سلامت نیوز:شانزده روز می‌گذرد، شانزده روز از ٣٠ ثانیه‌ای که روستاهای کرمانشاه را زیر و رو کرد و مردم را آواره. حالا پس از تأمین چادر و پتو و غذا یک به یک مشکلات زلزله‌زده‌ها خودش را نشان می‌دهد؛ آموزش کودکان، بیماری‌هایی که شایع شده، سرما و هر آنچه به سلامت روان زلزله‌زده‌ها مربوط می‌شود، حالا تبدیل به معضلی شده است.
به گزارش سلامت نیوز، شهروند نوشت: شاید در این حادثه حضور مردم و کمک‌هایشان و سازمان‌های مردم‌نهاد پررنگ‌تر به نظر رسید؛ اقداماتی که حالا پس از گذشت بیش از دو هفته ضعف‌هایش مشخص شده و در نشست «زلزله کرمانشاه، اقدامات انجام‌شده، چالش‌های پیش‌رو» جمعیت دانشجویی امام علی(ع) مورد بحث و بررسی قرار گرفته است؛ این‌که جهت مطالبه‌گری مردم از سازمان‌های دولتی به سازمان‌های مردم‌نهاد تغییر پیدا کرده، این‌که میان سازمان‌های امدادرسان ناهماهنگی وجود داشته، بعضی از روستاها از اقلام امدادی سیراب شده بودند و به برخی حتی یک چادر هم نرسیده بود، از بیماری‌هایی که شایع شده و مشکلات روحی و روانی که برای زلزله‌زده‌ها ایجاد شده است، جزو موضوعات مطرح‌شده در این نشست بود.
زهرا رحیمی، مدیرعامل جمعیت دانشجویی امام علی(ع)، به اهمیت کار سازمان‌های مردم‌نهاد اشاره کرد و این موضوع را مورد توجه قرار داد که این سازمان‌ها قرار است بر عملکرد دستگاه‌ها و سازمان‌های دولتی نظارت داشته باشند: «ما باید امدادرسانی را رصد کنیم و کاستی‌ها را ببینیم و برای تکرار‌نشدن ضعف‌ها، برنامه‌ریزی داشته باشیم. به هر حال روند امدادرسانی به مناطق زلزله‌زده ضعف‌هایی داشت که لازم شد سازمان‌های مردم‌نهاد، ورود پیدا کنند؛ این خواسته ما نبود، بلکه بر اساس نیازی و استیصالی بود که از سوی مردم زلزله‌زده احساس شد. مردم ما را معتمد خودشان می‌دانند.» او با مطرح‌کردن این موضوع به بحرانی که در مدیریت بحران ایجاد شد، اشاره کرد: «در زلزله کرمانشاه مدیریت بحران با مشکل مواجه شد؛ متاسفانه ما ضعف‌هایی داریم و در اتفاق بعدی، همان‌ها را دوباره تکرار می‌کنیم، همین هم شد تا مردم از سازمان‌های مردم‌نهاد مطالبه‌گری داشته باشند؛ یعنی انتظاراتشان را از سازمان‌های دولتی به سمت «ان‌جی‌او»ها بچرخانند، آنها از ما شفاف‌سازی می‌خواهند، اما نمی‌دانند که عمق فاجعه با مبالغی که به سازمان‌های مردم‌نهاد کمک شد، برطرف نمی‌شود.» به گفته مدیرعامل جمعیت امام علی(ع)، مقامات رسمی اعلام کرده‌اند ٧٠٠روستا در زلزله تخریب شده‌اند، مبالغی که از سوی سازمان‌های مردم‌نهاد جمع شده شاید حداکثر به ٢٠میلیارد تومان برسد اما صحبت از خسارت ٧٠٠میلیاردی است، سازمان‌های مردم‌نهاد نمی‌توانند تمام این خسارت را پوشش دهند. او ادامه داد: «مردم به ما می‌گویند ما به فلان سازمان دولتی کمک نکردیم به شما کمک کردیم، حالا باید پاسخگو باشید، این آدرس اشتباه است، این توقع‌های اشتباه باید مدیریت شود.
افکار عمومی از متولیان رسمی قطع امید کرده‌اند و تمام توقع‌شان از سازمان‌های مردم‌نهاد است.» براساس اعلام مدیرعامل جمعیت امام علی(ع) اهالی برخی از روستاهای زلزله‌زده آن‌قدر از نظر روانی نابسامان هستند که حتی به فکر سرپناه نیستند: «خیلی‌ها در شوک حادثه هستند و نیاز به کمک دارند؛ این اقدامات را سازمان‌های مردم‌نهاد بهتر از سازمان‌های دولتی می‌توانند انجام دهند؛ اما برای همین موضوع هم ساز‌وکاری ایجاد نشده است.» او معتقد است که برای وحدت رویه در حوادث باید مجلس قانونی تصویب کند و وظیفه دستگاه‌ها و سازمان‌های مختلف در حوادث را تعیین کند: «در یک بحران ارتش مسئول می‌شود در بحرانی دیگر هلال‌احمر. مجلس باید در این زمینه وارد عمل شود.» او ادامه داد: «ما می‌دانیم که کشورمان در معرض بلاهای طبیعی است و بعد از گذشت این همه سال و این همه بلایی که رخ داده، هنوز برای آسیب‌دیده‌های سوانح بسته‌های امدادی در نظر نگرفته‌ایم، بسته امدادی شامل وسایلی است که فاسد نمی‌شوند مثل پتو و چادر و...، در این زلزله ما حتی این بسته‌ها را نداشتیم، نمی‌دانم چرا این اتفاق نیفتاد. شاید این ناهماهنگی‌ها به دلیل تغییر مدیران است، هر مدیری که می‌آید از صفر شروع می‌کند.»
عفونت در زنان و کودکان معضل جدی زلزله‌زده‌ها
شیوع بیماری‌ها هم موضوع دیگری بود که رحیمی به آن اشاره کرد: «عفونت در میان زنان به دلیل وجود آلودگی‌ها، مشکلات پوستی به دلیل سردی هوا و گردوخاک و همچنین وجود زخم‌های ناشی از مصدومیت، عفونت گوش و حلق و بینی و کلیه در میان کودکان و سرماخوردگی، از شایع‌ترین بیماری‌ها در مناطق زلزله‌زده است.» او در پاسخ درباره اقدامات آموزشی اعضای جمعیت برای زلزله‌زده‌ها هم توضیح داد: «از هفته آینده، تیم‌های آموزشی به مناطق زلزله‌زده اعزام می‌شوند، نکته‌ای که وجود دارد این است که ما باید از معلمان کُرد‌زبان استفاده کنیم، البته خیلی از مدارس به دلیل تخریب بالا از چرخه خارج شده‌اند، قرار است از سوی جمعیت ١٠کانکس به مناطق زلزله‌زده اهدا شود که سه مورد از آن برای کارهای پزشکی و مابقی با کاربری آموزشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.» به گفته مدیرعامل جمعیت امام علی(ع) تا کنون حدود دو‌میلیارد و ١٠٠میلیون تومان به جمعیت کمک شده که حدود ٦٠٠، ٧٠٠میلیون تومان آن هزینه شده، بیشترین هزینه هم برای خرید وسایل گرمایشی شده است: «با سایر کمک‌ها قرار است سه روستای زلزله‌زده را به‌عنوان پایلوت انتخاب کنیم و بر روی اقتصاد خانواده تمرکز کنیم. جمعیت امام علی(ع) از سال ٨٣، ٨٤ در روانسر، جوانرود و ثلاث باباجانی فعال است و به نیاز منطقه اشراف دارد؛ ما می‌دانیم که مشکل اقتصاد این خانواده‌ها ارتباطی به زلزله ندارد و آنها حتی قبل از زلزله هم با این مشکل مواجه بودند، ما خانواده‌هایی داریم که ٥ نفر با مدرک فوق‌لیسانس دارند اما بیکار هستند، به همین دلیل می‌خواهیم روی این موضوع کار کنیم. حتی قرار است با مشارکت روستاییان، مسکن پیش‌ساخته برای آنها ایجاد کنیم.»
تنها در ازگله و سرپل ذهاب ٦٧٦ نفر کشته شدند
رویا منوچهری از اعضای جمعیت امام علی(ع) هم از دیگر حاضران در این نشست بود. او از همان روزهای اول حادثه در مناطق زلزله‌زده حضور و کار شناسایی و توزیع اقلام مورد نیاز را در میان زلزله‌زده‌ها به عهده داشت: «ما در زلزله کرمانشاه تصمیم گرفتیم کار شناسایی خانواده‌های آسیب‌دیده را انجام دهیم، به همین دلیل فرم‌های خانواده‌محور و روستامحور را تهیه کردیم و در آنها جمعیت روستا، تعداد محصلان، وضع مدرسه روستا، تعداد کشته‌ها و مصدومان، میزان تخریب، وضع بهداشتی و ... را مورد توجه قرار دادیم. ما این فرم‌ها را پر کردیم و به آمار و ارقامی هم رسیدیم.» او با اشاره به نتایج به دست آمده از این فرم‌ها، توضیح داد: «براساس شناسایی انجام‌شده تا پنجم آذرماه در ثلاث باباجانی مشخص شد که در ٣٢ روستای زلزله‌زده، ٦ نفر کشته و ٥٣نفر مصدوم شدند. این روستاها در مجموع یک‌هزار و ٢٠٨ خانواده دارند. در جوانرود، ٧٧روستای متاثر از زلزله شناسایی شد که ٢هزار و ٢٢٨ خانواده ساکن آنجا بودند. ٥نفر در این روستاها کشته شدند. در منطقه ازگله و سرپل ذهاب هم ١٤١روستا با ٩هزار و ٢٠ خانواده شناسایی شد.
در این روستاها ٦٧٦ نفر کشته شدند.» به گفته او، روستاهای صعب‌العبور و مرزی جزو مناطقی بودند که یا کمک‌رسانی به آنها انجام نشد یا دیر این اتفاق افتاد: «یکی از اقدامات ما این بود که به این مناطق کمک‌رسانی داشته باشیم.» او در پاسخ به «شهروند» درباره عمده‌ترین مشکل مناطق زلزله‌زده، توضیح داد: «زلزله‌زده‌ها بشدت از نظر روحی آسیب دیده‌اند. خیلی از مناطقی که درگیر زلزله شده‌اند، روستاهایی هستند که حتی قبل از زلزله هم مورد توجه نبودند و این دیده‌شدن برایشان خیلی مهم بود، به‌هرحال همین حضور مردم و امدادرسان‌ها منجر به خوشحالی‌شان شده است. یکی دیگر از معضلات، سرویس‌های بهداشتی و وسایل گرمایشی است. بیشترین نگرانی زلزله‌زده‌ها در ارتباط با سرپناه است.» سوال دیگر «شهروند» درباره کودکانی بود که پس از زلزله بی‌سرپرست شده‌اند که منوچهری در توضیح اقداماتی که برای این کودکان در حال انجام است، گفت: «در سه منطقه‌ای که برای شناسایی رفتیم، ١٧ تا ٢٠کودک پدر یا مادر یا هر دو نفر را از دست داده بودند،البته ما نتوانستیم به همه روستاها برویم، تنها در سر پل ذهاب ٧٢٠ روستا وجود دارد که بیشتر آنها تخریب شده‌اند. البته کودکان بی‌سرپرست بشدت از سوی اقوام و حتی همسایه‌ها مورد حمایت هستند.
برخی از این کودکان در شوک زلزله حرف نمی‌زدند و با کمک تیم‌های روانشناس مشکل‌شان برطرف شد. ما در این مناطق نمایش‌های عروسکی داشتیم که خیلی به روند بهبود کودکان کمک کرد.» مسعود بابایی از دیگر اعضای جمعیت امام علی(ع) است که مسئولیت تیم‌های اعزامی به مناطق زلزله‌زده کرمانشاه را به عهده داشت. او هم در این نشست با بیان این‌که تیم‌های شناسایی جمعیت بیشتر روستامحور بودند، به مشکلاتی که برای ورود به مناطق زلزله‌زده و کمک‌رسانی وجود داشت، اشاره کرد: «یکی از مهمترین مشکلاتی که ما با آن مواجه بودیم، ناهماهنگی میان سازمان‌ها بود. هیچ‌کدام از سازمان‌های متولی برنامه مشخصی نداشتند، حتی در روزهای آخر، برخی از نهادهای خودجوش امدادرسان از ما برای کمک‌رسانی اطلاعات می‌گرفتند. از سوی دیگر، نیاز روستاها به اقلام امدادی، اشتباه مطرح می‌شد؛ مثلا در برخی از روستاها که مشکل آب داشتند و این موضوع رسانه‌ای شد، آن‌قدر آب فرستاده شد که مردم برای کارهای جزیی هم از آب معدنی استفاده می‌کردند و حتی دیواری با باکس‌های آب معدنی برای خودشان درست کرده بودند.»
نظر شما