به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه خراسان، وضعیت اجاره ها همواره برای مستاجرها یک چالش و غصه بزرگ در سبد هزینه ها بوده است. حالا اما وضعیت بغرنج تر، غم انگیزتر و دردناک تر شده است که دو دلیل عمده را می توان برای این غصه برشمرد:
1-طبق برآورد بازار، برخلاف سایر بازارها همچون ارز و... که در ماه های اخیر نوسان کمتری داشته اند، اما اجاره بها مسیری متفاوت و شیب افزایشی را طی کرده است.
2- طبق اعلام مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی به عنوان بازوی فکری قوه مقننه، موضوع افزایش اجاره و معضل اساسی مستاجرها در لایحه بودجه 1403 مورد غفلت واقع شده است.
شرحی بر این دو غصه
شاید به یاد نداشته و کمتر تجربه کرده باشیم که مستاجری گفته باشد، صاحبخانه اش در تمدید اجاره، مبلغی به آن اضافه نکرده است. البته صاحبخانه های منصف و دلسوز هم هستند، اما به نظر می رسد تعدادشان بسیار کم است. اما در مقابل، فراوان شنیده ایم که برخی تمام تلاششان را به کار می گیرند تا در شرایط نبود نظارت و غیبت سازوکارهای قانونی تا جایی که می توانند پوست مستاجر را بکنند.
غصه اول - این موضوع، صرفا یک بیان احساسی نیست و علاوه بر تجربه یکایک ما، مصداقش را در تازه ترین بررسی ها و تحلیل های آماری حتی در فصل سرد سال که جابه جایی مستاجرها کمتر است، به وضوح می بینیم. بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، اجاره‌بهای مسکن کشور در آذر امسال نسبت به آذر سال گذشته بیش از ۴۰درصد رشد کرد. تورم ماهانه شاخص اجاره کشوری نیز در این ماه (آذر)، ۳.۶درصد اعلام شد که تورم بسیار بالایی در فصل سرد اجاره محسوب می‌شود.
علاوه بر آمار مرکز آمار ایران که احتمالا ذکر آن برای هر ادعایی کافی باشد، اما ما به بررسی های میدانی «دنیای اقتصاد» هم مراجعه کردیم که این رسانه شنبه 9 دی نوشت: «هزینه اجاره‌نشینی در شهرها طی همه ماه‌های گذشته از سال‌جاری، شیب افزایشی داشته است؛ در حالی که قیمت مسکن از تابستان تاکنون، در مسیر افت ماهانه بوده است.» این موضوع نشان‌دهنده جهت متفاوت بازار اجاره از سایر بازارهاست و دربردارنده یک پیام هشدارآمیز از شرایط این بازار! مبنی بر این که در شرایطی که بازار مسکن با کاهش قیمت مواجه شده و متغیرها و مولفه‌های بیرونی مانند نوسانات قیمت سایر بازارها (ارز و...) در ماه‌های اخیر ثبات نسبی داشته‌اند، با این حال، شرایط در بازار اجاره همچنان به میزان بالا، ملتهب است. در چنین شرایطی مشخص نیست اگر این ثبات و آرامش بازارها در سال آینده ادامه‌دار نباشد، بازار اجاره با چه شرایطی روبه‌رو خواهد شد.
غصه دوم – اما مهم تر از غصه اول، غصه دیگری است که تا حدودی از «فراموش شدن مستاجرها» نزد مسئولان حکایت دارد. دولت 27 آذر، اصلاحیه لایحه بودجه 1403 کشور را به مجلس تقدیم کرد. مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی بر اساس تکالیفی که بر عهده دارد، این لایحه را بررسی و تحلیل کرده است، اما بررسی های این مرکز، درباره مستاجرها و تدابیر دولت برای بازار اجاره بها، گزارش ناامید کننده ای است. سایت مرکز پژوهش ها از این گزارش می نویسد: «رشد لجام گسیخته اجاره‌بها و افزایش لگاریتمی قیمت مسکن در سال‌های اخیر، تامین مسکن را برای بسیاری از خانوارهای با درآمد متوسط به یک معضل اساسی و برای افراد کم‌برخوردار و زوج‌های جوان به یک رویای دست‌نیافتنی تبدیل کرده و ضرورت دارد تا به‌عنوان یک «ابر چالش» مورد توجه ویژه قرار گیرد. این مسئله هیچ نمودی در میان احکام بودجه نداشته است. به‌ویژه آن که به برخی از موضوعات همچون نظام اجاره‌داری که چند سالی است در تمامی محافل علمی و نشست‌های بررسی سیاست گذاری مسکن به‌عنوان یکی از راهکارهای سامان دهی بازار اجاره مسکن مطرح است، ورود نداشته است.»
حتی غایب در برنامه هفتم توسعه
اگر این فراموشی غصه نیست، پس چیست؟ چون، مستاجرها نه تنها در لایحه یک ساله 1403 نادیده گرفته شده اند، بلکه در برنامه 5 ساله هفتم توسعه که اکنون مراحل بررسی در شورای نگهبان را می گذراند، هم نادیده انگاشته شده اند. مرکز پژوهش ها در این گزارش نوشته است: «البته این موضوع در برنامه هفتم توسعه هم مورد غفلت واقع شده و تنها ساخت مسکن حمایتی مورد توجه بوده است.»
مستاجرانی که به حاشیه ها پرتاب می شوند!
بنابر گزارش مرکز آمار، حدود 24.5 میلیون نفر در کشور مستاجر هستند که 37 درصد آن را خانوارهای شهرنشین و 51 درصد را پایتخت نشین ها تشکیل می دهند. بررسی های سال قبل یک استارتاپ آمار عجیب و نگران کننده ای را از اسباب‌کشی ساکنان تهران و کرج پیش روی ما قرار داده است. ۴۸ درصد کاربرانی که از خدمات اسباب‌کشی این شرکت استفاده کرده بودند، به منطقه‌ای پایین‌تر نقل مکان کرده بودند. این در حالی است که نرخ رشد حداقل دستمزد در این سال‌ها بسیار پایین‌تر از رشد قیمت مسکن بوده است. این یعنی شرایط برای کسانی که در مناطق ارزان تر زندگی می کنند، سخت تر و چه بسا آن ها را به حاشیه شهرها گسیل داده است. دکتر مجید میرسندسی استاد دانشگاه و جامعه شناس در گفت وگو با خراسان برای این فاجعه از اصطلاح «پرتاب شدن» مستاجرها به کناره های شهر یاد می کند. میرسندسی می گوید: اجاره نشینی یکی از شیوه های سکنی گزینی شهری است که در جامعه ما همواره به ویژه در سال های اخیر دچار چالش های جدی برای بخشی از مردم شده است. نتیجه روند اقتصادی و معیشتی جامعه که موضوع اجاره های گران یکی از آن ها به شمار می آید، این است که می بینیم بخشی از جامعه ایرانی مرحله به مرحله در حال خارج شدن از صحنه زندگی است. این جامعه شناس اضافه می کند: این آسیب را همه ما در مواجهات روزمره و پیرامون مان می بینیم که گروهی از شهروندان به دلایل اقتصادی باید شهر را ترک کنند و به حاشیه شهرها پناه ببرند که مسئله حاشیه نشینی و تبعاتی که دارد، خود غصه دیگری است. میرسندسی به مناطقی از تهران و کرج که این طبقات به آن جا نقل مکان کرده اند، اشاره می کند و آن ها را پرتاب شدگان اجاره های گران و وضعیت اقتصادی می داند. وی با یادآوری برخی آمارهای مرتبط با میزان «فقر» در جامعه می گوید: این روند، ترجمه و مصداقی از این آمارهاست که در پی کاهش قدرت خرید و توان معیشتی خود تلاش می کند برای تداوم زندگی به منطقه ای کوچ کند که دست کم از پس اجاره خود برآید.
نظر شما