عوامل موثر در بروز حوادث ترافیکی

وی که ده سال درحوزه کاهش خطر در حوادث و بلایا دانشگاه علوم پزشکی یزد فعالیت دارد، در ادامه گفت:« دانشمندان و صاحب نظران در حوزه ترافیک عوامل ذیل را به عنوان عوامل ایجاد کننده حوادث ترافیکی بر می شمارند که این عوامل شامل عوامل انسانی، عوامل جاده ای، عوامل خودرویی و عوامل محیطی است اما بنده یک عامل به این مجموعه اضافه کردم که حاصل تجربیات و مطالعاتم چه در سطح داخلی و چه در سطح بین المللی است که آن را عوامل سیاستگذاری نامگذاری کرده ام. در واقع عامل سیاستگذاری همچون چتری است که بر سایر عوامل دیگر در وقوع حوادث ترافیکی اثرگذار است.»

وی گفت:«عوامل مربوط به کاربران یا همان عوامل انسانی از عمده ترین عواملی هستند که در پیش آمدن یک حادثه ترافیکی نقش دارند و مطالعات متعدد در سطح های مختلفی را برای این موضوع تعیین کرده است. متاسفانه نقش سایر عوامل دیگر مثل عوامل خودرویی و جاده ای در کم و زیاد کردن این آمار بسیار موثر بوده است به عنوان مثال خودروسازان برای اینکه بتوانند تاثیر عوامل خودرویی را در این آمارها کاهش دهند به شکل های مختلف نقش عوامل انسانی را پررنگ کرده اند و متاسفانه واقعیت مخدوش شده است. در حالی که حتی اگر راننده رعایت قوانین را نکند و خودرویش ایمن باشد خیلی از این تصادفات منجر به فوت نمی شود.»

دکتر جانفدا افزود:«عواملی مثل خواب آلودگی، سرعت زیاد،خوردن و آشامیدن حین رانندگی، عدم توجه به جلو، گردش ناگهانی به چپ یا راست، عدم توجه به معاینات فنی قبل از سفر و مواردی از این قبیل جزو عوامل انسانی موثر در وقوع تصادفات هستند.»

وی در ادامه گفت:«عوامل خودرویی بیشتر مربوط به نقص فنی خودروها است که بیشتر نقص در ترمز، نقص در برف پاک کن، نقص در لاستیک ها، نقص در آیینه ها و سایر مواردی که منجر به خرابی یا تاثیر ایمنی در خودرو می شود، را شامل می شود.»

ایمنی خودروهای ایرانی چند ستاره است؟

وی با تاکید بر لزوم توجه خاص به عوامل خودرویی در بروز تصادفات و اشاره به ضعیف بودن ایمنی خودروها بخصوص خودروهای داخلی، درباره اینکه ایمنی خودروهای داخلی چند ستاره است، گفت:« خودروها دارای یک تا 5 ستاره ایمنی هستند، شواهد دال بر این است که به ندرت خودروهای ایرانی بتوانند حتی یک ستاره ایمنی هم بگیرند. خودروهای داخلی معمولا در تست های تصادف خودرو که در لابراتوارهای مخصوص انجام می شود رفوزه می شوند و نمره قبولی نمی گیرند به دلیل اینکه در تصادف آسیب زیادی به خودرو و سرنشینان وارد می شود. بنابراین عوامل خودرویی در کاهش مرگ و میر سرنشینان و رانندگان خودروها نقش مهمی دارند.»
وی گفت:«بسیاری از خودروهای خارجی به سیستم هشداردهنده مجهز هستند که به راننده درباره حریق و اعلام سرعت بالا اطلاع می دهند. حتی در مواردی مثل تماس با اورژانس و آتش نشانی شاخص های خیلی خوبی در حوزه ایمنی دارند.»

این دکترای تخصصی مدیریت بهداشت و درمان، با بیان اینکه منظور از استانداردها در تولید خودرو حداقل استانداردهای کسب شده نیست و منظور استانداردهای جهانی در تامین ایمنی خودرو است، گفت:« بسیاری از خودروسازهای اروپایی و امریکایی و آسیایی با استفاده از این استانداردها توانسته اند خودروهای بسیار ایمنی را تولید کنند. به عنوان نمونه در سال 1988 تا سال 2007 امریکایی ها توانستند با ایمن کردن خودروهایشان تعداد فوت ناشی از حوادث ترافیکی مربوط به خودروها را به نصف کاهش دهند.»

سیاستگذاری ها چتری بر سایر عوامل دخیل در تصادفات

وی درباره تاثیر عوامل جاده ای در پیشگیری یا وقوع تصادفات، گفت:« عوامل مربوط به رعایت نکات فنی-مهندسی در ساخت جاده ها، عرض جاده، خط کشی معابر، نصب تابلوهای راهنمایی و رانندگی، کنترل سرعت وسایل نقلیه با دوربین های مستقر در جاده ها، ایجاد دست اندازها و عدم توجه به رعایت استانداردهای داشتن پیاده روی ایمن، جدول، پل عابر پیاده، و مواردی از این قبیل، عوامل مربوط به جاده ها در تصادفات است.»
وی افزود:« عوامل محیطی بیشتر عوامل آب و هوایی مثل یخبندان، طوفان، باران، برف، کولاک و نور شدید آفتاب، تاریکی هوا، زمان گرگ و میش بودن هوا در طلوع و غروب آفتاب، گرد و خاک، و مه و مواردی از این قبیل است که بیشتر به آنها عوامل محیطی موثر در وقوع تصادفات می گویند.»

وی تاکید کرد:« مهمتر از همه این عوامل، عوامل حاصل از سیاستگذاری ها است. این عامل همچون چتری بر تمام عوامل چهارگانه ای که به آنها اشاره شد احاطه دارد. زمانی که خودروی ایمن بسازید، زمانی که خودرو استانداردهای لازم را داشته باشد، زمانی که جاده ها، ایمن بوده و استانداردهای لازم در جاده سازی رعایت شده باشد، زمانی که بتوانید برای شرایط محیطی از قبل پیش بینی های لازم را داشته باشید و زمانی که آموزش های لازم و رعایت مقررات برای کاربران ترافیکی و عوامل انسانی انجام گرفته باشد اینها قطعا در کاهش حوادث ترافیکی موثر است. پس نتیجه کلی این است که سیاست های جاری که منجر به تصویب قوانین و نظارت و اجرای آنها می شود مهمترین عامل در کنترل حوادث ترافیکی یا پیشگیری از حوادث ترافیکی است.»