سلامت نیوز:مسیر تراکم خودرو در شهر را طی کردیم. شاید اشکالی بر این مساله وارد نباشد که مردم ما بیش از چهار میلیون خودروی شخصی در شهر دارند

به گزارش سلامت نیوز به نقل از آرمان ،چون هر کدام از مردم اروپا هم خودروی شخصی دارند و شاید در کشورهای اروپایی نسبت افرادی که خودروی شخصی دارند، بالاتر از جامعه ما باشد، اما به این دلیل که در آن کشورها حمل و نقل عمومی به اندازه کافی و در دسترس مردم است، استفاده از خودرو محدود و تابع ضوابطی است. تاکنون سیاست‌های ما در عمل خودرو محور بود. در حالی که بنا بود، مترو 30 درصد حمل و نقل عمومی را پوشش دهد، هدفی که هنوز به آن نرسیده‌ایم. مترو امروز 11 درصد از 18 میلیون سفر شهری را پوشش می‌دهد که معادل عدد دو و نیم میلیون نفر است.

اتوبوس هم به همین شکل، جمع این دو وسیله حمل و نقل عمومی 26 درصد است؛ نزدیک یک چهارم از حمل و نقل چهار میلیون نفر به صورت حمل و نقل عمومی انجام می‌شود. باقی با خودرو نیاز خود را رفع می‌کنند. به نظر می‌آید ما باید بتوانیم روی سه فعالیت به صورت هم زمان کار کنیم. یکی حمل و نقل عمومی است که باید به جایی برسد و شورای پنجم با حضور محسن هاشمی به صورت جدی این کار را انجام می‌دهد. دیدگاه‌هایی که شورای پنجم دارد این است که می‌توانیم دسترسی به مترو و اتوبوس و تاکسی‌ها را به نقطه‌ای برسانیم که مردم از روی احتیاج و نیاز خودروی شخصی سوار نشوند، مگر اینکه شرایطی باشد که وسایل حمل و نقل عمومی در دسترس افراد نباشد.

اگر بتوانیم همین مقدار مترویی را که داریم با تکمیل خطوط 6 و 7 بهبود ببخشیم و دو هزار واگنی که بنا است بخریم، تامین کنیم، فکر می‌کنم می‌توان تقریبا حمل و نقل تهران در بخش مترو تا هفت میلیون از همین ظرفیت را جابه‌جا کند. کار دوم هم در واقع کارهای ترویجی از جمله دوچرخه و سه شنبه‌های بدون خودرو و از سلسله کارهایی است که بتوانیم مصرف انرژی و سوخت‌های فسیلی را در تهران کاهش دهیم. ممکن است این برنامه در همه مناطق تهران با توجه به ویژگی‌های توپوگرافیک شهر جواب ندهد. برای مثال برنامه‌ریزی برای مناطق شمالی ممکن است، زمان بیشتری نیاز داشته باشد. باید این کار را در حوزه سمن‌ها و جامعه مدنی انجام دهیم که خود می‌تواند موجب کاهش تقاضای سفر شود.

در تهران محل کار و زندگی بسیاری از شهروندان با هم فاصله دارد و باید اقداماتی صورت بگیرد تا این فاصله‌ها کم شود و شهروندان مجبور نباشند برای انجام کار خود فاصله‌های زیادی بپیمایند. کار دیگر اقداماتی است که جنبه بازدارندگی داشته باشد. می‌توانیم هزینه استفاده از خودروی شخصی را بالا ببریم تا آلودگی هوا و آلودگی صوتی هم در این هزینه‌ها در نظر گرفته شود، به نظر می‌رسد وقتش آمده به چنین جنبه‌هایی هم توجه شود. ما در تهران شاهد خودروهای تک‌سرنشین هستیم که موجب آلودگی هوای تهران می‌شود، خیلی از اتوبوس‌ها و خودروهای دیزلی فرسوده‌اند و معاینه فنی را انجام نمی‌دهند. یک چهارم بنزین کشور در تهران مصرف می‌شود. باید سهم هر فرد و رابطه‌ای منطقی بین فردی که خودروی شخصی استفاده می‌کند و آلودگی هوا را بررسی کنیم.

لزوم ضابطه‌ مصرف برای خودروی شخصی

در تهران همه جمعیت خودروی شخصی ندارند و نباید تردد بی‌محاسبه باشد تا افراد به هر میزان که خواستند هوای شهر را آلوده کنند. شورا و شهرداری درصدد انجام این کار است. شهردار هم به کمپین سه شنبه‌های بدون خودرو پیوست و از آن حمایت کرد. البته دیدم بعضی از دوستان گله کردند که چرا کار تبلیغی می‌کنید؟ چرا انجام ندهیم؟ کار خوب باید تبلیغ شود. برخی بر این باورند که شهردار نباید وقت خود را برای چنین کارهای صرف کند. باید سخت نگیریم. این هم نوعی انتقاد و نظر افراد محترم است. من فکر می‌کنم این حرکتی مثبت است و پیامی دارد که جامعه ما باید کم کم مصرف خودرو را در شهر ضابطه‌مند و محدود کند چون آلودگی‌های هوا واقعیتی است که آثار و آسیب‌هایش متوجه همه مردم می‌شود و جمعیت گسترده‌ای که در تهران زندگی می‌کنند، حق دارند از هوای سالم استفاده کنند و این روشی است که در دیگر کشورها هم تجربه شده است.

اگر همزمان اقدامات توسعه حمل و نقل عمومی و اقدامات بازدارنده و محدود کننده برای استفاده خودروی شخصی را جلو ببرید، به نتیجه می‌رسیم. اگر بخواهیم مترو و اتوبوس به ظرفیت مورد نیاز برسد شاید پنج تا 10 سال طول بکشد و به نظر نمی‌آید که باید تا آن زمان منتظر بمانیم که بخشی از جامعه در سهم خود برای آلودگی هوا همچنین اصرار کند. هم اکنون می‌بینیم که مترو از دو و نیم میلیون بلیتی که به جامعه می‌فروشد 600 میلیارد پول دریافت می‌کند. بهره برداری مترو، هزینه‌های جاری آن، واگن‌ها، ریل، تونل و... همه هزینه ساز است.

در دنیا وقتی صحبت از قیمت تمام شده بلیت اتوبوس یا مترو می‌کنید، قیمت ثابت و جاری آن را محاسبه می‌شود و بعد از آن قیمتی برای بلیت تعیین می‌کنند. شرکتی که عهده‌دار این جریان است، اصل سرمایه، سود سرمایه و هزینه‌های جاری را محاسبه و قیمت بلیت را تعیین می‌کند. شهرداری اصفهان گفته بود که قیمت تمام شده بلیت متروی آنها پنج هزار و پانصد تومان است. هم اکنون در تهران بعد از اظهار نظر بنده افرادی خواستند که قیمت بلیت مترو را محاسبه کنند.

باید حساب کرد در خطوط مترو چقدر هزینه شده است و چقدر هزینه نگهداری آن است و خطوط مترو چند ساله مستهلک می‌شوند و با در نظر داشتن آنها قیمت را تعیین کنند. برآورد من این است که قیمت تمام شده بلیت متروی تهران بیش از 10 هزار تومان است و شهرداری ناچار است این هزینه‌ها را پرداخت کند. امیدوارم دولت بتواند به وعده خود عمل کند و 50 درصد اصل و سود اوراق قرضه را پرداخت یا سود سرمایه‌گذاری در بخش واگن را تضمین کند، اما هیچ کدام از اینها اتفاق نیفتاده و شهرداری همه آنها را پرداخت کرده است و امروز شاهدیم که شهرداری 56 هزار میلیارد بدهی دارد و نه دولت سهمش را داده و نتوانستیم از مشتریان این هزینه‌ها را بگیریم و این بدهی انباشه شده و بر ساختار مدیریت شهری فشار وارد می‌کند. امروز زن‌ها می‌توانند در پار‌ک‌ها از دو چرخه استفاده کنند و در آینده شاهد استفاده بیشتر زنان جامعه از دوچرخه خواهیم بود. شاهدیم که زنان توانستند به استادیوم ورزشی بروند و برخی حساسیت‌هایی که جود داشت، کم کم در حال رفع شدن است و فکر می‌کنم زن‌ها کم کم بتوانند در سطح شهر از دوچرخه استفاده کنند و فرقی بین استفاده زنان و مردان در استفاده از دوچرخه وجود ندارد. شورای شهر در حال تلاش برای رفع موانع است و امیدوارم موانع رفع شود.