كه بين 3 تا 35 درصد شيوع را نشان مي‌دهد اما به طور متوسط بر اساس مطالعات استاندارد اين بيماري در كشور ما تقريبا در بين 10 درصد مردم شايع است و به طور كلي در جهان حدود 300 ميليون نفر به اين بيماري مبتلا هستند.
ايران از نظر شيوع آسم جزء كشورهاي ميانه دنيا محسوب مي‌شود اما مسئله مهم اين است كه اين بيماري شايع‌ترين بيماري مزمن در كشور است. بيماري آسم يك بيماري ژنتيكي است كه عوامل محيطي بروز آن را تشديد مي‌كند و شهرنشيني، آلودگي هوا، تماس با دود سيگار و مصرف غذاهاي آماده همه در بروز اين بيماري موثر است.
به گفته كارشناسان، يكي از عوامل مهمي كه در بروز اين بيماري موثر است مصرف غذاهاي آماده و كنسروهاست كه متاسفانه عمدتا محتويات اين مواد بر روي آن نوشته نشده است. به همين علت هم وزارت بهداشت از اين پس نظارت بيشتري را بر اين مواد خواهد داشت تا حتما محتويات اين مواد بر روي آنها درج شود. به گفته وزير بهداشت، براي كاهش حجم ابتلا به اين بيماري از امسال نظام بيماريابي فعال آسم در شبكه بهداشت و درمان كشور ادغام مي‌شود.
مصرف بي رويه آنتي‌بيوتيك، ابتلا به آسم را 5 برابر مي‌كند
شايع‌ترين داروهاي مصرفي در طب كودكان در ايران، آنتي بيوتيكها هستند كه مصرف آنها ۵ برابر استاندارد جهاني است و درصد ابتلا به بيماريهاي آلرژيك و آسم را در كودكان 4/5 برابر افزايش مي‌دهد.
آنتي بيوتيكها مواد شيميايي هستند كه رشد باكتري‌ها را كند نموده و آنها را از بين مي‌برند كه در صورت استفاده بجا، با كمك دفاع سيستم ايمني بدن موجب بهبودي عفونتهاي خطرناك و در صورت مصرف نابجا عوارضي چون حساسيتها، مشكلات گوارشي، كبدي و كليوي ايجاد خواهند كرد.
به گزارش همشهري، معين رئيس انجمن آسم و آلرژي ايران، تغيير سبك زندگي از شيوه روستايي به شهري را، عامل گسترش بيماريهاي غيرواگير و مزمن چون آسم و آلرژي ذكر كرد و گفت: آمار شيوع آسم در كشور ما بين ۵ تا ۱۵ درصد است و 6/5 ميليون نفر در ايران آسم دارند. همچنين سالانه بيش از ۱۵ ميليون نفر در جهان به همين علت دچار ازكارافتادگي مي‌شوند.
وي در خصوص فعاليت بعضي از كلينيك‌هاي آلرژي و تجويز خودسرانه واكسن گفت: تجويز واكسن در اين مراكز، علمي نيست و همچنين مواد استفاده شده در اين مراكز مطابق با استانداردها نيست و فقط در موارد خيلي محدود كه بيمار به يك يا دو ماده آلرژي‌زا حساس باشد و يا آلرژي بيمار به نيش زنبور يا مواد پني‌سيلين باشد، كاربرد دارد و در صورت تجويز خودسرانه ، بيمار دچار آنافيلاكسي يا حتي مرگ مي‌شود.
دكتر معين با اشاره به اينكه آسم در ۹۰ درصد كودكان و ۵۰ درصد بزرگسالان از نوع آلرژيك است و گرده‌هاي گل و گياه، وجود حشرات، محتويات بالش‌ها از پرمرغ و پشم گوسفند، همزيستي با سگ و گربه و آلودگي هوا از مهمترين عوامل بروز آلرژي و آسم مي‌باشند، گفت: بين سلامت مادر، استرس و تغذيه او هنگام بارداري و بيماري آسم در كودك رابطه زيادي وجود دارد.
تحقيقات نشان مي‌دهد، بيماري آسم در مناطقي كه كمبود ويتامين D وجود دارد شايع است. ويتامين D تاثير زيادي در تكامل سيستم ايمني جنين دارد. بهتر است مادران در طول دوران بارداري شير كافي نوشيده و از مكمل‌هاي غذايي حاوي ويتامين D دريافت كنند تا خطر ايجاد بيماري آسم در كودكشان كمتر شود.
همچنين كودكان مادراني كه دچار استرس، اضطراب و افسردگي هستند 1/3 بار بيشتر به آسم مبتلا مي‌شوند. استرس باعث تغيير رفتار مادران مي‌شود و در سالهاي اول زندگي كودك منجر به تغييراتي در سيستم گوارشي او مي‌شود.
معين گفت: تهويه مناسب محيط زيست و استفاده از كف پوش‌هاي چوبي و سراميك به جاي فرش و موكت كه محل تجمع گرد و خاك، هيره‌ها و ساير آلرژي‌ها هستند مي‌تواند در پيشگيري اين بيماري موثر باشد. عدم نگهداري حيوانات مودار مثل سگ و گربه و اجتناب از مواد خوشبوكننده و عطريات تند و تيز و عدم نگهداري از گلهاي معطر و همچنين اجتناب از محيط‌هاي آلوده به دود سيگار از توصيه‌هاي بهداشتي در مورد بيماران مبتلا به آسم است چون اين مواد غالبا از محركهاي آسم به شمار مي‌روند.
آزمايشات نشان مي‌دهد عملكرد ريوي كودكان مبتلا به آسم كه درست درمان شده‌اند و درمان به موقع از داروهاي مناسب براي كنترل آسم سبب پيش‌آگاهي خوب و در بسياري موارد عملكرد طبيعي ريوي اين كودكان خواهد شد .گفتني است، خاموشي كامل و هميشگي آسم كودكان بستگي به سن شروع علايم و شدت آنها در كودك دارد. تقريبا نيمي از كودكان مبتلا به آسم در سنين بلوغ بدون علامت هستند، اگر چه احتمال بروز مجدد علايم در سنين بزرگسالي از بين نمي‌رود و احتمال خاموشي كامل علايم در مبتلايان به آسم شديد كمتر است.
علت61درصد مرگ و ميرهاي بيماريهاي تنفسي، قلبي و سرطانها
نتايج تحقيقات در ايران نشان مي‌دهد كه افزايش جمعيت خانوار و پايين بودن سطح تحصيلات والدين و همچنين سابقه خانوادگي آسم و در معرض دود سيگار قرار گرفتن به ترتيب از مهمترين عوامل خطر بيماري آسم در كودكان است. براساس اين تحقيق تلاش در جهت افزايش سطح بهداشت، تغذيه با شير مادر و ترك عادت سيگار كشيدن مي‌تواند در فائق آمدن براين مشكل موثر واقع شود.
در كشورهاي‌صنعتي پيشرفته هم‌اكنون شيوع بيماري آسم‌بالاست، ولي‌مرگ و مير ناشي از آن پايين است و اين رقم در كشورهاي غيرپيشرفته برعكس است. به گفته دكتر معين رئيس انجمن آسم و آلرژي، تشخيص و درمان دير هنگام يا نادرست اين بيماري، همكاري نكردن بيماران از دلايل اصلي افزايش مرگ و مير در اثر بيماري آسم در جهان است. رئيس انجمن آسم و آلرژي ايران گفت: متوسط شيوع بيماري آسم در شهرهاي بزرگ مانند تهران 35 درصد است، هم اينك 61درصد مرگ و ميرهاي جهان را بيماريهاي مزمن از قبيل بيماريهاي تنفسي، قلب و عروق و سرطانها تشكيل مي‌دهد.
دكتر معين، معضلات اساسي در پيشگيري و درمان بيماري آسم را فقدان آموزش آلودگي هواي شهرهاي صنعتي و بزرگ، دسترسي نداشتن بيماران دچار فقر اقتصادي به داروهاي جديد و تسهيلات و خدمات پزشكي، به روز نبودن‌اطلاعات‌كادرهاي پزشكي و تخصصي و توجيه نبودن مسئولان وسياست‌گذاران سلامت و مسئولان اقتصادي جوامع نسبت به اولويت داشتن پيشگيري بر درمان بيماريهاي مزمن از جمله آسم عنوان كرد.
وي گفت: هم اكنون بيماريهاي آسم بين كل بيماريهاي شايع در جهان رتبه 25را از لحاظ سالهاي از دست رفته عمر (ناتواني ناشي از بيماري) را دارد. بر اساس آمار سازمان بهداشت، جهان هر سال با15 ميليون نفر سال عمر از دست رفته در اثر اين بيماري روبروست.
