سلامت نیوز-*دكتر زهرا ترسلی: گیاه زالزالك با نام علمی spp Crataegus متعلق به خانواده روزاسه( Rosaceae)، درختچه ای با خارهای كوتاه و ارتفاع حدود 3-10 متر با برگ های بادبزنی شكل تخم مرغی كه به قسمت های عمیقی تقسیم شده و قسمت انتهایی آن معمولا دندانه دار است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از سیناپرس، میوه زالزالک گوشتی، گرد، زرد مایل به سرخ به قطر 5/1 تا 2 سانتی متر دارای چندین هسته بوده و طعم ترش و شیرین دارد. مطالعات اپیدمیولوژیکی و آزمایشات حیوانی نشان می دهد که رژیم های غذایی غنی از فالونوئیدها می تواند تاثیر مثبتی بر مغز و کاهش شیوع اختلالات تخریب نورونی نظیر آلزایمر و پارکینسون داشته باشد.

با توجه به عملکرد مثبت عصاره زالزالک در کاهش عوامل اکسیداتیو و دیگر ویژگی های مفید این گیاه تاثیر عصاره زالزالک بر یادگیری است.

 یافته های این مطالعه نشان می دهد که تیمار با عصاره زالزالک که غنی از ترکیبات فالونوئیدی است، باعث بهبود یادگیری و حافظه می شود.

گیاه زالزالك که حاوی ترکیبات فالونوئیدی همانند کاتچین، اپیکاتچین، روتین، کورستین، ویتکسینرامنوزاید، پروآنتوسیانیدها و آنتوسیانیدها و کلروژنیک اسید و نیز ویتامین c است.

عصاره زالزالک که غنی از ترکیبات فالونوئیدی است، باعث بهبود یادگیری و حافظه شده و در مجموع به عنوان عاملی جهت جلوگیری از تخریب نورونی عمل می کند. توان یادگیری و قدرت حافظه از ویژگی های بارز انسان است و برای ادامه حیات و گذران زندگی عادی و پیشرفت های علمی او ضرورتی اجتناب ناپذیر است.

در یک سنی سلول ها شروع به تخریب شدن می کنند که این با افزایش سن رابطه مستقیم دارد. در این صورت توانایی یادگیری و قدرت حافظه کاهش می یابد.

دیده شده که در افراد مسن تحلیل عملکردی مغز جلویی و هیپوکامپ وجود دارد و حتی ممکن است این امر باعث کاهش مهارت های حرکتی و شناختی شود.

به نظر می رسد که استرس اکسیداتیو سهم مهمی در ایجاد بیماری های عمومی و تخریب نورونی داشته باشد. مغز به خاطر مطالبه زیاد اکسیژن حساس ترین ارگان به آسیب اکسیداتیو است. اگرچه مغز کمتر از 2 درصد وزن بدن را تشکیل می دهد اما 20 درصد اکسیژن دریافتی را به مصرف می رساند.

مصرف بالای اکسیژن باعث کمبود الکترون در زنجیره تنفسی و منجر به تشکیل رادیکال می تواند منتهی به استرس اکسیداتیو آزاد شده که نهایتا شود. از دیر باز گیاهان دارویی به علت سهولت دسترسی و در برخی موارد عوارض جانبی کمتر که در صورت استفاده در محدوده اطمینان و رعایت ضوابط موجود در پزشکی از جایگاه ویژهای برای درمان بیماری های رایج بشری برخوردار بوده اند.

از طرفی افزایش شمار مبتلایان به اختلالت یادگیری و حافظه در دوران سالخوردگی، انگیزه را در عرصه پژوهش در طب سالمندان برای تحقیق و ردیابی داروها و ترکیبات طبیعی جدید و موثر بر تقویت یادگیری و حافظه به وجود آورده است. از اینرو سال های اخیر استفاده از طب گیاهی و داروهای طبیعی برای درمان فراموشی و تقویت حافظه، موضوع بسیاری از پژوهش های علوم پایه و پزشکی بوده است.

یافته های به دست آمده از مطالعات اپیدمیولوژیکی و آزمایشات حیوانی نشان می دهد که رژیم های غذایی غنی از فالونوئیدها می تواند تاثیر مثبتی بر مغز و کاهش شیوع اختلالات تخریب نورونی نظیر آلزایمر و پارکینسون داشته باشد.

* پژوهشکده گیاهان دارویی