوادث پرسنلی نیز محیط‌بان‌ها مشمول همان قانون حمایت از نیروهای مسلح می‌شوند که بیمه بسیار خوبی است.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: بدین شکل محیط‌بان‌ها و جنگلبان‌ها از حالت فردی عادی خارج شده و مشمول قانون بسیار فراگیر در مورد نیروهای مسلح می‌شوند. به گفته مسئول دبیرخانه شورای عالی محیط زیست، این لایحه یک تبصره نیز دارد که دادگاه‌ها و دادسراها را مکلف می‌کند تا پرونده آن دسته از محیط‌بان‌ها و جنگلبان‌هایی که در حین انجام وظیفه، کشف، تعقیب جرایم یا درگیری، کشته و زخمی می‌شوند را خارج از نوبت و به فوریت رسیدگی کند و طرف مقابل را به مجازات برساند.
البته مزایای این لایحه به همین جا ختم نمی‌شود، یکی دیگر از تبصره‌های مهم این لایحه، مکلف کردن سازمان برنامه و بودجه برای تامین اعتبار مورد نیاز سالانه سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت جهاد کشاورزی به منظور حمایت از ماموران یگان این دو دستگاه در بودجه آنها است.
نظر شما