سلامت نیوز: آمارها گویای آنند كه سال آبی جاری، در تعداد قابل توجهی از استانهای كشور، سالی استثنایی در ٥٠ سال اخیر از نظر میزان بارش است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، بارش باران و برف در بسیاری از نقاط كشور، تاكنون، بسیار كمتر از حد متوسط بوده است. به دنبال آن آبی كه بهصورت روان آبها و رودها در اختیار داریم، به صورت جدی با كاهش روبهرو است البته به نظر میرسد، خطر بزرگتر در این شرایط، متوجه آبهای زیرزمینی باشد. به این دلیل كه نه تنها ورودی به این منابع كمتر از سالهای قبل شده، بلكه فشار ما روی این منابع برای اینكه كم آبی اصطلاحا دور زده شود، بیشتر شده و خواهد شد. این امر چه در بخش شرب، برای تامین نیازهای آبی تابستان پیش رو با برداشتهای بیشتر و چه در بخش كشاورزی با اضافه برداشت و همین طور بهرهبرداری از چاههایی كه به صورت غیرقانونی حفر میشوند؛ در حال رخ دادن است.
این بدان معناست كه نه تنها طبیعت امسال بر ما سخت گرفته، بلكه ما با روش برخورد و طرز تفكری كه داریم كه در هر شرایطی باید آب بیشتر و بیشتری مصرف كنیم؛ گره مشكل را كورتر میكنیم. در چنین شرایطی، شعار امسال روز جهانی آب (دوم فروردین ماه)، «طبیعت برای آب» انتخاب شده است. هدف چنین شعاری آن است كه تلاش كنیم تا راهحلهای طبیعتمحور (NBS) را جستوجو كنیم و به كار ببندیم. این شعار به ما یادآوری میكند كه نیاز جدی داریم تا برای چالشهای گستردهای كه با محوریت آب، با آنها مواجهیم، به طبیعت مراجعه كنیم و راهكارهایی بیشتر طبیعی و كمتر مصنوعی را بهكار ببریم و اصطلاحا به پایداری راهحلها توجه جدیتری داشته باشیم.
در واقع، راهكارهایی كه بسیاری از مواقع سراغ آنها میرویم، مساله امروز را حل میكند اما خود مسبب مسالههایی برای فردا میشود. از جمله این موارد، همان فشاری است كه برای گذران امور ماههای پیش رو به آبخوانها وارد میكنیم یا بعضی از راهكارهای مهندسی و سازهای كه در گذشته و اكنون برای تامین یا حفاظت آب، دنبال میشود؛ رویكردهایی هستند كه مشكل را كمی به عقب میاندازند اما عمق مشكل را بیشتر میكنند. علاوه بر این، بعد دیگری نیز در رابطه با شعار امسال میتواند مطرح باشد. اینكه به دنبال نوآوریهایی باشیم كه با الهام از طبیعت میتواند شكل بگیرد.
در حال حاضر تعداد قابل توجهی از ابداعها و ابتكارها در حوزههای گوناگونی از تكنولوژی، با الهام از طبیعت صورت میگیرد. اصولا طبیعت در یك فرآیند طولانیمدت، خیلی از روشها را به تدریج پیچیده و بهینه كرده است و به همین خاطر میتواند منبع الهام بسیار خوبی باشد و به همین دلیل است كه در مراكز نوآوری بزرگ دنیا، راهحلها و خلاقیتهایی كه ریشه در الهام گرفتن از طبیعت دارد، یكی از محورهای اصلی مورد توجه است. جهان امروز و آینده ما، شاید بیش از هر زمان دیگری، نیاز به نوآوریها و كارآفرینیهای استارتآپی از این دست، در حوزه آب، دارد و چه خوب و البته ضروری است كه بسترهایی ویژه در این سال، برای جلب، پرورش و حمایت از ایدههای نوآورانه در حوزه آب و محیط زیست، پیشبینی و دنبال شود؛ امری كه میتواند نه تنها رویكرد سازگاری با كمآبی را در عمل تقویت كند بلكه همزمان در قالب استقرار استارتآپها، چالش اشتغالزایی را نیز هدف میگیرد.
*محمد جواد سمیعی، محمد بهنام رسولی
٭ آبانگاه- مركز همكاریهای آب و علوم اجتماعی
نظر شما