سلامت نیوز: ده‌ها سال است که دانشمندان به‌دنبال مدلی برای پیش‌بینی زلزله‌ها هستند؛ مدلی علمی که می‌تواند جان میلیون‌ها انسان را نجات دهد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری آنلاین، با وجود این، این اقدامات تا الان به هیچ نتیجه‌ای نرسیده و حتی بسیاری را مجبور كرده كه بگویند زلزله «غیرقابل پیش‌بینی» است.انجمن زمین‌شناسی آمریكا در این‌باره چند سال پیش پروژه‌ای را آغاز كرد كه توسط آن چند دقیقه قبل از لرزیدن زمین، زلزله را هشدار دهد؛ پروژه «هشدار زودتر زلزله».برای آشنایی بیشتر با این پروژه با رابرت دگروك هماهنگ‌كننده بخش ارتباطات، آموزش این پروژه و عضو انجمن زمین‌شناسی آمریكا مصاحبه‌ای داشتیم. او اعتقاد دارد با چنین پروژه‌هایی می‌توان جان انسان‌های بسیاری را در زلزله نجات داد.
آقای دكتر دگروك، پروژه «هشدار زودتر زلزله»كی آغاز شد و الان در چه وضعیتی است؟
پروژه هشدار زودتر زلزله، برنامه‌ای از طرف انجمن زمین‌شناسی آمریكاست كه در سال ۲۰۰۶ شروع شد. در این پروژه ما دنبال ساخت سنسورهایی بودیم كه یك زلزله را قبل از وقوع آن هشدار دهند. در سال ۲۰۱۲ ما توانستیم برخی سنسورها را آزمایش كنیم و الان داریم از این سیستم در مكان‌هایی مثل مدارس، بیمارستان‌ها و قطارها استفاده می‌كنیم. به‌طور كلی برنامه‌ای كه در سال ۲۰۰۶ شروع شده الان شكل عمومی گرفته و در حال پیشرفت است.
دانشمندان می‌گویند زلزله‌ها غیرقابل پیش‌بینی هستند، ولی به‌نظر می‌رسد پروژه شما دارد چنین كاری را انجام می‌دهد.
«هشدار زودتر زلزله»، پیش‌بینی زلزله نیست. ما تا وقتی پوسته زمین نلرزد نمی‌فهمیم زلزله رخ داده است. حالا كاری كه ما می‌كنیم این است كه درست هنگامی كه زلزله رخ داد آن را تشخیص می‌دهیم و تحلیل می‌كنیم. بعد از آن اطلاعات مربوط به زلزله را به یك مركز پردازش اطلاعات می‌فرستیم، هشداری مختص به آن زلزله را ایجاد می‌كنیم و این هشدار را پخش می‌كنیم.برای این كار ایده اصلی ما این بود كه هشدارها با سرعتی مثل سرعت امواج رادیویی بسیار سریع‌تر از سرعت امواج زلزله به مكانی كه قرار است به لرزه درآید فرستاده شود.
همانطور كه می‌دانید حدود چندهفته پیش زلزله‌ای مرز ایران و عراق را لرزاند. با توجه به فاصله مناطق زلزله زده از مركز زلزله داشتن چنین سیستمی چقدر می‌توانست به ما در این زلزله كمك كند؟
یكی از چالش‌ها در مناطقی مثل ایران این است كه كشور شما همیشه می‌لرزد و این، مشكلات زیادی را در پی دارد. به‌طور ساده می‌توان به سؤال شما به این شكل جواب داد؛ بله یك سیستم «هشدار زودتر زلزله» به نفع مردم ایران است چون ده‌ها ثانیه قبل از زلزله متوجه آن می‌شوند و در این مدت می‌توانند اقدامات مختلفی برای مراقبت از خود انجام دهند. برای مثال پناه بگیرند یا در برخی موارد كه خانه ناامن است می‌توانند از خانه خارج شوند. به‌طور كلی با داشتن چنین سیستمی قطعا زندگی افراد زیادی نجات پیدا می‌كند و در این موضوع شكی نیست؛ بنابراین با توجه به زلزله‌های زیاد در ایران، كشور شما به چنین سیستمی نیاز دارد.
هزینه‌های چنین پروژه‌ای چطور تأمین می‌شود؟
در آمریكا برای چنین سیستمی دولت، ایالت كالیفرنیا و بخش خصوصی سرمایه‌گذاری كرده‌اند. برای تأمین هزینه استفاده از چنین سیستمی روش‌های مختلفی وجود دارد و می‌توان از سرمایه‌گذاری بخش‌های دیگری هم استفاده كرد. چون یك قسمت از كسانی كه روی چنین موضوعی سرمایه‌گذاری می‌كنند مردم یا افرادی هستند كه نمی‌خواهند آسیب ببینند و همچنین می‌خواهند از صنایع خود مراقبت كنند.
چرا وقتی یكی از ویژگی‌های اصلی علم قابل پیش‌بینی بودن پدیده‌هاست، پدیده‌ای مثل زلزله قابل پیش‌بینی نیست؟
این، سؤال بسیار خوبی است. ببینید زلزله‌ها بسیار پیچیده هستند؛ درست مثل آب و هوا. چالشی كه درباره این مسائل وجود دارد این است كه فاكتورهای زیادی روی آنها تأثیر می‌گذارند. البته در حوزه هواشناسی ما می‌توانیم بسیاری از این فاكتورها را اندازه بگیریم؛ با اینكه بازهم پیش‌بینی‌های هواشناسی غلط از آب در می‌آیند! نیروهای بسیار پیچیده و زیادی زیرزمین وجود دارند و بهترین كاری كه برای پیش‌بینی زلزله می‌توانیم انجام دهیم به‌دست‌آوردن احتمال وقوع آن در یك مدت زمان طولانی است؛ مثلا می‌گوییم به‌احتمال ۹۹درصد تا ۳۰ سال دیگر یك زلزله ۶.۸ ریشتری منطقه‌ای خاص را می‌لرزاند، حالا اگر بخواهیم زلزله را در مدت زمان كوتاه‌تری پیش‌بینی كنیم میزان احتمالات به‌شدت افزایش پیدا می‌كند.
امید به امكان پیش‌بینی زلزله
ژئوفیزیكیست‌هایی هستند كه می‌گویند با داشتن اطلاعات همه نیروهای گسل‌های داخل زمین شانس بیشتری برای پیش‌بینی زلزله داریم؛ البته اینكه بخواهیم همه این نیروها را اندازه بگیریم بسیار سخت است. هر اقدامی كه تاكنون در این رابطه انجام شده تقریبا ناموفق بوده است. پیش‌بینی زلزله یك پروژه واقعا سخت است. باید اقدامات زیادی در این رابطه انجام شود. هم‌اكنون در انجمن زمین‌شناسی آمریكا داریم اطلاعات بسیار زیادی را جمع‌آوری می‌كنیم و امیدواریم روزی این اطلاعات بتواند به ساخت مدلی برای پیش‌بینی زلزله كمك كند.
ده‌ها سال است که دانشمندان به‌دنبال مدلی برای پیش‌بینی زلزله‌ها هستند؛ مدلی علمی که می‌تواند جان میلیون‌ها انسان را نجات دهد.
نظر شما