سلامت نیوز: چابهار یكی از مناطقی است كه آمار سوء تغذیه كودكان كمتر از 5 ساله‌اش، رقم بالایی را در بررسی‌های وزارت بهداشت به خود اختصاص داده و حاشیه‌نشینی مهاجران روستایی كه از روستاهای خالی از سكنه شهرستان، خود را به مركز رسانده‌اند تا به حداقل‌های معاش و حیات، یعنی به آب و غذا و سرپناه دست پیدا كنند از معضلات مهم این شهر به شمار می‌رود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، اگر كسی تصور كند شهر چابهار، منطقه فقیر و بی‌بضاعتی است، سخت در اشتباه است. از اوایل دهه 70 كه بندر چابهار مشمول مصوبه دولت شد تا در كنار جزایر كیش و قشم، ارس، بندر انزلی، اروند و ماكو به عنوان منطقه آزاد تجاری صنعتی معرفی شود، ناظران و سیاستگذاران می‌دانستند محدوده 14 هزار هكتاری مشمول این مصوبه، چه سرمایه نهفته‌ای در خود دارد. اردیبهشت‌ماه امسال هم كه مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار از مصوبه كارگروه دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد برای افزایش وسعت منطقه آزاد چابهار به 67 هزار هكتار خبر داد و اجرای قطعی این مصوبه را مستلزم تصویب نهایی در هیات دولت و مجلس دانست، همچنان نگاه‌ها به سمت ذخایر عظیم تجاری، صنعتی، محیط زیستی، گردشگری و اجتماعی این منطقه بود. با گذشت 27سال از شمول مصوبه دولت برای این بندر جنوب شرقی كشور اما، در حالی كه درآمد گمركی این منطقه تجاری صنعتی، طی این مدت همواره رو به افزایش بوده، رونق اقتصادی كه مسوولان سازمان مناطق آزاد را به فكر توسعه وسعت این منطقه انداخته، كمترین سهمی در سفره‌های ساكنان شهرستان چابهار و حتی خدمات شهری و رفاهی این منطقه ندارد.
چابهار یكی از مناطقی است كه آمار سوء تغذیه كودكان كمتر از 5 ساله‌اش، رقم بالایی را در بررسی‌های وزارت بهداشت به خود اختصاص داده و حاشیه‌نشینی مهاجران روستایی كه از روستاهای خالی از سكنه شهرستان، خود را به مركز رسانده‌اند تا به حداقل‌های معاش و حیات، یعنی به آب و غذا و سرپناه دست پیدا كنند از معضلات مهم این شهر به شمار می‌رود. نرخ بیكاری در چابهار با وجود فعالیت صدها مركز صنعتی و تجاری همچون كل استان، در حدی بالاست كه بومیان برای پیدا كردن شغل و درآمدزایی ناچار از آمد و رفت فصلی و موقت به پاكستان و هند هستند كه همین اتفاق باعث آمار قابل توجه مبتلایان اچ‌ای‌وی ایدز، هپاتیتc و بیماری‌های آمیزشی در شهرستان شده است.
سال گذشته، دادكریم بلوچ؛ شهردار چابهار در گفت‌وگو با پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، از اینكه ریالی از درآمد چند صد میلیارد تومانی منطقه آزاد برای رونق و توسعه شهری این بندر تجاری خرج نمی‌شود انتقاد كرد و گفت: «حاشیه‌نشینی چابهار حدود ۶۳ درصد است. چابهار از نظر نسبت حاشیه به جمعیت رتبه نخست را در كشور دارد و وضعیت تامین حداقل‌های اولیه زندگی در چابهار در شرایط بحرانی قرار دارد.حاشیه‌نشینی چابهار و گسترش آن در منطقه به دلیل رشد نامتوازن اقتصاد و عملكرد منفی در روستاها است.
قرار بود منطقه آزاد چابهار برای كشور و به ویژه بومیان منطقه به عنوان فرصت تلقی شود و اقتصاد چابهار، استان سیستان و بلوچستان و كل منطقه را رونق بدهد اما در عمل این‌گونه نشد.فرصت‌های منطقه آزاد هیچگاه به بومیان منطقه نفعی نرساند. معتقدم اگر منطقه آزاد چابهار ایجاد نمی‌شد شاید چابهار سهل‌تر می‌توانست به درآمد پایدار و منابع لازم دست یابد.بندر چابهار و ترخیص كالاها از این بندر یكی از فرصت‌ها بود. در حال‌حاضر كالایی كه به بندر می‌آید به منطقه آزاد می‌رود و سود حاصل از آن نیز برای منطقه آزاد است.
منطقه آزاد، هزینه‌های تامین خدمات برای مسافران شهر چابهار را به شهرداری چابهار تحمیل كرده ولی سود حاصل از خرید مسافران را منطقه آزاد می‌برد. تمامی انتفاع بندری بودن چابهار را منطقه آزاد چابهار می‌برد و در عمل نیز هیچ كمكی به شهر چابهار و تامین هزینه‌ها نمی‌كند و این عدم‌تعادل و توازن باعث شده كه توسعه شهر نیز نامتوازن باشد.از آنجایی كه مردم منطقه نیز از نظر وضعیت مالی محروم هستند نیز تامین هزینه‌های شهر كار دشواری است.»
شهر در تعریف عام، منطقه‌ای با خدماتی مشخص برای ساكنان زیرمجموعه‌اش را شامل می‌شود. خدمات آموزشی، رفاهی، بهداشتی و درمانی از جمله این خدمات هستند و هرچه درآمدهای یك شهر از محل مشاغل خدماتی ساكنان یا تعاریف ناظر بر امكانات شهر، افزایش یابد، انتظار می‌رود سطح این خدمات كه بخشی از تحقق حقوق شهروندی است هم، ارتقا یابد.
آنچنان‌كه شهروندان چابهار می‌گویند اما، كیفیت خدمات بهداشت و درمان در چابهار، نه‌تنها طی این همه سال كه شهر به عنوان «منطقه آزاد تجاری صنعتی» شناخته می‌شود، رو به بهبود نبوده بلكه امروز، كیفیت نامطلوب خدمت‌دهی، گرانی قیمت خدمات بخش خصوصی درمان و ناهماهنگی تعرفه‌های درمان بخش خصوصی با جیب مردم بی‌بضاعتی كه حداقل، دو سوم جمعیت شهرستان 270 هزار نفری چابهار را شامل می‌شوند، چنان عرصه را بر مردم تنگ كرده كه برای دریافت خدمات دولتی با قیمت ارزان، زحمت صدها كیلومتر راه را بر خود هموار می‌كنند تا خود را به زاهدان و كرمان برسانند و پس از هفته‌ها خیابان‌خوابی، از مراكز درمانی دولتی و تحت پوشش بیمه مركز استان، نوبت معاینه رایگان یا ارزان بگیرند.
این مهاجرت‌های ناخواسته كه به برهم خوردن تعادل زندگی و معیشت مردم چابهار هم منجر می‌شود در حالی است كه این شهرستان، مجهز به 18 مركز خدمات جامع سلامت روستایی و شهری است اما آنچه ساكنان منطقه «چهار‌بهار» را وامی‌دارد 634 كیلومتر راه تا مركز استان را تحمل كنند و به یك بیمارستان مجهز برسند، وعده ناتمام دولت یازدهم برای ساخت و تكمیل و راه‌اندازی بیمارستان 540 تختخوابی است كه به گفته استاندار سابق سیستان و بلوچستان، قول ایجاد و بهره‌برداری این بیمارستان در دومین سال دولت یازدهم داده شد تا تنها بیمارستان عمومی شهر؛ بیمارستان امام علی(ع) كه تعداد تخت‌های فعالش برای كل جمعیت 270 هزار نفری شهرستان از 100 تخت فراتر نمی‌رود، با گذشت این همه سال فعالیت و فرسودگی، به یك پایگاه خدمات اورژانس یا حتی یك كلینیك چند‌تخصصی تبدیل شده و ساكنان منطقه‌ای كه درآمد حاصل از صادرات سال 95 آن، بیش از 130 میلیارد تومان بوده هم بتوانند طعم رفاه حاصل از سكونت در منطقه آزاد تجاری صنعتی را بچشند. تا امروز و با گذشت 4 سال، چابهاری‌ها فقط همان قول را به یاد دارند و بس. به خصوص وقتی به اورژانس بیمارستان امام علی (ع) می‌روند و در نوبت یك تخت اورژانس كه قرار است خدمات «فوریت پزشكی» بدهد، ساعت‌ها در نوبت می‌مانند یا برای انجام ساده‌ترین خدمات مربوط به بیماری‌های قلب و عروق، باید راهی زاهدان و كرمان شوند چون متخصص قلب و عروق شهرستان، تجهیزاتی برای انجام ساده‌ترین مداخلات همچون اكو و نوار قلب در اختیار ندارد، این وعده تبدیل شده به حسرت را برای خود تكرار می‌كنند.
خرداد سال گذشته بود كه ایوب درویشی، سرپرست فرمانداری ویژه شهرستان چابهار گفت: «این شهرستان از پایین‌ترین شاخص‌های میانگین كشوری در حوزه بهداشت و درمان برخوردار است و كمبودها و مشكلات فراوانی در این حوزه دارد.بعد از گذشت سال‌ها شهرستان چابهار فاقد یك بیمارستان تخصصی با امكانات و تجهیزات است و مردم با مشكلات زیادی مواجه هستند.ساخت بیمارستان 540 تختخوابی یكی از خواسته‌های چندین‌ساله مردم این منطقه است و تكمیل طرح‌های نیمه‌تمام بهداشتی، ساخت خانه‌های بهداشت روستایی، مراكز بهداشتی و درمانی و سایر خدمات مورد تاكید مردم و مسوولان است.»
آنچنان كه شهروندان چابهار، می‌گویند، 3 متخصص قلب و عروق، 2 متخصص عفونی، 7 متخصص زنان و زایمان، 2 متخصص ارتوپدی، 3 متخصص داخلی، 2 متخصص اطفال، 1 متخصص گوارش و 1 متخصص مغز و اعصاب، مجموع پزشكان شهر هستند و از چندی قبل و به دنبال اعتراضات گسترده و امتناع زنان از مراجعه به سونوگرافیست مرد، شبكه بهداشت ناچار شده یك سونوگرافیست زن هم به چابهار بیاورد. هرچند كه معمولا از 4 واحد سونوگرافی فعال در شهر معمولا دو واحد به دلایل مختلف فاقد شرایط خدمت‌دهی است و تنها سونوگرافی نیمه دولتی هم كه حدود 90 هزار تومان هزینه دارد، نوبت‌های چند هفته‌ای می‌دهد و تنها سونوگرافی دولتی كه در بیمارستان امام علی(ع) مستقر شده، كل روز می‌تواند به 25 نفر خدمت بدهد در حالی كه معمولا، هر روز بیش از 200 نفر در نوبت هستند. شهروندان چابهار با بیماران روستایی بی‌بضاعتی همدردی می‌كنند كه با تحمل هزینه 100هزار تومانی ایاب و ذهاب به شهر، قادر به نوبت گرفتن از سونوگرافی بیمارستان نیستند و ناچارند به ویزیت 90 هزار تومانی سونوگرافی نیمه دولتی رضا بدهند و برای انجام یك عكسبرداری تخصصی، حدود 200 هزار تومان هزینه متقبل شوند.
تعطیلی ارایه خدمات طرح تحول سلامت در شهر چابهار به دلیل تعویق یك‌ساله پرداخت كارانه پزشكان مقیم كلینیك سینا، دلیل دیگری است كه بار ارایه خدمات در تنها بیمارستان آموزشی شهر را چند برابر افزایش داده است. چرا كه به گفته شهروندان، در این كلینیك، خدمات درمانی با دریافت ویزیت 4 هزار تومانی امكان پذیر بود اما حالا، ماه‌هاست كه مراجعان این كلینیك با در بسته مواجه می‌شوند و چاره‌ای جز تحمل نوبت‌های طولانی تنها بیمارستان دولتی شهر یا تن دادن به ویزیت مطب‌های خصوصی خارج از پوشش بیمه‌های پایه ندارند. شهروندان چابهار همچنین می‌گویند كه سراغ از بعضی خدمات در چابهار اصلا نباید گرفت. تخت سوختگی و تخت اعصاب و روان در چابهار از جمله این موارد است و در صورت وقوع حوادث منجر به سوختگی یا بروز اختلالات روانی حاد، بیماران باید به زاهدان اعزام شوند.
نظر شما