به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شرق، ساخت یک جاده داخل منطقه حفاظت‌شده «ارژن و پریشان» در استان فارس به یک چالش جدید برای محیط زیست ایران تبدیل شده است. ارژن و پریشان در جنوب رشته‌کوه‌های زاگرس واقع شده که به دلیل ارزش اکولوژی درخورتوجه، در سال 1354 از طرف سازمان ملل به‌عنوان «ذخیرگاه زیست‌کره» ثبت یونسکو شده؛ ضمن اینکه دو تالاب مهم ارژن و پریشان در این منطقه قرار دارد. هر دو این تالاب‌ها هم به‌عنوان تالاب بین‌المللی، ثبت کنوانسیون رامسر شده‌اند. قاچاق چوب، چرای بیش‌ازحد دام، شکار غیرقانونی، برداشت غیرمجاز از آب‌های زیرزمینی، آفات و بیماری درختان، تغییر کاربری جنگل و مرتع به زمین کشاورزی مهم‌ترین مشکلات منطقه ارژن و پریشان است و همین معضلات، ظرفیت بازیابی طبیعت را از این منطقه جنگلی مهم گرفته است. در چنین وضعی ماجرای ساخت یک جاده درون منطقه حفاظت‌شده ارژن، باعث نگرانی شدید فعالان محیط زیست شده است.

فشار مقامات محلی برای جاده‌کشی در ارژن

این جاده پرحاشیه در محدوده شهرستان کوه‌چنار واقع است و راه دسترسی از تنگه ابوالحیات به روستای باغستان را فراهم می‌کند. روستای باغستان یک روستای فصلی داخل منطقه حفاظت‌شده ارژن و پریشان است. اداره محیط زیست استان فارس فروردین همین امسال مجوز ساخت این جاده را صادر کرد و فقط دو ماه بعد مجوز را لغو و ساخت جاده را متوقف کرد. گفته می‌شود محیط زیست فارس تحت فشار مقامات محلی و مدیران استانی مجبور به صدور مجوز شده بود. همچنین گمانه‌هایی درباره دخالت مجلس شورای اسلامی در اجرای این پروژه وجود دارد. نزدیکی به زمان انتخابات بعدی مجلس شورای اسلامی این شبهه را پررنگ‌تر کرده است.

نماینده کوه‌چنار: رقبای انتخاباتی حرف‌های بیهوده می‌زنند

فریدون عباسی‌دوانی، نماینده مردم کوه‌چنار و کازرون، در گفت‌وگو با «شرق» به این شبهات پاسخ می‌دهد. او با تأکید بر اینکه هیچ فشاری از سمت ما برای صدور مجوز محیط زیست جهت ساخت این جاده وجود ندارد، می‌گوید: «من اصراری برای ساخت این جاده ندارم. این حرف‌ها را آن دسته از رقبای انتخاباتی می‌زنند که عشقِ آمدن به مجلس دارند. دنبال این هستند که وارد مجلس بشوند و به‌جای کارکردن فقط اطرافیان‌شان را در ادارات به‌ کار بگیرند. اینها حرف‌های بیهوده است که عده‌ای بدبین در جامعه می‌زنند. من نماینده مستقر هستم و تا خردادماه سال آینده در مجلس حضور دارم، در نتیجه کارهایم اصلا ربطی به انتخابات ندارد».

ساخت جاده در مسیر روستای باغستان به تنگه ابوالحیات در اردیبهشت و خردادماه امسال شروع شده بود؛ اما به دلیل تخریب محیط زیست منطقه حساس ارژن، اداره محیط زیست استان فارس مجوز صادرشده را لغو و دستور داد که پیمانکار بیل مکانیکی را از منطقه خارج کند. این تصمیم خوشایند باغداران روستای باغستان نبود. در نتیجه تجمع کرده و به این تصمیم اعتراض کردند. در جریان این تجمع چند نفر دستگیر شدند.

کاری نکرده بودند، چرا آنها را بازداشت کردید؟

دراین‌باره فریدون عباسی با انتقاد می‌گوید: «من باید از حقوق مردم دفاع کنم. ساخت جاده متوقف شده و مشکل این است که مردم روستای باغستان نمی‌دانند که چه اشکالی پیش آمده و چرا محیط زیست پروژه را متوقف کرده است. آنها بعد از توقف ساخت جاده، اعتراض کردند، رفتند در آن جاده ایستادند و چند تا پراید مستعمل‌شان را در مسیر گذاشته بودند. جاده هم تنگ است؛ اما به آنها گفته شده که شما راهبندان ایجاد کرده‌اید. برای همین هم به دهیار و سه عضو شورای روستای باغستان دستبند زدند، آنها را بازداشت و زندانی کردند. به آنها گفتنند چرا شما ازدحام کردید. در حقیقت دلیل ازدحام این افراد این بوده که بپرسند چرا ساخت راه متوقف شده است.

وقتی چنین اتفاقی می‌افتد، طبیعتا من ورود می‌کنم و می‌گویم: چرا مردم را زندانی کردید؟ سؤال من از دادگاه این است که فرض کنید اصلا متهم بودند، مگر فرار می‎‌کردند؟ همه می‌دانیم که اگر بیم فرار متهم باشد، می‌توانید بازداشت کنید؛ اما اینها کاری نکرده‌ بودند که بخواهید بازداشت کنید و آنها را زندان بفرستید».

سلاجقه از خودش سلب مسئولیت می‌کند؟

پنجشنبه هفته گذشته (12 مردادماه) علی سلاجقه، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و فریدون عباسی، نماینده مجلس، از مسیر پرمناقشه تنگه ابوالحیات به باغستان بازدید کردند. رئیس سازمان محیط زیست مخالفت یا موافقت خود را با ساخت این جاده اعلام نکرد و تصمیم نهایی را به بعد از جلسه کارشناسی موکول کرد. جلسه‌ای که گفته می‌شود به خواست ریاست سازمان محیط زیست قرار است در «استانداری فارس» برگزار شود. همین تصمیم باعث تشدید نگرانی فعالان محیط زیست شده است؛ چون آنها معتقدند که فرمانداری کوه‌چنار و معاونت عمرانی استانداری فارس موافق ساخت جاده در منطقه حفاظت‌شده ارژن هستند و برگزاری جلسه در استانداری، خطر آن را دارد که تصمیمی متضاد با منافع محیط زیست منطقه گرفته شود.

به نظر می‌رسد در این ماجرا سازمان محیط زیست قصد سلب مسئولیت از خودش دارد. حفاظت از منطقه برعهده سازمان محیط زیست گذاشته شده و طبیعتا صدور مجوز هم برعهده این سازمان است. اگر بنا به برگزاری جلسه کارشناسی باشد این جلسه باید در سازمان محیط زیست یا در اداره محیط زیست استان فارس برگزار شود، نه در استانداری فارس.

خطر ویلاسازی و تلفات حیات وحش

باید تأکید کنم که پیش‌ازاین رضا اقتدار، کارشناس دفتر زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست، در گفت‌وگو با «شرق» نسبت به ساخت جاده در منطقه ارژن ابراز نگرانی کرده و تأکید داشته که در صورت ساخت جاده احتمال ویلاسازی و تغییر کاربری در این محدوده وجود دارد؛ همچنین حیات وحش در معرض آسیب جدی قرار خواهد گرفت.

گفته می‌شود یکی از کارشناسان اداره محیط زیست استان فارس هم بعد از بازدید از منطقه نظر کارشناسی خود را دراین‌باره اعلام و ساخت جاده را مضر برای ارژن دانسته است؛ اما به نظر می‌رسد این نظرات کارشناسی خیلی مورد توجه قرار نگرفته‌اند.

تصمیم کارشناسی بگیرند، من مردم را قانع می‌کنم

فریدون عباسی، نماینده مردم کوه‌چنار، در پاسخ به این پرسش که چرا مقامات به این نظرات کارشناسان درباره ساخت جاده ابوالحیات بی‌توجهی می‌کنند، می‌گوید: «کارشناسی جاده باید از مسیر قانونی طی شود. اگر مدعی هستند که صدور مجوز اشتباه بوده، جلوی اشتباه را هر موقع بگیرند، خوب است. عده‌ای از فعالان محیط زیست نگران قاچاق چوب در این منطقه از ارژن هستند، عده‌ای از مردم هم جاده می‌خواهند؛ بنابراین من در نامه‌ای به رئیس سازمان محیط زیست خواستم که در این زمینه تصمیم بگیرد. من فقط حرف مردم را به محیط زیست انتقال دادم. در این زمینه فرماندار کوه‌چنار، اداره راهداری و اداره محیط زیست باید خودشان تصمیم بگیرند. آنها هر تصمیمی بگیرند من مردم را قانع می‌کنم».

عباسی در ادامه این‌طور می‌گوید که «فعلا ساخت جاده متوقف است. مردم روستای باغستان سال‌هاست که منتظر ساخت این جاده هستند. البته جاده برای رفاه حال مردم است، نه اینکه بروند ویلا بسازند و آنجا را تبدیل به تفرجگاه کنند. همه امور توسعه‌ای باید بر مبنای داده‌های علمی و کارشناسی انجام شود و ابتدا بحث سلامت و محیط زیست در نظر گرفته شود».

نماینده مجلس حق دخالت در امور اجرائی ندارد

نماینده مردم کوه‌چنار با اشاره به اینکه طبق قانون، نماینده‌ها حق دخالت در امور اجرائی را ندارند، تأکید می‌کند که «من اصراری روی هیچ پروژه‌ای ندارم. همه پروژه‌ها باید پیوست محیط‌زیستی و اجتماعی داشته باشد. من فقط تسهیل‌کننده هستم. من مقام اجرائی نیستم که خودم بتوانم پروژه را اجرا کنم. در نتیجه در کازرون و کوه‌چنار نه فشاری به محیط زیست می‌آوریم و نه دخالتی در اجرای پروژه‌ها داریم».