سلامت نیوز:بارش باران و پاییزی شدن هوای کشور، به خصوص در تهران اگرچه زیبایی‌های خاص خود را دارد و احساس شاعرانگی را در میان شهروندان به اوج می‌رساند اما روی دیگر باران و سردشدن هوا، زندگی بی‌سرپناهانی است که آن‌ها را بیشتر با نام «معتادان متجاهر» شناخته‌ایم. معتادان متجاهر و آسیب‌هایی که به‌دنبال دارند همواره دغدغه مسوولان کشور و عموم مردم بوده است. حالا در روزهایی که پاییز سرموقع خود را به شهرهای کشور رسانده باید دید چه کاری برای رفع این معضل انجام می‌شود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از صبح نو ، اعتیاد در جامعه از جمله مسائلی است که وزارت کشور، وزارت رفاه و وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی، نیروی انتظامی و چندین و چند نهاد و ارگان دیگر را درگیر خود می‌کند. مسائل و مشکلات مربوط به این نوع از آسیب‌های اجتماعی مشابه به یکدیگر است.
طبق قانون، سازمان بهزیستی وظیفه دارد افراد بی‌سرپرست، ناتوان، معلول و سالمندان نیازمند را در اماکن مناسب نگهداری کند و تحت آموزش قرار دهد. همچنین این سازمان، باید پوشش‌های حمایتی لازم را تا ایجاد شرایط و زمینه مناسب برای بازگشت آنان به زندگی عادی ایجاد کند.
اما چندسالی است که شهرداری با محوریت سازمان خدمات شهری اقدام به ایجاد و مدیریت این گرمخانه‌ها کرده و با گشتزنی در سطح شهر، افراد بی‌خانمان و کارتن‌خواب را از شهر جمع‌آوری می‌کند.
در سال‌های اخیر آمار روبه رشد وجود معتادان متجاهر و خطرناک در شهر باعث شد تا این موضوع به یکی از دغدغه‌های اصلی مردم و پلیس پایتخت تبدیل شود به همین منظور به پلیس‌های تخصصی دستور داده شد تا با هماهنگی مقام قضایی طرح جمع‌آوری معتادان را در بزرگراه‌ها، معابر اصلی و مناطقی که محل تجمع این معتادان متجاهر بوده به اجرا درآورند.
آمارها چه می‌گویند؟
طبق گفته رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر تهران حدود ۲۰ هزار کارتن‌خواب در تهران داریم که بیش از سه هزار و ۵۰۰ تاچهار هزار نفر از آن‌ها در مراکز بازپروری و کمپ‌ها دارای منع پذیرش هستند. این افراد شامل کسانی هستند که به انواع بیماری‌های مسری و خطرناک مانند ایدز، هپاتیت، سل و بیماری‌های عفونی مبتلا هستند و برخی از آن‌ها نیز بیمار روانی، دو جنسه، معلول جسمی و حرکتی و سالخورده هستند و هیچ کمپ و مرکز نگهداری آن‌ها را پذیرش نمی‌کنند و پس از جمع‌آوری توسط پلیس و غربالگری دوباره به سطح خیابان باز می‌گردند و موجب آزار و اذیت مردم می‌شوند.
به گفته رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر تهران، حدود چهار هزار معتاد متجاهر داریم که باید از سوی بهزیستی و وزارت بهداشت پذیرش شوند اما تاکنون این اتفاق نیفتاده است، برخی از معتادین متجاهر فقط بیماری اعتیاد دارند و درمان آن‌ها مسوولیت وزارت بهداشت نیست. معتادان متجاهری که بیماری‌هایی به‌غیر از اعتیاد دارند باید توسط مراکز درمانی پذیرش شوند، اما مسأله‌ای که وجود دارد این است که اغلب آن‌ها کارتن‌خواب هستند و هیچ اوراق هویتی ندارند.
سرهنگ محمد بخشنده گفته است: «اگر معتاد متجاهری مبتلا به ایدز، هپاتیت، بیماری‌های عفونی و ... باشد، باید وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم‌پزشکی با حمایت بیمه سلامت آن‌ها را در مراکز درمانی پذیرش کرده و معالجه و درمان کنند، اما متأسفانه هیچ اقدامی انجام نمی‌شود و این افراد با وجود بیماری‌های خطرناکی که دارند، دوباره در جامعه رها می‌شوند.»
وزارت بهداشت: وظیفه ما نیست!
اما سخنگوی وزارت بهداشت چندی پیش درباره این معتادین متجاهر گفت: «این افراد اوراق هویتی ندارند و به همین خاطر توسط بیمه سلامت حمایت نمی‌شوند و برای پذیرش آن‌ها مشکل وجود دارد، ولی حتی در برخی موارد این افراد پذیرش می‌شوند اما پس از درمان کسی نیست تا آن‌ها را تحویل بگیرد. آن‌ها باید به کمپ‌ها منتقل شوند؛ اما چون ترجیح می‌دهند به کمپ‌ها منتقل نشوند به بهانه‌هایی سعی در ماندن در مراکز درمانی دارند و چون تحویل و انتقال آن‌ها ضعیف صورت می‌گیرد مشکلاتی را به وجود می‌آورد.»
معتادان در زمین بازی نهادها پاسکاری می‌شوند
اما محمدحسین مقیمی، استاندار تهران آمارهای تازه‌ای از این معتادین در تهران می‌دهد. به گفته استاندار تهران، 15 هزار معتاد متجاهر در تهران وجود دارد که بسیاری از آن‌ها از سایر استان‌ها وارد تهران شده‌اند. مقیمی گفته است حدودهشت هزار نفر از این معتادین را ساماندهی کرده‌ایم و تاکنون ساماندهی هفت هزار معتاد باقیمانده که با تدابیر سریع فرمانداران و تدارک زمین، جانمایی استقرار برای 300 معتاد متجاهر در شهرستان‌های استان در حال انجام است. مقیمی ادامه داد: در حال حاضر سازمان بهزیستی از 550 کودک خیابانی در استان تهران نگهداری می‌کند که درصدد هستیم با همکاری شهرداری تهران، بهزیستی و سایر دستگاه‌ها شرایط نگهداری از 450 کودک خیابانی باقیمانده در استان تهران نیز فراهم شود.
در همین راستا آقای غلامحسین آرام، معاون فرماندار تهران در این باره می‌گوید: با توجه به اینکه ۵۷ درصد از معتادین متجاهر، ساکن شهر تهران و استان تهران و ۴۳ درصد مربوط به سایر استان‌هاست، جامعه هدف در شهر تهران برای ساماندهی این افراد بسیار بزرگ است و برای کاهش این آمار باید به‌صورت جهادی تلاش کرد. تعداد جمع‌آوری معتادان متجاهر در تهران بسیار بالاست و این درحالی است که برای نگهداری به فضای بیشتری نیاز است؛ از این رو برای رفع این آسیب اجتماعی باید به‌صورت جدی‌تری وارد عمل شویم و با استفاده از تمام امکانات برای پذیرش این افراد در خانواده و توانمند‌سازی آن‌ها تلاش کنیم تا بتوانیم اثرات این آسیب را کاهش دهیم.
معاون فرماندار تهران بحث پیشگیری، آگاه‌سازی و آموزش از طریق رسانه‌ها، صدا و سیما، آموزش و پرورش و تبلیغات محیطی را مهم قلمداد کرد و گفت: برای مقابله و کاهش این آسیب باید سطح فرهنگ و آگاهی مردم جامعه به‌ویژه جوانان را ارتقاء دهیم تا با کاهش تقاضا برای مصرف مواد مخدر بتوانیم عرضه آن‌را نیز پایین بیاوریم.
گرمخانه‌های تهران نیازمند حمایتند
آقای اقبال شاکری، عضو سابق شورای شهر تهران گفت: «موضوع معتادان متجاهر از سال‌ها پیش به‌عنوان موضوع مبتلابه مدیریت شهری مطرح بود و بر همین اساس با پیگیری‌هایی که صورت گرفته بود برای جلوگیری از ضرر و زیان بیشتر به این افراد و مورد سوءاستفاده قرار نگرفتن آن‌ها توسط افرد سودجو و از بین نرفتن آن‌ها، گرمخانه‌هایی را برای آقایان و تعدادی برای خانم‌ها ایجاد شدند.»
این عضو سابق شورای شهر تهران ادامه داد: «ایجاد گرمخانه‌ها بسیار ضروری بود به‌خصوص در فصل سخت زمستان که در این ماه‌ها این افراد را جمع‌آوری کرده و به گرمخانه‌ها منتقل می‌کردند و برای آن‌ها پرونده بهداشتی تشکیل داده می‌شد.»
این معتادان متجاهر در فصل سرما به این گرمخانه‌ها پناه می‌آوردند. به عبارتی خودشان با پای خودشان به این محل‌ها مراجعه می‌کردند، اما ایجاد این گرمخانه‌ها یک راه‌حل دائمی نبود. بلکه فقط از اینکه افرادی در کوچه و خیابان و معابر بی‌سرپناه بمانند جلوگیری می‌شد.
برای ایجاد گرمخانه‌ها مناطق و محله‌ها چندین بار مورد بررسی قرار گرفتند و پیش‌بینی می‌شد که هر منطقه در تهران دست کم یک گرمخانه داشته باشد و آن گرمخانه در جایی ایجاد شود که مشکلی از لحاظ اجتماعی و برای رفت‌و‌آمد و مدیریت آن ایجاد نشود و تعداد قابل توجهی از آن در دوره قبل شورای شهر انجام شد.
شاکری اظهار کرد: «اقدامات تکمیلی این گرمخانه‌ها را می‌بایست سازمان بهزیستی انجام می‌داد که این درمان موقت به درمانی دائمی تبدیل شود. به نظر می‌آمد با توجه به اینکه خدمات قابل توجهی به این افراد داده می‌شد برخی از این معتادین در همان جا راه خود را برای اصلاح پیدا کنند و مسیر زندگی‌شان تغییر کنند.» شاکری تأکید کرد: «در بازدیدهایی که از این گرمخانه‌ها داشتیم، می‌دیدیم که بسیاری از همین معتادان متجاهر در نظافت و اداره آنجا کمک می‌کردند و اتفاقات مثبت اینچنینی نیز رخ می‌داد.»
وی ادامه داد: «یکی از نکاتی که می‌بایست به آن توجه کرد این است که ایجاد این گرمخانه‌ها یک اقدام بینابینی تلقی می‌شود و سازمان‌هایی نظیر بهزیستی باید ادامه این‌گونه کارها را در پیش بگیرند، همچنین اینکه پرونده‌های این افراد در گرمخانه‌ها به دقت بررسی شود چرا که در این‌گونه مواقع ممکن است مأمنی برای نجات افرادی که قصد بهبودی را دارند، پیش بیاید و حتی کسانی که می‌خواهند از این محل‌ها به عنوان یک چتر حمایتی برای ادامه اعتیاد و آسیب‌هایشان استفاده کنند؛ رخ ندهد. این‌ها دو نکته ظریفی است که می‌بایست به آن توجه کرد.»
شاکری گفت: «این اقدامات ضمن اینکه اقدامی اجتماعی است به شدت نیازمند ادامه و حمایت توسط سازمان‌های مرتبط با آن‌هاست چرا که اقدامی ضروری بوده و کمک ویژهای به این قشر آسیب‌دیده می‌کند.»
معتادان یقه سفید
«در حدود ۶ هزار نفر معتاد متجاهر داریم که حتی اگر لباس شیک برای آن‌ها تهیه کنیم و لباس برند بر تن آن‌ها بپوشانیم می‌توانیم آن‌ها را تر و تمیز کنیم، حتی ریش‌شان را اصلاح کنیم. معتادان متجاهر می‌توانند در سطح شهر بچرخند اما تمیز باشند. می‌توانیم ظاهر تهران را حفظ کنیم. می‌توانیم یک سرویس ویژه به معتادان بدهیم.» حدود سه ماه از سخنان جنجالی آقای محسن هاشمی رفسنجانی، رییس شورای شهر تهران می‌گذرد . اما نه تنها هیچ خدمات ویژهای به این معتادان داده نشده بلکه همچنان می‌توان از نقاط مشخصی از شهر نظیر دره فرحزاد آن‌ها را دید. معتادانی که یک سقف کوچک و یک چهار دیواری دنج، تمام آرزوی آن‌هاست. افرادی که گویی به پایان زندگی پرپیچ و خم‌شان رسیده‌اند و با کندن گودالی در زمین، برای خود لانه‌ای ساخته‌اند. می‌گویند خیّری در اینجا هر سه شنبه بدون پرسیدن نام و نشان برایشان غذای گرم می‌آورد. اصلاً نام و نشان چه اهمیتی دارد وقتی از خود بودنت خسته‌ای و گویی به آخر خط رسیده‌ای؟
نظر شما