سلامت نیوز : رییس سازمان آمار ایران، وضعیت اقتصادی زنان سرپرست خانوار را فاجعه‌آمیز توصیف کرده است. عادل آذر گفت: زنان، سرپرست 12درصد خانوارهای ایرانی و 82درصد از این زنان بیکار هستند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شرق ؛ آذر این اظهارات را در همایشی که با موضوع کارآفرینی و ایجاد اشتغال برای زنان سرپرست خانوار برگزار شده بود اعلام کرد. وی گفت: 46درصد از زنان سرپرست خانوار تحت پوشش نهادهای حمایتی هستند. این اظهارات رییس مرکز آمار ایران در حالی است که از مجموع دومیلیون‌و500هزار زن سرپرست خانوار 450هزارنفر شاغل، یک‌میلیون‌نفر تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی، 176هزار‌نفر تحت پوشش سازمان بهزیستی و 599هزارنفر مستمری‌بگیر تامین‌اجتماعی هستند. این یعنی 250هزارنفر از زنان سرپرست خانوار و فرزندانشان از هیچ حمایتی برخوردار نبوده و مددجویان بهزیستی و کمیته امداد هم مستمری حداکثر 90هزارتومانی در ماه دریافت می‌کنند.  عادل آذر با فاجعه‌آمیز خطاب‌کردن وضعیت درآمدی زنان سرپرست خانوار گفت: به طور متوسط درآمد زنان سرپرست خانوار در سال، 9میلیون‌و900هزارتومان است و بیش از 50درصد زنان سرپرست خانوار در دهک‌های یک، دو و سه قرار دارند که این آمار، بسیار نگران‌کننده است؛ چراکه 81درصد زنان سرپرست خانوار دهک اول بی‌سواد بوده و جمعیت خانواده‌شان بالا و میزان درآمد پایین است.

وی ادامه داد: بر اساس سرشماری‌های انجام‌شده دومیلیون‌و500هزارزن سرپرست خانوار در کشور وجود دارند که در حال حاضر تنها 18درصد از آنها شاغل و 82درصد از آنها بیکار هستند.

آذر با پیش‌بینی افزایش تعداد زنان سرپرست خانوار تا سه سال آینده گفت: در حال حاضر بر اساس آخرین سرشماری انجام‌شده در سال 90، سرپرست 12درصد خانوارهای ایرانی زن است. در سرشماری سال 90، 21میلیون‌و110هزارو481 خانوار شناسایی شد که 88درصد سرپرست‌های آنها مرد و 12درصد آنها زن هستند. این در حالی است که در سرشماری‌های ابتدایی، تعداد زنان سرپرست خانوار 5/6درصد بود اما در سال 90 با رشد دوبرابری مواجه شدیم. بر این اساس پیش‌بینی می‌کنیم تا سه سال آینده، آمار زنان سرپرست خانوار به 15درصد برسد. 

وی با بیان اینکه آمارهای گرفته‌شده از تعداد زنان سرپرست خانوار بر اساس سه گروه سنی کمتر از 35 تا 64 سال و بالای 65 سال است، تصریح کرد: آمارها حاکی از آن است که بیشتر زنان میانسال، سرپرست خانوار هستند.  آذر اعلام کرد که سیستان‌وبلوچستان پرجمعیت‌ترین استان دارای زنان سرپرست خانوار است و خراسان‌جنوبی و خراسان‌رضوی به ترتیب در رده استان‌های دوم و سوم قرار دارند. کردستان با داشتن 5/9درصد از زنان سرپرست خانوار، بویراحمد 10درصد و قزوین 2/10درصد کمترین استان‌ها در تعداد جمعیت زنان سرپرست خانوار هستند.  به‌گفته رییس سازمان آمار ایران، اکثریت زنان سرپرست خانوار استان سیستان‌وبلوچستان و هرمزگان بی‌سواد یا کم‌سواد هستند که این خود می‌تواند برای تربیت فرزندانشان تبعاتی در پی داشته باشد. در این میان وضعیت زنان سرپرست خانوار در استان تهران به‌مراتب بهتر است.  وی ادامه داد: در میان جمعیت زنان سرپرست خانوار 11درصد بی‌سواد در سنین کمتر از 35سال و 44درصد بی‌سواد در سنین 35 تا 64سال دیده می‌شود، اما در مجموع باید گفت که 55درصد زنان سرپرست خانوار بی‌سواد و 19درصد تنها سواد ابتدایی دارند.

آذر با بیان اینکه 13درصد زنان سرپرست خانوار در سنین زیر 35سال در جست‌وجوی کار هستند، تصریح کرد: به‌دلیل نبود شغل برای زنان سرپرست خانوار اکثریت آنها مهاجرت می‌کنند.  رییس سازمان آمار ایران درباره دلایل سرپرست‌شدن زنان در خانواده توضیح داد: 35درصد از زنان سرپرست خانوار به‌رغم داشتن همسر سرپرست هستند. از 65درصد باقیمانده، 20درصدشان به دلیل فوت همسر که دلیل عمده‌اش تصادفات جاده‌ای است، زنان را مجبور کرده تا به‌عنوان سرپرست خانوار معرفی شوند. همچنین 26درصد زنان سرپرست خانوار مطلقه هستند.

به‌گفته وی، کمترین درآمد زنان سرپرست خانوار مربوط به استان سیستان‌وبلوجستان است که در آمار به‌دست‌آمده درآمد یک زن سرپرست خانوار در سال سه‌میلیون‌و300هزارتومان است که این میزان درآمد برای گرداندن یک خانواده با چندین فرزند در طول سال فاجعه است. همچنین بالاترین درآمد زنان سرپرست خانوار در طول یک‌سال مربوط به استان تهران است که درآمد اعلام‌شده 14میلیون‌و500هزارتومان است.  رییس سازمان آمار ایران با بیان اینکه 5/14درصد زنان سرپرست خانوار دارای بیماری روانی هستند گفت: هشت‌درصد زنان سرپرست خانوار معلول، هفت‌درصد دارای بیماری جسمی، 5/14درصد دارای بیماری روانی و 30درصد از آنها ازکارافتاده هستند. ضمن آنکه 46درصد زنان سرپرست خانوار تحت پوشش نهادهای حمایتی شامل کمیته امداد، بهزیستی، بنیاد شهید، شهرداری و... هستند. 

آذر در پایان با بیان اینکه در دهه 70 توجه و حمایت بیشتری از قشر زنان سرپرست خانوار شده، اما متاسفانه در دهه 80 فعالیت‌ها بیشتر جنبه شعاری داشته است، گفت: مرکز آمار ایران پیشنهاد می‌کند برای جلوگیری از افزایش زنان سرپرست خانوار سیاستگذاری‌های ویژه انجام شود، همچنین به بیمه زنان سرپرست خانوار، ترویج بیمه عمر، تحت پوشش قراردادن زنان سرپرست خانوار، برنامه‌ریزی برای حمایت مادی و معنوی از فرزندان آنان و کنترل تصادفات جاده‌ای بیشتر توجه شود. ضمن آنکه ضروری است تا نهادی مستقل برای شناسایی و حمایت از این زنان تشکیل شود تا بتوان آمار دقیقی از وضعیت زنان سرپرست خانوار به‌دست آورد و اقدامات فرهنگی و آموزشی بیشتری روی آنها انجام شود.

محمد نفریه معاون اجتماعی سازمان بهزیستی به‌عنوان یکی از متولیان زنان سرپرست خانوار در کشور در گفت‌وگو با «شرق» شروط بهره‌مندی زنان سرپرست خانوار از خدمات نهادهای حمایتی را باز می‌شمارد ضمن اینکه تاکید می‌کند قرار نیست تمام دومیلیون‌وپانصدهزارزن سرپرست خانوار تحت پوشش نهادهای حمایتی درآیند.  وی با بیان اینکه 176هزارزن سرپرست خانوار تحت پوشش این سازمان قرار دارند، گفت: این افراد با خانواده‌هایشان جمعیتی 500هزارنفری را تشکیل می‌دهند. نفریه ادامه می‌دهد: 95هزارنفر از این زنان تحت پوشش بیمه تامین‌اجتماعی قرار گرفته‌اند و در بخش بیمه این سازمان پشت نوبتی ندارد اما در بخش پرداخت مستمری 39هزار زن در انتظار قرار دارند.

دلیل این موضوع این است که از سال 86 ما تنها می‌توانیم به آن اندازه که خودکفا شده و از چرخه حمایت خارج شده‌اند تحت پوشش آوریم و مستمری پرداختی به این زنان ماهانه 40 تا 95هزارتومان است و علاوه بر مستمری، خدمات مختلفی چون مسکن، کمک‌هزینه تحصیل فرزندان و... به این زنان پرداخت می‌شود و در سال‌جاری هم مبلغی برای پرداخت وام خوداشتغالی به این زنان تخصیص گرفته است.  معاون اجتماعی سازمان بهزیستی با تاکید بر اینکه قرار نیست تمام زنان سرپرست خانوار تحت پوشش نهادهای حمایتی درآیند گفت: تنها آن تعداد می‌توانند تحت پوشش قرار بگیرند که مستمری تامین‌اجتماعی را دریافت نکنند و درآمد آنها از 40درصد حداقل دریافتی تعیین‌شده توسط وزارت کار کمتر باشد ضمن اینکه برخی از این زنان هم ماهانه مهریه دریافت می‌کنند و شرایط تحت پوشش درآمدن را ندارند.  چندی پیش معاون حمایت و سلامت کمیته امداد امام خمینی (ره) با بیان اینکه از مجموع دومیلیون‌و500هزارزن سرپرست خانوار یک‌میلیون‌و30هزارنفر تحت پوشش کمیته امداد هستند و امداد، بزرگ‌ترین سامانه خدمات‌رسانی به این زنان را در اختیار دارد گفته بود: از مجموع زنان سرپرست خانوار تحت حمایت این نهاد، 27هزارنفر زیر 18سال هستند.

حالا انگار زنگ‌های خطر در مورد آمار و وضعیت اقتصادی زنان سرپرست خانوار به صدا درآمده است، وضعیتی که آنها را برای جست‌و‌جوی معاش وادار به مهاجرت و... می‌کند مسوولان اما نسخه‌های متعددی برای حل این مساله به اذعان رییس مرکز آمار ایران در حال گسترش ارایه می‌دهند از تشویق به ازدواج مجدد و ارایه بسته‌های تشویقی برای ازدواج تا عنوان‌کردن عقد موقت و... راه‌حل‌هایی است که تاکنون نتوانسته درد این زنان را چاره کند.