به گزارش سلامت نیوز به نقل از قانون ،به همراه افزایش قیمت دلار و فاصله گرفتن قیمت هر لیتر بنزین در ایران از قیمت جهانی آن، قاچاقچیان سوخت فرصت را غنیمت شمرده و از استان‌های شرقی و جنوبی سوخت را از کشور خارج می‌کنند و سود خوبی هم نصیب‌شان می‌شود. افزایش قاچاق سوخت همچنین موجب شده، در ساعاتی از شبانه‌روز تعدادی از پمپ‌بنزین‌های مسیرهای بین‌شهری استان کرمان سوخت کافی نداشته باشند و مسافران در مسیر بمانند.آن‌ها می‌گویند که «شب گذشته با خیال اینکه می‌توانیم در میان مسیر سوخت ماشین‌مان را تامین کنیم، راهی جاده شدیم.

اما با ورود به اولین جایگاه سوخت در این محور مطلع شدیم که بنزینی در کار نیست. به ‌ناچار راه خود را تا پمپ‌بنزین بعدی و بعدی ادامه دادیم و هربار با همین پاسخ که جایگاه‌ها خالی از سوخت هستند، مواجه شدیم». یک منبع آگاه در شرکت پخش فرآورده‌های نفتی استان کرمان نیز گفته است که به دلیل افزایش قاچاق سوخت، سهمیه سوخت جایگاه‌های بین‌راهی کاهش‌یافته و به‌موجب آن ممکن است مسافران در ساعتی از روز با این مشکل مواجه شوند. به گفته شهروندان كرمانی نیز شهر كرمان این روزها بسیار خلوت و سوت و كور است و پمپ بنزین‌ها به دلیل كمبود سوخت تعطیل شده‌اند. در این میان مسئولان بعد از شنیدن این اخبار اعلام كردند كه هیچ كمبود سوختی در كشور وجود ندارد و دلیل این اتفاق تنها افزایش قاچاق است.

مشکلی در تامین و توزیع سوخت وجود ندارد

بر اساس اعلام شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، مشکلی در تامین و توزیع حامل‌های سوخت در جایگاه‌های سراسر کشور وجود ندارد و مردم از ازدحام در جایگاه‌ها خودداری کنند. جو روانی ایجاد شده ناشی از انتشار شایعاتی درباره کمبود سوخت در روزهای گذشته سبب ازدحام و شلوغی در جایگاه‌های عرضه سوخت شده است، به نحوی که مقدار فروش سوخت در برخی جایگاه‌های مهم در مراکز استان‌ها تا ۳۰۰ درصد افزایش یافته است.در تماس‌هایی که با مدیران برخی مناطق شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی داشتیم، مدیران توزیع فرآورده در این مناطق تاکید کردند، مشکلی به لحاظ تامین و عرضه فرآورده وجود ندارد و مردم از ازدحام در جایگاه‌های عرضه سوخت خودداری کنند.

افزایش ۷۷ درصدی عرضه سوخت در کرمان

فضل‌ا... اکبری، مدیر شرکت پخش فرآورده‌های نفتی منطقه کرمان، درباره روند سوخت‌رسانی در این منطقه گفت: نه تنها مشکلی به لحاظ تامین سوخت وجود ندارد، بلکه با افزایش حضور مردم در جایگاه‌ها، عرضه سوخت در روزهای اخیر حدود ۷۷ درصد افزایش یافته، اما به هیچ وجه متوقف نشده است. افزون بر سوخت‌رسانی بی‌وقفه در این منطقه، شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی منطقه کرمان سوخت‌رسانی به دیگر نواحی از جمله خراسان رضوی، نواحی شرق استان فارس، تربت حیدریه و ... را نیز به‌عهده دارد و سوخت‌رسانی به این مناطق نیز بدون وقفه در حال انجام است. هم اکنون هیچ جایگاهی در منطقه غیرفعال نیست و سوخت‌رسانی طبق روال عادی ادامه دارد.

مردم نگران تامین سوخت نباشند

مهرداد بائوج لاهوتی، نماینده لنگرود در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه سوخت‌رسانی و سوخت‌گیری در جایگاه‌های عرضه در حوزه انتخابی‌اش روال عادی دارد، گفت: جایگاه‌های عرضه سوخت در استان گیلان شرایط عادی دارند و کمبود بنزین در این منطقه به هیچ عنوان وجود ندارد.وی با اشاره به اینکه کمبود بنزین در کشور وجود ندارد، افزود: مردم نگران تامین سوخت مورد نیاز خود نباشند وبه شایعات توجه نکنند.محمد دامادی، نماینده ساری در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: جایگاه‌های عرضه سوخت در این شهر روال عادی داشته و مردم برای سوخت‌گیری مشکلی ندارند.

بازگشت کارت سوخت!

نگاهی گذرا بر آمار منتشر شده از سوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی از ابتدای سال جاری تا انتهای تیر نشان می‌دهدمصرف بنزین رشد ۹.۶ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته و میانگین حجم مصرف روزانه به حدود ۸۶ میلیون و ۸۰۰ هزار لیتر رسیده که این رقم در سال گذشته حدود ۷۹ میلیون و ۲۰۰ هزار لیتر به ثبت رسیده است. نکته قابل توجه این است، میزان مصرف بنزین در پایان هر ماه از سوی شرکت پخش فرآورده‌های نفتی اعلام می‌شد اما از مرداد تاكنون اطلاع رسانی صورت نگرفته است. با این حال عبدالرضا رحمانی‌فضلی وزیر کشور در یکصدوبیست‌ویکمین جلسه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز به افزایش قاچاق سوخت از داخل به خارج از کشور به دلیل صرفه اقتصادی اشاره و بیان کرد: برای جلوگیری از قاچاق سوخت به خارج از کشور لازم است تصمیم‌های مناسب اتخاذ کنیم، بر همین اساس باید کارگروه ویژه‌ای برای تصمیم‌گیری به‌این منظور در اسرع وقت تشکیل شود.به همین خاطر اقداماتی مانند طرح کنترل باک خودرو‌های سواری با هدف کنترل مصرف سوخت و جلوگیری از قاچاق فرآورده‌های نفتی ارزشمند در مرز دوغارون واقع در استان خراسان رضوی اجرا شد که پیش از این نیز تجربه موفق کنترل باک خودرو‌های نفت‌گاز در برخی مناطق صورت گرفته بود.بیژن زنگنه وزیر نفت در حاشیه جلسه هیات دولت در اواسط شهریور با تایید افزایش قاچاق سوخت، بیان كرده بود: همچنان تصمیمی برای دو نرخی شدن بنزین گرفته نشده است.گفتنی است بنا بر برنامه ششم توسعه دولت مجاز به افزایش بهای حامل‌های انرژی شده و منع قانونی در این زمینه وجود ندارد. از آنجایی كه مسئولان شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی بارها بر استفاده از کارت سوخت تاکید داشته‌اند، زنگنه نیز در این باره گفته است كه احتمال دارد کارت سوخت برای کنترل قاچاق، دوباره احیا شود.

قاچاقچیان ؛ صاحبان قدرت و ثروت

به گفته خاقانی یكی از كارشناسان حوزه نفت و انرژی در دولت‌های قبل از دولت نهم برنامه حذف یارانه‌های سوخت به صورت علمی آماده برای اجرا بود. یكی از مشكلات عمده‌ای كه شركت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران با آن روبه‌رو بود، صادرات فرآورده‌های نفتی نظیرقیری بود كه خریداران از شركت نفت با قیمت بسیار ارزان به طور مثال تنی 10 دلار می‌خریدند و تنی 180 دلار به خارج صادر می‌كردند. مهندس زنگنه که در آن روزگار وزیر نفت بود دستور داد كه با تعریف و مطالعه بازار بورس بین‌المللی نفت ایران به منظور ثبت و ردیابی تجارت فرآورده‌های نفتی برای آماده‌سازی واگذاری سهام پالایشگاه‌ها به مردم اقدام شود تا از رانت‌خواری عده‌ای معدود جلوگیری به عمل آید. متاسفانه همه آن زحمات در دولت نهم و دهم هدر رفت و مافیاهای نفتی پا به عرصه وجود گذاشتند که با تصمیمات تحریم صنعت نفت ایران در واشنگتن همراه بودند و این روزها بیش از هرزمان می‌توان وجود وحضور آن‌ها را در بازار ارز، کالا و خدمات حس کرد. قاچاقچیان فرآورده‌های نفتی اكنون به اصحاب ثروت و قدرت نیز تبدیل شده‌اند.

افزایش میزان قاچاق سوخت

مرتضی بهروزی فر، عضو هیات علمی موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی در این خصوص به«قانون» می‌گوید: با وجود ستاره خلیج فارس برای تامین بنزین به مشكل خاصی برنخوردیم و در آینده نیز مشكلی در این خصوص نخواهیم داشت. اگر این مساله در شهریور اتفاق می‌افتاد كه فصل مسافرت‌ها بود، شاید چندان عجیب نبود زیرا در این فصل به شكل مقطعی افزایش تقاضا وجود دارد. اما این اتفاق رقم نخورده كه بگوییم به این خاطر جایگاه‌های سوخت دچار كمبود شده‌اند.

اكنون در فصل سفر قرار نداریم وتا جایی كه اطلاع دارم، تولید داخل كفاف مصرف داخلی را می‌دهد. در این میان اتفاقی كه موجب كمبود بنزین در جایگاه‌ها شده،مربوط به افزایش قیمت دلار است. همراه با افزایش قیمت دلار و كاهش شدید ارزش پول ملی طی ماه‌های گذشته، به همان نسبت قیمت سوخت دركشورهای همجوار بسیار بالاتر رفته است؛ به همین خاطر قاچاقچیان اكنون انگیزه‌ بیشتری برای قاچاق دارند و درصد قاچاق نیز بسیار افزایش پیدا كرده است. اگر دلار 3700 تومانی را با دلار 18 هزار تومانی مقایسه كنیم، می‌بینیم كه ارزش پول ملی تا 80 درصد كاهش پیدا كرده است. قاچاق و صادرات هر كالایی از ایران به كشورهای دیگر بسیار مقرون به صرفه است. به همین خاطر اگر مشكلی وجود دارد فقط به دلیل حجم بالای قاچاق است وگرنه مشكلی برای تولید داخل در زمینه سوخت وجود ندارد.

حاكمیت باید با قاچاق مبارزه كند

او در پاسخ به این پرسش كه آیا دولت نباید در این زمینه تمهیداتی بیندیشد، خاطرنشان می‌كند: گاهی بحث افزایش قیمت مطرح می‌شود، اما با توجه به افزایش قیمت دلار چقدر باید قیمت بنزین افزایش یابد كه به جایگاه گذشته بازگردیم و بتوانیم از این طریق قاچاق را كاهش دهیم.

حتی اگر قیمت داخلی را پنج برابر كنیم (یعنی پنج هزار تومان) هر لیتر به كمتر از 30سنت می‌رسد؛ در این صورت باز هم نمی‌توان جلوی قاچاق را گرفت. مساله قاچاق ارتباط چندانی به دولت ندارد. مرزبانی نیروی مسلح به دولت مربوط نمی‌شود و حاكمیت باید جلوی آن را بگیرد. تدابیری باید فراتر از دولت رقم بخورد. حجم بالای قاچاقی كه وجود دارد (چند میلیون لیتر)، توسط مردم عادی و مرزنشینان اتفاق نمی‌افتد و باید مافیا و ارتباطاتی پشت آن باشد. اینكه تصور كنیم با افزایش قیمت می‌توانیم از قاچاق سوخت جلوگیری كنیم یعنی باید كشور را تعطیل كنیم. دلار از 3700 به بیش از 15 هزار تومان رسید؛ چقدر می‌توان افزایش قیمت داد؟ تنها راه این است كه كنترل بیشتری بر مرزها داشته باشیم وجلوی مافیا را بگیریم تا یك رانت بزرگ از جیب مردم به جیب سودجویان منتقل نشود.

سهمیه بندی یا كارت سوخت فساد آور است

بهروزی فر ادامه می‌دهد:‌ با روی كار آمدن دوباره كارت سوخت، سهمیه بندی و روی كار آمدن كوپن نمی‌توان اقدام خاصی انجام داد، این اقدامات تنها فساد آور است. مرزها نیاز به حفاظت بیشتری دارند تا امنیت بیشتری در داخل كشور حاكم باشد، اما همان‌طور كه می‌بینید شاید به طور جدی اقدامی در خصوص حفاظت مرزها برای جلوگیری از قاچاق سوخت صورت نمی‌گیرد.